The Project Gutenberg EBook of Ce la koro de la tero, by Edgar Rice Burroughs 
 
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with 
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or 
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included 
with this eBook or online at www.gutenberg.org 
 
** This is a COPYRIGHTED Project Gutenberg eBook, Details Below ** 
**     Please follow the copyright guidelines in this file.     ** 
 
Title: Ce la koro de la tero 
 
Author: Edgar Rice Burroughs 
 
Translator: Gary Mickle 
 
Release Date: March 12, 2007 [EBook #20802] 
 
Language: Esperanto 
 
Character set encoding: UTF-8 
 
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CE LA KORO DE LA TERO *** 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Edgar Rice Burroughs

Ĉe la kor'o de la Ter'o

Traduk'it'a de Gary Mickle

Original'a angl'a'lingv'a titol'o: At the Earths Core.

Traduk'o kopi'rajt'it'a 2001 de Gary Mickle.

Ĉi tiu elektron'ik'a tekst'o est'as nur por privat'a uz'o. Oni ne rajt'as re'publik'ig'i ĝi'n profit'cel'e en pres'it'a aŭ ali'a form'o sen la eksplic'it'a konsent'o de la kopi'rajt'o-posed'ant'o. Permes'pet'o'j'n oni adres'u al: Gary Mickle, Brüsseler Str. 6, De-13353 Berlin, Germaniogmickle@nexgo.de.

Translation Copyright 2001 by Gary Mickle.

This Etext is for private use only. No republication for profit in print or other media may be made without the express consent of the Copyright Holder. Requests for permission should be addressed to: Gary Mickle, Brüsseler Str. 6, DE-13353 Berlin, Germany or gmickle@nexgo.de.

En'hav'o

Not'o de la traduk'ant'o
Antaŭ'parol'o
1. Al la Etern'a'j Fajr'o'j
2. Strang'a Mond'o
3. Nov'a'j Mastr'o'j
4. Di'a'n la Bel'a
5. Sklav'o'j
6. Komenc'o de Horor'o
7. Liber'iĝ'o
8. La Templ'o de la Maharoj
9. La Vizaĝ'o de la Mort'o
10. En Futra De'nov'e
11. Kvar Mort'a'j Maharoj
12. Post'ĉas'o
13. La Ruz'ul'o
14. En la Ĝarden'o Eden'a
15. Re'ir'o al la Ter'o

Not'o de la traduk'ant'o

Ĉi tiu Inter'ret'a el'don'o est'as revizi'it'a versi'o de la traduk'o, kiu dispon'ebl'is ret'e ek'de 2001. La antaŭ'a tekst'o est'is nur part'e revizi'it'a Esperant'a traduk'o en tiu stat'o de relativ'a komplet'iĝ'o, kiu'n ĝi ating'is ĝis 1997. Part'o'j de la tekst'o est'is lingv'e kaj stil'e mank'o'hav'a'j.

Mi komenc'is mi'a'n traduk'o'n de ĉi tiu roman'o (kiu el'don'iĝ'is unu'a'foj'e angl'a'lingv'e en 1922) en 1968, ek'lern'int'e Esperant'o'n du jar'o'j'n antaŭ'e. Tuj komenc'e, mi intenc'is nur ekzerc'i la lingv'o'n. La decid'o traduk'i ĝust'e ĉi tiu'n tekst'o'n est'is la frukt'o de maksimum'e kvin'minut'a pri'pens'ad'o. Nur post iom'et'a progres'o mi iĝ'is pli kaj pli ambici'a kaj fin'fin'e persist'is ĝis la fin'o.

Tiam mi flank'e'n'met'is la manuskript'o'n, kaj ĝi ripoz'is sur mi'a libr'o'bret'o 25 jar'o'j'n. Aĉet'int'e komput'il'o'n antaŭ jar'o'j, mi re'memor'is ĝi'a'n ekzist'o'n kaj pri'pens'is, ke ĝi pov'us interes'i kelk'a'j'n hom'o'j'n, do mi re'tajp'is la tut'o'n sen ĝen'i mi'n per dum'a korekt'ad'o aŭ revizi'ad'o. Iom post'e mi tamen zorg'e revizi'is kelk'a'j'n part'o'j'n, sed tut'e ne ĉio'n. Sed nun mi far'is la plen'a'n revizi'a'n labor'o'n, por kiu mi ne hav'is sufiĉ'e da temp'o antaŭ kelk'a'j jar'o'j.

La roman'o pov'us tre plaĉ'i al tiu'j, kiu'j ŝat'as rapid'mov'a'j'n aventur'rakont'o'j'n sen ĝis'nub'a'j literatur'a'j pretend'o'j, tip'a'j por tiu ĝenr'o de fru'temp'a scienc'fikci'o. Ankaŭ Esperant'o-komenc'ant'o'j pov'us ŝat'i ĝi'n pro ĝust'e tiu'j kvalit'o'j.

Edgar Rice Burroughs kaj la Pelucidaro-seri'o

La nom'o de Edgar Rice Burroughs (1875-1950) est'as mal'pli kon'at'a ol tiu de la plej fam'a figur'o de li'a literatur'a kre'ad'o, Tarz'a'n, la rol'ul'o de grand'a roman'seri'o, post'e de film'a'j kaj komiks'a'j adapt'o'j. Li'a'j tri ali'a'j grand'a'j roman'seri'o'j est'as la mars'a, la venus'a kaj la pelucidara. Ĉe la kor'o de la Ter'o est'as la unu'a roman'o de la pelucidara seri'o. Li'a verk'ar'o sum'iĝ'is je 68 roman'titol'o'j.

Burroughs nask'iĝ'is en riĉ'a famili'o en Ĉikago kaj tra'pas'is mal'long'a'n arme'a'n karier'o'n. Ge'edz'iĝ'int'e en 1900, li'a edz'in'o Emma kaj li hav'is du fil'o'j'n kaj unu fil'in'o'n. Dum la unu'a'j jar'o'j la famili'o viv'is preskaŭ en mal'riĉ'ec'o. Burroughs oft'e ŝanĝ'is la labor'lok'o'n. Li'a viv'stat'o pli'bon'iĝ'is, kiam li 35-jar'a komenc'is verk'i por popular'a'j fikci'gazet'o'j. Li'a unu'a publik'ig'it'a verk'o est'is Sub la lun'o'j de Mars'o, ek'aper'int'a felieton'e en 1912. Sam'jar'e li el'don'is la fam'a'n Tarz'a'n de la simi'o'j, kaj jam en la post'a jar'o li pov'is fond'i propr'a'n el'don'ej'o'n. Komenc'e de la 20-aj jar'o'j li verk'is mez'um'e tri roman'o'j'n jar'e por pov'i pag'i si'a'n luks'a'n viv'stil'o'n kaj por kompens'i si'a'j'n mal'bon'a'j'n financ'a'j'n invest'o'j'n. Dum la 2-a mond'milit'o li labor'is kiel milit'raport'ist'o en la sud'a Pacifik'o. Li mort'is de kor'mal'san'o en 1950.

Kvankam la literatur'a kritik'o oft'e taks'as la verk'o'j'n de Burroughs krud'e verk'it'a'j kaj ŝablon'ec'a'j—li ja mem dir'is iam al intervju'ant'o, ke li ne tromp'as si'n pri la “beletr'a'j” kvalit'o'j de si'a verk'ar'o—ili facil'e en'sorĉ'as leg'ant'o'j'n per si'a rapid'mov'ec'o kaj fantazi'plen'o, kiu'n aklam'is verk'ist'o'j kiel Ray Bradbury kaj Arthur C. Clarke. Jane Goodall, zoolog'in'o, kiu esplor'is la grand'a'j'n simi'o'j'n de Afrik'o, atribu'is si'a'n unu'a'n jun'aĝ'a'n fascin'o'n pri si'a est'ont'a esplor'tem'o al la Tarz'a'n-libr'o'j. La “simi'o'hom'o” Tarz'a'n efektiv'e iĝ'is part'o de la popular'a kultur'o de la 20-a jar'cent'o, kies mal'est'o'n oni mal'facil'e pov'us imag'i.

La leg'ant'o ne pov'as preter'vid'i en la verk'o'j de Burroughs element'o'j'n, kiu'j laŭ la hodiaŭ'a juĝ'o est'as ne tre “politik'e ĝust'a'j” kaj foj'e ras'ism'a'j. Ne'blank'ul'o'j ne ĉiam, sed oft'e rol'as kiel malic'ul'o'j, la koloni'ant'o-rol'o de la blank'ul'o'j est'as kvazaŭ mem'kompren'ebl'aĵ'o, kaj la prezent'at'a rilat'o inter vir'o'j kaj vir'in'o'j sekv'as la norm'kompren'o'j'n de antaŭ kelk'a'j generaci'o'j. Burroughs plen'e divid'is la reg'ant'a'n mond'rigard'o'n kaj la soci'tip'a'j'n antaŭ'juĝ'o'j'n de si'a'j uson'a'j sam'temp'ul'o'j—kaj tiu'j antaŭ'juĝ'o'j est'as mult'lok'e kvazaŭ palp'ebl'a'j por leg'ant'o'j.

En la Pelucidaro-seri'o, al kiu aparten'as Ĉe la kor'o de la Ter'o, la mal'jun'a scienc'ist'o Abner Perry kaj jun'a akompan'ant'o, la roman'hero'o David Innes, tra'tunel'as la Ter'o'n 800 kilo'metr'o'j'n per unik'a bor'vetur'il'o ĝis la kav'a spac'o en la mez'o de la planed'o. Tie ili renkont'as viv'o'form'o'j'n, kiu'j for'mort'is sur ni'a Ter'o antaŭ milion'o'j da jar'o'j, sed ankaŭ civiliz'e ŝton'epok'a'n hom'ar'o'n, sklav'ig'it'a'n de drak'o'simil'a'j reptili'o'j, la potenc'a'j maharoj, mastr'o'j de la intern'a mond'o. Pelucidaron, la land'o'n de etern'a tag'mez'o, lum'ig'as miniatur'a sun'o, kiu'n la gravit'a fort'o ten'as pend'ant'a en la centr'o de la kav'aĵ'o. La du nov'al'ven'int'o'j baldaŭ re'kon'as si'a'n misi'o'n: al'port'i al la pelucidara hom'ar'o kultur'o'n kaj civiliz'o'n, kaj liber'ig'i ĝi'n el'sub la maharoj, ven'ig'ant'e ĝi'n al ĝi'a laŭ'rajt'a lok'o pint'e de la speci'o'j.

Antaŭ'parol'o

Unu'e, bon'vol'u memor'i, ke mi ne supoz'as, ke vi kred'os ĉi tiu'n histori'o'n. Do vi ne mir'us pri last'a'temp'a tra'viv'aĵ'o mi'a, en kiu, kiras'it'e per naiv'a fid'o, mi sen'ĝen'e rakont'is ĝi'a'n esenc'o'n al membr'o de la Reĝ'a Geologi'a Societ'o okaz'e de mi'a last'a vojaĝ'o al Londono.

Cert'e ŝajn'us al vi, kvazaŭ oni kapt'is mi'n ĉe tiel abomen'a krim'o kiel la ŝtel'o de la Juvel'o'j de la Kron'o el la Tur'o[1] aŭ la venen'ad'o de la kaf'o de li'a Moŝt'o la Reĝ'o.

La erudici'ul'o, al kiu mi konfid'is, glaci'iĝ'is antaŭ ol mi ating'is la du'on'o'n—nur tio sav'is li'n de eksplod'iĝ'o—kaj mi'a'j rev'o'j pri honor'a membr'ec'o en la Societ'o, or'a'j medal'o'j kaj niĉ'o en la Glor'hal'o for'vapor'iĝ'is en la mal'dens'a'n, frid'a'n aer'o'n de li'a arkt'a ten'iĝ'o.

Sed mi kred'as la histori'o'n, kaj ankaŭ vi kred'us, kaj ankaŭ la kler'ul'o de la Reĝ'a Geologi'a Societ'o kred'us, se vi ambaŭ pov'us aŭd'i ĝi'n el la buŝ'o de tiu vir'o, kiu rakont'is ĝi'n al mi. Se vi est'us vid'int'a, kiel mi, la fajr'o'n de ver'em'o en tiu'j griz'a'j okul'o'j, aŭd'int'a la ton'o'n de sincer'o en tiu mal'laŭt'a voĉ'o, sent'int'a la kor'tuŝ'ec'o'n—ankaŭ vi kred'us. Vi ne bezon'us la definitiv'a'n pruv'o'n, kiu'n mi vid'is: la bizar'a'n ramforink'o-simil'a'n best'o'n, kiu'n li kun'port'is el la intern'a mond'o.

Mi trov'is li'n tut'e subit'e kaj ne mal'pli ne'atend'it'e, ĉe la rand'o de la grand'a Sahara Dezert'o. Li star'is antaŭ kapr'o'fel'a tend'o mez'e de ar'et'o da daktil'palm'o'j ĉe et'a oaz'o. Arab'a tend'ar'o kun ok aŭ dek tend'o'j star'is proksim'e.

Mi est'is en Afrik'o por ĉas'i leon'o'j'n. Mi'a trup'o konsist'is el dek du dezert'id'o'j; mi est'is la sol'a “blank'ul'o”. Dum ni proksim'iĝ'is al la punkt'o de verd'aĵ'o, mi vid'is la vir'o'n el'ir'i el si'a tend'o kaj sci'vol'em'e rigard'ad'i al ni, ombr'ant'e si'a'j'n okul'o'j'n per lev'it'a man'o. Ek'vid'int'e mi'n, li rapid'is antaŭ'e'n por renkont'i ni'n.

“Blank'ul'o!” li ek'kri'is. “Laŭd'o'n al la Sinjor'o! Jam de hor'o'j mi vi'n rigard'as, esperant'e, sed ankaŭ dub'ant'e, ke ĉi-foj'e ven'as blank'ul'o. Dir'u al mi la dat'o'n. Kiu'n jar'o'n ni hav'as?”

Kaj kiam mi respond'is, li ŝancel'iĝ'is kvazaŭ bat'it'e rekt'e sur la vizaĝ'o'n, kaj li dev'is ek'kapt'i la led'rimen'o'n de mi'a pied'ing'o por si'n apog'i.

“Ne pov'as est'i!” li kri'is post moment'o. “Ne pov'as est'i! Dir'u, ke vi mal'prav'as aŭ ke vi nur ŝerc'as.”

“Mi dir'as al vi la ver'o'n, mi'a amik'o,” mi respond'is. “Kial mi tromp'us aŭ prov'us tromp'i ne'kon'at'o'n pri tia banal'aĵ'o kiel la dat'o?”

Dum long'a temp'o li star'is silent'a kaj kun klin'it'a kap'o.

“Dek jar'o'j!” li murmur'is fin'fin'e. “Dek jar'o'j, kaj mi kred'is, ke pas'is apenaŭ pli ol unu!”

Dum tiu nokt'o li rakont'is al mi si'a'n histori'o'n—tiu'n, kiu'n mi kiel ebl'e plej fidel'e ripet'as, laŭ mi'a memor'o, al vi.

Sub'not'o

[1] la Tur'o de Londono.

1-a ĉapitr'o
Al La Etern'a'j Fajr'o'j

Mi nask'iĝ'is en Connecticut[2] antaŭ proksim'um'e tri'dek jar'o'j. Mi'a nom'o est'as David Innes. Mi'a patr'o est'is riĉ'a min'ej'posed'ant'o. Li mort'is, kiam mi est'is dek'naŭ'jar'a. Laŭ li'a testament'o mi post la plen'aĝ'iĝ'o ricev'os li'a'n tut'a'n hav'aĵ'o'n, kondiĉ'e ke dum la antaŭ'a'j du jar'o'j mi diligent'e dediĉ'u mi'n al la hered'ot'a grand'a firma'o.

Mi far'is ĉio'n, kio'n mi kapabl'is, por plen'um'i la last'a'j'n dezir'o'j'n de mi'a patr'o—ne pro la hered'aĵ'o, sed ĉar mi am'is kaj honor'is mi'a'n patr'o'n. Ses monat'o'j'n mi labor'eg'is en la min'ej'o kaj en la kontor'o'j, ĉar mi vol'is ek'kon'i ĉiu'n detal'o'n de la negoc'o.

Tiam Perry interes'is mi'n pri si'a invent'aĵ'o. Li est'is mal'jun'ul'o, kiu dediĉ'is la plej long'a'n part'o'n el si'a long'a viv'o al la perfekt'ig'o de meĥanik'a sub'ter'a bor'vetur'il'o. Kiel distr'aĵ'o'n li stud'is paleontologi'o'n. Mi stud'is li'a'j'n plan'o'j'n, aŭskult'is li'a'j'n argument'o'j'n, ekzamen'is li'a'n funkci'ant'a'n prototip'o'n—kaj, konvink'it'e, mi dispon'ig'is la neces'a'j'n mon'rimed'o'j'n por konstru'i plen'ampleks'a'n, praktik'a'n bor'vetur'il'o'n.

Mi ne klar'ig'os nun la detal'o'j'n de ĝi'a konstru'o; ĝi kuŝ'as en la dezert'o, proksim'um'e du mejl'o'j'n[3] for. Morgaŭ vi ebl'e vol'os rajd'i tie'n por vid'i ĝi'n. Simpl'e dir'it'e, ĝi est'as ŝtal'a cilindr'o cent fut'o'j'n[4] long'a, artik'iz'it'a, por ke ĝi tord'iĝ'u kaj turn'iĝ'u tra solid'a rok'o, se neces'e. Ĉe unu ekstrem'o est'as potenc'a bor'il'o funkci'ig'it'a de motor'o, kiu laŭ Perry produkt'as pli da potenc'o je la kuba col'o[5] ol iu ajn ali'a motor'o produkt'as je la kuba fut'o. Mi memor'as li'a'j'n pretend'o'j'n, ke la motor'o sol'a pov'us enorm'e riĉ'ig'i ni'n—ni intenc'is publik'e kon'at'ig'i la tut'a'n afer'o'n post la sukces'o de ni'a unu'a sekret'a el'prov'o—sed Perry neniam re'ven'is de tiu prov'a vojaĝ'o, kaj mi re'ven'is nur post dek jar'o'j.

Mi memor'as la sort'o'decid'a'n nokt'o'n, kvazaŭ ĝi est'us la hieraŭ'a, en kiu ni intenc'is el'prov'i la praktik'ec'o'n de tiu mir'ind'a invent'aĵ'o. Est'is preskaŭ nokt'o'mez'e, kiam ni ir'is al la alt'a tur'o, en kiu Perry est'is konstru'int'a si'a'n “fer'a'n talp'o'n”, kiel li ŝat'is nom'i ĝi'n. Ĝi'a grand'a naz'o ripoz'is sur la nud'a ter'o. Ni tra'pas'is la pord'o'j'n de la ekster'a blend'o, sekur'e ferm'is ili'n, tra'pas'is al la kajut'o en la intern'a cilindr'o, kiu en'ten'is la reg'ad'meĥanism'o'n, kaj ŝalt'is la elektr'a'j'n lamp'o'j'n.

Perry rigard'is al si'a generator'o; al la grand'a'j rezerv'uj'o'j, kiu'j ten'is la viv'don'a'j'n ĥemi'aĵ'o'j'n, per kiu'j li produkt'os freŝ'a'n aer'o'n por anstataŭ'i tiu'n, kiu'n ni for'uz'os spirant'e; al si'a'j mezur'instrument'o'j, kiu'j registr'os temperatur'o'j'n, rapid'ec'o'n, distanc'o'n, kaj kiu'j analiz'os la tra'pasat'a'j'n rok'aĵ'o'j'n.

Li prov'is la stir'il'o'n kaj super'rigard'is la fort'a'j'n dent'rad'o'j'n, kiu'j trans'don'os mir'ind'a'n rapid'ec'o'n al la gigant'a bor'il'o ĉe la naz'o de li'a strang'a vetur'il'o.

Ni'a'j seĝ'o'j, en kiu'j'n ni zon'is ni'n, est'is tiel fiks'it'a'j sur transvers'a'j stang'o'j, ke ni sid'us ekvilibr'e, egal'e ĉu la maŝin'o plug'us voj'o'n mal'supr'e'n en la intern'aĵ'o'n de la Ter'o, ĉu ĝi mov'iĝ'us horizontal'e laŭ'long'e de grand'a karb'vejn'o, aŭ ĉu ĝi supr'e'n'ir'us vertikal'e al la supr'aĵ'o.

Fin'fin'e ĉio pret'is. Perry klin'is si'a'n kap'o'n kaj preĝ'is. Dum moment'o ni silent'is, kaj tiam la man'o de la mal'jun'ul'o ek'kapt'is la ŝalt'o'stang'o'n. Ek'son'is tim'ig'a muĝ'eg'o sub ni—la gigant'a fram'o trem'is kaj vibr'is—aŭd'iĝ'is ek'bru'eg'o, kiam la mol'a grund'o ek'pas'is tra la kav'aĵ'o inter la intern'a kaj ekster'a blend'o'j kaj depon'iĝ'is mal'antaŭ ni. Ni ek'ir'is!

La bru'o est'is surd'ig'a. Est'is terur'a sent'o. Dum plen'a minut'o nek li nek mi pov'is far'i i'o'n ali'a'n ol kroĉ'iĝ'i per la proverb'a mal'esper'o de dron'ant'o al la ten'il'o'j de ni'a'j balanc'ant'a'j seĝ'o'j. Tiam Perry ĵet'is rigard'o'n al la termo'metr'o.

Aj!” li kri'is, “ne pov'as est'i—rapid'e! Kio'n montr'as la distanc'o'metr'o?”

Tio kaj la rapid'o'metr'o est'is ĉe mi'a flank'o de la kajut'o, kaj dum mi turn'iĝ'is por kontrol'i, mi pov'is vid'i Perry murmur'ant'a.

“Alt'iĝ'o je ses grad'o'j[6]—ne ebl'as!” kaj post'e mi vid'is li'n tim'plen'e tir'eg'i je la stir'il'o.

Kiam mi fin'e trov'is la et'a'n montr'il'o'n en la obskur'o, mi ek'kompren'is la vid'ebl'a'n ekscit'o'n de Perry, kaj mi'a kor'o sink'is. Sed kiam mi parol'is, mi kaŝ'is la tim'o'n, kiu hant'is mi'n.

“Est'os jam sep'cent fut'o'j, Perry,” mi dir'is, “antaŭ ol vi pov'os turn'i ĝi'n horizontal'e'n.”

“Vi dev'os help'i mi'n, knab'o,” li respond'is, “ĉar mi mem ne pov'as eĉ mov'et'i ĝi'n el la vertikal'a pozici'o. Di'o permes'u, ke ni'a kun'a fort'ec'o est'u egal'a al la task'o, ĉar ali'e ni cert'e pere'os.”

Mi serpent'um'is al la flank'o de la mal'jun'ul'o, ne dub'ant'e, ke la grand'a rad'o tuj ced'os al la potenc'o de mi'a'j jun'a'j kaj vigl'a'j muskol'o'j. Kaj mi'a kred'o ne est'is nur'a ego'ism'o, ĉar mi'a'j kamarad'o'j ĉiam trov'is mi'a'n korp'o'n tre envi'ind'a. Kaj ĝust'e tial ĝi fort'iĝ'is pli ol la natur'o intenc'is, ĉar mi'a kompren'ebl'a fier'o pri mi'a grand'a fort'ec'o ig'is mi'n pri'zorg'i kaj fort'ig'i mi'a'j'n muskol'o'j'n kaj korp'o'n per ĉiu ebl'a rimed'o. Per boks'ad'o, futbal'o kaj baz'o'pilk'o mi trejn'is mi'n ek de la infan'ec'o.

Do kun la plej grand'a mem'fid'o mi ek'kapt'is la grand'a'n fer'a'n rad'rond'o'n; sed kvankam mi uz'is ĉiu'n unc'o'n de mi'a fort'o, mi'a plej grand'a pen'o est'is tiel sen'efik'a kiel tiu de Perry—la il'o tut'e ne mov'iĝ'is—la mal'varm'a kaj sen'esper'ig'a terur'aĵ'o, kiu ten'is ni'n rekt'e sur la voj'o al la mort'o!

Fin'e mi ĉes'ig'is la sen'efik'a'n lukt'o'n kaj sen parol'o re'ir'is al mi'a sid'lok'o. Ne neces'is vort'o'j—almenaŭ al mi neni'o ŝajn'is dir'end'a, kvankam Perry ebl'e dezir'us preĝ'i. Kaj mi est'is tut'e cert'a, ke li dezir'os, ĉar li neniam preter'las'is okaz'o'n far'i preĝ'o'n. Li preĝ'is, kiam li vek'iĝ'is, li preĝ'is antaŭ ol manĝ'i, li preĝ'is post la manĝ'o kaj nokt'e, antaŭ ol en'lit'iĝ'i, li preĝ'is de'nov'e. Inter'temp'e li oft'e trov'is ali'a'j'n okaz'o'j'n preĝ'i, eĉ kiam la motiv'o ŝajn'is iom dub'ind'a laŭ mi'a mond'ec'a vid'punkt'o—nun, kiam li est'is baldaŭ mort'ont'a, mi antaŭ'vid'is kun grand'a cert'ec'o ver'a'n orgi'o'n de preĝ'ad'o, se dec'as per tia metafor'o alud'i ag'o'n tiel solen'a'n.

Sed je mi'a mir'eg'o mi mal'kovr'is, ke, kiam la mort'o rigard'aĉ'is en li'a'n vizaĝ'o'n, Abner Perry trans'form'iĝ'is en nov'a'n person'o'n. El li'a buŝ'o el'ir'is ne preĝ'o'j, sed klar'a river'o de ne'moder'ig'it'a'j blasfem'o'j, ĉiu'j direkt'it'a'j kontraŭ tiu kviet'e obstin'a meĥanism'o.

“Ŝajn'as al mi, Perry,” mi riproĉ'is, “ke vir'o de vi'a pretend'it'a pi'ec'o prefer'us preĝ'i ol blasfem'i, kiam la mort'o proksim'iĝ'as.”

“Mort'o!” li kri'is. “Ĉu tio ĉagren'as vi'n? Ni'a mort'o est'as sen'signif'a, kompar'e kun la perd'o, kiu'n la mond'o dev'os sufer'i. Sci'u, David, ke per tiu ĉi fer'a cilindr'o ni el'montr'is ebl'ec'o'j'n, pri kiu'j la scienc'o apenaŭ eĉ rev'is. Ni util'ig'is nov'a'n princip'o'n, kaj per ĝi ni don'is al masiv'a pec'o de ŝtal'o la potenc'o'n de dek'mil vir'o'j. La esting'iĝ'o de du hom'a'j viv'o'j intern'e de la Ter'o tut'e ne est'as kompar'ebl'a kun la mond'o'tragedi'o, kiu en'tomb'ig'os en la intern'o de la Ter'o la el'trov'aĵ'o'j'n, kiu'j'n mi far'is kaj el'prov'is en la sukces'a konstru'o de la maŝin'o, kiu port'as ni'n pli kaj pli proksim'e'n al la etern'a'j fajr'o'j de la centr'o de la Ter'o.”

Mi ne hezit'as konfes'i, ke mi pli mult'e mal'trankvil'iĝ'is pri ni'a propr'a sort'o ol pri ia eventual'a perd'o sufer'ot'a de la mond'o. La mond'o almenaŭ neni'o'n sci'us pri si'a perd'o, dum al mi la afer'o est'is real'a kaj terur'a.

“Kio'n ni far'u?” mi demand'is, mask'ant'e mi'a'n ĉagren'o'n per mal'alt'a kaj firm'a voĉ'o.

“Ni pov'us halt'i ĉi tie kaj mort'i de sufok'iĝ'o, kiam mal'plen'iĝ'os ni'a'j aer-rezerv'uj'o'j,” respond'is Perry, “aŭ ni pov'us daŭr'ig'i antaŭ'e'n kun la et'a esper'o, ke ni baldaŭ sufiĉ'e de'voj'ig'os la bor'vetur'il'o'n el ĝi'a vertikal'a pozici'o, por ke ni ir'u laŭ la ark'o de grand'a cirkl'o, kio fin'fin'e re'ven'ig'us ni'n al la ter'supr'aĵ'o. Se ni sukces'os je tio antaŭ ol ating'i la tre alt'a'n temperatur'o'n de la intern'o, ni ebl'e sav'iĝ'os. Laŭ mi'a opini'o, pov'as est'i unu ŝanc'o de sukces'o kontraŭ kelk'a'j milion'o'j, ke ni mal'sukces'os—se ni daŭr'ig'os antaŭ'e'n, ni mort'os pli rapid'e, sed ne mal'pli cert'e ol se ni sid'os sen'far'e, atend'ant'e la tortur'o'n de mal'rapid'a kaj terur'a mort'o.”

Mi ek'rigard'is la termo'metr'o'n. Ĝi montr'is 110 grad'o'j'n. Kaj dum ni parol'is, la fort'eg'a fer'a talp'o bor'is pli ol mejl'o'n plu en la rok'o'n de la Ter'a krust'o.

“Ni daŭr'ig'u, do,” mi respond'is. “Kun ĉi tiu rapid'ec'o baldaŭ ven'os la fin'o. Vi neniam inform'is mi'n, ke la rapid'ec'o de la maŝin'o est'os tiel alt'a, Perry. Ĉu vi sci'is?”

“Ne,” li respond'is. “Mi ne pov'is preciz'e kalkul'i la rapid'ec'o'n, ĉar mi ne hav'is instrument'o'n, kiu pov'us mezur'i la eg'a'n potenc'o'n de mi'a generator'o. Sed mi kred'is, ke ni mov'iĝ'os po proksim'um'e kvin'cent jard'o'j'n[7] hor'e.”

“Kaj ni mov'iĝ'as po sep mejl'o'j'n hor'e,” mi konklud'is por li, rigard'ant'e la distanc'o'metr'o'n. “Kiel dik'a est'as la krust'o de la Ter'o, Perry?” mi demand'is.

“Ekzist'as preskaŭ tiom da konjekt'o'j, kiom geolog'o'j,” li respond'is. “Oni taks'as ĝi'n je tri'dek mejl'o'j, ĉar la intern'a varm'ec'o, kiu pli'iĝ'as po proksim'um'e unu grad'o'n je ĉiu ses'dek- aŭ sep'dek'fut'a profund'iĝ'o, sufiĉ'us por fand'i la plej fand'imun'a'j'n substanc'o'j'n je tiu distanc'o sub la ter'supr'aĵ'o. Sed ali'a supoz'as, ke la fenomen'o'j de precesi'o kaj nutaci'o postul'as, ke la Ter'o, se ĝi ne est'as tut'e solid'a, dev'as hav'i krust'o'n dik'a'n je pli ol ok'cent mejl'o'j. Do jen. Vi pov'as elekt'i.”

“Kaj se ĝi montr'iĝ'os solid'a?” mi demand'is.

“Est'os al ni fin'fin'e egal'e, David,” respond'is Perry. “En la plej bon'a okaz'o sufiĉ'os ni'a fuel'o por tri- aŭ kvar'tag'a vetur'ad'o, dum ne rest'os aer'o pli ol tri tag'o'j'n. Ambaŭ, do, ne sufiĉ'os por sen'danĝer'e tra'vojaĝ'i ok'mil mejl'o'j'n da rok'o al la antipod'o.”

“Se la krust'o est'as sufiĉ'e dik'a, ni fin'e halt'os inter ses'cent kaj sep'cent mejl'o'j sub la ter'supr'aĵ'o; sed dum la last'a'j cent kvin'dek mejl'o'j ni est'os kadavr'o'j. Ĉu ĝust'e?” mi demand'is.

“Tut'e, David. Ĉu vi tim'as?”

“Mi ne sci'as. Ĉio okaz'is tiel subit'e, ke ŝajn'e nek vi nek mi kompren'as la ver'a'n terur'ec'o'n de ni'a situaci'o. Mi dev'us est'i tim'ig'it'a ĝis panik'o; tamen mi ne est'as. Kred'ebl'e, la ŝok'o est'is tiel grand'a, ke ĝi mult'e obtuz'ig'is ni'a'j sent'o'j'n.”

De'nov'e mi turn'is mi'n al la termo'metr'o. La hidrarg'o alt'iĝ'is pli mal'rapid'e. Nun la temperatur'o est'is nur 140-grad'a, kvankam ni jam penetr'is ĝis preskaŭ kvar'mejl'a profund'ec'o. Mi inform'is Perry, kaj li rid'et'is.

“Almenaŭ ni frakas'is unu teori'o'n,” li dir'is nur, kaj tiam li de'nov'e komenc'is blasfem'i per pitoresk'a'j vort'o'j pri la stir'il'o. Unu'foj'e mi aŭd'is pirat'o'n blasfem'i, sed ties plej bon'a'j klopod'o'j est'is tiu'j de amator'o kompar'e kun la scienc'e majstr'ec'a fi'parol'o de Perry.

De'nov'e mi pen'is mov'i la stir'il'o'n, sed est'is kvazaŭ mi prov'us sving'i la Ter'o'n mem. Je mi'a propon'o Perry mal'ŝalt'is la generator'o'n, kaj kiam ni halt'is, mi de'nov'e super'mezur'e el'verŝ'is mi'a'n tut'a'n fort'o'n por mov'i la il'o'n eĉ la dik'ec'o'n de har'o—sed la klopod'o est'is tiel sen'frukt'a kiel tiu far'it'a dum ni'a plen'rapid'ec'a vetur'o.

Mi mal'gaj'e balanc'is la kap'o'n kaj montr'is la funkci'ig'il'o'n. Perry tir'is kaj ni de'nov'e ek'plonĝ'is mal'supr'e'n en la etern'ec'o'n po sep mejl'o'j'n hor'e. Ni sid'ad'is kun la okul'o'j kvazaŭ glu'it'a'j al la termo'metr'o kaj la distanc'o'metr'o. La hidrarg'o nun tre mal'rapid'e alt'iĝ'is, kvankam la 145-grad'a temperatur'o est'is preskaŭ ne'el'ten'ebl'a en la mal'larĝ'a'j lim'o'j de ni'a metal'a mal'liber'ej'o.

Proksim'um'e tag'mez'e, ali'e dir'it'e, dek'du hor'o'j'n post la komenc'o de tiu bedaŭr'ind'a vojaĝ'o, ni jam bor'is ĝis profund'ec'o de 84 mejl'o'j, kie la hidrarg'o montr'is 153 grad'o'j'n.

Perry komenc'is de'nov'e esper'i, kvankam el kiu font'o li pov'is ĉerp'i i'a'n ajn optimism'o'n, mi ne pov'is konjekt'i. Anstataŭ blasfem'i, li nun kant'is—mi ek'kred'is, ke la prem'o de la situaci'o fin'e damaĝ'as li'a'n psik'o'n. Dum la last'a'j hor'o'j ni ne parol'is, krom kiam li foj'e pet'is de mi cifer'o'j'n, kiu'j'n montr'is la metr'o'j, kaj kiam mi respond'is. Mi'a cerb'o plen'iĝ'is de van'a'j bedaŭr'o'j. Mi re'memor'is plur'a'j'n far'o'j'n el mi'a pas'int'ec'o, pro kiu'j mi feliĉ'us hav'i kelk'a'j'n jar'o'j'n pli por re'gajn'i mi'a'n honor'o'n. Ekzempl'e, mi re'memor'is la okaz'aĵ'o'n en la Latin Commons ĉe Andover[8], kiam Calhoun kaj mi met'is pulv'o'n en la forn'o'n—kio preskaŭ mort'ig'is unu el la mastr'o'j. Kaj ankaŭ—sed kial mal'trankvil'iĝ'i? Mi est'is baldaŭ mort'ont'a kaj pag'ont'a por tia'j afer'o'j kaj por kelk'a'j ali'a'j. La varm'ec'o jam sufiĉ'is, por ke mi anticip'u tio'n, kio ven'os. Se pli'alt'iĝ'us la temperatur'o kelk'a'j'n grad'o'j'n, mi sent'is, ke mi perd'os la konsci'o'n.

“Kio'n montr'as la metr'o'j nun, David?” la voĉ'o de Perry inter'romp'is mi'a'j'n mal'gaj'a'j'n pens'o'j'n.

“90 mejl'o'j'n kaj 153 grad'o'j'n,” mi respond'is.

Ha! Ni bon'e dis'bat'is tiu'n teori'o'n pri la tri'dek'mejl'a krust'o, ĉu ne?”

“Kaj ĉu tio iel help'os ni'n?” mi re'grumbl'is.

“Sed mi'a amik'o,” li daŭr'ig'is, “ĉu tiu temperatur'o neni'o'n signif'as al vi? Ĝi ne alt'iĝ'is dum ses mejl'o'j. Pri'pens'u tio'n, jun'ul'o!”

“Jes, mi pri'pens'as,” mi respond'is, “sed kiam ni'a aer'proviz'o el'ĉerp'iĝ'os, ĉu grav'os, ĉu la temperatur'o est'as 153-grad'a aŭ 153.000-grad'a? Ni est'os sam'e mort'a'j, kaj krom'e, neni'u sci'os.” Sed mi dev'as konfes'i, ke pro iu ne'klar'ig'ebl'a kial'o la sen'ŝanĝ'a temperatur'o ja fakt'e re'nov'ig'is mi'a'n velk'ant'a'n esper'o'n. Kio'n mi esper'is, est'as ne'klar'ig'ebl'a. Kiel Perry pen'is klar'ig'i, la mal'pruv'o de plur'a'j tre preciz'a'j kaj kler'a'j scienc'a'j hipotez'o'j montr'is, ke ni ne pov'as antaŭ'vid'i, kio atend'os ni'n en la intern'o de la Ter'o; do kial ne esper'i pri io bon'a, almenaŭ ĝis ni'a mort'o—kiam ni ne plu bezon'us esper'o'n por est'i feliĉ'a'j. Tio est'is tre bon'a kaj logik'a rezon'ad'o, do mi ĝi'n akcept'is.

Cent mejl'o'j'n sub'ter'e la temperatur'o jam fal'is al 152,5 grad'o'j. Kiam mi tio'n anonc'is, Perry etend'is si'a'j'n brak'o'j'n por mi'n ĉirkaŭ'prem'i.

Ek de tiam, ĝis la tag'mez'o de la du'a tag'o, la temperatur'o konstant'e mal'pli'iĝ'is. Baldaŭ ĝen'is mi'n la mal'varm'ec'o, kiu iĝ'is sam'e ne'toler'ebl'a kiel la antaŭ'a varm'eg'o. Kiam ni ating'is la profund'ec'o'n de du'cent kvar'dek mejl'o'j, preskaŭ sven'ig'a amoniak'a haladz'o atak'is ni'a'j'n naz'o'j'n, kaj la termo'metr'o registr'is 10 grad'o'j'n. Preskaŭ du hor'o'j'n ni sufer'is tiu'n mord'e intens'a'n mal'varm'o'n, ĝis proksim'um'e 245 mejl'o'j sub la ter'supr'aĵ'o, kiam ni en'ir'is tavol'o'n de solid'a glaci'o, kie la hidrarg'o rapid'e alt'iĝ'is ĝis nul'o. Dum la post'a'j tri hor'o'j ni tra'pas'is 10 mejl'o'j'n da glaci'o, fin'fin'e en'ir'ant'e ali'a'n seri'o'n de amoniak'oz'a'j tavol'o'j, kie la hidrarg'o de'nov'e fal'is al 10 grad'o'j.

Mal'rapid'e ĝi alt'iĝ'is de'nov'e, ĝis ni konvink'iĝ'is, ke ni fin'e proksim'iĝ'as al la fand'it'a ter'intern'o. Je 400 mejl'o'j la temperatur'o ating'is 153 grad'o'j'n. Febr'e mi rigard'ad'is la termo'metr'o'n. Mal'rapid'e la hidrarg'o alt'iĝ'is. Perry jam ĉes'is kant'i kaj nun preĝ'is.

Ni'a'j esper'o'j jam ricev'is tia'n mort'frap'o'n, ke la mal'rapid'e pli'iĝ'ant'a varm'ec'o ŝajn'is al ni'a'j sku'it'a'j mens'o'j mult'e pli grand'a ol ĝi ver'e est'is. Dum la post'a hor'o mi atent'is la supr'e'n'ir'o'n de tiu sen'kompat'a kolon'o de hidrarg'o, ĝis je 410 mejl'o'j ĝi montr'is 153 grad'o'j'n. En preskaŭ sen'spir'a streĉ'ec'o ni nun komenc'is rigard'ad'i la cifer'o'j'n.

153 grad'o'j est'is la maksimum'a temperatur'o renkont'it'a super la glaci'a tavol'o. Ĉu nun ĝi de'nov'e halt'os, aŭ ĉu daŭr'os la sen'kompat'a alt'iĝ'o? Ni sci'is, ke est'as neni'a esper'o; tamen, plen'a'j de energi'a viv'persist'o, ni mal'ced'em'e esper'ad'is, kvankam ni sci'is, ke ni'a esper'o est'as van'a. La aer-rezerv'uj'o'j jam est'is preskaŭ mal'plen'a'j. Kio rest'is el la kar'eg'a oksigen'o, apenaŭ sufiĉ'is por viv'ten'i ni'n dum 12 hor'o'j. Sed ĉu tiam ni eĉ viv'os? Ĉio ŝajn'is al mi ne'kred'ebl'a.

Je 420 mejl'o'j mi de'nov'e far'is kontrol'o'n.

Perry!” mi vok'is. “Perry! Ĝi fal'as! Ĝi fal'as! Est'as 152 grad'o'j de'nov'e!”

!” li kri'is. “Kio'n ĝi pov'us signif'i? Ĉu ebl'e la kern'o de la Ter'o est'as mal'varm'a?”

“Mi ne sci'as, Perry,” mi respond'is, “sed dank’ al Di'o, se mi dev'as mort'i, mi ne mort'os per fajr'o—nur tio'n mi tim'is. Mi pov'as front'i kia'n ajn mort'o'n, nur ne tia'n.”

Mal'supr'e'n, mal'supr'e'n fal'is la hidrarg'o, ĝis ĝi indik'is la sam'a'n temperatur'o'n kiel sep mejl'o'j'n sub la ter'supr'aĵ'o, kaj tiam ni subit'e ek'sci'is, ke la mort'o est'as tre proksim'a. Perry el'trov'is tio'n la unu'a. Mi vid'is li'n manipul'ant'a la valv'o'j'n, kiu'j reg'is la aer'proviz'o'n. Sam'temp'e mi spert'is mal'facil'a'n spir'ad'o'n. Mi sent'is kap'turn'iĝ'o'n, kaj mi'a'j membr'o'j iĝ'is pez'a'j. Mi vid'is Perry kolaps'i en si'a seĝ'o. Li sku'is si'n kaj de'nov'e rekt'iĝ'is. Tiam li turn'iĝ'is al mi.

“Adiaŭ, David,” li dir'is, “jam ven'is la fin'o,” kaj tiam li rid'et'is kaj ferm'is la okul'o'j'n.

“Adiaŭ, Perry, kaj bon'ŝanc'o'n!” mi respond'is, rid'et'ant'e al li. Sed mi lukt'is kontraŭ tiu terur'a dorm'em'o. Mi est'is tre jun'a—mi ne vol'is mort'i.

Unu hor'o'n mi batal'is kontraŭ la kruel'e proksim'iĝ'ant'a mort'o, kiu atak'is mi'n de ĉiu flank'o. Komenc'e mi trov'is, ke grimp'int'e en la trab'ar'o'n super mi, mi pov'is trov'i pli grand'a'n kvant'o'n da oksigen'o, kaj dum iom da temp'o tio viv'ten'is mi'n. Ver'ŝajn'e unu hor'o'n post la sen'konsci'iĝ'o de Perry mi fin'e ek'sci'is, ke mi ne plu pov'os daŭr'ig'i la ne'egal'a'n lukt'o'n kontraŭ la ne'evit'ebl'o.

Per mi'a last'a flagr'et'ant'a konsci'o mi meĥanik'e turn'iĝ'is al la distanc'o'metr'o. Ĝi montr'is vetur'it'a'n distanc'o'n de preciz'e kvin'cent mejl'o'j—kaj tiam la grand'a maŝin'o subit'e ek'halt'is. Ĉes'is la tondr'a klak'ad'o de la rok'aĵ'o retro'ĵet'at'a tra la spac'o inter la ekster'a blend'o kaj la intern'a cilindr'o. La furioz'a turn'iĝ'ad'o de la gigant'a bor'il'o evident'ig'is, ke ĝi liber'e funkci'ad'as en aer'o—kaj tiam mi'n fulm'o'bat'is ali'a ek'sci'o. La naz'o de la bor'vetur'il'o est'is super ni. Tiam mi ek'memor'is, ke ĝi direkt'iĝ'is supr'e'n, de kiam ni tra'pas'is la glaci'a'n tavol'o'n. Ni turn'iĝ'is en la glaci'o kaj post'e kur'is supr'e'n al la ter'krust'o. Dank’ al Di'o! Ni est'is ekster danĝer'o!

Mi met'is mi'a'n naz'o'n al la tub'o, tra kiu ni intenc'is pren'i specimen'o'j'n dum la pas'o de la bor'vetur'il'o tra la Ter'o, kaj mi'a plej grand'a sopir'o real'iĝ'is—flu'eg'o da freŝ'a aer'o verŝ'iĝ'is en la fer'a'n kajut'o'n. Tiu ag'o las'is mi'n en stat'o de kolaps'o, kaj mi perd'is la konsci'o'n.

Sub'not'o'j

[2] ŝtat'o en la nord-orient'o de Uson'o.

[3] 1 mejl'o = 1,61 km.

[4] 1 fut'o = 0,304 m.

[5] 1 col'o = 2,54 cm.

[6] [farenhejt'a] grad'o: 32° F. = 0° C.; 212° F. = 100° C.

[7] jard'o: 0,917 m.

[8] Andover: urb'et'o en la nord'orient'a uson'a ŝtat'o Massachusetts hav'ant'a plur'a'j'n kon'at'a'j'n super'a'j'n lern'ej'o'j'n kaj kolegi'o'j'n.

2-a ĉapitr'o
Strang'a Mond'o

Mi est'is sen'konsci'a apenaŭ pli ol moment'o'n, ĉar kiam mi plonĝ'o'fal'is de la trab'o, al kiu mi kroĉ'iĝ'is, mi kolizi'is kun la plank'o de la kajut'o, kaj la frap'eg'o re'konsci'ig'is mi'n.

Mi zorg'is unu'e pri Perry. Mi abomen'is pens'i, ke li pov'us mort'i tuj antaŭ la sojl'o al sav'iĝ'o. De'ŝir'ant'e li'a'n ĉemiz'o'n, mi met'is mi'a'n orel'o'n al li'a brust'o. Mi preskaŭ ek'plor'is pro trankvil'iĝ'o—li'a kor'o bat'is tut'e konstant'e.

Ĉe la akv'o'rezerv'uj'o mi tremp'is mi'a'n poŝ'tuk'o'n kaj vigl'e frap'is ĝi'n kelk'foj'e kontraŭ li'a'j frunt'o kaj vizaĝ'o. Post moment'o li mi'n rekompenc'is per la lev'o de si'a'j palpebr'o'j. Dum iom da temp'o li kuŝ'is grand'okul'a kaj sen'kompren'a. Tiam li'a sku'it'a mens'o mal'rapid'e re'ord'iĝ'is, kaj li ek'sid'is, flar'ant'e la aer'o'n kun mir'eg'a mien'o.

David,” li kri'is fin'e, “jen aer'o, tiel cert'e kiel mi'a viv'o. Sed kio'n signif'as tio? Kie en la mond'o ni est'as? Kio okaz'is?”

“Ĝi signif'as ja, ke ni re'ating'is la supr'aĵ'o'n de la Ter'o, Perry,” mi kri'is, “sed mi ne sci'as ĝust'e kie. Mi ankoraŭ ne mal'ferm'is la pord'o'n. Mi est'is tro okup'it'a per vi'a re'viv'ig'o. Je Di'o, hom'o, vi preskaŭ mal'traf'is vi'a'n sav'iĝ'o'n!”

“Vi dir'is, ke ni re'ating'is la supr'aĵ'o'n, David? Kiel tio pov'as est'i? Dum kiom da temp'o mi est'is sen'konsci'a?”

“Ne long'e. Ni turn'iĝ'is en la glaci'a tavol'o. Ĉu vi ne memor'as la subit'a'n turn'iĝ'o'n de ni'a'j seĝ'o'j? Ek de tiam la bor'il'o est'is super ni anstataŭ sub ni. Ni ne rimark'is ĝi'n tiam, sed nun mi ĝi'n memor'as.”

“Ĉu vi dir'as, ke ni turn'iĝ'is en la glaci'a tavol'o, David? Ne ebl'as. La bor'vetur'il'o ne pov'as turn'iĝ'i, se io ne de'voj'ig'as la naz'o'n. Se io de'voj'ig'us la naz'o'n—iu ekster'a fort'o aŭ rezist'o—la stir'il'o mov'iĝ'us re'ag'e. La stir'il'o tut'e ne mov'iĝ'is ek de ni'a start'o, David. Vi sci'as tio'n.”

Mi ja sci'is tio'n; sed jen la bor'il'o hurl'ant'e turn'iĝ'ad'is en la aer'o, kaj ampleks'a'j kvant'o'j da aer'o verŝ'iĝ'is en la kajut'o'n.

“Ne ebl'as, ke ni turn'iĝ'is en la glaci'a tavol'o, Perry, tio'n ni ambaŭ sci'as,” mi respond'is; “sed rest'as la fakt'o, ke ni far'is ĝi'n, ĉar jen ni est'as, de'nov'e sur la supr'aĵ'o de la Ter'o, kaj nun mi el'ir'os por el'trov'i ĝust'e kie.”

“Prefer'e atend'u ĝis la maten'o, David—ver'ŝajn'e est'as nokt'o'mez'o nun.”

Mi ek'rigard'is la kronometr'o'n.

“La dek'du'a hor'o kaj du'on'o. Sep'dek du hor'o'j'n ni vojaĝ'is, do est'us nokt'o'mez'e nun. Sed malgraŭ tio mi intenc'as rigard'i la ben'it'a'n ĉiel'o'n, kiu'n re'vid'i mi ne plu aŭdac'is esper'i,” kaj tio'n dir'int'e, mi lev'is la rigl'o'stang'o'j'n de la intern'a pord'o kaj sving'is ĝi'n mal'ferm'e. La inter'blend'ej'o en'ten'is grand'a'n kvant'o'n da loz'a grund'o, kiu'n mi dev'is for'ŝovel'i por pov'i ating'i la du'a'n pord'o'n en la ekster'a blend'o.

Post mal'long'a temp'o mi for'ig'is sufiĉ'e da grund'o kaj rok'aĵ'o al la plank'o de la kajut'o por mal'kovr'i la ekster'a'n pord'o'n. Perry star'is tuj mal'antaŭ mi, kiam mi ĵet'is ĝi'n mal'ferm'e. Ĝi'a supr'a du'on'o est'is super la ter'supr'aĵ'o. Kun surpriz'it'a mien'o mi turn'iĝ'is kaj al'rigard'is Perry—hel'a tag'lum'o est'is ekster'e!

“Ŝajn'as, ke iel fuŝ'iĝ'is aŭ ni'a'j kalkul'o'j aŭ la kronometr'o,” mi dir'is. Perry kap'ne'is—strang'e mien'is li'a'j okul'o'j.

“Ni rigard'u tra la pord'o'n, David,” li kri'is.

Kun'e ni el'paŝ'is kaj ek'star'is, silent'e rigard'ant'e pejzaĝ'o'n sam'temp'e grotesk'a'n kaj bel'a'n. Antaŭ ni mal'alt'a kaj eben'a strand'o etend'iĝ'is al silent'a mar'o. Tiel mal'proksim'e kiel ni kapabl'is vid'i, sen'nombr'a'j insul'et'o'j punkt'is la akv'o'supr'aĵ'o'n—kelk'a'j el tur'e alt'eg'a, nud'a, granit'a rok'aĵ'o—ali'a'j ornam'it'a'j per splend'a garn'aĵ'o de tropik'a'j plant'o'j, miriad'e stel'um'it'a'j per la majest'a bunt'ec'o de bril'kolor'a'j flor'o'j.

Mal'antaŭ ni kresk'is tenebr'a kaj ne'log'a arb'ar'o el gigant'a'j arb'ec'a'j filik'o'j inter'miks'it'a'j kun plant'spec'o'j pli tip'a'j je tropik'a pra'arb'ar'o. Grand'eg'a'j grimp'o'plant'o'j pend'is kurb'it'a'j inter la arb'o'j, kaj dens'a'j sub'kresk'aĵ'o'j kovr'is implik'it'a'n amas'o'n da fal'int'a'j trunk'o'j kaj branĉ'o'j. Ĉe la rand'o de la arb'ar'o ni vid'is tiu'n sam'a'n splend'a'n bunt'ec'o'n de sen'nombr'a'j flor'o'j, kiu'j ornam'is la insul'o'j'n, sed en la ombr'o'j ĉio ŝajn'is funebr'e mal'lum'a kaj mal'gaj'a.

Kaj sur ĉio'n la tag'mez'a sun'o dis'ĵet'is tra la sen'nub'a ĉiel'o si'a'j'n varm'radi'o'j'n.

“Kie sur la Ter'o ni est'as?” mi demand'is, turn'ant'e mi'n al Perry.

Dum kelk'a'j sekund'o'j la mal'jun'ul'o ne respond'is. Li star'is kun la kap'o klin'it'a, en profund'a pens'ad'o. Sed fin'e li ek'parol'is.

David,” li dir'is, “Mi ne est'as tut'e cert'a, ke ni est'as sur la Ter'o.”

“Kio'n vi dir'as, Perry?” mi kri'is. “Ĉu ebl'e ni mort'is kaj en'ir'is la paradiz'o'n?”

Turn'iĝ'ant'e kun rid'et'o, li fingr'o'montr'is la naz'o'n de la bor'vetur'il'o, kiu el'star'is el la ter'o mal'antaŭ ni.

“Sen tio, David, mi pov'us kred'i, ke ni ver'e ven'is al la land'o trans la Stiks'o. Sed la bor'vetur'il'o mal'pruv'as tiu'n teori'o'n—ĝi cert'e ne pov'us ir'i en la ĉiel'o'n. Tamen, mi pret'as al'las'i, ke ni ver'e ating'is ali'a'n mond'o'n ol tiu'n de ni'a ĝis'nun'a viv'o. Se ni ne est'as sur la Ter'o, ni ja pov'as kred'i, ke ni est'as en ĝi.”

“Ebl'e ni re'ven'is tra la ter'krust'o kaj el'ven'is sur iu'n tropik'a'n insul'o'n de la Antiloj,” mi sugest'is.

Perry de'nov'e sku'is si'a'n kap'o'n.

“Ni sci'os pli post'e, David,” li respond'is, “kaj inter'temp'e, ni esplor'u la mar'bord'o'n—ni ebl'e trov'os indiĝen'o'n, kiu inform'os ni'n.”

Dum ni marŝ'is laŭ la strand'o, Perry pens'em'e rigard'ad'is la akv'o'n. Est'is evident'e, ke li lukt'as kontraŭ grand'eg'a enigm'o.

David,” li dir'is subit'e, “Ĉu vi rimark'as i'o'n strang'a'n pri la horizont'o?”

Dum mi rigard'is, mi ek'kompren'is, kial la pejzaĝ'o hant'is mi'n ek de la unu'a vid'o per alud'o de strang'ec'o kaj ne'natur'ec'o—tut'e mank'is horizont'o! Tiel mal'proksim'e'n kiel ni kapabl'is vid'i, etend'iĝ'is la mar'o, kaj el la akv'o vid'ebl'iĝ'is et'a'j insul'o'j, el kiu'j la mal'proksim'a'j et'is kiel makul'et'o'j; sed ĉiam fon'e de tiu'j est'is la mar'o, tiel ke, laŭ'ŝajn'e, ni rigard'as supr'e'n al la plej mal'proksim'a per la okul'o vid'ebl'a punkt'o. Fin'e, ĉio nebul'iĝ'is en la for'ec'o. Vid'ebl'a est'is neni'u klar'a horizontal'a lini'o, kiu montr'is la kurb'iĝ'o'n de la ter'glob'o for de la vid'lini'o.

“Mi ek'kompren'as grav'a'n afer'o'n,” daŭr'ig'is Perry, el'poŝ'ig'ant'e si'a'n horloĝ'o'n. “Mi kred'as, ke mi part'e solv'is la enigm'o'n. Est'as nun la du'a hor'o. Kiam ni el'ir'is de la bor'vetur'il'o, la sun'o est'is rekt'e super ni. Kaj kie ĝi est'as nun?”

Mi rigard'is supr'e'n kaj trov'is la bril'eg'a'n sfer'o'n ankoraŭ en la sam'a lok'o—en la centr'o de la ĉiel'o. Kaj kia sun'o! Mi apenaŭ rimark'is ĝi'n antaŭ'e. Ĝi est'is almenaŭ tri'obl'e pli grand'a ol la sun'o, kiu'n mi ĝis tiam kon'is, kaj ĝi ŝajn'is tiel proksim'a, ke vid'ant'e ĝi'n, oni kred'is si'n kapabl'a tuŝ'i ĝi'n per etend'o de la brak'o.

“Je Di'o, Perry, kie ni est'as?” mi demand'is. “Ĉio ĉi incit'as mi'a'j'n nerv'o'j'n.”

“Mi kred'as pov'i dir'i kun plen'a cert'ec'o, David,” li ek'parol'is, “ke ni est'as—” sed li ne parol'is plu. De mal'antaŭ ni ĉe la bor'vetur'il'o, ven'is la plej tondr'a terur'ig'a muĝ'o, kiu iam traf'is mi'a'j'n orel'o'j'n. Unu'mens'e, ni turn'iĝ'is por vid'i tio'n, kio el'ig'is tiu'n tim'ig'a'n bru'eg'o'n.

Se ankoraŭ rest'is en mi'a kap'o la ide'o, ke ni est'as sur la Ter'o, la vid'aĵ'o, kiu traf'is mi'a'j'n okul'o'j'n, tut'e for'vapor'ig'is ĝi'n. El la arb'ar'o ven'is kolos'a best'eg'o, kiu mult'e simil'is urs'o'n. Ĝi est'is ĝust'e tiel grand'a kiel la plej grand'a elefant'o, kaj ĝi'a'j antaŭ'pied'o'j est'is arm'it'a'j per fortik'a'j ung'eg'o'j. Ĝi'a naz'eg'o pend'is preskaŭ fut'o'n sub ĝi'a mal'supr'a makzel'o, kiel rudiment'a rostr'o. Dens'a'j, hirt'a'j har'o'j kovr'is la gigant'a'n korp'o'n.

Terur'e muĝ'ant'e, ĝi tren'is si'n al ni per pez'a, mal'rapid'a trot'o. Mi turn'iĝ'is al Perry por propon'i, ke ni ebl'e serĉ'u pli agrabl'a'n rest'ad'ej'o'n—evident'e Perry jam ek'hav'is tiu'n ide'o'n, ĉar li est'is jam cent paŝ'o'j'n for, kaj ĉiu'sekund'e li'a'j mir'ind'a'j salt'o'j pli'ig'is la distanc'o'n. Neniam antaŭ'e mi sci'is, kia'n ne'uz'it'a'n kur'kapabl'o'n la mal'jun'a sinjor'o posed'as.

Mi vid'is, ke li cel'as part'o'n de la arb'ar'o, kiu dis'branĉ'iĝ'is al la mar'o, ne mal'proksim'e de la lok'o, kie ni antaŭ'e star'is, kaj ĉar la fort'eg'a best'o, kiu tiom ek'vigl'ig'is Perry, daŭr'e proksim'iĝ'is al mi, mi post'sekv'is Perry, kvankam per mal'pli pen'ig'a rapid'ec'o. Est'is evident'e, ke la enorm'a best'o, kiu ni'n ek'ĉas'is, ne posed'as korp'o'n taŭg'a'n por rapid'a kur'ad'o, do ŝajn'is al mi neces'e nur ating'i la arb'o'j'n sufiĉ'e mal'proksim'e antaŭ ĝi por pov'i for'grimp'i de la danĝer'o sur iu'n grand'a'n branĉ'o'n, antaŭ ol ĝi al'ven'os.

Malgraŭ ni'a danĝer'a situaci'o, mi ne pov'is ne rid'i pri la frenez'e rapid'a'j pen'ad'o'j de Perry, kiu klopod'is rifuĝ'i en la mal'supr'a'j'n branĉ'o'j'n de la jam ating'it'a'j arb'o'j. La unu'a'j dek'kvin fut'o'j de la arb'o'trunk'o'j est'is nud'a'j—almenaŭ ĉe tiu'j arb'o'j, kiu'j'n Perry prov'is supr'e'n'grimp'i, ĉar la azil'don'a aspekt'o de la pli grand'a'j el tiu'j arb'gigant'o'j evident'e log'is li'n. Dek'foj'e li ek'grimp'is supr'e'n, tiel rapid'e kiel grand'a kat'o, sed ĉiu'foj'e li re'fal'is de la trunk'o ter'e'n, kaj post ĉiu tia mal'sukces'o li terur'ig'it'e ek'rigard'is super si'a'n ŝultr'o'n al la proksim'iĝ'ant'a best'eg'o, sam'temp'e el'ig'ant'e tim'plen'a'j'n kri'o'j'n, kiu'j eĥ'is tra la morn'a arb'ar'o.

Fin'e li ek'vid'is grimp'o'plant'o'n sam'e dik'a'n kiel man'radik'o'n, kaj kiam mi ating'is la arb'ar'o'n, li jam rapid'eg'e supr'e'n'grimp'is sur ĝi, man'o'n super man'o. Li jam preskaŭ ating'is la plej mal'alt'a'n branĉ'o'n de la arb'o, el kiu pend'is la grimp'o'plant'o, kiam ĝi ŝir'iĝ'is pro li'a pez'o, kaj li barakt'e fal'is antaŭ mi'a'j'n pied'o'j'n.

Li'a mal'bon'a ŝanc'o ne plu amuz'is mi'n, ĉar la best'o jam tro proksim'is al ni. Kapt'ant'e Perry je la ŝultr'o, mi star'ig'is li'n per unu tir'o, kaj rapid'ant'e al pli mal'grand'a arb'o, kiu'n Perry pov'is facil'e ĉirkaŭ'ten'i per si'a'j brak'o'j kaj krur'o'j, mi lev'is li'n tiel alt'e'n kiel ebl'e, kaj tiam mi las'is li'n al si'a sort'o, ĉar ek'rigard'o super mi'a'n ŝultr'o'n montr'is, ke la terur'a best'o jam preskaŭ ating'is mi'n.

Mi sav'iĝ'is nur pro la grand'ec'o de la best'o. Ĝi'a grand'eg'ec'o far'is ĝi'n tro lant'a por pov'i konkur'i kontraŭ la vigl'o de mi'a'j jun'a'j muskol'o'j, do mi kapabl'is salt'i flank'e'n, antaŭ ol la mal'vigl'a mens'o de la best'o pov'is re'direkt'i ĝi'n al mi'a post'sekv'o.

La tiel akir'it'a'j kelk'a'j sekund'o'j ebl'ig'is, ke mi sen'difekt'e rifuĝ'u en la branĉ'o'j'n de arb'o kelk'a'j'n paŝ'o'j'n for de tiu, en kiu Perry trov'is haven'o'n.

Ĉu mi dir'is, ke mi sen'difekt'e rifuĝ'is? Tiam mi kred'is, ke ni est'as tut'e ekster danĝer'o, kaj ankaŭ Perry tio'n kred'is. Li lev'is si'a'n voĉ'o'n preĝ'e, por dank'i Di'o'n pri ni'a sav'iĝ'o, kaj li ĵus fin'is i'a'n pean'o'n de dank'o, ke la best'o ne kapabl'as grimp'i en arb'o'j'n, kiam sen avert'o ĝi baŭm'is mal'antaŭ li sur la vost'eg'o kaj la post'pied'o'j kaj etend'is si'a'j'n tim'ind'e arm'it'a'j'n pied'o'j'n ĝis la branĉ'o, sur kiu li kuŝ'is.

Ĝi'a'n sam'temp'a'n muĝ'o'n preskaŭ tut'e dron'is la tim'o'kri'o de Perry, kiu preskaŭ en'fal'is la faŭk'a'n buŝ'eg'o'n sub si, ĉar li tiel subit'e ek'impet'is por for'ir'i de la danĝer'a branĉ'o. Kun profund'a sopir'o de trankvil'iĝ'o mi vid'is li'n sen'difekt'e ating'i pli alt'a'n branĉ'o'n.

Kaj tiam la best'o far'is i'o'n, kio de'nov'e glaci'ig'is mi'n pro terur'o. Kapt'ant'e la arb'o'trunk'o'n per si'a'j potenc'a'j antaŭ'pied'o'j, ĝi tir'is tiu'n mal'supr'e'n per la tut'a pez'eg'o de si'a grand'a masiv'ec'o kaj per la tut'a ne'rezist'ebl'a potenc'o de si'a'j fort'eg'a'j muskol'o'j. Mal'rapid'e, sed konstant'e, la trunk'o komenc'is kurb'iĝ'i al la best'eg'o. Col'o'n post col'o, li supr'e'n'met'is la pied'o'j'n, dum la arb'o pli kaj pli for'klin'iĝ'is de si'a vertikal'a pozici'o. Perry al'kroĉ'iĝ'is, klak'ig'ant'e si'a'j'n dent'o'j'n pro terur'o. Pli kaj pli alt'e'n en la klin'iĝ'ant'a'n kaj sving'iĝ'ant'a'n arb'o'n li grimp'is. Pli kaj pli rapid'e la arb'o'pint'o ek'klin'iĝ'is ter'e'n.

Tiam mi vid'is, kial la best'eg'o est'as arm'it'a per tia'j kolos'a'j pied'o'j. Jen ĝi uz'is ili'n por ĝust'e tiu cel'o, por kiu la natur'o destin'is ili'n. La bradip'simil'a est'aĵ'o est'is plant'manĝ'ul'o, kaj por nutr'i si'a'n korp'eg'o'n ĝi bezon'is for'ŝir'i la foli'ar'o'n de tut'a'j arb'o'j. Kial ĝi atak'is ni'n, est'is facil'e klar'ig'ebl'e, se oni premis'is temperament'o'n tiel mal'bel'a'n kiel ĉe la feroc'a kaj stult'a afrik'a rinocer'o. Sed ĉio'n ĉi ni pens'is nur post'e. En tiu moment'o mi tro tim'eg'is pro Perry por pens'i pri io ali'a ol rimed'o por sav'i li'n de la jam tiel proksim'a mort'o.

Mi sci'is, ke sur la Ter'o mi pov'us kur'i pli rapid'e ol la mal'lert'a best'o, do mi fal'ig'is mi'n el mi'a foli'oz'a rifuĝ'ej'o, cel'ant'e nur unu afer'o'n: log'i la atent'o'n de la est'aĵ'o for de Perry sufiĉ'e long'e por ebl'ig'i, ke la mal'jun'ul'o ating'u la haven'o'n de pli grand'a arb'o. Apud'e star'is mult'a'j, kiu'j'n eĉ la grand'eg'a fort'o de tiu gigant'a monstr'o ne pov'us klin'i.

Kiam mi al'ter'iĝ'is, mi pren'is fal'int'a'n branĉ'o'n el la implik'it'a amas'o, kiu kovr'is la ter'o'n en tiu ĝangal'ec'a arb'ar'o, kaj salt'int'e ne'vid'it'a mal'antaŭ la vil'a'n dors'o'n, don'is al la best'aĉ'o grand'eg'a'n bat'o'n. Mi'a plan'o efik'is kiel magi'o. Pro la antaŭ'a mal'rapid'ec'o de la best'o mi neniel antaŭ'vid'is la mir'ind'a'n lert'ec'o'n, kiu'n ĝi nun montr'is. Ĝi ĉes'is ten'i la arb'o'n kaj ek'star'is sur si'a'j kvar pied'o'j, sam'temp'e sving'ant'e si'a'n grand'a'n, malic'a'n vost'o'n tiel fort'e, ke ĝi romp'us ĉiu'n ost'o'n de mi'a korp'o, se ĝi frap'us mi'n: sed bon'ŝanc'e, mi turn'iĝ'is kaj fuĝ'is tuj, kiam mi sent'is la traf'o'n de mi'a bat'o sur la tur'e alt'a'n dors'o'n.

Kiam ĝi komenc'is post'sekv'i mi'n, mi erar'e decid'is ek'kur'i laŭ la rand'o de la arb'ar'o anstataŭ al la sen'obstakl'a strand'o. Post moment'o mi trov'iĝ'is ĝis'genu'e profund'a en putr'ant'a'j plant'o'j, kaj la terur'a kre'it'aĵ'o rapid'e proksim'iĝ'is, dum mi barakt'ad'is kaj fal'ad'is, klopod'ant'e liber'ig'i mi'n.

Fal'int'a arb'o'trunk'o don'is al mi por'moment'a'n avantaĝ'o'n, ĉar sur'grimp'ant'e ĝi'n, mi salt'is al ali'a kelk'a'j'n paŝ'o'j'n antaŭ'e, kaj tiu'manier'e mi sukces'is rest'i super la implik'aĵ'o, kiu tapiŝ'is la ter'o'n ĉirkaŭ'e. Sed la zigzag'a voj'o, kiu'n tio postul'is, tiel sever'e handikap'is mi'n, ke la post'ĉas'ant'a best'o konstant'e proksim'iĝ'is al mi.

De mal'antaŭ'e mi subit'e ek'aŭd'is tumult'o'n de hurl'o'j kaj akr'a'j, orel'tranĉ'a'j boj'o'j—kiel la son'o, kiu'n far'us ar'o da plen'e kri'ant'a'j lup'o'j. Ne'vol'e mi rigard'is mal'antaŭ'e'n por el'trov'i, de kie ven'as tiu nov'a kaj minac'a son'o, kaj pro tio, mi mis'paŝ'is kaj de'nov'e barakt'o'fal'is sur mi'a'n ventr'o'n en la profund'a'n implik'aĵ'o'n de plant'o'j.

Mi'a mamut'e grand'a advers'ul'o est'is jam tiel proksim'a, ke mi anticip'is cert'e sent'i la pez'o'n de unu el li'a'j terur'a'j pied'o'j, antaŭ ol pov'i re'star'iĝ'i, sed surpriz'e, la bat'o ne traf'is mi'n. La hurl'ad'o kaj dent'klak'ad'o kaj boj'ad'o de la nov'ul'o'j en'ir'int'a'j la tumult'o'n nun ŝajn'is est'i tuj mal'antaŭ mi, kaj dum mi lev'is mi'n per la brak'o'j kaj ek'rigard'is ĉirkaŭ'e'n, mi vid'is tio'n, kio for'log'is de mi la atent'o'n de la dir'it'o, kio est'as la nom'o, kiu'n mi post'e lern'is, de la est'aĵ'o.

Ĉirkaŭ'is ĝi'n kelk'cent lup'simil'a'j best'o'j—laŭ'ŝajn'e sovaĝ'a'j hund'o'j—kiu'j hurl'ant'e kaj mord'ant'e atak'is ĝi'n de ĉiu flank'o kaj profund'ig'is si'a'j'n blank'a'j'n dent'eg'o'j'n en la karn'o'n de la mal'rapid'a best'o kaj for'kur'is, antaŭ ol ĝi pov'is traf'i ili'n per si'a'j pied'eg'o'j aŭ bala'e sving'iĝ'ant'a vost'o.

Sed mi'a'j mir'ant'a'j okul'o'j vid'is i'o'n pli'a'n. Tra la mal'supr'a'j arb'o'branĉ'o'j ven'is blek'ant'a band'o da hom'ec'a'j est'aĵ'o'j, kiu'j evident'e kur'ig'is la hund'ar'o'n antaŭ'e'n. Laŭ ĉiu'j aspekt'o'j ili okul'frap'e simil'is la negr'o'j'n de Afrik'o. Ili hav'is tre nigr'a'n haŭt'o'n, kaj ili'a'j trajt'o'j mult'e simil'is tiu'j'n de negr'o'j, krom ĉe la kap'o, kiu klin'iĝ'is mal'antaŭ'e'n tuj super la okul'o'j, las'ant'e preskaŭ neniu'n frunt'o'n. Proporci'e kun ili'a'j tors'o'j, ili'a'j brak'o'j est'is iom pli long'a'j kaj ili'a'j krur'o'j pli mal'long'a'j ol ĉe hom'o'j, kaj pli post'e mi rimark'is, ke ili'a'j haluks'o'j el'star'as de la pied'o'j ort'angul'e—ĉar ili kutim'is loĝ'i en arb'o'j, kred'ebl'e. Mal'antaŭ'e ili tren'is long'a'n, mal'dik'a'n vost'o'n, kiu'n ili uz'is por grimp'i, sam'e kiel la man'o'j'n kaj pied'o'j'n.

Mi stumbl'ant'e star'iĝ'is, tuj kiam mi el'trov'is, ke la lup'hund'o'j ten'as la dir'it'o'n for. Vid'int'e mi'n, kelk'a'j el la sovaĝ'a'j kre'it'aĵ'o'j ĉes'is tim'ig'i la best'eg'o'n kaj avid'e ven'is al mi kun la dent'eg'o'j mal'kovr'it'a'j kaj kiam mi turn'iĝ'is por for'kur'i al la arb'o'j por de'nov'e rifuĝ'i inter la mal'supr'a'j branĉ'o'j, mi vid'is kelk'a'j'n el la simi'o'hom'o'j salt'ad'i kaj babil'blek'i en la foli'ar'o de la plej proksim'a arb'o.

Inter ili kaj la best'o'j mal'antaŭ mi est'is neni'u ver'e elekt'ind'a alternativ'o, sed dum mi pov'is almenaŭ dub'i pri la bon'ven'ig'o ricev'ot'a de tiu'j grotesk'a'j hom'parodi'o'j, mi ne pov'is dub'i pri la sort'o, kiu atend'us mi'n sub la avid'a'j dent'eg'o'j de mi'a'j feroc'a'j post'ĉas'ant'o'j.

Do mi kur'eg'is al la arb'o'j, intenc'ant'e pas'i sub tiu, kiu en'ten'as la simi'o'hom'o'j'n, kaj rifuĝ'i en ali'a'n pli mal'proksim'a'n; sed la lup'hund'o'j est'is tre proksim'a'j mal'antaŭ mi—tiel proksim'a'j, ke mi ĉes'is esper'i sav'iĝ'o'n de ili, sed jen unu el la est'aĵ'o'j en la arb'o super mi sving'iĝ'is mal'supr'e'n, met'ant'e la kap'o'n antaŭ'e'n kaj ten'ant'e la vost'o'n lig'it'a ĉirkaŭ grand'a branĉ'o, kaj kapt'ant'e mi'n sub la aksel'o'j, sving'is mi'n supr'e'n inter si'a'j'n kun'ul'o'j'n kaj ekster danĝer'o'n.

Tie ili komenc'is ekzamen'i mi'n kun mult'e da ekscit'it'a sci'vol'em'o. Ili esplor'is mi'a'j'n vest'aĵ'o'j'n, har'ar'o'n kaj karn'o'n. Ili turn'is mi'n por el'trov'i, ĉu mi hav'as vost'o'n, kaj kiam ili trov'is mi'n ne tiel ekip'it'a, ili frenez'e ek'rid'eg'is. Ili hav'is dent'o'j'n tre grand'a'j'n kaj blank'a'j'n kaj eben'a'j'n, kvankam la supr'a'j kojn'o'dent'o'j est'is iom pli long'a'j ol la ali'a'j kaj el'star'is iom'et'e ĉe ferm'it'a buŝ'o.

Ekzamen'int'e mi'n dum kelk'a'j moment'o'j, unu el ili el'trov'is, ke mi'a'j vest'aĵ'o'j ne est'as part'o de mi, kaj tiam ili ek'ŝir'is de sur mi la vest'aĵ'o'j'n, pec'o'n post pec'o, frenez'e rid'eg'ant'e. Simi'ec'e, ili klopod'is mem sur'met'i la vest'aĵ'o'j'n, sed ili ne est'is sufiĉ'e lert'a'j por la task'o, do ili rezign'is.

Inter'temp'e, mi streĉ'is la okul'o'j'n por ek'vid'i Perry, sed neni'e mi pov'is vid'i li'n, kvankam est'is plen'e vid'ebl'a la ar'o de arb'o'j, en kiu'n li unu'e rifuĝ'is. Prem'is mi'n la tim'o, ke io okaz'is al li, kaj kvankam mi kri'is li'a'n nom'o'n kelk'foj'e, ne ven'is respond'o.

Fin'e, lac'a'j de si'a lud'ad'o kun mi'a'j vest'aĵ'o'j, la kre'it'aĵ'o'j ĵet'is ili'n ter'e'n, kaj hav'ant'e po unu el ili ambaŭ'flank'e, kiu ten'is mi'n je la brak'o, ni ek'mov'iĝ'is per tre tim'ig'a rapid'ec'o tra la arb'o'supr'o'j. Neniam antaŭ'e aŭ post'e mi spert'is tia'n vojaĝ'o'n—eĉ nun mi oft'e vek'iĝ'as el profund'a dorm'o hant'it'a de la abomen'a re'memor'o pri tiu aĉ'a tra'viv'aĵ'o.

De arb'o al arb'o la lert'a'j est'aĵ'o'j salt'is kiel sciuropteroj, dum mal'varm'a ŝvit'o ek'kovr'is mi'a'n frunt'o'n, kiam mi vid'is la abism'o'j'n sub'e, en kiu'j'n mi ĵet'iĝ'us, se eĉ nur unu el mi'a'j port'ant'o'j mis'paŝ'us. Dum ili port'ad'is mi'n, mil konfuz'a'j pens'o'j plen'ig'is mi'a'n kap'o'n. Kio okaz'is al Perry? Ĉu mi iam re'vid'os li'n? Kio'n plan'as la du'on'hom'a'j est'aĵ'o'j, en kies man'o'j'n mi fal'is? Ĉu ili est'as loĝ'ant'o'j de la sam'a mond'o, en kiu mi nask'iĝ'is? Ne! Ne pov'is est'i. Sed kie mi do est'is? Mi ne for'las'is la Ter'o'n—pri tio mi cert'is. Tamen, mi ankaŭ ne pov'is akord'ig'i la vid'it'aĵ'o'j'n kun la kred'o, ke mi ankoraŭ est'as en la mond'o de mi'a nask'iĝ'o. Suspir'ant'e, mi ĉes'is pri'pens'i la afer'o'n.

3-a ĉapitr'o
Nov'a'j Mastr'o'j

Ni vojaĝ'is ŝajn'e plur'a'j'n mejl'o'j'n tra la mal'lum'a kaj morn'a arb'ar'o, antaŭ ol ni subit'e al'ven'is dens'a'n vilaĝ'o'n, konstru'it'a'n en la super'a'j branĉ'o'j de la arb'o'j. Dum ni proksim'iĝ'is al ĝi, mi'a eskort'ant'o komenc'is sovaĝ'e kri'ad'i, kio tuj el'ig'is respond'o'n el la intern'o, kaj post moment'o, svarm'o de est'aĵ'o'j de la sam'a ras'o kiel ni'a'j kapt'int'o'j al'rapid'is por renkont'i ni'n. De'nov'e mi est'is en la mez'o de frenez'e babil'ant'a amas'o. Mi est'is ŝov'it'a tie'n kaj re'e'n. Ili pinĉ'is kaj frap'is mi'n, ĝis mi'a haŭt'o kontuz'iĝ'is, sed mi kred'as, ke ili trakt'is mi'n tiel ne pro kruel'ec'o aŭ malic'o—mi est'is por ili kurioz'aĵ'o, strang'aĵ'o, nov'a lud'aĵ'o, kaj ili'a'j infan'ec'a'j mens'o'j bezon'is la al'don'a'n atest'ad'o'n de ĉiu'j sent'um'o'j por kred'ebl'ig'i tio'n, kio'n ili vid'is per la okul'o'j.

Post iom da temp'o ili tren'is mi'n en la vilaĝ'o'n, kiu konsist'is el kelk'cent krud'a'j loĝ'ej'o'j el branĉ'o'j kaj foli'o'j sub'ten'it'a'j de la arb'o'branĉ'o'j. Inter la dom'et'o'j stern'iĝ'is mort'a'j branĉ'o'j kaj trunk'o'j de mal'grand'a'j arb'o'j, kiu'j kun'lig'is la loĝ'ej'o'j'n en unu arb'o kun tiu'j en apud'a'j arb'o'j, kaj tiel kelk'foj'e form'iĝ'is serpent'um'a'j strat'o'j. La tut'a ret'o de loĝ'ej'o'j kaj voj'o'j form'is preskaŭ sen'breĉ'a'n plank'o'n 50 fut'o'j'n super la ter'o.

Komenc'e mi sci'vol'is, kial tiu'j lert'mov'a'j est'aĵ'o'j bezon'is kun'lig'i la arb'o'j'n per tia'j pont'o'j, sed pli post'e, kiam mi vid'is la divers'a'j'n du'on'sovaĝ'a'j'n best'o'j'n, kiu'j'n ili ten'ad'is intern'e de la vilaĝ'o, mi ek'kompren'is la neces'o'n de la voj'o'j. Est'is kelk'a'j sovaĝ'a'j lup'hund'o'j sam'spec'a'j, kia'j'n mi last'e vid'is ĝen'ant'a'j'n la dir'it'o'n, kaj mult'a'j kapr'o-simil'a'j best'o'j, kies plen'plen'a'j mam'o'j evident'ig'is la kial'o'n de ili'a ten'ad'o.

Mi'a gard'ant'o halt'is antaŭ unu el la dom'et'o'j, en kiu'n li puŝ'is mi'n, kaj tiam du el tiu'j est'aĵ'o'j ek'kaŭr'is antaŭ la pord'o—sen'dub'e por mal'ebl'ig'i al mi for'fuĝ'i, kvankam mi apenaŭ sci'is, kie'n fuĝ'i.

Mi ĵus en'ir'is la mal'lum'a'n intern'o'n, kiam mi ek'aŭd'is kon'at'a'n voĉ'o'n, preĝ'ant'a'n.

Perry!” mi kri'is. “Kar'a Perry! Dank’ al Di'o, ke vi sav'iĝ'is.”

David! Ĉu pov'as est'i, ke vi tra'viv'is?” Kaj la mal'jun'ul'o stumbl'e proksim'iĝ'is al mi kaj fort'e ĉirkaŭ'prem'is mi'n.

Li vid'is mi'a'n fal'o'n antaŭ la dir'it'o, kaj tiam li'n kapt'is plur'a'j el la simi'o'hom'o'j, kiu'j port'is li'n tra la arb'o'supr'o'j al la vilaĝ'o. Li'a'j kapt'int'o'j tiel sci'vol'is pri li'a'j vest'aĵ'o'j kiel pri mi'a'j, kun la sam'a rezult'o. Kiam ni rigard'is unu la ali'a'n, ni ne pov'is ne rid'i.

“Kun vost'o, David,” rimark'is Perry, “vi est'us tre admir'ind'a simi'o.”

“Ebl'e ni pov'us prunt'i kelk'a'j'n,” mi al'don'is. “Ili ŝajn'as tre laŭ'mod'a'j nun... Sed kio'n la simi'o'hom'o'j intenc'as far'i kun ni, Perry? Ili ne ŝajn'as ver'e sovaĝ'a'j. Do kia'j ili est'as laŭ vi? Vi intenc'is klar'ig'i tio'n al mi, kiam tiu hirt'a monstr'o atak'is ni'n—ĉu vi hav'as i'a'n ajn ide'o'n?”

“Jes, David,” li respond'is, “mi sci'as ĝust'e, kie ni est'as. Ni far'is grandioz'a'n el'trov'o'n, amik'o! Ni pruv'is, ke la Ter'o est'as kav'a. Ni tra'pas'is la tut'a'n ter'krust'o'n al la intern'a mond'o.”

Perry, vi est'as frenez'a!”

“Tut'e ne, David. Ni'a bor'vetur'il'o port'is ni'n tra la 240-mejl'a ter'krust'o sub ni'a ekster'a mond'o. En tiu lok'o, ĝi ating'is la pez'o'centr'o'n de la kvin'cent mejl'o'j'n dik'a krust'o. Ĝis tie ni vetur'is mal'supr'e'n—la direkt'o est'as nur relativ'a, kompren'ebl'e. En la moment'o, kiam ni'a'j seĝ'o'j invers'iĝ'is—pro kio vi ek'kred'is, ke ni turn'iĝ'is kaj rapid'as supr'e'n—ni tra'pas'is la pez'o'centr'o'n, kaj kvankam ne ŝanĝ'iĝ'is la direkt'o de ni'a antaŭ'e'n'ir'o, tamen, efektiv'e, ni ek'mov'iĝ'is supr'e'n al la ter'supr'aĵ'o de la intern'a mond'o. Ĉu ne konvink'as vi'n la strang'a'j best'o'j kaj plant'o'j, kiu'j'n ni vid'is, ke vi ne trov'iĝ'as en la mond'o, kie vi nask'iĝ'is? Kaj la horizont'o—ĉu ĝi pov'us hav'i la sam'a'n strang'a'n aspekt'o'n, kiu'n ni ambaŭ rimark'is, se ni ne efektiv'e star'us sur la intern'a supr'aĵ'o de sfer'o?”

“Sed la sun'o, Perry!” mi insist'is. “Kiel la sun'o pov'us bril'i tra kvin'cent mejl'o'j da solid'a ter'krust'o?”

“Ĉi tie ne tem'as pri la sun'o de la ekster'a mond'o. Ĝi est'as ali'a sun'o—tut'e mal'sam'a sun'o, kiu ĵet'as si'a'n etern'e tag'mez'a'n bril'eg'o'n sur la supr'aĵ'o'n de la intern'a mond'o. Rigard'u ĝi'n nun, David—se vi pov'as vid'i ĝi'n el la pord'o de ĉi tiu dom'o—kaj vi vid'os ĝi'n ankoraŭ en la centr'o de la ĉiel'o. Ni est'as ĉi tie jam de mult'a'j hor'o'j—kaj ankoraŭ est'as tag'mez'e.”

“Kaj tamen est'as tre simpl'e, David. Iam la Ter'o est'is nebul'a mas'o. Ĝi mal'varm'iĝ'is, kaj dum la mal'varm'iĝ'o ĝi mal'grand'iĝ'is. Fin'e, mal'dik'a ter'krust'o de solid'aĵ'o form'iĝ'is sur ĝi'a ekster'a supr'aĵ'o—ia ŝel'o, sed intern'e de la ŝel'o est'is part'e fand'it'a materi'o kaj vast'e dilat'it'a'j gas'o'j. Kaj kio okaz'is dum la konstant'a mal'varm'iĝ'o? La centrifug'a fort'o ĵet'is la er'o'j'n de materi'o el la nebul'ec'a centr'o al la krust'o, tuj kiam ili far'iĝ'is solid'a'j. Oni vid'as la praktik'a'n aplik'o'n de la sam'a princip'o ĉe la modern'a sen'krem'ig'ator'o. Post iom da temp'o rest'is en la grand'eg'a, vak'a intern'o nur mal'grand'a, super'varm'eg'a kern'o de gas'a materi'o, kiu'n post'las'is la mal'dilat'iĝ'o de la mal'varm'iĝ'ant'a'j gas'o'j. La el ĉiu'j direkt'o'j egal'a gravit'a al'tir'o de la solid'a krust'o fiks'e ten'is tiu'n lum'a'n kern'o'n ĉe la preciz'a centr'o de la Ter'o. Al ĉiu part'o de la intern'a mond'o egal'e, ĝi radi'as si'a'n ĉiam tag'mez'a'n lum'o'n kaj brul'a'n varm'eg'o'n.”

“Ŝajn'as, ke la intern'a mond'o sufiĉ'e mal'varm'iĝ'is por viv'ten'i animal'a'n viv'o'n nur long'a'j'n epok'o'j'n post la aper'o de viv'o sur la ekster'a krust'o, sed la familiar'a'j form'o'j de animal'a kaj plant'a viv'o, kiu'j'n ni vid'is ĉi tie, evident'ig'as, ke funkci'as la sam'a'j fort'o'j ankaŭ ĉi tie. Pren'u ekzempl'e la grand'a'n best'o'n, kiu atak'is ni'n. Ekster'dub'e, ĝi est'as simil'ul'o de la megateri'o el la post'pliocen'a epok'o de la ekster'a krust'o, kies fosili'iĝ'int'a'n skelet'o'n oni trov'is en Sud'a Amerik'o.”

“Sed la grotesk'a'j arb'ar'ul'o'j?” mi insist'is. “Cert'e ili ne hav'as simil'ul'o'j'n el la histori'o de la Ter'o.”

“Kiu pov'us dir'i?” li respond'is. “Tiu speci'o pov'us est'i kvazaŭ'a ĉen'er'o inter la simi'o'j kaj la hom'o'j, kies post'rest'aĵ'o'j ĉiu'j neni'iĝ'is en la sen'nombr'a'j ter'trem'o'j, kiu'j konvulsi'ig'is la ekster'a'n krust'o'n, aŭ ĝi pov'us est'i nur la rezult'o de iom ali'spec'a evoluci'o—ambaŭ est'as tut'e ebl'a'j.”

Plu'a'n konjekt'ad'o'n inter'romp'is la aper'o de kelk'a'j el ni'a'j kapt'int'o'j antaŭ la en'ir'ej'o de la dom'et'o. Du el ili en'ven'is kaj el'tren'is ni'n. La danĝer'a'j voj'et'o'j kaj la ĉirkaŭ'a'j arb'o'j est'is plen'a'j je nigr'a'j simi'o'hom'o'j kaj ili'a'j in'o'j kaj id'o'j. Eĉ ne unu port'is i'a'n ornam'aĵ'o'n, arm'il'o'n aŭ vest'aĵ'o'n.

“Tre mal'alt'e evolu'int'a'j,” juĝ'is Perry.

“Sed sufiĉ'e alt'e por kaŭz'i grand'a'n ĉagren'o'n al ni,” mi respond'is. “Kio'n ili intenc'as far'i kun ni, laŭ vi'a supoz'o?”

Ni ek'sci'is ne'long'e post'e. Kiel ĉe ni'a vojaĝ'o al la vilaĝ'o, ni'n kapt'is kelk'a'j el la fortik'a'j est'aĵ'o'j, kiu'j for'rapid'ig'is ni'n tra la arb'o'supr'o'j, dum ĉirkaŭ ni kaj mal'antaŭ ni kur'ad'is babil'ant'a, rid'et'ant'a hord'o da lert'mov'a'j nigr'a'j simi'o'hom'o'j.

Du'foj'e mis'paŝ'is mi'a'j port'ant'o'j, kaj mi'a kor'o ek'ĉes'is bat'i, kiam ni ek'plonĝ'is al tuj'a mort'o ĉe la mort'a'j branĉ'amas'o'j mal'supr'e. Sed ambaŭ'foj'e, tiu'j lert'a'j, potenc'a'j vost'o'j etend'is si'n kaj trov'is apog'a'j'n branĉ'o'j'n, kaj nek unu el ili eĉ iom mal'firm'ig'is si'a'n ten'o'n al mi. Efektiv'e, ŝajn'is, ke tiu'j okaz'aĵ'o'j ĝen'is ili'n neniom pli, ol frap'i la pied'fingr'o'n ĉe strat'kruc'iĝ'o ĝen'us hom'o'n de la ekster'a mond'o; ili nur el'ig'is rid'eksplod'o'n kaj rapid'is antaŭ'e'n kun mi.

Dum long'a temp'o ili daŭr'ig'is tra la arb'ar'o—dum kiom da temp'o, mi ne pov'is diven'i, ĉar mi ankoraŭ lern'ad'is tio'n, kio'n mi'a mens'o pli post'e tre klar'e ek'kompren'is: ke la temp'o tuj ĉes'as est'i faktor'o, kiam mal'aper'as rimed'o'j por mezur'i ĝi'n. Ni ne plu hav'is ni'a'j'n brak'horloĝ'o'j'n kaj ni viv'ad'is sub sen'mov'a sun'o.

Jam est'is al mi mal'facil'e kalkul'i la temp'o'n, kiu pas'is, de kiam ni tra'romp'iĝ'is en la intern'a'n mond'o'n. Pas'is ebl'e hor'o'j, ebl'e tag'o'j—kiu pov'us dir'i tio'n en mond'o de ĉiam'a tag'mez'o! Laŭ la sun'o, pas'is neniom da temp'o—sed mi taks'is, ke jam de kelk'a'j hor'o'j ni trov'iĝ'as en tiu bizar'a mond'o.

Post iom da temp'o ni el'ir'is el la arb'ar'o sur plat'a'n eben'aĵ'o'n. Mal'long'a'n distanc'o'n antaŭ ni star'is kelk'a'j mal'alt'a'j, rok'a'j mont'et'o'j. Ni'a'j kapt'int'o'j pel'is ni'n al ili, kaj post mal'long'a temp'o ili gvid'is ni'n tra mal'larĝ'a mont'pas'ej'o en rond'a'n valet'o'n. Tie ili ek'labor'is, kaj ni baldaŭ konvink'iĝ'is, ke se ni ne mort'os kiel okaz'e de romia fest'o'tag'o, io ali'a tamen mort'ig'os ni'n. La kondut'o de ni'a'j kapt'int'o'j tuj ŝanĝ'iĝ'is, kiam ili en'ir'is la natur'a'n aren'o'n inter la rok'oz'a'j mont'et'o'j. Ĉes'is ili'a rid'ad'o. Minac'a kruel'ec'o vid'iĝ'is sur ili'a'j best'a'j vizaĝ'o'j—el'buŝ'ig'it'a'j dent'eg'o'j minac'is ni'n.

Oni met'is ni'n en la centr'o'n de la amfiteatr'o, kaj la mil simi'o'hom'o'j form'is grand'a'n rond'o'n ĉirkaŭ ni. Tiam oni al'port'is lup'hund'o'n—Perry nom'is ĝi'n hien'o'don'o[9]—kaj oni liber'ig'is la best'eg'o'n en la rond'o'n kun ni. Ĝi'a korp'o est'is tiel grand'a kiel tiu de plen'kresk'a dog'o; ĝi'a'j krur'o'j est'is mal'long'a'j kaj potenc'a'j; ĝi'a'j makzel'o'j est'is larĝ'a'j kaj fort'a'j. Mal'hel'a'j, hirt'a'j har'o'j kovr'is ĝi'a'j'n dors'o'n kaj flank'o'j'n, dum ĝi'a'j brust'o kaj ventr'o est'is tut'e blank'a'j. Dum ĝi mal'rapid'e kaj minac'e al'proksim'iĝ'is al ni, ĝi prezent'is aspekt'o'n tre tim'ig'a'n, kun supr'e'n'tir'it'a'j lip'o'j, kio vid'ebl'ig'as la terur'e grand'a'j'n dent'eg'o'j'n.

Perry est'is sur la genu'o'j, preĝ'ant'a. Mi klin'iĝ'is kaj pren'is ŝton'o'n. Pro mi'a mov'iĝ'o la best'o iom re'tir'iĝ'is kaj komenc'is rond'ir'i ĉirkaŭ ni. Evident'e iu jam antaŭ'e al'cel'is ĝi'n per ŝton'o'j. La simi'o'hom'o'j danc'is supr'e'n kaj mal'supr'e'n, urĝ'ant'e la best'o'n antaŭ'e'n per sovaĝ'a'j kri'o'j, ĝis ĝi fin'e vid'is, ke mi ne ĵet'as, kaj atak'e al'kur'is.

Ĉe Andover[10] kaj post'e ĉe Yale[11], mi est'is ĵet'ist'o ĉe venk'ant'a'j basbal'a'j team'o'j. Kaj mi'a rapid'ec'o kaj mi'a cel'kapabl'o ŝajn'is fakt'e ekster'ordinar'a'j, ĉar la rekord'o, kiu'n mi ating'is dum mi'a last'a kolegi'a jar'o, est'is tiel bon'a, ke unu el la plej prestiĝ'a'j grand'lig'a'j team'o'j[12] en Uson'o far'is ofert'o'j'n al mi; sed eĉ en la plej mal'facil'a situaci'o, kiu'n mi front'is en la pas'int'ec'o, mi ne bezon'is tiel preciz'e cel'i kiel nun.

Kiam mi lev'is mi'a'n brak'o'n por ĵet'i, mi reg'is mi'a'j'n nerv'o'j'n kaj muskol'o'j'n absolut'e, kvankam la rid'et'ant'a'j makzel'o'j paf'iĝ'is al mi per terur'a rapid'ec'o. Kaj tiam mi ĵet'is, uz'ant'e por la ĵet'o ĉiu'n unc'o'n de mi'a'j pez'o, fort'o kaj lert'ec'o. La ŝton'o traf'is la hien'o'don'o'n rekt'e sur la naz'o'n kaj fort'e re'puŝ'is li'n sur la dors'o'n.

Sam'moment'e, ĥor'o de kriĉ'o'j kaj hurl'o'j lev'iĝ'is el la spekt'ant'ar'o, pro kio mi dum moment'o kred'is, ke la kaŭz'o est'as mi'a venk'o super ili'a ĉampion'o; sed mi baldaŭ konstat'is mi'a'n erar'o'n. Dum mi rigard'is, la simi'o'hom'o'j for'kur'is ĉiu'direkt'e al la ĉirkaŭ'a'j mont'et'o'j, kaj tiam mi vid'is la ver'a'n kaŭz'o'n de ili'a mal'trankvil'iĝ'o. Mal'antaŭ ili, amas'e puŝ'iĝ'ant'e tra la pas'ej'o konduk'ant'a en la val'o'n, ven'is svarm'o de vil'a'j hom'o'j—goril'ec'a'j kre'it'aĵ'o'j arm'it'a'j per lanc'o'j kaj hak'il'et'o'j kaj port'ant'a'j long'a'j'n, oval'a'j'n ŝild'o'j'n.

Demon'ec'e ili atak'is la simi'o'hom'o'j'n, kaj la hien'o'don'o, jam de'nov'e konsci'a kaj lev'iĝ'int'a, for'fuĝ'is de ili, hurl'ant'e pro tim'o. Rapid'eg'e preter'pas'is ni'n la ĉas'ant'o'j kaj ĉas'at'o'j, kaj la vil'ul'o'j atent'is ni'n per neni'o pli ol foj'a ek'rigard'o, ĝis la aren'o tut'e vak'iĝ'is de la antaŭ'a'j okup'ant'o'j. Tiam ili re'ven'is al ni, kaj unu, kiu ŝajn'e hav'is aŭtoritat'o'n super ili, ordon'is kun'pren'i ni'n.

Paŝ'int'e el la amfiteatr'o sur la vast'a'n eben'aĵ'o'n, ni ek'vid'is karavan'o'n de ge'hom'o'j—hom'o'j kiel ni—kaj unu'a'foj'e mi'a kor'o plen'iĝ'is de esper'o kaj re'facil'iĝ'o, tiom ke mi vol'is ek'kri'i pro eksplod'ant'a ĝoj'o. Nu, ili fakt'e est'is du'on'nud'a'j kaj sovaĝ'aspekt'a band'o, sed almenaŭ laŭ la korp'a form'o ili preciz'e simil'is al ni. Ili est'is neniel grotesk'a'j aŭ hid'a'j, kiel la ali'a'j est'aĵ'o'j de tiu kurioz'a kaj konstern'a mond'o.

Sed post pli'proksim'iĝ'o ni'a'j kor'o'j de'nov'e pez'iĝ'is, ĉar ni trov'is la povr'a'j'n mizer'ul'o'j'n kun'ĉen'it'a'j kol-al-kol'e en long'a vic'o, kaj la goril'o'hom'o'j est'is ili'a'j gard'ist'o'j. Sen'ceremoni'e ili katen'is Perry kaj mi'n ĉe la fin'o de la vic'o, kaj sen pli'a ĝen'o oni re'komenc'is la inter'romp'it'a'n marŝ'ad'o'n.

Ĝis tiu temp'o ni est'is vigl'a'j pro ekscit'iĝ'o, sed nun la lac'ig'e monoton'a long'a marŝ'o trans la sun'bak'it'a'n eben'aĵ'o'n sent'ig'is al ni ĉiu'j'n turment'a'j'n sekv'o'j'n de long'a mal'dorm'o. Plu kaj plu ni sen'halt'e stumbl'ad'is antaŭ'e'n sub tiu abomen'a tag'mez'a sun'o. Se ni fal'is, oni spron'pik'is ni'n per akr'a lanc'pint'o. Ni'a'j kun'kapt'it'o'j ne stumbl'is. Ili paŝ'ad'is antaŭ'e'n fier'e rekt'a'j. Foj'e ili inter'ŝanĝ'is vort'o'j'n en iu lingv'o plen'a de unu'silab'aĵ'o'j. Ili est'is nobl'aspekt'a ras'o, kun bel'form'a'j kap'o'j kaj perfekt'a'j korp'o'j. La vir'o'j est'is barb'a'j, alt'a'j kaj muskoloz'a'j; la vir'in'o'j mal'pli grand'a'j kaj pli graci'a'j, kun loz'e bukl'a'j amas'o'j da korv'nigr'a'j har'o'j sur'kap'e. Ambaŭ seks'o'j hav'is bel'proporci'a'j'n trajt'o'j'n. Eĉ ne unu posed'is vizaĝ'o'n, kiu'n oni taks'us ne'bel'a sur la Ter'o. Ili ne port'is ornam'aĵ'o'j'n, sed pli post'e mi ek'sci'is la kaŭz'o'n, nom'e, ke ili'a'j kapt'int'o'j for'pren'is de ili ĉio'n valor'a'n. Kiel vest'aĵ'o'n la vir'in'o'j port'is rob'o'n far'it'a'n el ia hel'kolor'a, makul'hav'a fel'o, laŭ aspekt'o iom simil'a al la fel'o de leopard'o. Tio'n ili port'is aŭ fiks'it'a per led'a rimen'o al la tali'o tiel, ke ĝi pend'is unu'flank'e ĝis iom sub la genu'o, aŭ ili port'is ĝi'n pend'ant'a graci'e de unu ŝultr'o. Ili'a'j'n pied'o'j'n vest'is led'a'j sandal'o'j. La vir'o'j port'is zon'tuk'o'n el la fel'o de iu hirt'a best'o, kies long'a'j fin'aĵ'o'j pend'is preskaŭ ĝis la ter'o, antaŭ'e kaj mal'antaŭ'e. Kelk'foj'e est'is fiks'it'a'j al tiu'j fin'aĵ'o'j la ung'eg'o'j de la best'o, de kiu oni pren'is la fel'o'n.

Ni'a'j gard'ant'o'j, kiu'j'n mi jam pri'skrib'is kiel goril'ec'a'j'n hom'o'j'n, est'is iom pli mal'pez'a'j ol goril'o'j, sed tamen ili est'is fort'eg'a'j. Ili'a'j brak'o'j kaj krur'o'j pli akord'is al hom'a'j proporci'o'j, sed hirt'a'j, brun'a'j har'o'j kovr'is ili'a'n tut'a'n korp'o'n, kaj ili'a'j vizaĝ'o'j est'is sam'e tiel brutal'aspekt'a'j kiel tiu'j de la kelk'a'j rembur'it'a'j specimen'o'j, kiu'j'n mi vid'is en la muze'o'j de la ekster'a mond'o.

Ili'a sol'a nobl'ig'a trajt'o est'is la alt'a dis'volv'iĝ'o de la kap'o super kaj mal'antaŭ la orel'o'j. Tiu'rilat'e ili est'is ne mal'pli hom'ec'a'j ol ni. Ili'a vest'aĵ'o est'is ia tunik'o el mal'pez'a ŝtof'o, kiu etend'iĝ'is ĝis la genu'o'j. Sub ĝi ili port'is nur zon'tuk'o'n el la sam'a ŝtof'o, dum ili kovr'is si'a'j'n pied'o'j'n per la dik'a fel'o de iu'spec'a mamut'o de tiu intern'a mond'o.

Ĉirkaŭ ili'a'j brak'o'j kaj kol'o'j pend'is mult'a'j ornam'aĵ'o'j el metal'o—plej'part'e arĝent'o—kaj sur ili'a'j tunik'o'j est'is al'kudr'it'a'j la kap'o'j de et'a'j ramp'ul'o'j, strang'e kaj art'ec'e aranĝ'it'a'j. Ili parol'is inter si, dum ili marŝ'ad'is ambaŭ'flank'e de ni, sed en lingv'o, kiu'n mi percept'is diferenc'a de tiu, kiu'n uz'is ni'a'j kun'kapt'it'o'j. Kiam ili al'parol'is tiu'j'n, ili ŝajn'is uz'i tri'a'n lingv'o'n, pri kiu mi pli post'e ek'sci'is, ke ĝi est'as ĵargon'o simil'a laŭ la tip'o al la piĝin'a lingv'o de ĉin'a kuli'o.

Nek mi nek Perry hav'as klar'a'n imag'o'n pri la marŝ'it'a distanc'o. Ni ambaŭ dorm'is jam dum mult'e da hor'o'j, antaŭ ol oni halt'is por ripoz'i, kaj tiam ni fal'is ter'e'n por dorm'i plu. Mi dir'as “dum hor'o'j,” sed kiel oni mezur'u la temp'o'n, kie la temp'o ne ekzist'as! Kiam ni'a marŝ'o komenc'iĝ'is, la sun'o est'is rekt'e super ni, kaj kiam ni halt'is, ni'a'j ombr'o'j direkt'iĝ'is al la nadir'o. Ĉu pas'is moment'o aŭ ĉu etern'ec'o da Ter'a temp'o? Neni'u sci'as! Ebl'e tiu marŝ'o okup'is naŭ jar'o'j'n kaj dek unu monat'o'j'n el la dek jar'o'j, kiu'j'n mi pas'ig'is en la intern'a mond'o, aŭ ebl'e ĝi plen'um'iĝ'is en on'o de sekund'o—mi ne sci'as. Sed unu afer'o'n mi ja sci'as, kaj de kiam vi dir'is al mi, ke pas'is dek jar'o'j post mi'a for'ir'o el la ekster'a mond'o, mi perd'is ĉi'a'n respekt'o'n por la temp'o—mi ek'dub'as, ĉu ĝi eĉ ekzist'as, krom en la mal'fort'a'j, lim'ig'it'a'j mens'o'j de hom'o'j.

Sub'not'o'j

[9] speci'o de pra'a'j pred'o'best'o'j, “hien'o'dent'ul'o”.

[10] urb'et'o en la nord'orient'a Uson'a ŝtat'o Massachusetts hav'ant'a plur'a'j'n kon'at'a'j'n super'a'j'n lern'ej'o'j'n kaj kolegi'o'j'n.

[11] fam'a universitat'o en la ŝtat'o Connecticut, unu el la plej mal'nov'a'j en Uson'o.

[12] la plej eminent'a'j uson'a'j baz'o'pilk'a'j team'o'j aparten'as al unu el du “grand'a'j lig'o'j”.

4-a ĉapitr'o
Di'a'n La Bel'a

Kiam la gard'ist'o'j vek'is ni'n, ni est'is mult'e pli freŝ'a'j. Ili don'is al ni manĝ'aĵ'o'n. Ĝi konsist'is el stri'o'j de sek'ig'it'a viand'o, sed ĝi don'is al ni nov'a'j'n vigl'o'n kaj fort'o'n, tiel ke nun ankaŭ ni marŝ'is kun alt'e ten'it'a'j kap'o'j kaj fier'e paŝ'is. Almenaŭ mi tio'n far'is, ĉar mi est'is jun'a kaj fier'a; sed la kompat'ind'a Perry abomen'is marŝ'i. Sur la Ter'o mi oft'e vid'is li'n vok'i taksi'o'n por trans'ir'i plac'o'n—nun li pag'is pro tio, kaj li'a'j mal'jun'a'j krur'o'j ŝancel'iĝ'is tiel, ke mi dev'is ĉirkaŭ'brak'i li'n kaj du'on'e port'i li'n dum la ceter'o de tiu'j terur'a'j marŝ'o'j.

Fin'e, la teren'o komenc'is ŝanĝ'iĝ'i, kaj ni for'las'is la plat'a'n eben'aĵ'o'n kaj en'ir'is majest'a'n mont'ar'o'n el virg'a granit'o. La tropik'a'j'n veget'aĵ'o'j'n de la mal'alt'a eben'aĵ'o anstataŭ'is pli fortik'a'j veget'aĵ'o'j, sed eĉ ĉi tie la efik'o'j de konstant'a'j varm'o kaj lum'o est'is facil'e vid'ebl'a'j ĉe la grand'eg'ec'o de la arb'o'j kaj la abund'ec'o de foli'o'j kaj flor'o'j. Kristal'a'j river'et'o'j muĝ'is tra si'a'j rok'oz'a'j flu'ej'o'j, plen'ig'at'a'j de la etern'a'j neĝ'amas'o'j, kiu'j'n ni pov'is vid'i super ni en la mal'proksim'o. Super la neĝ'kovr'it'a'j mont'o'pint'o'j pend'is amas'o'j da dens'a'j nub'o'j. Perry klar'ig'is, ke ili ŝajn'e efik'as du'obl'e: kaj por fal'ig'i nov'a'n neĝ'o'n, kiu anstataŭ'is la degel'int'a'n, kaj por ŝirm'i tiu'n neĝ'o'n de la rekt'a'j sun'radi'o'j.

Nun ni jam sci'is kelk'a'j'n vort'o'j'n de la ĵargon'a lingv'aĉ'o, per kiu ni'a'j gard'ant'o'j al'parol'is ni'n, kaj ankaŭ bon'e progres'is en la ĉarm'a lingv'o de ni'a'j kun'kapt'it'o'j. Tuj antaŭ mi en la vic'o de kun'ĉen'it'o'j est'is jun'a vir'in'o. Tri'fut'a ĉen'o trud'e kun'lig'is ni'n, kaj pri tio mi baldaŭ ek'ĝoj'is. Mi trov'is ŝi'n volont'a instru'ant'in'o, kaj de ŝi mi lern'is la lingv'o'n de ŝi'a trib'o kaj ankaŭ mult'o'n pri la kutim'o'j kaj viv'o de la intern'a mond'o—almenaŭ de tiu part'o, kiu'n ŝi kon'is.

Ŝi inform'is mi'n, ke ŝi nom'iĝ'as Di'a'n la Bel'a, kaj ke ŝi aparten'as al la trib'o Amoz, kiu loĝ'as en la krut'aĵ'o'j super la Darel Az, tio est'as Mal'profund'a Mar'o.

“Kiel vi ven'is ĉi tie'n?” mi demand'is al ŝi.

“Mi fuĝ'is de Jubal la Mal'bel'a,” ŝi respond'is, kvazaŭ tiu klar'ig'o plen'e sufiĉ'us.

“Kiu est'as Jubal la Mal'bel'a?” mi demand'is. “Kaj kial vi fuĝ'is de li?”

Ŝi rigard'is mi'n kun mir'o.

“Pro kio vir'in'o for'kur'as de vir'o?” Ŝi respond'is mi'a'n demand'o'n per ali'a demand'o.

“Ili ne far'as tio'n en la mond'o, el kiu mi ven'is,” mi respond'is. “Foj'e ili post'kur'as la vir'o'j'n.”

Sed ŝi ne pov'is kompren'i. Kaj mi ne sukces'is kompren'ig'i al ŝi, ke mi est'as el ali'a mond'o. Ŝi est'is tiel cert'a kiel mult'a'j hom'o'j de la ekster'a mond'o, ke la Univers'o kre'iĝ'is nur por est'ig'i la propr'a'n speci'o'n kaj la propr'a'n mond'o'n.

“Sed pri Jubal,” mi insist'is. “Rakont'u al mi pri li, kial vi for'fuĝ'is kaj est'is ĉen'it'a je la kol'o kaj pel'it'a trans grand'a'n part'o'n de la tut'a mond'o.”

Jubal la Mal'bel'a met'is si'a'n trofe'o'n antaŭ la dom'o'n de mi'a patr'o. Ĝi est'is la kap'o de gigant'a tandoro. Ĝi rest'is tie, kaj neni'u met'is pli grand'a'n trofe'o'n apud ĝi'n. Do mi sci'is, ke Jubal la Mal'bel'a ven'os kaj pren'os mi'n kiel edz'in'o'n. Neni'u ali'a tiel fort'a vir'o dezir'is mi'n, ĉar pli fort'a vir'o pov'us mort'ig'i pli grand'a'n best'o'n kaj tiel gajn'i mi'n anstataŭ Jubal. Mi'a patr'o ne est'as lert'a ĉas'ist'o. Iam li est'is, sed sadoko ĵet'is li'n, kaj neniam plu li pov'is plen'e uz'i si'a'n dekstr'a'n brak'o'n. Mi'a frat'o, Dakor la Fort'a, ir'is en la land'o'n Sari por ŝtel'i al si vir'in'o'n. Tial rest'is neni'u, nek patr'o nek frat'o nek am'ant'o, por sav'i mi'n de Jubal la Mal'bel'a, do mi for'kur'is kaj kaŝ'is mi'n en la mont'et'o'j, kiu'j ĉirkaŭ'as la land'o'n Amoz. Kaj ĉi tiu'j sag'ot'o'j trov'is kaj kapt'is mi'n tie.”

“Kiel ili uz'os vi'n?” mi demand'is. “Kie'n ili pel'as ni'n?”

De'nov'e ŝi montr'is ne'kred'em'a'n ek'mir'o'n.

“Mi preskaŭ pov'as kred'i, ke vi est'as el ali'a mond'o,” ŝi dir'is, “ĉar ali'e, tia ne'sci'o est'us ne'klar'ig'ebl'a. Ĉu vi ver'e ne sci'as, ke la sag'ot'o'j serv'as la maharojn—la potenc'a'j'n maharojn, kiu'j kred'as si'n la posed'ant'o'j de Pelucidaro kaj de ĉio, kio mov'iĝ'as aŭ kresk'as sur ĝi, kaj de ĉio, kio ramp'as aŭ tunel'as sub ĝi'a supr'aĵ'o, kaj de ĉio, kio viv'as en ĝi'a'j lag'o'j kaj ocean'o'j kaj flug'as en ĝi'a aer'o? Post'e vi ebl'e dir'os al mi, ke vi neniam aŭd'is pri la maharoj!”

Mi hezit'is ŝajn'i eĉ pli mal'estim'ind'a, sed ĉar mank'is ali'a'j rimed'o'j por akir'i sci'o'n, mi konfes'is, ke mi sci'as neni'o'n ajn pri la potenc'a'j maharoj. Tio ŝok'is ŝi'n. Sed ŝi far'is si'a'n ebl'o'n por inform'i mi'n, kvankam mult'a'j afer'o'j, kiu'j'n ŝi dir'is, est'is sam'e kompren'ebl'a'j al mi kiel la grek'a lingv'o est'us al ŝi. Ŝi pri'skrib'is la maharojn ĉef'e per kompar'o'j. Tiel ili simil'as al tipdaroj, tiel ĉi ili simil'as al la sen'har'a'j lidioj.

Mi kompren'is preskaŭ nur, ke ili est'as terur'e mal'bel'a'j, flug'il'o'hav'a'j kaj palm'o'pied'a'j, ke ili loĝ'as en sub'ter'a'j urb'o'j, ke ili est'as mir'ind'e saĝ'a'j. La sag'ot'o'j milit'is por ili, ofensiv'e kaj defend'e, kaj la hom'o'j kiel ŝi est'is la man'o'j kaj pied'o'j—ili est'is la sklav'o'j kaj servut'ul'o'j, kiu'j far'is ĉiu'j'n korp'a'j'n labor'o'j'n. La maharoj est'is kvazaŭ la kap'o, la cerb'o, de la intern'a mond'o. Mi sopir'is vid'i tiu'n ras'o'n de super'ul'o'j.

Perry lern'is la lingv'o'n kun'e kun mi. Kiam ni halt'is, kiel ni foj'e far'is, kvankam tut'a'j epok'o'j ŝajn'is apart'ig'i la halt'o'j'n, li parol'is kun ni, kiel far'is ankaŭ Gak la Vil'a, kiu est'is ĉen'it'a tuj antaŭ Di'a'n la Bel'a. Antaŭ Gak est'is Huĝa la Ruz'a. Ankaŭ tiu foj'e parol'is. La plej'mult'o el li'a'j parol'o'j direkt'iĝ'is al Di'a'n la Bel'a. Tut'e facil'e oni pov'is vid'i, ke li ek'am'is ŝi'n, sed ŝi ŝajn'ig'is tut'e ne konsci'i pri li'a'j mal'kaŝ'a'j si'n'al'trud'o'j. Ĉu mi dir'is “mal'kaŝ'a'j”? Ekzist'as popol'o en Nov-Zelando aŭ Aŭstrali'o—mi forges'as, en kiu land'o—en kiu la vir'o'j montr'as si'a'n prefer'o'n al ŝat'at'a vir'in'o per klab'o'bat'o sur la kap'o'n. Kompar'e kun tiu metod'o, oni pov'us nom'i subtil'a la am'ind'um'ad'o'n de Huĝa. Tamen, en la komenc'o mi tre ruĝ'iĝ'is pro ĝi, kvankam mi eĉ pas'ig'is kelk'a'j'n jar'o'j'n ĉe Rectors kaj en kelk'a'j mal'pli delikat'a'j lok'o'j de Nov-Jork'o, Vieno kaj Hamburg'o.

Sed la vir'in'o! Ŝi kondut'is superb'e. Facil'e oni pov'is konstat'i, ke ŝi konsider'as si'n tut'e apart'a de si'a'j tiam'a'j ĉirkaŭ'aĵ'o'j kaj kun'ul'o'j, kaj super'a al ili. Ŝi parol'is kun mi kaj kun Perry kaj kun la silent'em'a Gak, ĉar ni est'is respekt'em'a'j; sed ŝi kvazaŭ ne kapabl'is vid'i Huĝan la Ruz'a kaj ankaŭ ne aŭd'i li'n, kaj tio furioz'ig'is li'n. Li prov'is instig'i unu el la sag'ot'o'j trans'lok'i la in'o'n antaŭ li'n en la vic'o de sklav'o'j, sed la ul'o nur pik'is li'n per lanc'o'pint'o kaj dir'is, ke li jam elekt'is la in'o'n kiel propr'a'n posed'aĵ'o'n—kaj ke li aĉet'os ŝi'n de la maharoj tuj post la al'ven'o en Futra. Ŝajn'is, ke Futra est'as ni'a al'cel'at'a urb'o.

Tra'pas'int'e la unu'a'n mont'o'ĉen'o'n, ni ĉirkaŭ'ir'is sal'a'n mar'o'n, en kiu naĝ'is sen'nombr'a'j aĉ'a'j kre'aĵ'o'j. Est'is fok'o'simil'a'j best'o'j, kies long'a'j kol'o'j etend'iĝ'is pli ol dek fut'o'j'n super la enorm'a'j korp'o'j kaj kies serpent'a'j'n kap'o'j'n divid'is faŭk'a'j buŝ'o'j, el kiu'j el'star'is ne'kalkul'ebl'a'j dent'eg'o'j. Ankaŭ ĉirkaŭ'naĝ'is inter la ali'a'j ramp'ul'o'j gigant'a'j testud'o'j, kiu'j laŭ Perry est'is pleziosaŭr'o'j el la lias'a epok'o. Mi ne dub'is li'a'j'n vort'o'j'n—kiom mi sci'is, ili pov'us est'i io ajn.

Di'a'n dir'is al mi, ke ili est'as tandorazoj, tio est'as tandoroj de la mar'o, kaj ke la ali'a'j pli tim'ig'a'j ramp'ul'o'j, kiu'j foj'e lev'iĝ'as el la mar'o por batal'i kontraŭ la tandorazoj, est'as azdiritoj, tio est'as mar'a'j dir'it'o'j—Perry nom'is ili'n iĥtiosaŭr'o'j. Ili simil'is balen'o'j'n kun aligator'a'j kap'o'j.

Mi jam forges'is tiu'n mal'mult'o'n da geologi'o, kiu'n mi lern'is en la lern'ej'o—rest'is al mi esenc'e nur la memor'o pri la terur'o, kiu'n mi sent'is ĉe la rigard'ad'o de bild'o'j pri restaŭr'it'a'j pra'histori'a'j monstr'o'j, kun'e kun la firm'a opini'o, ke iu ajn vir'o kun pork'tibi'o kaj mult'e da fantazi'em'o pov'us “restaŭr'i” ĉi'a'n ajn paleolitik'a'n monstr'o'n laŭ si'a dezir'o kaj rikolt'i agnosk'o'n kiel unu'a'rang'a paleontolog'o. Sed kiam mi vid'is tiu'j'n svelt'a'j'n, bril'a'j'n korp'eg'o'j'n spegul'iĝ'i en la sun'lum'o, kiam ili mal'merg'iĝ'is el la ocean'o, sku'ant'e si'a'j'n gigant'a'j'n kap'o'j'n; kiam mi vid'is la akv'o'n fal'i de sur ili'a'j muskoloz'a'j korp'o'j per miniatur'a'j akv'o'fal'o'j, dum ili glit'is tie'n-re'e'n, jen sur la supr'aĵ'o, jen du'on'e merg'iĝ'int'a'j; kiam mi vid'is ili'n renkont'iĝ'i kun mal'ferm'it'a'j buŝ'o'j, sibl'ant'e kaj grunt'ant'e en si'a titan'ec'a kaj sen'ĉes'a milit'ad'o, mi ek'kompren'is kiel lim'ig'it'a est'as la mal'riĉ'a kaj mal'fort'a imag'o'pov'o de la hom'o'j, kompar'e kun la ne'kred'ebl'a geni'o de la Natur'o.

Kaj Perry! Li est'is mir'ig'it'a ĝis'medol'e. Tio'n li dir'is mem.

David,” li rimark'is post long'e'daŭr'a marŝ'ad'o ĉe la bord'o de tiu mir'ind'a mar'o. “David, iam mi instru'is geologi'o'n kaj mi pens'is, ke mi kred'as tio'n, kio'n mi instru'as; sed nun mi konstat'as, ke mi ne kred'is ĝi'n—ke hom'o tut'e ne pov'as kred'i tia'j'n afer'o'j'n, se li ne vid'as ili'n propr'a'okul'e. Est'as afer'o'j, pri kiu'j ni ne dub'as, ebl'e ĉar oni dir'ad'as ili'n al ni de'nov'e kaj de'nov'e, kaj ni neniel pov'as mal'pruv'i ili'n—kiel la religi'o'n, ekzempl'e, sed ni ne kred'as ili'n—ni nur pens'as, ke ni kred'as. Se vi iam re'ating'os la ekster'a'n mond'o'n, vi trov'os, ke la geolog'o'j kaj la paleontolog'o'j est'os la unu'a'j, kiu'j nom'os vi'n mensog'ul'o, ĉar ili sci'as, ke est'aĵ'o'j tia'j, kia'j'n ili restaŭr'is, neniam ekzist'is. Oni ja pov'as imag'i ili'a'n ekzist'ad'o'n en sam'e tiel imag'it'a epok'o—sed nun'temp'e? Ba!”

Kiam ni de'nov'e halt'is, Huĝa la Ruz'a sukces'is trov'i sufiĉ'e da ne'streĉ'it'a ĉen'o por pov'i tord'iĝ'i al la flank'o de Di'a'n. Ni ĉiu'j star'is, kaj kiam li proksim'iĝ'is al la in'o, ŝi turn'is al li la dors'o'n sam'stil'e kiel Ter'a vir'in'o, tiel ke mi ne pov'is ne rid'et'i, sed la rid'et'o daŭr'is mal'long'e, ĉar tiu'moment'e la man'o de la Ruz'ul'o kapt'is ŝi'a'n nud'a'n brak'o'n, kaj li krud'e tir'is ŝi'n al si. Tiu'temp'e mi ne kon'is la kutim'o'j'n kaj soci'a'j'n mor'o'j'n de Pelucidaro; sed tamen mi eĉ ne bezon'is la pet'a'n rigard'o'n, kiu'n la vir'in'o paf'is al mi el si'a'j bel'eg'a'j okul'o'j, por ke ĝi influ'u mi'a'n post'a'n far'o'n. Mi ne atend'is por el'trov'i, kio'n la Ruz'ul'o intenc'as far'i; anstataŭ atend'i kaj antaŭ ol li pov'is kapt'i ŝi'n per la ali'a man'o, mi don'is al li tia'n pugn'o'bat'o'n sur la menton'o, ke li fal'is ter'e'n.

Kri'eg'o de aprob'o lev'iĝ'is de tiu'j ali'a'j mal'liber'ul'o'j kaj sag'ot'o'j, kiu'j vid'is la mal'long'a'n dram'o'n; ne ĉar mi help'is la vir'in'o'n, kiel mi post'e sci'iĝ'is, sed pro la net'a kaj al ili mir'ind'a metod'o, per kiu mi venk'is Huĝan.

Kaj la vir'in'o? Komenc'e, ŝi rigard'is mi'n per larĝ'a'j, mir'ant'a'j okul'o'j, kaj tiam ŝi klin'is la kap'o'n, du'on'e kaŝ'ant'e la vizaĝ'o'n, kaj ŝi'a'j vang'o'j delikat'e ruĝ'iĝ'is. Dum moment'o ŝi tiel star'is mut'a, kaj tiam ŝi alt'e'n lev'is la kap'o'n kaj turn'is al mi la dors'o'n, kiel ŝi far'is al Huĝa. Kelk'a'j el la mal'liber'ul'o'j rid'is, kaj mi vid'is la vizaĝ'o'n de Gak la Vil'a mal'hel'iĝ'i, dum li rigard'is mi'n serĉ'em'e. Tiu part'et'o de la vang'o de Di'a'n, kiu'n mi pov'is vid'i, subit'e ŝanĝ'iĝ'is de ruĝ'o al blank'o.

Tuj post kiam ni de'nov'e ek'marŝ'is, kaj kvankam mi kompren'is, ke iel mi ofend'is Di'a'n la Bel'a, mi ne pov'is ig'i ŝi'n parol'i kun mi, por ke mi lern'u, kio'n mi mis'far'is—tiel mult'o'n respond'us Sfinks'o, se mi parol'us al ĝi. Fin'e, mi'a propr'a mal'saĝ'a fier'o grand'iĝ'is kaj ne al'las'is, ke mi plu klopod'u, kaj tiel ni'a kamarad'ec'o, kiu sen mi'a konsci'o far'iĝ'is al mi tre grav'a, for'ŝveb'is. Post'e, mi parol'is nur kun Perry. Huĝa nek re'nov'ig'is si'a'n si'n'al'trud'ad'o'n al la vir'in'o nek proksim'iĝ'is al mi.

De'nov'e, la lac'ig'a kaj ŝajn'e sen'fin'a marŝ'ad'o iĝ'is por mi ver'a inkub'o. Ju pli mi ek'kompren'is, kiel grav'is por mi la amik'ec'o kun Di'a'n, des pli mi bedaŭr'is ĝi'a'n mank'o'n, kaj des pli grand'a bar'o est'is mi'a stult'a fier'o. Sed mi est'is tre jun'a kaj mi rifuz'is pet'i de Gak la klar'ig'o'n, kiu'n li sen'dub'e pov'us don'i, kaj kiu pov'us ĉio'n re'ĝust'ig'i.

Dum la marŝ'o kaj dum halt'o'j, Di'a'n konstant'e rifuz'is vid'i mi'n—kiam ŝi'a rigard'o vag'is en mi'a direkt'o, ŝi aŭ rigard'is super mi'a'n kap'o'n aŭ rekt'e preter mi'n. Fin'fin'e, mi far'iĝ'is tiel sen'esper'a, ke mi decid'is sub'ig'i mi'a'n mem'estim'o'n kaj de'nov'e demand'i al ŝi, kiel mi ofend'is kaj kiel mi pov'os est'i pardon'it'a. Mi decid'is far'i tio'n dum la ven'ont'a halt'o. Tiu'temp'e ni proksim'iĝ'is al ali'a mont'o'ĉen'o, kaj kiam ni ating'is ĝi'n, ni ne serpent'um'is trans ili'n tra iu tre alt'a mont'pas'ej'o, sed en'ir'is grand'a'n natur'a'n tunel'o'n—fakt'e, tem'is pri seri'o de labirint'a'j grot'o'j, tiel mal'lum'a'j kiel Ereb'o.

La gard'ist'o'j hav'is neniu'j'n torĉ'o'j'n aŭ ali'a'j'n lum'ig'il'o'j'n. Efektiv'e, ni tut'e ne vid'is sign'o'j'n de fajr'o aŭ art'e'far'it'a lum'o, de kiam ni en'ir'is Pelucidaron. En land'o de ĉiam'a tag'mez'o ne neces'is lum'ig'ad'o sur la ter'supr'aĵ'o, sed mi mir'is, ke mank'as al ili rimed'o'j por lum'ig'i la voj'o'n en tiu'j mal'hel'a'j sub'ter'a'j pas'ej'o'j. Do ni antaŭ'e'n'ir'is per helik'a rapid'ec'o, oft'e stumbl'ant'e kaj fal'ant'e—dum la gard'ist'o'j son'ig'is muzik'ec'a'n ĉant'o'n antaŭ ni, en kiu foj'e trov'iĝ'is iu'j alt'a'j not'o'j, kiu'j ĉiam indik'is krud'a'j'n lok'o'j'n kaj voj'turn'iĝ'o'j'n.

Nun la halt'o'j pli'oft'iĝ'is, sed mi ne vol'is al'parol'i Di'a'n, ĝis mi pov'os vid'i laŭ ŝi'a mien'o, kiel ŝi akcept'as mi'a'j'n pardon'pet'o'j'n. Fin'fin'e, febl'a hel'iĝ'o antaŭ ni sci'ig'is ni'n pri la fin'o de la tunel'o, pro kio almenaŭ mi est'is tre dank'em'a. Tiam, post subit'a voj'turn'iĝ'o, ni el'ven'is en la plen'a'n lum'o'n de la tag'mez'a sun'o.

Sed sam'temp'e mi subit'e ek'rimark'is i'o'n por mi ver'e katastrof'a'n—Di'a'n est'is for, kaj ankaŭ kvin aŭ ses ali'a'j mal'liber'ig'it'o'j. Ankaŭ la gard'ist'o'j vid'is tio'n, kaj la vid'aĵ'o de ili'a feroc'a koler'eg'o est'is terur'a. Ili'a'j tim'ind'a'j, best'a'j vizaĝ'o'j tord'iĝ'is al la plej diabl'ec'a'j mien'o'j, kiam ili akuz'is unu la ali'a'n pri respond'ec'o pro la perd'o. Ili post'e atak'is ni'n, bat'ant'e ni'n per lanc'o'stang'o'j kaj hak'il'et'o'j. Ili jam mort'ig'is du kapt'it'o'j'n apud la antaŭ'o de la vic'o, kaj sam'o'n ili far'us al ni ĉiu'j, sed la estr'o fin'e ĉes'ig'is la brutal'a'n buĉ'ad'o'n. Mi neniam vid'is en mi'a tut'a viv'o tiel terur'a'n ekzempl'o'n de best'ec'a koler'o—mi dank'is Di'o'n, ke Di'a'n ne est'is inter tiu'j post'las'it'a'j por sufer'i ĝi'n.

El la dek du kapt'it'o'j antaŭ'e ĉen'it'a'j antaŭ mi, ĉiu du'a, komenc'ant'e de Di'a'n, est'is liber'ig'it'a. Huĝa for'est'is. Gak rest'is. Kio'n ĝi signif'is? Kiel oni far'is ĝi'n? La estr'o de la gard'ist'o'j enket'is pri tio. Baldaŭ li el'trov'is, ke la krud'a'j serur'o'j, kiu'j ten'is la kol'katen'o'j'n, est'is lert'e mal'ferm'it'a'j.

Huĝa la Ruz'a,” murmur'is Gak, nun antaŭ mi en la vic'o. “Li pren'is la vir'in'o'n, kiu'n vi rifuz'is hav'i,” li daŭr'ig'is, ek'rigard'ant'e mi'n.

“Kiu'n mi rifuz'is hav'i?!” mi kri'is. “Kio'n vi vol'as dir'i?”

Li atent'e rigard'is mi'n dum moment'o.

“Mi dub'is pri vi'a rakont'o, ke vi ven'is el ali'a mond'o,” li dir'is fin'e, “sed ali'manier'e oni ne pov'us klar'ig'i vi'a'n ne'sci'o'n pri la mor'o'j de Pelucidaro. Ĉu vi ver'e ne kompren'as, ke vi ofend'is la Bel'ul'in'o'n, kaj kiel?”

“Mi ne sci'as, Gak,” mi respond'is.

“Do mi dir'os al vi. Kiam Pelucidara vir'o inter'ven'as inter ali'a vir'o kaj la vir'in'o, kiu'n tiu vol'as hav'i, la vir'in'o aparten'as al la venk'int'o. Di'a'n la Bel'a aparten'as al vi. Vi'a dev'o est'is aŭ pren'i ŝi'n aŭ liber'ig'i ŝi'n. Se vi pren'us ŝi'a'n man'o'n, tio montr'us vi'a'n dezir'o'n edz'in'ig'i ŝi'n, kaj se vi lev'us ŝi'a'n man'o'n super vi'a'n kap'o'n kaj fal'ig'us ĝi'n, tio signif'us, ke vi ne vol'as ŝi'n kiel edz'in'o'n kaj liber'ig'as ŝi'n de ĉiu ŝuld'o al vi. Far'ant'e nek tio'n nek tio'n, vi far'is al ŝi la plej grand'a'n ofend'o'n, kiu'n vir'o pov'as far'i al vir'in'o. Nun ŝi est'as vi'a sklav'in'o. Neni'u vir'o edz'in'ig'os ŝi'n aŭ pov'os tio'n far'i kun honor'o, ĝis li venk'os vi'n en batal'o, sed la vir'o'j ne elekt'as sklav'in'o'n kiel edz'in'o'n—almenaŭ la vir'o'j de Pelucidaro ne far'as tio'n.”

“Mi ne sci'is, Gak,” mi kri'is. “Mi ne sci'is. Ne pro tut'a Pelucidaro mi far'us mal'bon'o'n al Di'a'n la Bel'a, ĉu per parol'o, rigard'o aŭ far'o. Mi ne dezir'as ŝi'n kiel sklav'in'o'n. Mi ne dezir'as ŝi'n kiel mi'a'n—”, sed tiam mi ek'halt'is. La vizi'o de tiu dolĉ'a kaj sen'kulp'a vizaĝ'o ŝveb'is antaŭ mi en la nebul'o de mi'a fantazi'o, kaj kvankam antaŭ'e mi kred'is, ke mi nur ŝat'e re'ten'as la memor'o'n pri kar'a amik'ec'o, kiu'n mi perd'is, nun ŝajn'is mal'lojal'e al Di'a'n la Bel'a dir'i, ke mi ne dezir'as ŝi'n kiel edz'in'o'n. Mi pens'is pri ŝi nur kiel bon'ven'a amik'in'o en strang'a, kruel'a mond'o, Eĉ tiam, mi ne kred'is, ke mi am'as ŝi'n.

Mi kred'as, ke Gak konstat'is la ver'o'n de mi'a'j vort'o'j pli mult'e el mi'a mien'o ol el mi'a parol'o, ĉar iom post'e, li kuŝ'ig'is si'a'n man'o'n sur mi'a ŝultr'o.

“Hom'o el ali'a mond'o,” li dir'is, “Mi kred'as vi'n. La lip'o'j pov'as mensog'i, sed kiam la kor'o parol'as per la okul'o'j, ĝi dir'as nur ver'o'n. Vi'a kor'o parol'is al mi. Mi sci'as nun, ke vi tut'e ne cel'is ofend'i Di'a'n la Bel'a. Ŝi ne est'as de mi'a trib'o, sed mi'a frat'in'o est'as ŝi'a patr'in'o. Ŝi ne sci'as tio'n—ŝi'a patr'in'o est'is for'rab'it'a de ŝi'a patr'o, kiu ven'is, kun'e kun mult'a'j ali'a'j Amoz-trib'an'o'j por batal'i kontraŭ ni por ni'a'j vir'in'o'j, la plej bel'a'j vir'in'o'j de Pelucidaro. Tiam ŝi'a patr'o est'is la reĝ'o de Amoz, kaj ŝi'a patr'in'o est'is la fil'in'o de la reĝ'o de Sari, kies reg'pov'o'n mi, li'a fil'o, trans'pren'is. Do Di'a'n est'as la fil'in'o de reĝ'o'j, kvankam ŝi'a patr'o ne plu est'as la reĝ'o, de kiam la sadoko ĵet'is li'n kaj Jubal la Mal'bel'a for'pren'is de li la reĝ'ec'o'n. Pro ŝi'a alt'rang'ec'o, la mal'bon'o, kiu'n vi far'is al ŝi, ŝajn'as des pli grav'a al tiu'j, kiu'j vid'is ĝi'n. Ŝi neniam pardon'os vi'n.”

Mi demand'is al Gak, ĉu mi ne pov'us iel liber'ig'i la vir'in'o'n el la sklav'ec'o kaj hont'o, kiu'j'n mi sen'vol'e kaŭz'is al ŝi.

“Se vi iam trov'os ŝi'n, jes,” li respond'is. “Nur lev'i ŝi'a'n man'o'n kaj fal'ig'i ĝi'n en la kun'est'o de ali'ul'o'j sufiĉ'os por liber'ig'i ŝi'n. Sed kiel vi iam pov'os trov'i ŝi'n, vi, kiu est'as kondamn'it'a al viv'o de sklav'ec'o en la sub'ter'a urb'o Futra?”

“Ĉu neniel ebl'as for'kur'i?” mi demand'is.

Huĝa la Ruz'a for'kur'is kaj kun'pren'is la ali'a'j'n,” respond'is Gak. “Sed ne est'as ali'a'j sen'lum'a'j lok'o'j sur la voj'o al Futra, kaj ne est'os facil'e, kiam ni jam est'os tie—la maharoj tre saĝ'as. Eĉ se oni pov'us for'fuĝ'i el Futra, est'as la tipdaroj—ili trov'us vi'n, kaj tiam—” la Vil'ul'o sku'trem'is. “Ne, vi neniam fuĝ'os de la maharoj.”

La perspektiv'o est'is mal'ĝoj'ig'a. Mi demand'is al Perry, kio'n li pens'is pri ĝi; sed li nur supr'e'n'tir'is si'a'j'n ŝultr'o'j'n kaj daŭr'ig'is long'a'n preĝ'o'n, pri kiu li jam de'long'e okup'iĝ'is. Li dir'is, ke la sol'a bel'a flank'o de ni'a kapt'it'ec'o est'as la ampleks'a temp'o, kiu'n ĝi don'as al li por improviz'i preĝ'o'j'n. Tio jam ek'obsed'is li'n.

La sag'ot'o'j jam komenc'is rimark'i li'a'n kutim'o'n deklam'ad'i dum tut'a'j marŝ'o'j. Unu el ili demand'is al li, kio'n li dir'as kaj al kiu li parol'as. La demand'o don'is al mi ide'o'n, do mi rapid'is respond'i, antaŭ ol Perry pov'is i'o'n dir'i.

“Ne ĝen'u li'n per inter'romp'o,” mi dir'is. “Li est'as tre sankt'a hom'o en la mond'o, de kiu ni ven'is. Li parol'as al spirit'o'j, kiu'j'n vi ne pov'as vid'i. Ne inter'romp'u, aŭ ili salt'os sur vi'n el la aer'o, kaj de'ŝir'os vi'a'j'n membr'o'j'n—jen'e,” kaj mi salt'is al la grand'a brut'o kun laŭt'a “Bu!”, kiu tiom tim'ig'is li'n, ke li stumbl'is mal'antaŭ'e'n.

Mi sci'is, ke la risk'o est'as grand'a, sed se ebl'us profit'i el la sen'danĝer'a mani'o de Perry, mi vol'is profit'i, kiam est'is plej facil'e. Ĝi sukces'is bon'eg'e. La sag'ot'o'j trakt'is ni'n ambaŭ kun mult'e da respekt'o dum la ceter'o de la vojaĝ'o, kaj pri la afer'o ili post'e inform'is si'a'j'n mastr'o'j'n, la maharojn.

Du marŝ'ad'o'j'n post tiu epizod'o ni ating'is la urb'o'n Futra. Ĝi'a en'ir'ej'o est'is mark'it'a per du alt'a'j tur'o'j el granit'o, de sur kiu'j oni gard'is ŝtup'ar'o'n, kiu konduk'is al la sub'ter'a urb'o. Sag'ot'o'j gard'o'star'is ĉi tie, kaj ankaŭ ĉe almenaŭ cent ali'a'j tur'o'j dis'met'it'a'j sur grand'a eben'aĵ'o.

5-a ĉapitr'o
Sklav'o'j

Dum ni mal'supr'e'n'ir'is la larĝ'a'n ŝtup'ar'o'n, kiu konduk'is al la ĉef'a avenu'o de Futra, mi unu'a'foj'e ek'vid'is la reg'ant'a'n ras'o'n de la intern'a mond'o. Ne'vol'e mi re'tir'iĝ'is, kiam unu el la est'aĵ'o'j proksim'iĝ'is por ekzamen'i ni'n. I'o'n pli hid'a'n kaj mal'bel'a'n ne ebl'us imag'i. La ĉio'pov'a'j maharoj de Pelucidaro est'as grand'a'j ramp'ul'o'j, el kiu'j kelk'a'j est'as ses ĝis ok fut'o'j'n long'a'j, kun long'a'j, mal'dik'a'j kap'o'j kaj grand'a'j rond'a'j okul'o'j. Akr'a'j, blank'a'j dent'eg'o'j vic'iĝ'as en ili'a'j bek'o'simil'a'j buŝ'o'j, kaj ost'ec'a'j el'star'aĵ'o'j dent'um'as ili'a'j'n grand'a'j'n lacert'a'j'n korp'o'j'n de la kol'o ĝis la fin'o de la long'a vost'o. Ili'a'j pied'o'j hav'as tri palm'o-pied'fingr'o'j'n, dum el la antaŭ'pied'o'j el'star'as mal'antaŭ'e'n je 45-grad'a angul'o membran'ec'a'j flug'il'o'j, kiu'j al'met'iĝ'as al la korp'o tuj antaŭ la post'a'j pied'o'j kaj fin'iĝ'as per akr'a'j pint'o'j kelk'a'j'n fut'o'j'n super la korp'o'j.

Mi ĵet'is rigard'o'n al Perry, kiam la est'aĵ'o preter'pas'is mi'n por ekzamen'i li'n. La mal'jun'ul'o gap'is la fi'a'n kre'aĵ'o'n per larĝ'a'j, mir'ant'a'j okul'o'j. Post kiam ĝi plu'ir'is, li turn'is si'n al mi.

“Ramforink'o el la mez'a oolit'a epok'o[13], David,” li dir'is, “sed, je Di'o, kiel grand'eg'a! La plej grand'a'j rest'aĵ'o'j, kiu'j'n oni iam mal'kovr'is, indik'is grand'ec'o'n, kiu ne super'as tiu'n de ordinar'a korv'o.”

Dum ni plu'ir'is sur la ĉef'a avenu'o de Futra, ni vid'is mult'a'j'n mil'o'j'n da tia'j est'aĵ'o'j al'ir'ant'a'j kaj ven'ant'a'j de si'a'j tag'a'j dev'o'j. Ili mal'mult'e atent'is ni'n. Futra est'as el'stern'it'a sub'ter'e laŭ regul'a ord'o, kiu indik'as rimark'ind'a'n inĝenier'a'n kapabl'o'n. Oni el'hak'is ĝi'n el tavol'o de kalk'ŝton'o. La strat'o'j est'as larĝ'a'j kaj hav'as unu'ec'a'n du'dek-fut'a'n alt'o'n. Je regul'a'j inter'spac'o'j la plafon'o de tiu sub'ter'a urb'o est'as tra'penetr'it'a de tub'o'j, kaj sistem'o de lens'o'j kaj reflekt'il'o'j trans'don'as la sun'lum'o'n, moder'ig'it'a'n kaj difuz'it'a'n, for'ig'ant'e la ĥimerian[14] tenebr'o'n, kiu ali'e reg'us. Laŭ simil'a manier'o oni en'las'as aer'o'n.

Oni pren'is Perry kaj mi'n, kun'e kun Gak, al grand'a publik'a konstru'aĵ'o, kie unu el la sag'ot'o'j el ni'a antaŭ'a gard'ist'ar'o klar'ig'is al mahara ofic'ist'o la cirkonstanc'o'j'n de ni'a kapt'iĝ'o. La rimed'o de komunik'ad'o inter la du est'is rimark'ind'a pro tio, ke oni ne inter'ŝanĝ'is parol'a'j'n vort'o'j'n. Ili aplik'is i'a'n gest'o'lingv'o'n. Kiel mi post'e lern'is, la maharoj hav'as nek orel'o'j'n nek parol'a'n lingv'o'n. Inter si mem ili komunik'iĝ'as per rimed'o, kiu laŭ Perry dev'as est'i ia ses'a sent'um'o, kiu percept'as kvar'a'n dimensi'o'n.

Ni neniam tut'e kompren'is li'n, kvankam li tre oft'e klopod'is klar'ig'i ĝi'n al mi. Mi sugest'is telepati'o'n, sed li ne'is, dir'ant'e, ke ne tem'as pri telepati'o, ĉar ili pov'is inter'komunik'iĝ'i nur dum kun'est'ad'o, kaj ĉar ili ne pov'as parol'i kun la sag'ot'o'j aŭ la ali'a'j loĝ'ant'o'j de Pelucidaro per la sam'a rimed'o, per kiu ili mem inter'parol'is.

“Ili far'as jen'o'n,” dir'is Perry. “Ili projekci'as si'a'j'n pens'o'j'n en la kvar'a'n dimensi'o'n, en kiu ili far'iĝ'as percept'ebl'a'j per la ses'a sent'um'o de la aŭskult'ant'o. Ĉu mi far'as la afer'o'n tut'e klar'a?”

“Tut'e ne, Perry,” mi respond'is. Li mal'esper'e balanc'is si'a'n kap'o'n kaj re'turn'is si'n al si'a labor'o. Ili don'is al ni task'o'n port'i grand'a'n kvant'o'n da mahara literatur'o de unu ej'o al ali'a, kie ni dev'is aranĝ'i ĝi'n sur bret'o'j. Mi sugest'is al Perry, ke ni est'as en la publik'a bibliotek'o de Futra, sed post'e, kiam li komenc'is trov'i la ŝlos'il'o'n al ili'a skrib'a lingv'o, li inform'is mi'n, ke tem'as pri la antikv'a arkiv'o de la ras'o.

Dum tiu temp'o mi konstant'e pens'is pri Di'a'n la Bel'a. Mi ĝoj'is, kompren'ebl'e, ke ŝi fuĝ'is de la maharoj kaj de la sort'o alud'it'a de la sag'ot'o, kiu intenc'is aĉet'i ŝi'n ĉe ni'a al'ven'o al Futra. Mi oft'e sci'vol'is, ĉu la grup'et'o de fuĝ'int'o'j est'is kapt'it'a de la gard'ist'o'j, kiu'j re'ir'is por serĉ'i ili'n. Foj'e, mi eĉ kred'is, ke mi pli kontent'us, se Di'a'n est'us en Futra, anstataŭ de'pend'a de la indulg'o de Huĝa la Ruz'a.

Gak, Perry kaj mi oft'e inter'parol'is pri la ebl'o for'fuĝ'i, sed la sariano est'is tiel satur'it'a de si'a tut'viv'a kred'o pri la ne'ebl'ec'o fuĝ'i de la maharoj, krom per mirakl'o, ke li ne mult'e help'is al ni—li'a si'n'ten'o est'is tiu de hom'o, kiu atend'as, ke la mirakl'o ven'u al li.

Je mi'a propon'o, Perry kaj mi far'is kelk'a'j'n glav'o'j'n el pec'o'j de fer'o, kiu'j'n ni trov'is inter divers'a'j for'ĵet'aĵ'o'j en la ĉel'o'j, kie ni dorm'is, ĉar oni las'is al ni preskaŭ sen'lim'a'n liber'ec'o'n en la lim'o'j de la konstru'aĵ'o, en kiu'n oni met'is ni'n. Tiel mult'e da sklav'o'j pri'serv'is la en'loĝ'ant'o'j'n de Futra, ke neni'u el ni est'is tro'ŝarĝ'it'a per labor'o, kaj ni'a'j mastr'o'j ne trakt'is ni'n kruel'e.

Ni kaŝ'is ni'a'j'n nov'a'j'n arm'il'o'j'n sub la fel'o'j, kiu'j est'is ni'a'j lit'o'j, kaj post'e Perry koncip'is la ide'o'n far'i paf'ark'o'j'n kaj sag'o'j'n—arm'il'o'j'n ŝajn'e ne'kon'at'a'j'n en Pelucidaro. Post'e ŝild'o'j; sed akir'i ili'n est'is por mi facil'e, ĉar mi ŝtel'is ili'n de'sur la mur'o'j de la ekster'a gard'o'ĉambr'o de la konstru'aĵ'o.

Ni jam fin'is tiu'j'n aranĝ'o'j'n por protekt'i ni'n post la for'ir'o el Futra, kiam la sag'ot'o'j, kiu'j'n oni send'is por re'kapt'i la fuĝ'int'a'j'n mal'liber'ig'it'o'j'n, re'ven'is kun kvar el ili, inter ili Huĝa. Di'a'n kaj du ali'a'j eskap'is ili'n. Okaz'is, ke Huĝa est'is mal'liber'ig'it'a en la sam'a konstru'aĵ'o kiel ni. Li dir'is al Gak, ke li ne plu vid'is Di'a'n aŭ la ali'a'j'n, de kiam li liber'ig'is ili'n en la sen'lum'a grot'o. Kio okaz'is al ili, li tut'e ne sci'is—ebl'e ili ankoraŭ vag'ad'is, perd'it'a'j en la labirint'a tunel'o, se ili ne jam mort'is pro mal'sat'o.

Nun mi ek'tim'is eĉ pli pri la sort'o de Di'a'n, kaj sam'temp'e, kiel mi supoz'as, mi unu'a'foj'e ek'sci'is, ke mi'a'n ŝat'o al tiu vir'in'o ebl'e font'as el io pli'a ol nur'a amik'ec'o. Dum ĉiu'j hor'o'j de la tag'o ŝi est'is la konstant'a tem'o de mi'a'j pens'o'j, kaj kiam mi dorm'is ŝi'a kar'a vizaĝ'o hant'is mi'a'j'n sonĝ'o'j'n. Pli ne'ŝancel'ebl'a ol iam antaŭ'e far'iĝ'is mi'a decid'o fuĝ'i de la maharoj.

Perry,” mi konfid'is al la mal'jun'ul'o, “se ni dev'os tra'serĉ'i ĉiu'n kvadrat'a'n col'o'n de ĉi tiu mond'et'o, mi trov'os Di'a'n la Bel'a kaj re'ĝust'ig'os la mal'bon'o'n, kiu'n mi ne'intenc'e far'is al ŝi.” Jen la pretekst'o, kiu'n mi far'is al Perry.

“Mond'et'o!” li rikan'is. “Vi ne kompren'as, kio'n vi dir'as, bub'o,” kaj tiam li montr'is al mi map'o'n de Pelucidaro, kiu'n li antaŭ'ne'long'e trov'is inter la manuskript'o'j, kiu'j'n li aranĝ'is.

“Rigard'u,” li dir'is, fingr'o'montr'ant'e, “tio evident'e est'as akv'o, kaj ĉio ĉi est'as ter'o. Ĉu vi rimark'as la ĝeneral'a'n form'o'n de la du are'o'j? Kie trov'iĝ'as ocean'o'j sur la ekster'a krust'o, sub'e, ĉi tie, oni trov'as ter'o'n. Tiu'j relativ'e mal'grand'a'j are'o'j de ocean'o ĝeneral'e sekv'as la kontur'o'j'n de la kontinent'o'j de la ekster'a mond'o.

“Ni sci'as, ke la krust'o de la ter'glob'o est'as 500 mejl'o'j'n dik'a; krom'e, ke la intern'a diametr'o de Pelucidaro est'as proksim'um'e 7000 mejl'o'j, kaj la surfac'a are'o est'as 165.480.000 kvadrat'a'j mejl'o'j. Tri kvar'on'o'j el tio est'as ter'o. Pri'pens'u! Ter'surfac'o de 124.110.000 kvadrat'a'j mejl'o'j! Ni'a propr'a mond'o hav'as nur 53.000.000 kvadrat'a'j'n mejl'o'j'n da ter'o, kaj ĝi'a ceter'a surfac'o est'as kovr'it'a de akv'o. Tiel sam'e, kiel oni oft'e kompar'as land'o'j'n laŭ ili'a relativ'a grand'ec'o, tiel, se ni sam'e kompar'as la du mond'o'j'n, ni trov'as strang'a'n anomali'o'n, nom'e, ke pli grand'a mond'o situ'as intern'e de pli mal'grand'a!

“Kie en ĉi tiu vast'a Pelucidaro vi serĉ'us vi'a'n Di'a'n? Sen stel'o'j aŭ lum'o aŭ mov'iĝ'ant'a sun'o, kiel vi pov'us trov'i ŝi'n, eĉ se vi sci'us, kie ŝi est'as?”

Li'a el'dir'o est'is konvink'a. Ĝi for'pren'is de mi la spir'o'n; sed mi trov'is mi'n post ĝi des pli firm'e rezolut'a, ke mi prov'os ĝi'n.

“Se Gak akompan'os ni'n, ni ebl'e sukces'os je ĝi,” mi sugest'is.

Perry kaj mi serĉ'is li'n kaj star'ig'is al li la demand'o'n rekt'e.

“Gak,” mi dir'is, “ni nepr'e vol'as fuĝ'i el la sklav'ec'o. Ĉu vi akompan'os ni'n?”

“Ili atak'ig'os si'a'j'n tipdarojn,” li dir'is, “kaj ni est'os mort'ig'it'a'j; sed...” li hezit'is, “mi risk'us fuĝ'i, se mi kred'us, ke est'us eĉ mal'grand'a ŝanc'o liber'iĝ'i kaj re'ir'i al mi'a propr'a popol'o.”

“Ĉu vi kapabl'us re'trov'i vi'a'n propr'a'n land'o'n?”, demand'is Perry. “Kaj ĉu vi pov'us help'i al David serĉ'i Di'a'n?”

“Jes.”

“Sed kiel vi pov'us vojaĝ'i tra ne'kon'at'a'j teritori'o'j sen astr'o'j aŭ kompas'o por gvid'i vi'n?”, persist'is Perry.

Gak ne kompren'is, kio'n signif'as la el'dir'o'j de Perry pri astr'o'j kaj kompas'o, sed li cert'ig'is ni'n, ke oni pov'us eĉ vind'i la okul'o'j'n de iu ajn pelucidarano kaj port'i li'n al la plej mal'proksim'a part'o de la mond'o, sed tamen li kapabl'us re'ir'i rekt'e al si'a hejm'o laŭ la plej mal'long'a voj'o. Ŝajn'is surpriz'i li'n, ke ni trov'as ĝi'n iel ajn mir'ind'a. Perry dir'is, ke ŝajn'e tem'as pri la sam'a hejm'e'n'ir'a instinkt'o, kiu'n kelk'a'j speci'o'j de Ter'a'j kolomb'o'j hav'as. Mi ne sci'as pri tio, kompren'ebl'e, sed ĝi don'is al mi ide'o'n.

“Do pov'as est'i, ke Di'a'n trov'is rekt'a'n voj'o'n al si'a propr'a popol'o?” mi demand'is.

“Cert'e,” respond'is Gak, “almenaŭ se iu potenc'a rab'o'best'o ne mort'ig'is ŝi'n.”

Mi favor'is tuj'a'n prov'o'n fuĝ'i, sed kaj Perry kaj Gak konsil'is atend'i iu'n help'a'n akcident'o'n, kiu sekur'ig'us al ni iom'a'n ŝanc'o'n de sukces'o. Mi ne kompren'is, kia akcident'o pov'us traf'i tut'a'n komun'um'o'n en land'o de ĉiam'a tag'lum'o, kies en'loĝ'ant'o'j ne hav'as fiks'it'a'j'n dorm'a'j'n kutim'o'j'n. Mi eĉ est'as cert'a, ke kelk'a'j maharoj neniam dorm'as, dum ali'a'j, inter long'a'j period'o'j de mal'dorm'ec'o, ebl'e ramp'as en mal'lum'a'n ej'o'n sub si'a loĝ'ej'o, kie ili long'e dorm'ad'as. Perry dir'as, ke se maharo rest'as vek'a dum tri jar'o'j, li kompens'os la tut'a'n perd'it'a'n dorm'o'n per unu tut'jar'a dorm'ad'o. Ebl'e tio est'as ver'a, sed mi neniam vid'is pli ol tri el ili dorm'ant'a'j, kaj la vid'o de tiu tri'op'o sugest'is al mi ni'a'n manier'o'n fuĝ'i.

Mi jam serĉ'ad'is mal'proksim'e sub la nivel'o'j, kiu'j'n ni sklav'o'j rajt'is frekvent'i—ebl'e kvin'dek fut'o'j'n sub la ĉef'a etaĝ'o de la konstru'aĵ'o—inter ret'o de koridor'o'j kaj apartament'o'j, kiam mi subit'e trov'is tri maharojn, kiu'j kuŝ'is sur lit'o el fel'o'j. Unu'e, mi kred'is ili'n mort'int'a'j, sed ili'a regul'a spir'ad'o post'e konvink'is mi'n pri mi'a erar'o. Kiel ek'fulm'o la pens'o ven'is al mi, ke tiu'j dorm'ant'a'j ramp'ul'o'j don'as al ni mir'ind'a'n okaz'o'n evit'i la atent'o'n de ni'a'j kapt'int'o'j kaj de la sag'ot'a'j gard'ist'o'j.

Mi hast'e re'ir'is al Perry, kiu atent'em'e stud'ad'is mucid'a'n amas'o'n da al mi sen'signif'a'j hieroglif'o'j, kaj klar'ig'is mi'a'n plan'o'n al li. Je mi'a mir'o, ĝi ŝok'eg'is li'n.

“Est'us murd'o, David,” li kri'is.

“Ĉu est'as murd'o mort'ig'i reptili'a'n monstr'o'n?” mi konstern'it'e demand'is.

“Ĉi tie ili ne est'as monstr'o'j, David,” li respond'is. “Ĉi tie ili est'as la domin'ant'a ras'o—kaj ni est'as la ‘monstr'o'j’—de pli mal'alt'a speci'o. En Pelucidaro la evoluci'o proced'is ali'e ol en la ekster'a mond'o. Tie, terur'a'j konvulsi'o'j de la natur'o ĉiam de'nov'e eksterm'is la ekzist'ant'a'j'n speci'o'j'n—se ne tio, iu monstr'o el la epok'o de dinosaŭr'o'j ebl'e reg'us ni'a'n mond'o'n hodiaŭ. Ĉi tie ni vid'as, kio pov'us est'i okaz'int'a en ni'a propr'a histori'o, se la kondiĉ'o'j est'us kiel ĉi tie.

“La viv'o en Pelucidaro est'as mult'e pli jun'a ol sur la ekster'a krust'o. Ĉi tie la hom'o'j ating'is evoluci'a'n ŝtup'o'n analog'a'n al la ŝton'epok'o en la histori'o de ni'a propr'a mond'o, sed dum sen'nombr'a'j jar'milion'o'j ĉi tiu'j ramp'ul'o'j progres'is. Ebl'e ili'a ses'a sent'um'o, kiu ŝajn'as al mi ne'dub'ebl'a, don'is al ili avantaĝ'o'n super la ali'a'j, pli tim'ind'e arm'it'a'j best'o'j, sed ebl'e ni neniam sci'os tio'n. Ili rigard'as ni'n kiel ni rigard'as la best'o'j'n de ni'a'j kamp'o'j, kaj mi lern'as el ili'a'j skrib'a'j kronik'o'j, ke ali'a'j maharaj ras'o'j manĝ'as hom'o'j'n—ili ten'as ili'n en grand'a'j greg'o'j, ĝust'e kiel ni ten'as brut'o'j'n. Ili plej zorg'e bred'as la hom'o'j'n, kaj kiam tiu'j est'as tut'e gras'a'j, ili mort'ig'as ili'n kaj manĝ'as ili'n.”

Mi sku'trem'is.

“Kial vi trov'as ĝi'n tiel terur'a, David?” demand'is la mal'jun'ul'o. “Ili kompren'as ni'n ne pli bon'e ol ni kompren'as la pli mal'alt'a'j'n best'o'j'n de ni'a propr'a mond'o. Mi trov'is ĉi tie tre erudici'a'j'n diskut'o'j'n pri la demand'o, ĉu gilakoj, kiel ili nom'as la hom'o'j'n, hav'as i'a'n rimed'o'n de komunik'ad'o. Unu verk'ant'o asert'as, ke ni eĉ ne kapabl'as rezon'i, kaj ke ĉiu ni'a ag'o est'as meĥanism'a aŭ instinkt'a. La reg'ant'a ras'o de Pelucidaro, David, ankoraŭ ne lern'is, ke la hom'o'j inter'komunik'iĝ'as kaj rezon'as. Ĉar ni ne komunik'iĝ'as kiel ili, ili ne kapabl'as kompren'i, ke ni en'tut'e iel inter'kompren'iĝ'as. Ni pri la best'o'j de ni'a propr'a mond'o ne ali'e rezon'as. Ili sci'as, ke la sag'ot'o'j hav'as parol'a'n lingv'o'n, sed ili kompren'as nek ĝi'n nek kiel ĝi manifest'iĝ'as, ĉar ili ne hav'as organ'o'j'n de aŭd'ad'o. Ili kred'as, ke la mov'iĝ'o de la lip'o'j sol'a transport'as la signif'o'n. Ke la sag'ot'o'j pov'as komunik'iĝ'i kun ni, tio'n ili eĉ ne pov'as koncept'i.

“Jes, David,” li konklud'is, “plen'um'i vi'a'n plan'o'n signif'us murd'i.”

“Nu bon'e, se neces'as, Perry,” mi respond'is, “mi far'iĝ'os murd'ist'o.”

Li ig'is mi'n klar'ig'i la plan'o'n de'nov'e kaj tre detal'e, kaj pro iu kaŭz'o, kiu tiam ne est'is klar'a al mi, li postul'is tre preciz'a'n pri'skrib'o'n de la apartament'o'j kaj koridor'o'j, kiu'j'n mi ĵus esplor'is.

“Konsider'ant'e, ke vi nepr'e intenc'as efektiv'ig'i vi'a'n frenez'a'n plan'o'n, David”, li dir'is fin'fin'e, “mi demand'as al mi, ĉu ni ebl'e ne pov'us sam'temp'e far'i real'e kaj daŭr'e util'a'n serv'o'n al la hom'ar'o de Pelucidaro. Aŭskult'u, mi lern'is mult'a'j'n mir'ind'a'j'n afer'o'j'n el ĉi tiu arkiv'o de la maharoj. Por ke vi ĝust'e taks'u mi'a'n plan'o'n, mi konciz'e skiz'os la histori'o'n de tiu speci'o.

“Iam la maskl'o'j est'is ĉio'pov'a'j, sed antaŭ mult'a'j epok'o'j la in'o'j po'iom'e iĝ'is la mastr'o'j. Dum la sekv'ant'a'j epok'o'j ne okaz'is rimark'ind'a'j ŝanĝ'o'j ĉe la mahara speci'o. Ĝi daŭr'e progres'is sub la inteligent'a kaj ben'o'riĉ'a reg'ad'o de la dam'o'j. La scienc'o progres'is per paŝ'eg'o'j. Tio valid'as apart'e pri la scienc'o'j, kiu'j'n ni nom'as biologi'o kaj eŭgenik'o. Fin'e, iu scienc'ist'in'o anonc'is, ke ŝi el'trov'is metod'o'n por fekund'ig'i ov'o'j'n kemi'e post ili'a de'met'o—ĉiu'j ver'a'j reptili'o'j'n, kiel vi sci'as, nask'iĝ'as el ov'o'j.

“Kio okaz'is? Tuj oni ne plu bezon'is maskl'o'j'n, ĉar la speci'o ne plu de'pend'is de ili. Pas'is pli'a'j epok'o'j ĝis la nun'temp'o, en kiu ni trov'as speci'o'n, kiu konsist'as nur el in'o'j. Sed jen la grav'a afer'o. Nur unu mahara popol'o ten'as la sekret'o'n pri tiu kemi'a formul'o. Ĝi est'as en la urb'o Futra, kaj se mi ne serioz'e erar'as, ĝi trov'iĝ'as laŭ mi'a juĝ'o baz'it'a sur vi'a pri'skrib'o de la kel'o'j, kiu'j'n vi tra'pas'is hodiaŭ, en la kel'o de ĉi tiu konstru'aĵ'o.

“Pro du kial'o'j ili for'kaŝ'as ĝi'n kaj ĵaluz'e gard'as ĝi'n. Unu'e, ĉar la viv'o mem de la maharoj de'pend'as de ĝi, kaj du'e, ĉar kiam ĝi est'as publik'a propr'aĵ'o, kiel en la komenc'o, tiel mult'a'j eksperiment'ad'is je ĝi, ke la danĝer'o de tro'loĝ'at'ec'o far'iĝ'is tre serioz'a.

David, se ni pov'us fuĝ'i kaj sam'temp'e kun'port'i kun ni tiu'n grav'eg'a'n sekret'o'n, kia'n serv'o'n ni plen'um'us per tio por la hom'ar'o de Pelucidaro!” La nur'a pens'o preskaŭ super'fort'is mi'n. Ja est'us ni la du'op'o, kiu'j met'us la hom'o'j'n de la intern'a mond'o en ili'a'n laŭ'rajt'a'n lok'o'n inter la kre'it'aĵ'o'j. Nur la sag'ot'o'j bar'us ili'a'n voj'o'n al absolut'a super'ec'o, kaj mi opini'is, ke preskaŭ cert'e la sag'ot'o'j ŝuld'as si'a'n tut'a'n potenc'o'n al la pli grand'a inteligent'ec'o de la maharoj—mi ne pov'is kred'i, ke tiu'j goril'ec'a'j best'o'j intelekt'e super'as la pelucidaran hom'ar'o'n.

Perry!” mi dir'is ekscit'it'e, “Vi kaj mi sav'os tut'a'n mond'o'n! Kun'e, ni gvid'os la hom'a'j'n gent'o'j'n el la mal'lum'o de ne'sci'o en la lum'o'n de progres'o kaj civiliz'o. Ni transport'os ili'n per unu paŝ'o el la ŝton'epok'o en la du'dek'a'n jar'cent'o'n. La nur'a pens'o pri tio est'as absolut'e fabel'ec'a.”

David,” dir'is la mal'jun'ul'o, “Mi kred'as, ke Di'o send'is ni'n ĉi tie'n ĝust'e por tiu cel'o—est'os la labor'o de mi'a viv'o instru'i al ili Li'a'n mesaĝ'o'n—konduk'i ili'n al la lum'o de Li'a indulg'o, dum ni eduk'os ili'a'j'n kor'o'j'n kaj man'o'j'n por viv'o en kultur'o kaj civiliz'o.”

“Vi prav'as, Perry,” mi dir'is, “kaj dum vi instru'os ili'n preĝ'i, mi instru'os ili'n batal'i, kaj kun'e ni kre'os ras'o'n de hom'o'j, kiu honor'ind'ig'os ni'n ambaŭ.”

Gak en'ir'is la apartament'o'n kelk'a'j'n minut'o'j'n antaŭ la fin'o de ni'a inter'parol'o, kaj nun li vol'is sci'i la kial'o'n de ni'a ekscit'iĝ'o. Perry opini'is prudent'e, ke ni ne tro rakont'u al li, do mi klar'ig'is nur, ke mi hav'as plan'o'n por fuĝ'i. Post kiam mi skiz'is ĝi'n al li, li ŝajn'is tiel ŝok'it'a kiel antaŭ'e Perry, sed pro ali'a kial'o. La Vil'ul'o pri'pens'is nur ni'a'n horor'ig'a'n sort'o'n okaz'e de eventual'a el'trov'o; sed fin'fin'e mi persvad'is li'n akcept'i mi'a'n plan'o'n kiel la sol'a'n real'ig'ebl'a'n, kaj kiam mi cert'ig'is li'n, ke mi trans'pren'os la plen'a'n respond'ec'o'n pri ĝi, se oni kapt'os ni'n, li don'is si'a'n hezit'em'a'n jes'o'n.

Sub'not'o'j

[13] altern'a nom'o de ĵurasi'a epok'o.

[14] tre mal'hel'a kaj morn'a, kiel en la mit'a land'o pri'skrib'it'a de Homero kiel lok'o de etern'a mal'lum'o.

6-a ĉapitr'o
Komenc'o De Horor'o

En Pelucidaro unu temp'o taŭg'as kiel ali'a. Ne est'is nokt'o, kiu vual'u ni'a'n entrepren'ot'a'n fuĝ'o'n. Neces'is ĉio'n far'i en plen'a tag'lum'o—ĉio'n krom la labor'o, kiu'n ni dev'is far'i en la apartament'o sub la konstru'aĵ'o. Do ni decid'is el'prov'i ni'a'n plan'o'n tuj, por ke la maharoj, kiu'j dev'is ebl'ig'i ĝi'n, ne vek'iĝ'u, antaŭ ol mi ating'os ili'n; sed sen'iluzi'iĝ'o traf'is ni'n jam sur'voj'e al la sub'a'j el'kav'ig'it'ej'o'j, ĉar tuj kiam ni ating'is la ĉef'a'n etaĝ'o'n de la konstru'aĵ'o, ni renkont'is hast'ant'a'j'n ar'o'j'n de sklav'o'j, kiu'j'n fort'a sag'ot'a gard'ist'ar'o pel'kur'ig'is el la konstru'aĵ'o al la avenu'o.

Ali'a'j sag'ot'o'j sag'is tie'n kaj ali'lok'e'n por serĉ'i ali'a'j'n sklav'o'j'n, kaj tuj kiam ni aper'is, oni al'salt'is ni'n kaj ŝov'is ni'n en la vic'o'n de marŝ'ant'a'j hom'o'j.

Nek la kial'o'n nek la cel'o'n de la ĝeneral'a el'ir'o ni kon'is, sed iom post'e dis'vast'iĝ'is tra la vic'o'j de kapt'it'o'j oni'dir'o, ke oni re'kapt'is du for'kur'int'a'j'n sklav'o'j'n, vir'o'n kaj vir'in'o'n, kaj ke ni marŝ'as al la lok'o, kie ni vid'os ili'a'n pun'o'n, ĉar la vir'o mort'ig'is sag'ot'o'n el la taĉment'o, kiu ĉas'is kaj re'kapt'is ili'n.

Je tiu sci'ig'o mi'a kor'o ek'salt'is en mi'a'n gorĝ'o'n, ĉar mi cert'is, ke la du kapt'it'o'j de'ven'as el tiu grup'o, kiu for'fuĝ'is en la sen'lum'a grot'o kun Huĝa la Ruz'a, kaj ke Di'a'n est'as la vir'in'o. Gak tio'n kred'is, kaj ankaŭ Perry.

“Ĉu ni ne pov'as far'i i'o'n ajn por sav'i ŝi'n?” mi demand'is al Gak.

“Neni'o'n”, li respond'is.

Tra la hom'plen'a avenu'o ni marŝ'is, kaj dum tio la gard'ist'o'j trakt'is ni'n per ne'ordinar'a kruel'ec'o, kvazaŭ ankaŭ ni est'us implik'it'a'j en la murd'o de ili'a kompan'o. Oni intenc'is far'i el la okaz'o lecion'o'n al la ali'a'j sklav'o'j pri la danĝer'o kaj van'ec'o de ĉia prov'o fuĝ'i, kaj pri la nepr'a mort'o, kiu traf'as murd'int'o'n de super'a est'aĵ'o, kaj mi supoz'as, ke pro tio la sag'ot'o'j sent'is si'n plen'e rajt'ig'it'a'j far'i la tut'a'n proced'o'n kiel ebl'e plej mal'komfort'a kaj dolor'a al ni.

Ili pik'is ni'n per si'a'j lanc'o'j kaj bat'is ni'n per si'a'j hak'il'et'o'j pro la plej mal'grand'a'j provok'o'j kaj eĉ ne'provok'it'e. Ni tra'viv'is tre mal'agrabl'a'n du'on'hor'o'n, ĝis oni fin'e pel'is ni'n tra mal'alt'a en'ir'ej'o en grand'eg'a'n konstru'aĵ'o'n, kies mez'o'n okup'is grand'a aren'o. Benk'o'j ĉirkaŭ'is tiu'n liber'a'n spac'o'n je tri flank'o'j, kaj je la kvar'a trov'iĝ'is amas'o'j da grand'a'j rok'eg'o'j sur dekliv'o, kiu alt'iĝ'is de la antaŭ'o supr'e'n ĝis la tegment'o.

Komenc'e, mi ne pov'is konstat'i la cel'o'n de tiu rok'amas'eg'o, krom ebl'e prezent'i rustik'a'n kaj pitoresk'a'n fon'o'n por la scen'o'j prezent'ot'a'j en la aren'o antaŭ ĝi, sed baldaŭ post'e, kiam la lign'a'j benk'o'j preskaŭ jam plen'is de sklav'o'j kaj sag'ot'o'j, mi ek'vid'is la uz'manier'o'n de la rok'eg'o'j, ĉar tiam la maharoj komenc'is vic'e en'paŝ'i la konstru'aĵ'o'n.

Ili marŝ'is rekt'e trans la aren'o'n al la rok'o'j ĉe la ali'a flank'o, kie ili el'vast'ig'is si'a'j'n vespert'a'j'n flug'il'o'j'n kaj supr'e'n'ŝveb'is trans la alt'a'n mur'o'n ĉirkaŭ la aren'o kaj far'is si'n komfort'a'j sur la rok'eg'o'j. Ili est'is do la rezerv'it'a'j, loĝi'a'j seĝ'o'j por la reg'ant'ar'o.

La ramp'ul'o'j trov'is la ne'ŝlif'it'a'n supr'aĵ'o'n de grand'a rok'o tiel komfort'a, kiel ni la mol'ec'o'n de rembur'it'a brak'seĝ'o. Tie ili pigr'e kuŝ'is, palpebr'um'ant'e per si'a'j hid'a'j okul'o'j kaj sen'dub'e inter'parol'ant'e en si'a lingv'o de la ses'a sent'um'o kaj kvar'a dimensi'o.

Unu'a'foj'e mi vid'is ili'a'n reĝ'in'o'n. Ŝi mal'simil'is al la ali'a'j per neni'u trajt'o, kiu'n mi'a'j Ter'a'j okul'o'j pov'is percept'i, ĉar ĉiu'j maharoj fakt'e aspekt'as ident'a'j al mi, sed ŝi trans'ir'is la aren'o'n nur, post kiam ŝi'a'j regn'an'in'o'j jam okup'is lok'o'n, antaŭ'ir'it'e de du'dek grand'eg'a'j sag'ot'o'j, la plej grand'a'j, kiu'j'n mi iam vid'is, dum ĉe ŝi'a'j flank'o'j anas'paŝ'is po unu grand'a tipdaro, kaj post'ir'is ŝi'n du'dek pli'a'j sag'ot'a'j gard'ist'o'j.

Ĉe la barier'o, la sag'ot'o'j supr'e'n'grimp'is la apik'aĵ'o'n per ver'e simi'ec'a lert'o, dum mal'antaŭ ili la arogant'a reĝ'in'o ŝveb'is alt'e'n per la flug'il'o'j, kun si'a'j du tim'ind'a'j drak'o'j ambaŭ'flank'e, kaj stern'is si'n sur la plej grand'a rok'eg'o el ĉiu'j, preciz'e en la mez'o de tiu amfiteatr'a flank'o rezerv'it'a por la domin'ant'a ras'o. Tie ŝi ek'kaŭr'is, tiu reĝ'in'o plej mal'bel'a kaj ne'interes'a, kvankam sen'dub'e tut'e konvink'it'a pri si'a bel'ec'o kaj di'e don'it'a reg'o'rajt'o, sam'e kiel la plej fier'a monark'o de la ekster'a mond'o.

Kaj tiam komenc'iĝ'is la muzik'o—muzik'o sen'son'a! La maharoj ne pov'as aŭd'i, do la tambur'o'j kaj fifr'o'j kaj trumpet'o'j de Ter'a'j orkestr'o'j est'as al ili ne'kon'at'a'j. La “orkestr'o” konsist'as el pli ol du'dek maharoj. Ili marŝ'is en vic'o al la centr'o de la aren'o, kie la est'aĵ'o'j sur la rok'o'j pov'is spekt'i ili'n, kaj tie ili lud'is dek'kvin aŭ du'dek minut'o'j'n.

Ili'a teknik'o konsist'is el vost'o'sving'ad'o kaj kap'o'mov'ad'o laŭ regul'a si'n'sekv'o de mezur'it'a'j mov'iĝ'o'j, kio rezult'ig'is kadenc'o'n ŝajn'e sam'e plaĉ'a'n al maharaj okul'o'j kiel la kadenc'o de ni'a instrument'a muzik'o al ni'a'j orel'o'j. Foj'e la tut'a muzik'ist'ar'o sam'temp'e far'is egal'mezur'a'j'n paŝ'o'j'n al unu flank'o aŭ al la ali'a, aŭ mal'antaŭ'e'n aŭ antaŭ'e'n—ĉio ĉi impres'is mi'n kiel ne'kompren'ebl'a rid'ind'aĵ'o, sed post la unu'a muzik'aĵ'o la maharoj sur la rok'o'j montr'is la unu'a'j'n sign'o'j'n de entuziasm'o, kiu'j'n mi vid'is ĉe la reg'ant'a ras'o de Pelucidaro. Ili sving'is si'a'j'n grand'a'j'n flug'il'o'j'n supr'e'n-mal'supr'e'n kaj bat'is si'a'j'n rok'a'j'n sid'lok'o'j'n per la potenc'a'j vost'o'j, ĝis la ter'o trem'is. Tiam la muzik'ist'o'j ek'lud'is ali'a'n muzik'aĵ'o'n, kaj de'nov'e reg'is tomb'a silent'o. En unu rilat'o la mahara muzik'o est'as bel'eg'a—se la lud'at'a muzik'aĵ'o ne plaĉ'as, oni dev'as nur ferm'i la okul'o'j'n.

Fin'e, el'ĉerp'int'e si'a'n repertuar'o'n, la muzik'ist'o'j ek'flug'is en la aer'o'n kaj ek'kuŝ'is sur la rok'o'j super kaj mal'antaŭ la reĝ'in'o. Tiam komenc'iĝ'is la ĉef'a tag'ord'a punkt'o. Kelk'a'j sag'ot'a'j gard'ist'o'j ŝov'is vir'o'n kaj vir'in'o'n en la aren'o'n. Spit'e mi'a'j'n antaŭ'tim'o'j'n, mi klin'iĝ'is antaŭ'e'n el mi'a seĝ'o por ekzamen'i la vir'in'o'n, esperant'e, ke ŝi est'u iu ali'a ol Di'a'n la Bel'a. Ŝi'a dors'o est'is turn'it'a al mi dum iom da temp'o, kaj la grand'a korv'o'nigr'a har'amas'o, kiu'n mi vid'is, plen'ig'is mi'n per tim'o'sent'o.

Baldaŭ oni mal'ferm'is pord'o'n sur unu flank'o de la aren'a mur'o por en'las'i grand'a'n, hirt'a'n, taŭr'o'simil'a'n best'o'n.

“Ĝi est'as grand'a bov'o,” flustr'is Perry ekscit'it'e. “Tia'j best'o'j vag'ad'is kun la kavern'a urs'o kaj la mamut'o sur la ekster'a mond'o en iu pra'epok'o. Ni vojaĝ'is milion'o'n da jar'o'j mal'antaŭ'e'n, David, al la infan'aĝ'o de planed'o—ĉu ne mir'ind'e?”

Sed mi vid'is nur la nigr'a'n har'ar'o'n de la du'on'e nud'a vir'in'o, kaj mi'a kor'o ĉes'is bat'i pro la obtuz'a mizer'o, kiu'n mi ek'sent'is vid'ant'e ŝi'n, kaj en tiu moment'o ne interes'is mi'n la mir'ind'aĵ'o'j de la natur'a histori'o. Se ne kun'est'us Gak kaj Perry, mi salt'us sur la plank'o'n de la aren'o por divid'i la sort'o'n de tiu sen'prez'a trezor'o el la ŝton'epok'o.

Kiam el'ir'is la bov'eg'o—dago ĝi nom'iĝ'is en Pelucidaro—oni ĵet'is du lanc'o'j'n en la aren'o'n antaŭ la pied'o'j'n de la kapt'it'o'j. Ŝajn'is al mi, ke blov'tub'o por fab'o'j tiel efik'us kiel tiu'j mizer'a'j arm'il'o'j kontraŭ la kolos'a monstr'o.

Dum la best'o proksim'iĝ'is al la du'op'o, muĝ'ant'e kaj stamp'fant'e per la potenc'o de mult'a'j Ter'a'j vir'bov'o'j, apert'iĝ'is rekt'e sub ni ali'a pord'o, el kiu nun el'ir'is la plej terur'a muĝ'o, kiu iam traf'is mi'a'j'n ofend'it'a'j'n orel'o'j'n. En la komenc'o mi ne pov'is vid'i la best'o'n, kiu el'ig'is tiu'n laŭt'a'n defi'o'n, sed la son'eg'o ig'is la du viktim'o'j'n subit'e turn'iĝ'i, kaj jen mi vid'is la vizaĝ'o'n de la jun'ul'in'o—ne est'is Di'a'n! Mi preskaŭ plor'is pro facil'iĝ'o.

Kaj nun, dum ili ambaŭ star'is ŝton'iĝ'int'a'j pro tim'eg'o, mi vid'is la far'int'o'n de tiu kor'prem'ig'a son'o silent'e ŝtel'ir'i al lok'o, kie mi pov'is ĝi'n vid'i. Est'is grand'eg'a tigr'o—de tia spec'o, kiu ĉas'is la grand'a'j'n bov'o'j'n tra la pra'ĝangal'o'j dum la jun'aĝ'o de ni'a mond'o. Laŭ la form'o kaj ekster'a'j mark'o'j ĝi ne mal'simil'is al la plej nobl'a'j bengal'a'j tigr'o'j de ni'a propr'a mond'o, sed kiom ĝi'a'j dimensi'o'j gigant'is, tiom ĝi'a'j kolor'o'j impon'is. La bril'eg'a flav'o preskaŭ strid'is, ĝi'a blank'o est'is lanug'a, ĝi'a nigr'o glim'is kiel la plej bon'a antracit'o, kaj ĝi'a fel'o est'is long'a kaj hirt'a kiel tiu de mont'a kapr'o. Neni'u pov'us ne'i la bel'eg'o'n de tiu best'o, sed sam'e kiel ĉio sur Pelucidaro pli grand'as kaj pli intens'e bunt'as, tiel ankaŭ pli intens'a est'is ĝi'a feroc'a ten'iĝ'o. Ne nur unu'op'a'j an'o'j de tiu speci'o ĉas'as hom'o'j'n—ĉiu'j est'as hom'ĉas'ant'o'j. Sed ili ne lim'ig'as si'a'n furaĝ'ad'o'n al hom'o'j. Ĉi'a'j'n best'o'j'n kaj fiŝ'o'j'n de Pelucidaro ili manĝ'as kun avid'o ĉe si'a'j konstant'a'j pen'ad'o'j nutr'i si'a'j'n potenc'a'j'n muskol'o'j'n.

Ĉe unu flank'o de la mort'kondamn'it'a par'o la dago muĝ'is kaj antaŭ'e'n'paŝ'is, kaj ĉe la ali'a flank'o la angor'inspir'a tarago ŝtel'e proksim'iĝ'is al ili kun mal'ferm'it'a faŭk'o kaj saliv'gut'ant'a'j dent'eg'o'j.

La vir'o ek'kapt'is la lanc'o'j'n kaj trans'don'is unu al la vir'in'o. Aŭd'int'e la muĝ'ad'o'n de la tigr'o, la taŭr'o ek'hurl'is per rabi'a furioz'ec'o. Neniam en mi'a viv'o mi aŭd'is tiel infer'a'n bru'eg'o'n kiel far'is la du best'eg'o'j, kaj pri'pens'u, ke ĝi rest'is ne'aŭd'ebl'a al la fi'a'j ramp'ul'o'j, pro kies distr'o oni okaz'ig'is la spektakl'o'n!

Nun la dago kur'atak'is de unu flank'o, kaj la tarago de la ali'a. La du nan'o'j star'ant'a'j mez'e ŝajn'is tuj pere'ont'a'j, sed ĝust'e kiam la brut'aĉ'o'j ating'is ili'n, la vir'o ek'kapt'is la brak'o'n de si'a kompan'in'o, kaj kun'e ili salt'is flank'e'n, dum la furioz'a'j kre'it'aĵ'o'j traf'is unu la ali'a'n kiel kolizi'ant'a'j lokomotiv'o'j.

Sekv'is batal'eg'o, kies sen'intermit'a kaj tim'ind'a feroc'o transcend'as la ebl'o'j'n de imag'ad'o kaj pri'skrib'ad'o. Re'e kaj re'e la enorm'a taŭr'o ĵet'is la kolos'a'n tigr'o'n alt'e'n en la aer'o'n, sed kiam la kat'eg'o frap'iĝ'is al la ter'o, ĝi ĉiu'foj'e re'kur'is al la lukt'o kun energi'o ŝajn'e ne redukt'it'a kaj kun vid'ebl'e pli fort'a koler'o.

Dum kelk'a temp'o la ge'vir'o'j pen'ad'is nur rest'i for de la du best'eg'o'j, sed fin'e mi vid'is ili'n dis'iĝ'i. Ambaŭ ŝtel'e paŝ'is al po unu el la lukt'ant'o'j. Nun la tigr'o est'is sur la larĝ'a dors'o de la taŭr'o, kroĉ'it'e al la grand'a kol'o per la tenajl'a'j dent'eg'o'j kaj dis'ŝir'ant'e la dik'a'n haŭt'o'n en stri'o'j'n kaj pec'o'j'n per si'a'j long'a'j kaj fortik'a'j ung'eg'o'j.

Dum moment'o la taŭr'o star'is muĝ'ant'e kaj trem'ant'e pro dolor'o kaj rabi'o, kun la fend'o'huf'o'j vast'e el'met'it'a'j, dum ĝi vigl'e vip'is per la vost'o de flank'o al flank'o, sed tuj post'e, en frenez'a orgi'o de salt'ad'o, ĝi kur'eg'is tra la aren'o en furioz'a prov'o de'ĵet'i si'a'n ŝir'ant'a'n rajd'ant'o'n. Nur kun pen'o la vir'in'o sukces'is evit'i la unu'a'n impet'o'n de la vund'it'a best'o.

Ĉiu'j ĝi'a'j pen'o'j por de'fal'ig'i la tigr'o'n ŝajn'is van'a'j, ĝis ĝi en si'a mal'esper'o ĵet'is si'n mem ter'e'n kaj ĉirkaŭ'rul'iĝ'is plur'foj'e. Nur mal'long'a tia trakt'ad'o tiel konstern'is la tigr'o'n, for'pren'ant'e de ĝi la spir'o'n, kiel mi supoz'as, ke ĝi perd'is si'a'n al'kroĉ'iĝ'o'n, kaj tuj post'e la grand'a dago kat'rapid'e lev'iĝ'is kaj profund'ig'is si'a'j'n korn'eg'o'j'n en la ventr'o'n de la tarago, najl'ant'e ĝi'n al la grund'o de la aren'o.

La grand'a kat'o ung'eg'is la hirt'a'n kap'o'n, ĝis la okul'o'j kaj orel'o'j est'is de'ŝir'it'a'j kaj rest'is nur kelk'a'j ruband'o'j de tra'ŝir'it'a sang'ant'a karn'o sur la krani'o. Dum ĝi spit'em'e tra'el'ten'is la aflikt'o'n de tiu dolor'ig'a pun'o, la dago star'is sen'mov'a, fiks'ant'e si'a'n mal'amik'o'n, kaj ĝust'e tiu'moment'e al'salt'is la vir'o, kiu jam vid'is, ke la blind'a taŭr'o est'os la mal'pli danĝer'a mal'amik'o, kaj tra'puŝ'is la lanc'o'n en la kor'o'n de la tarago.

Kiam ĉes'is la feroc'a ung'o'rast'ad'o de tiu best'o, la taŭr'o lev'is si'a'n sang'ant'a'n, ne'vid'pov'a'n kap'o'n, kaj kun koler'a muĝ'o ek'kur'is trans la aren'o'n. Per grand'a'j salt'o'j ĝi al'ven'is rekt'e al la aren'a mur'o sub ni'a'j sid'lok'o'j, kaj tuj post'e unu el li'a'j salt'eg'o'j hazard'e port'is li'n trans la barier'o'n en la mez'o'n de la sklav'o'j kaj sag'ot'o'j tuj antaŭ ni. Sving'ant'e si'a'j'n sang'a'j'n korn'o'j'n de flank'o al flank'o, la best'o falĉ'is tra la hom'amas'o, rekt'e supr'e'n en ni'a direkt'o. Antaŭ li, sklav'o'j kaj goril'o'hom'o'j inter'lukt'is en la stamped'o por eskap'i la mort'danĝer'a'n agoni'ad'o'n de la est'aĵ'o, ĉar ver'e furioz'a est'is la atak'o.

Forges'int'e ni'n, la gard'ist'o'j al'iĝ'is al la amas'kur'ad'o al la el'ir'ej'o'j, kiu'j mult'nombr'a'j breĉ'is la mur'o'n de la amfiteatr'o mal'antaŭ ni. Perry, Gak kaj mi est'is apart'ig'it'a'j dum la kaos'o, kiu reg'is en la moment'o'j, post kiam la best'o super'salt'is la mur'o'n de la aren'o, kaj kiam ĉiu cel'is sav'i nur si'a'n propr'a'n haŭt'o'n.

Mi kur'is dekstr'e'n, preter'pas'ant'e kelk'a'j'n el'ir'ej'o'j'n obstrukc'it'a'j'n de la tim'frenez'ig'it'a hom'amas'o, kiu inter'batal'is por eskap'i. De'rul'iĝ'is scen'o, kvazaŭ tut'a ar'o de dagoj atak'us ili'n, anstataŭ unu'sol'a blind'a, mort'ant'a best'o, sed tiel efik'as panik'o de hom'amas'o.

7-a ĉapitr'o
Liber'iĝ'o

Kur'int'e el la trajektori'o de la best'o, mi ĉes'is tim'i ĝi'n, sed sam'e tiel rapid'e ek'kapt'is mi'n ali'a emoci'o—esper'o pri fuĝ'o, kiu'n la demoraliz'it'a stat'o de la gard'ist'ar'o tiu'moment'e ebl'ig'is.

Mi pens'is pri Perry, kaj se mi ne esper'us, ke liber'iĝ'int'e mi pov'os pli bon'e akcel'i ankaŭ li'a'n liber'iĝ'o'n, mi tuj pel'us el mi'a kap'o ĉiu'j'n pens'o'j'n pri fuĝ'o. Sed okaz'is, ke mi hast'is dekstr'e'n ĉe la serĉ'ad'o de el'ir'ej'o, al kiu ne kur'is sag'ot'o'j, kaj fin'e mi trov'is tia'n—mal'alt'a'n kaj stret'a'n apertur'o'n, kiu konduk'is en obskur'a'n koridor'o'n.

Sen pri'medit'i la ebl'a'j'n konsekvenc'o'j'n, mi paf'is mi'n en la ombr'o'j'n de la tunel'o, palp'serĉ'ant'e mi'a'n voj'o'n en la sen'lum'ec'o tra kelk'a distanc'o. La rumor'ad'o de la amfiteatr'o pli kaj pli damp'iĝ'is, ĝis post iom da temp'o reg'is silent'o kiel en tomb'o. Iom da mal'intens'a lum'o filtr'iĝ'is tra vent'um'a'j kaj lum'ig'a'j tub'o'j lok'it'a'j je regul'a'j interval'o'j, sed ĝi apenaŭ sufiĉ'is por don'i al mi'a'j hom'a'j okul'o'j iom da vid'kapabl'o en la mal'lum'o, do mi dev'is mov'iĝ'i tre si'n'gard'e, palp'serĉ'ant'e mi'a'n voj'o'n unu paŝ'o'n post la ali'a, tuŝ'ant'e per unu man'o la mur'o'n je mi'a flank'o.

Iom post'e, la lum'o fort'iĝ'is, kaj je mi'a ĝoj'o mi trov'is post moment'o supr'e'n'ir'ant'a'n ŝtup'ar'o'n, ĉe kies supr'o la hel'eg'a lum'o de la tag'mez'a sun'o bril'is tra apertur'o ĉe la ter'surfac'o.

Si'n'gard'e mi grimp'is la ŝtup'o'j'n supr'e'n al la fin'o de la tunel'o, kaj tie mi skolt'is, vid'ant'e la vast'a'n eben'aĵ'o'n de Futra antaŭ mi. La mult'nombr'a'j alt'a'j tur'o'j el granit'o, kiu'j mark'is la divers'a'j'n en'ir'ej'o'j'n de la sub'ter'a urb'o, situ'is ĉiu'j antaŭ mi—dors'e de mi la eben'aĵ'o etend'iĝ'is plat'a kaj sen'trajt'a ĝis la proksim'a'j antaŭ'mont'et'o'j. Mi do ating'is la ter'supr'aĵ'o'n ĉe la rand'o de la urb'o, kaj mi'a'j fuĝ'perspektiv'o'j ŝajn'is mult'e pli hel'a'j.

Unu'e mi hav'is la impuls'o'n atend'i la nokt'iĝ'o'n, antaŭ ol prov'i trans'ir'i la eben'aĵ'o'n—tiel profund'e radik'it'a'j est'as la pens'kutim'o'j—sed subit'e mi re'memor'is la etern'e tag'mez'a'n ard'o'n, al kiu la tut'a Pelucidaro est'as el'met'it'a, kaj kun rid'et'o mi far'is unu'a'n paŝ'o'n antaŭ'e'n en la tag'lum'o'n.

Ĝis'tali'e alt'kresk'a herb'o kovr'as la eben'aĵ'o'n de Futra—la splend'e flor'ant'a herb'o de la intern'a mond'o, ĉe kiu ĉiu'n herb'er'a'n pint'o'n ornam'as et'a, kvin'petal'a flor'et'o—bril'a'j divers'kolor'a'j stel'et'o'j, kiu'j glim'is inter la verd'a'j foli'o'j, donac'ant'e al tiu strang'a, sed bel'a pejzaĝ'o si'a'spec'a'n ĉarm'o'n.

Sed la sol'a vid'aĵ'o, kiu al'log'is mi'n en tiu moment'o, est'is la for'a'j mont'et'o'j, al kiu'j mi vol'is fuĝ'i, do mi rapid'is antaŭ'e'n, tret'ant'e en mi'a hast'o la miriad'a'j'n bel'aĵ'o'j'n sub'pied'e. Perry dir'as, ke la gravit'o'fort'o mal'pli grand'as sur la supr'aĵ'o de la intern'a mond'o ol sur la ekster'a. Li klar'ig'is al mi unu'foj'e la tut'o'n, sed mi neniam tre bril'e kompren'is ti'aĵ'o'j'n, do mi forges'is la plej'mult'o'n. Laŭ mi'a memor'o, la diferenc'o'n kaŭz'as iu'grad'e la kontraŭ'al'tir'o de tiu part'o de la ter'krust'o, kiu situ'as tuj super la lok'o sur Pelucidaro, pri kiu tem'as. Nu, ĉu klar'ig'it'e ĉu ne klar'ig'it'e, ĉiam ŝajn'is al mi, ke en Pelucidaro mi mov'iĝ'as pli rapid'e kaj pli lert'mov'e ol sur la ekster'a surfac'o—oni paŝ'is tie kun ia aer'ec'a leĝer'o, kiu est'is tre agrabl'a, kaj oni sent'is i'a'n mal'lig'it'ec'o'n de si'a korp'o kompar'ebl'a'n nur kun tio, kio'n oni foj'e spert'as en sonĝ'o'j.

Kaj ĉi-foj'e, trans'ir'ant'e la florum'it'a'n eben'aĵ'o'n de Futra, mi ŝajn'is flug'i, kvankam kiu'grad'e atribu'i tio'n al sugesti'o de'ven'ant'a de Perry kaj kiu'grad'e al la real'o, mi ne sci'as. Ju pli mi pens'is pri Perry, des mal'pli mi ĝu'is mi'a'n ĵus akir'it'a'n liber'ec'o'n. Por mi ne pov'is est'i liber'ec'o en Pelucidaro, se ne ankaŭ la mal'jun'ul'o hav'is ĝi'n, kaj nur la esper'o iel trov'i rimed'o'n por liber'ig'i li'n, de'ten'is mi'n de re'ir'o al Futra.

Ĝust'e kiu'manier'e help'i al Perry, tio'n mi apenaŭ kapabl'is imag'i, sed mi esper'is, ke iu'j hazard'e bon'a'j cirkonstanc'o'j solv'os la problem'o'n por mi. Evident'e, tamen, nur mirakl'o pov'us help'i al mi, ĉar kia'n prod'aĵ'o'n mi, nud'a kaj ne'arm'it'a, plen'um'u en tiu strang'a mond'o? Mi eĉ dub'is, ĉu mi pov'os re'trov'i la voj'o'n al Futra post la al'ven'o al lok'o, de kie mi ne plu pov'os vid'i la eben'aĵ'o'n, kaj eĉ se tio ebl'us, kia'n help'o'n mi don'u al Perry, vag'int'e plej'ebl'e grand'a'n distanc'o'n?

La situaci'o aspekt'is des pli sen'esper'a, ju pli mi ekzamen'is ĝi'n, sed kun sen'ced'a persist'o mi daŭr'ig'is la voj'o'n al la antaŭ'mont'et'o'j. Mal'antaŭ mi aper'is neni'u sign'o pri post'sekv'o kaj antaŭ mi mi vid'is neniu'n viv'aĵ'o'n. Mi mov'iĝ'is kvazaŭ tra mort'int'a kaj forges'it'a mond'o.

Mi tut'e ne sci'as, kom'pen'ebl'e, kiom da temp'o mi bezon'is por ating'i la rand'o'n de la eben'aĵ'o, sed fin'fin'e mi en'vag'is la mont'et'o'j'n, tra kiu'j mi laŭ'ir'is bel'a'n kanjon'et'o'n supr'e'n al la mont'o'j. Flank'e de mi petol'is rid'e murmur'ant'a roj'o, bru'e hast'ant'a al la silent'a mar'o. En ĝi'a'j plej kviet'a'j mal'rapid'ej'o'j mi ek'vid'is mult'a'j'n fiŝ'et'o'j'n, kiu'j pez'is laŭ mi'a taks'o kvar aŭ kvin funt'o'j'n[15]. Laŭ la aspekt'o, kvankam ne laŭ grand'ec'o kaj kolor'o, ili simil'is al la balen'o'j de ni'a'j propr'a'j mar'o'j. Gvat'ant'e ili'a'n naĝ'a'n kapriol'ad'o'n, mi el'trov'is ne nur, ke ili mam'nutr'as si'a'j'n id'o'j'n, sed ankaŭ, ke ili foj'foj'e al'ir'as la akv'o'supr'aĵ'o'n kaj por spir'i kaj por manĝ'i iu'j'n herb'o'j'n kaj iu'n kurioz'a'n skarlat'a'n liken'o'n, kiu kresk'is sur la rok'o'j tuj super la akv'o'nivel'o.

Tiu last'a kutim'o don'is al mi la okaz'o'n, kiu'n mi avid'is—kapt'i unu tia'n plant'o'manĝ'ant'a'n cetac'o'n, kiel Perry nom'is ili'n, kaj prepar'i tiel bon'a'n manĝ'o'n kiel oni pov'as el ne'kuir'it'a varm'sang'a fiŝ'o; sed inter'temp'e mi kutim'iĝ'is nutr'i mi'n per manĝ'aĵ'o en ties natur'a stat'o, ĉe kio mi tamen obstin'is el'las'i la okul'o'j'n kaj intest'o'j'n, kio si'a'temp'e tre amuz'is Gak, al kiu mi ĉiam donac'is tiu'j'n frand'aĵ'o'j'n.

Kaŭr'ant'e bord'e de la roj'o, mi atend'is, ĝis unu tia et'et'a purpur'a balen'o el'merg'iĝ'is por manĝ'et'i je la long'a'j herb'o'j pend'ant'a'j super la akv'o, kaj tiam, kiel pred'o'best'o, kiu la hom'o efektiv'e est'as, mi ek'kapt'is per unu salt'o mi'a'n viktim'o'n, je kiu mi ek'kviet'ig'is mi'a'n mal'sat'o'n, dum ĝi ankoraŭ viv'plen'e tord'iĝ'is por fuĝ'i.

Post'e, mi trink'is el la kristal'a akv'o, kaj, lav'int'e la man'o'j'n kaj vizaĝ'o'n, mi fuĝ'is plu. Super la font'o de la roj'o mi dev'is grimp'i tra krud'a teren'o ĝis la pint'o de long'a mont'o'krest'o. Antaŭ tio, mi jam sekv'is krut'a'n dekliv'o'n ĝis la bord'o de seren'a intern'a mar'o, sur kies trankvil'a supr'aĵ'o stern'iĝ'is plur'a'j bel'a'j insul'o'j.

La pejzaĝ'o est'is pli ol ĉarm'a, kaj, vid'ant'e nek best'o'n nek hom'o'n, kiu pov'us minac'i mi'a'n nov'e gajn'it'a'n liber'ec'o'n, mi glit'is de sur la krut'aĵ'o, kaj du'on'e glit'ant'e, du'on'e fal'ant'e, mi fal'ig'is mi'n en la rav'a'n val'o'n, kies nur'a aspekt'o ŝajn'is promes'i azil'ej'o'n de pac'o kaj sekur'ec'o.

Sur la mild'e dekliv'a plaĝ'o, sur kiu mi migr'is, kuŝ'is dis'sem'it'e mult'a'j drol'form'a'j, kolor'a'j konk'o'j, el kiu kelk'a'j est'is vak'a'j, dum abund'o da ali'a'j ankoraŭ en'hav'is molusk'o'j'n tiel vari'a'j'n kiel ĉiu'j'n, kiu'j iam pas'ig'is si'a'n inert'a'n viv'o'n ĉe la sen'bru'a'j bord'o'j de la pra'mar'o'j de la ekster'a ter'krust'o. Dum mi marŝ'is, mi ne pov'is ne kompar'i mi'n kun la unu'a vir'o de tiu ali'a mond'o, ĉar tiel absolut'a est'is la sol'ec'o, kiu ĉirkaŭ'is mi'n, kaj tiel pra'epok'a'j kaj ne'tuŝ'it'a'j est'is la virg'a'j mir'ind'aĵ'o'j kaj bel'aĵ'o'j de la adolesk'a natur'o. Mi mi'n sent'is du'a Adamo, migr'ant'a sol'ec'e tra infan'aĝ'a mond'o, serĉ'ant'e mi'a'n Evan, kaj dum mi tio'n pens'is, ŝveb'is en mi'a imag'o la rav'a'j kontur'o'j de ŝi'a perfekt'a vizaĝ'o kun abund'o da bel'eg'a'j, nigr'a'j har'o'j super ĝi.

Dum mi marŝ'is, mi'a'j okul'o'j rigard'is sub'e'n sur la plaĝ'o'n, tiel ke mi jam tre proksim'is, kiam mi ek'vid'is la afer'o'n, kiu frakas'is mi'a'n bel'a'n rev'o'n pri sol'ec'o, sekur'ec'o, seren'o kaj pra'epok'a mem'sufiĉ'o. Tem'is pri el'kav'ig'it'a arb'o'trunk'o tir'it'a sur la sabl'o'n, en kies fund'o kuŝ'is krud'a rem'il'o.

Mi ankoraŭ trov'iĝ'is en stat'o de fort'a ŝok'o je la konsci'iĝ'o pri sen'dub'e ebl'a nov'a danĝer'o, kiam mi aŭd'is klak'et'ad'o'n de loz'a'j ŝton'o'j el la direkt'o de la krut'aĵ'o, kaj, turn'int'e mi'a'j'n okul'o'j'n, mi vid'is la produkt'int'o'n de la bru'o, grand'a'n kupr'o'kolor'a'n vir'o'n, kiu rapid'e al'kur'is mi'n.

Li'a rapid'eg'o est'is per si mem sufiĉ'e minac'a, tiel, ke tut'e ne neces'is vid'i la al'don'a'j'n pruv'o'j'n: la lanc'o'n en li'a man'o kaj la koler'o'n en li'a vizaĝ'o. Eĉ sen ili, mi konsci'is pri mi'a en'danĝer'ig'it'a situaci'o, sed kie'n fuĝ'i—tio est'is la mult'e'pez'a problem'o.

Tiu ul'o tiel fulm'rapid'is, ke ŝajn'is ne'ebl'e for'kur'i de li sur la plaĝ'o. Rest'is do nur unu ali'a ebl'ec'o—la rustik'a kanot'o—kaj en hast'o egal'a al li'a mi puŝ'is ĝi'n en la mar'o'n, kaj kiam ĝi ek'flos'is, mi don'is al ĝi last'a'n ŝov'o'n kaj en'paŝ'is ĝi'n ĉe la pint'o.

La posed'ant'o de la primitiv'a boat'o voĉ'ig'is kri'o'n de furioz'o, kaj unu moment'o'n post'e li'a ŝton'pint'a lanc'o skrap'is mi'a'n ŝultr'o'n kaj en'profund'iĝ'is en la lign'o'n de la pirog'o. Mi ek'kapt'is la rem'il'o'n kaj en febr'a hast'o urĝ'is la pez'mov'a'n, ŝancel'iĝ'ant'a'n boat'et'o'n sur la supr'aĵ'o'n de la mar'o.

Unu trans'ŝultr'a rigard'o evident'ig'is al mi, ke la kupr'ul'o jam plonĝ'is en la akv'o'n kaj rapid'e post'naĝ'is en persekut'o. Li'a'j fort'a'j naĝ'tir'o'j minac'is post'ne'long'e al'ven'ig'i li'n, ĉar mi far'is nur testud'a'n progres'o'n en tiu ne'kon'at'a boat'o, kiu ek'vetur'is en ĉiu direkt'o, krom en la de mi cel'it'a, pro kio mi disip'is du'on'o'n de mi'a energi'o, re'turn'ant'e ĝi'a'n grand'a'n pru'o'n al la ĝust'a vetur'direkt'o.

Mi vetur'is jam proksim'um'e cent jard'o'j'n, kiam evident'iĝ'is, ke la post'ĉas'ant'o kapt'os la rand'o'n de la pirog'o post kelk'a'j naĝ'tir'o'j. En furioz'a mal'esper'o mi ek'lukt'is kontraŭ tiu prototip'o de ĉiu'j rem'il'o'j, urĝ'e pen'ant'e eskap'i, sed ĉiam ankoraŭ proksim'iĝ'is la kupr'a gigant'o.

Jam li etend'is man'o'n al la pirog'o, kiam mi vid'is minc'a'n kaj sinu'a'n korp'o'n sag'i el la sub'a'j profund'aĵ'o'j. Ankaŭ la vir'o vid'is ĝi'n, kaj la mien'o de horor'o, kiu ek'reg'is li'a'n vizaĝ'o'n, don'is al mi cert'ec'o'n, ke mi ne plu dev'os tim'i li'n, ĉar li'a vizaĝ'esprim'o montr'is tim'o'n pri cert'a mort'o.

Post'e, li'n ĉirkaŭ'volv'is la ŝlim'a'j fald'eg'o'j de hid'a monstr'o el la pra'profund'o—gigant'a mar'serpent'eg'o kun el'star'ant'a'j dent'eg'o'j kaj el'paf'iĝ'em'a du'pint'a lang'o, kun ost'ec'a'j protuberanc'o'j sur la kap'o kaj naz'o, kiu'j est'is fortik'a'j kornet'o'j.

Rigard'ant'e tiu'n lukt'o'n je viv'o aŭ mort'o, mi'a rigard'o traf'is la okul'o'j'n de la kondamn'it'o, kaj mi preskaŭ cert'is percept'i en ili esprim'o'n de mal'esper'a pet'eg'o. Ĉu jes ĉu ne, mi'n subit'e tra'inund'is profund'a kompat'o al la mal'feliĉ'ul'o. Li ja est'is mi'a hom'frat'o, kaj la fakt'o, ke li kun plezur'o est'us mort'ig'int'a mi'n, se mi'n kapt'int'a, for'vapor'iĝ'is el mi'a kap'o, front'e al li'a ekstrem'a minac'at'ec'o.

Ne'konsci'e, mi jam ĉes'is rem'i, kiam la serpent'o ŝveb'is supr'e'n por atak'i mi'a'n persekut'ant'o'n, do la pirog'o ankoraŭ flos'is apud ili ambaŭ. La monstr'o ŝajn'is nur lud'i kun la viktim'o, antaŭ ol mal'ferm'i si'a'j'n tim'ind'a'j'n makzel'o'j'n kaj ek'kapt'i li'n kaj tren'i li'n al si'a domicil'o en la obskur'a profund'o por li'n manĝ'i. La grand'a serpent'a korp'o volv'iĝ'is kaj mal'volv'iĝ'is ĉirkaŭ si'a pred'o. La malign'a'j plen'apert'a'j makzel'o'j klak'ferm'iĝ'is antaŭ la vizaĝ'o de la viktim'o. La du'pint'a lang'o fulm'is sur la kupr'a'n haŭt'o'n kaj re'salt'is.

La grand'ul'o nobl'e batal'is por si'a viv'o, bat'ant'e per si'a ŝton'a hak'il'o kontraŭ la ost'ec'a kiras'o, kiu kovr'is tiu'n for'puŝ'a'n korp'eg'o'n, sed li ne pli vund'is ĝi'n ol per simpl'a'j man'a'j bat'o'j.

Fin'e, mi ne plu pov'is el'ten'i la inert'a'n sid'ad'o'n, dum tiu malign'a ramp'ul'o tren'is hom'a'n frat'o'n al fi'a mort'o. En'pik'it'a en la pru'o de la pirog'o est'is la lanc'o ĵet'it'a kontraŭ mi de tiu, kiu'n sav'i mi subit'e dezir'is. Per tir'eg'o mi el'ŝir'is ĝi'n, kaj, ek'star'ant'e sur la vobl'em'a trunk'o, mi tra'puŝ'is ĝi'n per la tut'a fort'o de mi'a'j du brak'o'j inter la al'gap'ant'a'j'n makzel'o'j'n de la hidr'o'fidi'o[16].

Laŭt'e sibl'ant'e, la best'eg'o de'las'is de si'a pred'o kaj atak'is mi'n, sed la lanc'o, kroĉ'it'a en ĝi'a gorĝ'o, van'ig'is ĝi'a'n prov'o'n kapt'i mi'n, kvankam ĝi preskaŭ renvers'is la pirog'o'n per si'a furioz'a streb'o ating'i mi'n.

Sub'not'o'j

[15] 1 funt'o = 0,453 kg.

[16] pra'best'o-speci'o.

8-a ĉapitr'o
La Templ'o De La MAHAROJ

La indiĝen'o, ŝajn'e ne'vund'it'a, rapid'e grimp'is en la pirog'o'n kaj, ten'ant'e la lanc'o'n kun mi, help'is for'ten'i la furioz'a'n est'aĵ'o'n. Nun la sang'o el la vund'it'a ramp'ul'o ruĝ'ig'is la akv'o'n ĉirkaŭ ni, kaj baldaŭ ĝi'a debil'iĝ'o en la lukt'o evident'ig'is, ke mi mort'e vund'is ĝi'n. Fin'e, ĝi'a'j klopod'o'j por ating'i ni'n tut'e ĉes'is, kaj post kelk'a'j konvulsi'o'j ĝi turn'iĝ'is sur la dors'o'n, ŝton'e mort'a.

Jen tra'ir'is mi'a'n kap'o'n la subit'a ek'pri'pens'o pri la situaci'o, en kiu'n mi ven'ig'is mi'n. Mi'a plu'a sort'o est'is plen'e je la dispozici'o de la sovaĝ'ul'o, kies pirog'o'n mi ŝtel'is. Ankoraŭ ten'ant'e la lanc'o'n, mi rigard'is en li'a'n vizaĝ'o'n kaj trov'is, ke li absorb'it'e pri'stud'as mi'n. Tiel ni star'is dum plur'a'j minut'o'j, fiks'ten'ant'e ambaŭ la arm'il'o'n, dum ni gap'is per stult'a mir'o unu la ali'a'n.

Mi ne sci'as, kio tra'kur'is li'a'n kap'o'n, sed mi'a'n tra'kur'is nur unu demand'o: kiom da temp'o, ĝis la ul'o re'komenc'os la atak'o'n.

Fin'e li al'parol'is mi'n, sed en lingv'o ne'kon'at'a al mi. Mi balanc'is mi'a'n kap'o'n por signal'i ne'sci'o'n de li'a lingv'o, sam'temp'e al'parol'ant'e li'n per la ĵargon'aĉ'o, kiu'n la sag'ot'o'j uz'as por inter'parol'i kun la hom'a'j sklav'o'j de la maharoj.

Je mi'a ĝoj'o, li kompren'is mi'n kaj respond'is per la sam'a ĵargon'o.

“Kial vi ten'as mi'a'n lanc'o'n?” li demand'is.

“Por ke vi ne tra'pik'u mi'n per ĝi,” mi respond'is.

“Tio'n mi ne far'us,” li dir'is, “ĉar vi ĵus sav'is mi'a'n viv'o'n,” kaj tio'n dir'int'e li for'pren'is la man'o'j'n de la lanc'o kaj ek'kaŭr'is sur la fund'o de la pirog'o.

“Kiu vi est'as,” li demand'is plu, “kaj el kiu land'o vi ven'is?”

Ankaŭ mi sid'iĝ'is, met'ant'e la lanc'o'n inter ni'n, kaj prov'is klar'ig'i, kiel mi ven'is al Pelucidaro kaj de kie, sed est'is por li tiom ne'ebl'e kompren'i aŭ kred'i la kurioz'a'n histori'o'n, kiu'n mi rakont'is al li, kiom ver'ŝajn'e por vi kred'i je la ekzist'o de la intern'a mond'o.

Ŝajn'is al li tut'e rid'ind'a la imag'o, ke mal'proksim'e sub li'a'j pied'o'j ekzist'us ali'a mond'o, loĝ'at'a de hom'o'j simil'a'j al li mem, kaj ju pli li pri'medit'is tio'n, des pli laŭt'e li rid'is. Sed tiel ĉiam est'is. Tio, kio'n ni'a povr'a, lim'ig'it'a mond'o'spert'o neniam inkluziv'is, tio kvazaŭ ne pov'as est'i—ni'a'j ne'sen'lim'a'j mens'o'j pov'as kompren'i nur tio'n, kio ekzist'as laŭ la kondiĉ'o'j, kiu'j'n ni trov'as ĉirkaŭ ni, sur la ekster'aĵ'o de sen'signif'a polv'er'et'o, kiu ir'as si'a'n voj'o'n inter la rok'o'j de la univers'o—la bul'et'o de mal'sek'a grund'o, kiu'n ni tiel fier'e nom'as la Mond'o.

Mi do rezign'is pri tio kaj pri'demand'is li'n pri li mem. Li dir'is, ke li est'as mezopo kaj nom'iĝ'as Ĵa.

“Kiu est'as la mezopoj?” mi demand'is. “Kie ili viv'as?”

Li mir'ig'it'e rigard'is mi'n.

“Mi preskaŭ pov'as kred'i, ke vi est'as el ali'a mond'o,” li dir'is, “ĉar kiu pelucidarano pov'us est'is tiel ne'sci'a! La mezopoj viv'as sur la mar'a'j insul'o'j. Mi almenaŭ neniam aŭd'is pri mezopo, kiu viv'as ali'lok'e, kaj sur la insul'o'j viv'as nur mezopoj, kvankam pov'us est'i tut'e ali'e en ali'a'j, for'a'j land'o'j. Mi ne sci'as. Almenaŭ est'as tiel, ke en ĉi tiu mar'o kaj en la proksim'a'j, nur hom'o'j de mi'a gent'o loĝ'as sur la insul'o'j.

“Ni est'as fiŝ'kapt'ant'o'j, kvankam ni ankaŭ bon'e ĉas'as. Ni oft'e ir'as al la ĉef'ter'o por serĉ'i ĉas'best'o'j'n, ĉar ili mal'oft'as sur ĉiu'j insul'o'j, krom la grand'a'j. Ni est'as ankaŭ milit'ist'o'j,” li al'don'is fier'e. “Eĉ la sag'ot'o'j de la maharoj tim'as ni'n. Iam, kiam Pelucidaro est'is jun'a, la sag'ot'o'j ŝat'is kapt'i kaj sklav'ig'i ni'n, kiel la ali'a'j'n hom'o'j'n de Pelucidaro. Tiel jam de'long'e re'rakont'as patr'o'j al fil'o'j. Sed ni batal'is tiel furioz'e kaj mort'ig'is tiom da maharoj en ili'a'j propr'a'j urb'o'j, ke ili fin'e lern'is, ke pli prudent'e est'us ne ĝen'i ni'n, kaj ankoraŭ pli post'e ven'is temp'o, kiam la maharoj est'is tro pigr'a'j eĉ por kapt'i por si mem fiŝ'o'j'n, krom por distr'iĝ'i, kaj tiam ni far'iĝ'is por ili util'a'j proviz'ant'o'j de bezon'aĵ'o'j, kaj sekv'e est'iĝ'is pac'o inter la ras'o'j. Nun ili don'as al ni afer'o'j'n, kiu'j'n ni ne kapabl'as produkt'i, kontraŭ la fiŝ'o'j, kiu'j'n ni kapt'as, kaj tiel la maharoj viv'as en pac'o kun la mezopoj.

“La grand'eg'ul'o'j eĉ ven'is al ni'a'j insul'o'j. Tie, for de la avid'a'j rigard'o'j de ili'a'j propr'a'j sag'ot'o'j, ili praktik'as si'a'j'n religi'a'j'n rit'o'j'n en la templ'o'j, kiu'j'n ili kun ni'a help'o konstru'is tie. Se vi ek'loĝ'os ĉe ni, vi sen'dub'e vid'os, kia'j'n rit'o'j'n ili hav'as, ver'e strang'a'j'n, kaj terur'e mal'feliĉ'a'j'n por la kompat'ind'a'j sklav'o'j, kiu'j'n ili al'port'as por part'o'pren'i en ili.”

Dum Ĵa parol'is, mi hav'is bon'eg'a'n okaz'o'n por pli preciz'e ekzamen'i li'n. Li est'is gigant'a ul'o, kiu alt'is laŭ mi'a taks'o ses fut'o'j'n kaj ses aŭ sep col'o'j'n, bel'form'a kaj kun kupr'e ruĝ'a haŭt'kolor'o ne mult'e ali'a ol tiu de ni'a'j nord'amerik'a'j indi'an'o'j, kaj ankaŭ li'a'j trajt'o'j simil'is al ili'a'j. Li hav'is agl'a'n naz'o'n, kia'n oni trov'as ĉe mult'a'j an'o'j de la pli alt'a'j trib'o'j, el'star'ant'a'j'n vang'ost'o'j'n kaj nigr'a'j'n har'o'j'n kaj okul'o'j'n, sed li'a'j lip'o'j kaj buŝ'o est'is pli bel'form'a'j. En'tut'e, Ĵa est'is impon'a kaj bel'a, kaj bel'parol'a eĉ en la mizer'a help'a ĵargon'o, kiu'n ni dev'is uz'i.

Dum ni'a inter'parol'o, Ĵa pren'is la rem'il'o'n kaj rem'is la pirog'o'n per vigl'a'j tir'o'j antaŭ'e'n al grand'a insul'o, kiu situ'is proksim'um'e du'on'a'n mejl'o'n for de la ĉef'ter'o. Li'a lert'a manovr'ad'o de la krud'a kaj mal'facil'a boat'o el'vok'is mi'a'n plej profund'a'n admir'o'n, ĉar ne'long'e antaŭ'e mi mem manovr'is ĝi'n tiel fiask'e.

Ek'tuŝ'int'e la bel'a'n, eben'a'n plaĝ'o'n, Ĵa el'salt'is, kaj mi sekv'is li'n. Kun'e ni tren'is la pirog'o'n sufiĉ'e for inter la arbust'o'j'n, kiu'j kresk'is post la sabl'o.

“Neces'as kaŝ'i la pirog'o'j'n,” Ĵa klar'ig'is, “ĉar la mezopoj de Luan'a konstant'e milit'as kontraŭ ni kaj ŝtel'us ili'n, se ili trov'us ili'n.” Li montr'is per la kap'o al insul'o pli for'a en la mar'o, tiel dist'a, ke ĝi ŝajn'is nur'a nebul'aĵ'o pend'ant'a en la mal'proksim'a ĉiel'o. La supr'e'n'ir'a kurb'iĝ'o de la surfac'o de Pelucidaro konstant'e mal'kaŝ'is al la okul'o'j de hom'o de la ekster'a Ter'o ne'kred'ebl'aĵ'o'j'n. Vid'i la ter'o'n kaj akv'o'n kurb'iĝ'i supr'e'n en la mal'proksim'o, ĝis ĝi ŝajn'is kurb'iĝ'i al la rigard'ant'o, fand'iĝ'ant'e post'e kun la for'a ĉiel'o. Percept'i la mar'o'j'n kaj mont'o'j'n pend'i super la kap'o postul'is tiel plen'a'n invers'iĝ'o'n de la sent'um'a kaj rezon'a fakult'o'j, ke oni preskaŭ nur gap'mir'is.

Kaŝ'int'e la pirog'o'n, Ĵa tuj si'n ĵet'is en la ĝangal'o'n, kaj baldaŭ ven'is sur stret'a'n, sed klar'e vid'ebl'a'n pad'o'n, kiu serpent'um'is tie'n kaj re'e'n, kiel la voj'o'j de ĉiu'j primitiv'a'j gent'o'j, sed kiel mi post'e konstat'is, unu strang'aĵ'o disting'as ili'n dis'de ĉiu'j ali'a'j, kiu'j'n mi iam ajn vid'is, ĉu en'e de la Ter'o ĉu sur ĝi.

Ĉiu'foj'e la pad'o ir'ad'is, vid'ebl'a kaj net'a kaj bon'e el'tret'it'a, ĝis abrupt'e ĝi fin'iĝ'is, mez'e de iu dens'a ĝangal'a implik'aĵ'o, kaj tiam Ĵa subit'e retro'ir'is kelk'a'j'n paŝ'o'j'n mal'antaŭ'e'n, salt'is sur arb'o'n, tra'grimp'is ĝi'n ĝis la ali'a flank'o, fal'ig'is si'n sur trunk'o'n de fal'int'a arb'o, salt'is preter mal'alt'a'n arbust'o'n kaj al'ter'iĝ'is sur tut'e ali'a'n net'e vid'ebl'a'n pad'o'n, kiu'n li kurt'a'n distanc'o'n sekv'is, turn'iĝ'is kaj retro'ir'is mejl'o'n aŭ mal'pli ol mejl'o'n, ĝis kie tiu nov'a pad'o fin'iĝ'is tiel abrupt'e kaj mister'e kiel la antaŭ'a voj'part'o. Tie li de'nov'e trans'pas'is ĉiu'foj'e i'a'n medi'o'n, kie ne ebl'is las'i spur'o'n, kaj post'e re'sur'paŝ'is la inter'romp'it'a'n voj'o'n.

Kiam mi ek'kompren'is la cel'ec'o'n de tiu mir'ig'a itiner'o, mi ne pov'is ne admir'i la indiĝen'a'n sagac'o'n de tiu antikv'a pramezopo, kiu el'pens'is tiu'n original'a'n artifik'o'n por mal'help'i persekut'ad'o'n far'e de mal'amik'o'j kaj por prokrast'i aŭ mal'ebl'ig'i tut'e ties prov'o'j'n sekv'i li'n en li'a'j'n urb'o'j'n profund'e sub la ter'o.

Al vi, hom'o'j de la ekster'a mond'o, tio ebl'e ŝajn'as mal'rapid'a kaj pen'ig'a metod'o por vojaĝ'i tra la ĝangal'o, sed se vi est'us pelucidarano, vi kompren'us, ke la temp'o est'as neni'a faktor'o, kie ĝi ne ekzist'as. Tiel labirint'a'j est'as la sinu'o'j de la pad'o'j, kaj tiel divers'a'j la inter'pad'a'j medi'o'j kaj la distanc'o'j, kiu'j'n oni dev'is retro'ir'i ek'de la pad'o'fin'o'j por ili'n trov'i, ke mezopo oft'e iĝ'as vir'o antaŭ ol kon'i eĉ tiu'j'n, kiu'j konduk'as de li'a propr'a urb'o al la mar'o.

Fakt'e, tri kvar'on'o'j de la eduk'iĝ'o de mezopa jun'ul'o konsist'as el kon'at'iĝ'o kun tiu'j ĝangal'a'j voj'o'j, kaj la relativ'a rang'o de iu plen'kresk'ul'o de'pend'as plej'part'e de la nombr'o de voj'o'j sur li'a propr'a insul'o, kiu'j'n li kapabl'as sekv'i. La in'o'j neni'o'n lern'as pri ili, ĉar de la nask'iĝ'o ĝis la mort'o ili neniam for'las'as la arb'ar'a'n mal'dens'ej'o'n, en kiu situ'as ili'a nask'iĝ'a vilaĝ'o, krom se ili'n edz'in'ig'as vir'o el ali'a vilaĝ'o, aŭ se ili'n milit'kapt'as mal'amik'o'j de ili'a trib'o.

Migr'int'e ebl'e kvin mejl'o'j'n tra la ĝangal'o, ni subit'e en'ir'is grand'a'n mal'dens'ej'o'n, en kies preciz'a centr'o star'is vilaĝ'o tiel drol'aspekt'a, kiel oni pov'us imag'i.

Est'is for'hak'it'a'j la supr'o'j de iu'j grand'a'j arb'o'j dek'kvin aŭ du'dek fut'o'j'n super la ter'o, kaj sur tiu'j trunk'o'j est'is konstru'it'a'j sfer'a'j loĝ'ej'o'j el kot'o'teg'it'a'j plekt'it'a'j verg'o'j. Sur la vert'o de ĉiu el la pilk'ec'a'j dom'o'j star'is iu'spec'a skulpt'aĵ'o, kiu laŭ la klar'ig'o de Ĵa ident'ig'is ĝi'a'n loĝ'ant'o'n.

Horizontal'a'j apertur'o'j, ses col'o'j'n alt'a'j kaj du aŭ tri fut'o'j'n long'a'j, serv'is por en'las'i lum'o'n kaj vent'um'i. La en'ir'ej'o de dom'o est'is mal'grand'a apertur'o en la baz'o de arb'o, kiu gvid'is per krud'a ŝtup'et'ar'o supr'e'n tra la kav'ig'it'a trunk'o al la supr'a ĉambr'ar'o. La ampleks'o de la dom'o'j vari'is de du ĝis plur'a'j ĉambr'o'j. La plej grand'a, kiu'n mi en'ir'is, hav'is du etaĝ'o'j'n kaj ok apartament'o'j'n.

Ĉirkaŭ la vilaĝ'o, inter ĝi kaj la ĝangal'o, est'is bel'e kultur'it'a'j agr'o'j, sur kiu'j la mezopoj kultiv'is la bezon'at'a'j'n gren'o'j'n, frukt'o'j'n kaj legom'o'j'n. Vir'in'o'j kaj infan'o'j labor'is en tiu'j ĝarden'o'j, kiam ni trans'ir'is al la vilaĝ'o. Vid'ant'e Ĵa, ili salut'is respekt'em'e, sed mi'n ili tut'e ne atent'is. En ili'a mez'o kaj ĉe la periferi'o de la kultiv'it'a teren'o est'is mult'e da milit'ist'o'j. Ankaŭ tiu'j salut'is Ĵa, tuŝ'ant'e la ter'o'n tuj antaŭ si per la pint'o'j de si'a'j lanc'o'j.

Ĵa konduk'is mi'n al grand'a dom'o mez'e de la vilaĝ'o—la ok'ĉambr'a—kaj invit'int'e mi'n en'ven'i, li don'is al mi manĝ'aĵ'o'n kaj trink'aĵ'o'n. Tie mi kon'at'iĝ'is kun li'a edz'in'o, bel'ul'in'o kun mam'suĉ'ant'a beb'o en la brak'o'j. Ĵa rakont'is al ŝi, kiel mi sav'is al li la viv'o'n, kaj post tio ŝi ĉiam trakt'is mi'n tre komplez'e kaj gast'ig'em'e, permes'ant'e al mi eĉ ten'i kaj amuz'i la ador'at'a'n et'ul'o'n, kiu, laŭ Ĵa, est'is la reg'ont'o de la trib'o, ĉar Ĵa ŝajn'is est'i la nun'a reg'ant'o de la komun'um'o.

Ni manĝ'is kaj ripoz'is, kaj mi dorm'is, pri kio Ĵa tre amuz'iĝ'is, ĉar laŭ'ŝajn'e li mal'oft'e aŭ eĉ neniam tio'n far'is, kaj post'e la ruĝ'ul'o propon'is, ke mi akompan'u li'n al la templ'o de la maharoj, kiu star'is ne mal'proksim'e de la vilaĝ'o.

“Est'as mal'permes'it'e vizit'i ĝi'n,” li dir'is, “sed la grand'eg'ul'o'j ne kapabl'as aŭd'i, kaj se ni bon'e kaŝ'os ni'n, ili tut'e ne sci'os pri ni'a ĉe'est'o. Mi est'as hom'o, kiu mal'am'as ili'n kaj ĉiam mal'am'is ili'n, sed la ali'a'j ĉef'o'j de la insul'o kred'as, ke est'us plej prudent'e daŭr'ig'i la amik'a'j'n rilat'o'j'n inter la du ras'o'j; se ne est'us tiel, neni'o pli plaĉ'us al mi ol gvid'i mi'a'j'n milit'ist'o'j'n en batal'o kontraŭ la fi'a'j est'aĵ'o'j kaj eksterm'i ili'n—la viv'o en Pelucidaro est'us pli bon'a, se ili ne ekzist'us.”

Mi tut'kor'e konsent'is kun Ĵa, sed ŝajn'is al mi mal'facil'a afer'o eksterm'i la reg'ant'a'n ras'o'n de Pelucidaro. Tiel inter'parol'int'e, ni sekv'is la komplik'a'n pad'o'n al la templ'o, kiu trov'iĝ'is en mal'grand'a mal'dens'ej'o border'it'a de enorm'a'j arb'o'j, simil'a'j al tiu'j, kiu'j kred'ebl'e abund'is sur la ekster'a krust'o dum la karboni'o.

Jen ĝi star'is: grand'a templ'o el tajl'it'a rok'aĵ'o, konstru'it'a en la form'o de grand'a oval'o, kun volb'a tegment'o perfor'it'a de kelk'a'j grand'a'j apertur'o'j. Neni'u pord'o aŭ fenestr'o vid'ebl'is sur la flank'o'j de la konstru'aĵ'o, kaj oni ne bezon'is tia'j'n, krom unu en'ir'ej'o por la sklav'o'j, ĉar, kiel Ĵa klar'ig'is, la maharoj en'flug'is en si'a'n solen'ej'o'n kaj el'flug'is el ĝi tra la tegment'a'j mal'ferm'aĵ'o'j.

“Sed est'as en'ir'ej'o”, Ĵa al'don'is, “ĉe la baz'o de la konstru'aĵ'o, pri kiu eĉ la maharoj neni'o'n sci'as. Ven'u.” Kaj li konduk'is mi'n trans la mal'dens'ej'o'n al amas'o de ŝton'o'j kuŝ'ant'a'j apud la baz'o de la mur'o ĉe unu ekstrem'o de la konstru'aĵ'o. De ĝi li for'ŝov'is kelk'a'j'n grand'a'j'n rok'o'j'n kaj tiel mal'kaŝ'is mal'grand'a'n apertur'o'n, kiu konduk'is rekt'e en la konstru'aĵ'o'n, almenaŭ laŭ'ŝajn'e, kvankam, en'ir'int'e post Ĵa, mi trov'is mi'n unu'e en tut'e mal'lum'a stret'a lok'o.

“Ni trov'iĝ'as en la ekster'a mur'o,” dir'is Ĵa. “Ĝi est'as kav'a. Sekv'u mi'n si'n'gard'e.”

La ruĝ'ul'o antaŭ'e'n'ir'is kelk'a'j'n paŝ'o'j'n palp'serĉ'e kaj post'e komenc'is supr'e'n'ir'i krud'a'n ŝtup'et'ar'o'n simil'a'n al tiu, kiu konduk'is de la ter'o al la supr'a'j etaĝ'o'j de li'a dom'o. Ni supr'e'n'ir'is ebl'e 40 fut'o'j'n, kiam la intern'o de la inter'mur'a spac'o ek'hel'iĝ'is, kaj baldaŭ ni ating'is mal'ferm'aĵ'o'n en la intern'a mur'o, el kiu ni pov'is sen'perturb'e rigard'i la tut'a'n intern'o'n de la templ'o.

La plej mal'super'a'n plank'o'n okup'is enorm'a basen'o de klar'a akv'o, en kiu mult'a'j malign'a'j maharoj adaĝ'e naĝ'is tie'n kaj re'e'n. Art'e'far'it'a'j insul'o'j el granit'o punkt'is tiu'n surogat'o'n de mar'o, kaj sur plur'a'j el ili mi vid'is ge'vir'o'j'n de mi'a speci'o.

“Pro kio hom'o'j est'as ĉi tie,” mi demand'is.

“Atend'u, kaj vi jam vid'os,” respond'is Ĵa. “Ili lud'os ĉef'rol'o'n en la ceremoni'o'j, kiu'j sekv'os post la en'ven'o de la reĝ'in'o. Est'u dank'a, ke vi ne trov'iĝ'as sur ili'a flank'o de la mur'o.”

Li apenaŭ fin'parol'is, kiam aŭd'iĝ'is super ni la plaŭd'ad'o de sving'iĝ'ant'a'j flug'il'eg'o'j, kaj moment'o'n post'e, long'a procesi'o de tim'ig'a'j pelucidaraj ramp'ul'o'j mal'rapid'e kaj majest'e flug'is tra la grand'a mal'ferm'aĵ'o en la mez'o de la tegment'o kaj solen'e ĉirkaŭ'ŝveb'is la rand'o'n de la templ'o.

Kelk'a'j maharoj ir'is unu'a'j, post'sekv'it'e de almenaŭ du'dek konstern'a'j pterodaktil'o'j—tipdaroj, kiel oni nom'as ili'n en Pelucidaro. Mal'antaŭ tiu'j ven'is la reĝ'in'o, flank'e eskort'it'a de ali'a'j tipdaroj, sam'e kiel okaz'is, kiam ŝi en'ir'is la amfiteatr'o'n de Futra.

Tri'foj'e ili ir'is ĉirkaŭ'e en la intern'o de la oval'a salon'eg'o, kaj fin'e ripoz'ig'is si'n sur la mal'sek'a'j kaj mal'varm'a'j rok'eg'o'j, kiu'j el'star'as ĉe la ekster'a rand'o de la basen'o. En la centr'o de unu flank'o la plej grand'a rok'o est'is rezerv'it'a por la reĝ'in'o, kaj sur ĝi ŝi kuŝ'ig'is si'n, ĉirkaŭ'it'a de si'a terur'a gard'ist'ar'o.

Pren'int'e si'a'j'n lok'o'j'n, ĉiu'j kuŝ'is dum kelk'a'j minut'o'j kviet'e. Oni pov'is imag'i, ke ili silent'e preĝ'as. La kompat'ind'a'j sklav'o'j sur la insul'et'o'j per larĝ'a'j okul'o'j gap'is la fi'best'o'j'n. Pli'mult'o de la vir'o'j rekt'e kaj majest'e star'is kun la brak'o'j kun'fald'it'a'j sur la brust'o, atend'ant'e si'a'n pere'o'n; sed la vir'in'o'j kaj infan'o'j si'n kroĉ'is unu al la ali'a, kaŝ'iĝ'ant'e mal'antaŭ la vir'o'j. Ili est'is nobl'aspekt'a ras'o, la kavern'o'hom'o'j de Pelucidaro, kaj se ni'a'j pra'ul'o'j simil'is al ili, do la hom'ar'o de la ekster'a mond'o ne pli'bon'iĝ'is, sed degener'is dum la pas'o de la epok'o'j. Al ili mank'as nur bon'a'j okaz'o'j. Ni hav'as bon'a'j'n okaz'o'j'n kaj mal'mult'o'n ali'a'n.

Nun mov'iĝ'is la reĝ'in'o. Ŝi lev'is si'a'n mal'bel'a'n kap'o'n por ĉirkaŭ'rigard'i; post'e, ŝi tre mal'rapid'e ŝov'is si'n al la rand'o de si'a tron'o kaj glit'is sen'bru'e en la akv'o'n. Tie'n kaj re'e'n ŝi naĝ'is en la long'a akv'uj'o, re'turn'iĝ'ant'e ĉe la ekstrem'o'j, kiel oni vid'as kapt'it'a'j'n fok'o'j'n far'i en si'a'j basen'et'o'j, turn'iĝ'ant'e sur'dors'e'n kaj plonĝ'ant'e sub'e'n.

Pli kaj pli proksim'e al la insul'o'j ŝi ven'is, ĝis fin'fin'e ŝi rest'is sen'mov'a antaŭ la plej grand'a, rekt'e trans la akv'o de ŝi'a tron'o. Lev'ant'e si'a'n fi'a'n kap'o'n el la akv'o, ŝi fiks'rigard'is per la grand'a'j, rond'a'j okul'o'j la sklav'o'j'n. Tiu'j est'is gras'a'j kaj bel'form'a'j, ĉar oni al'port'is ili'n el for'a mahara urb'o, kie oni ten'is hom'o'j'n en greg'o'j, bred'is kaj gras'ig'is ili'n, kiel ni bred'as kaj gras'ig'as brut'o'j'n.

La reĝ'in'o kroĉ'is si'a'j'n okul'o'j'n al gras'et'a jun'ul'in'o. Ŝi'a viktim'o prov'is for'turn'i si'n, kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n per la man'o'j kaj genu'iĝ'is mal'antaŭ iu vir'in'o; sed la ramp'ul'o, sen palpebr'um'i, tiel fiks'e al'rigard'is, ke mi pov'us ĵur'i, ke ŝi'a rigard'o penetr'as la vir'in'o'n tra ŝi'a'j brak'o'j, traf'ant'e fin'e ĝis la kern'o de ŝi'a cerb'o.

La kap'o de la ramp'ul'o komenc'is mal'rapid'e balanc'iĝ'i, sed la okul'o'j neniam ĉes'is direkt'iĝ'i al la tim'ig'it'a vir'in'o, kaj jen: la viktim'o re'ag'is. Ŝi turn'is si'a'j'n larĝ'a'j'n, tim'plen'ig'it'a'j'n okul'o'j'n al la mahara reĝ'in'o, lant'e ek'star'is kaj post'e, kvazaŭ remork'it'a de iu ne'vid'ebl'a potenc'o, ŝi mov'iĝ'is kiel tranc'ul'in'o rekt'e al la ramp'ul'o, fiks'ant'e si'a'j'n vitr'ec'a'j'n okul'o'j'n al la okul'o'j de si'a pred'ant'o.

Al la akv'o'rand'o ŝi ven'is, eĉ sen hezit'i, kaj en'paŝ'is la mal'profund'a'n akv'o'n flank'e de la insul'et'o. Ŝi direkt'iĝ'is antaŭ'e'n al la maharo, kiu nun lant'e retro'flos'is, kvazaŭ ŝi konduk'us si'a'n viktim'o'n antaŭ'e'n. La akv'o alt'iĝ'is ĝis la genu'o'j de la in'o, kaj ankoraŭ ŝi plu'ir'is, katen'it'a de tiu okul'aĉ'o. Jam la akv'o ĝis'ir'is ŝi'a'n tali'o'n, post'e jam la aksel'o'j'n. Ŝi'a'j kompan'o'j sur la insul'o spekt'is horor'iĝ'ant'a'j, sen'pov'a'j mal'help'i ŝi'a'n pere'o'n, en kiu ili vid'is aŭgur'o'n de si'a propr'a.

La maharo merg'iĝ'is, ĝis nur la long'a bek'o kaj la okul'o'j el'star'iĝ'is super la akv'o'supr'aĵ'o, kaj la in'o flos'is antaŭ'e'n, ĝis la pint'o de tiu malign'a bek'o distanc'is nur unu-du col'o'j'n for de ŝi'a vizaĝ'o, dum ŝi fiks'e gap'is plu en la okul'o'j'n de la ramp'ul'o.

Nun la akv'o super'ir'is la buŝ'o'n kaj naz'o'n de la jun'ul'in'o—vid'iĝ'is nur ŝi'a'j okul'o'j kaj frunt'o—kaj tamen ŝi marŝ'is plu post la retro'glit'ant'a maharo. La kap'o de la reĝ'in'o po'iom'e mal'vid'ebl'iĝ'is sub la supr'aĵ'o, kaj ĝi'n sekv'is la okul'o'j de la viktim'o—nur mal'rapid'a ond'o'cirkl'o dis'ir'is al la bord'o'j por mark'i la lok'o'n, kie la du'op'o mal'aper'is.

Dum kelk'a temp'o reg'is plen'a silent'o en la templ'o. La sklav'o'j star'is rigid'a'j pro terur'o. La maharoj rigard'is la supr'aĵ'o'n de la akv'o por ek'vid'i la re'aper'o'n de si'a reĝ'in'o, kaj post iom long'a temp'o ŝi'a kap'o mal'rapid'e el'merg'iĝ'is ĉe unu ekstrem'o de la basen'o. La dors'o'n antaŭ'e, ŝi al'ir'is la supr'aĵ'o'n, sam'e tiel fiks'e antaŭ'e'n'rigard'ant'e, kiel ŝi far'is, tren'ant'e la sen'defend'a'n jun'ul'in'o'n al la mort'o.

Kaj tiam, mi je mi'a mir'eg'o ek'vid'is la frunt'o'n kaj okul'o'j'n de la jun'ul'in'o po'grad'e re'aper'i el la profund'o, sekv'it'a'j de la rigard'o de la ramp'ul'o, ne ali'e ol kiam ŝi mal'aper'is sub la akv'o'n. La in'o el'ir'is ĉiam plu, ĝis ŝi star'is en akv'o apenaŭ ĝis'ir'ant'a ŝi'a'j'n genu'o'j'n, kaj kvankam ŝi est'is sub'akv'ig'it'a sufiĉ'e long'e por dron'i tri'foj'e, neni'o indik'is, krom ŝi'a'j gut'ant'a'j har'o'j kaj akv'o'bril'ant'a korp'o, ke ŝi eĉ est'is sub'merg'it'a.

De'nov'e kaj de'nov'e la reĝ'in'o konduk'is la jun'ul'in'o'n en la profund'o'n, kaj de'nov'e el ĝi supr'e'n, ĝis la mister'a hant'o de la event'o'j komenc'is tiel agac'i mi'a'j'n nerv'o'j'n, ke mi pov'us mem salt'i en la basen'o'n por sav'i la infan'o'n, se mi ne est'us ten'int'a firm'a'n mem'reg'ad'o'n.

Unu'foj'e, ili est'is mult'e pli long'e sub'akv'e ol antaŭ'e, kaj kiam ili ven'is al la akv'o'supr'aĵ'o, mi horor'iĝ'is vid'i unu el ŝi'a'j brak'o'j for'est'i—tut'e for'ronĝ'it'a ĉe la ŝultr'o—sed neniel la kompat'ind'ul'in'o signal'is, ke ŝi spert'as dolor'o'n. Nur la horor'o en ŝi'a'j okul'o'j ŝajn'is pli intens'a.

La post'a'n foj'o'n, la ali'a brak'o est'is for, post'e la mam'o'j, post'e part'o de la vizaĝ'o—est'is re'puŝ'a vid'aĵ'o. La kompat'ind'a'j hom'o'j sur la insul'o'j, atend'ant'e si'a'n sort'o'n, prov'is kovr'i si'a'j'n okul'o'j'n per la man'o'j por for'bar'i la abomen'ind'a'n vid'aĵ'o'n, sed jam mi vid'is ankaŭ ili'n en'fal'i la hipnot'a'n sorĉ'o'n de la ramp'ul'o'j, tiel, ke ili pov'is nur kaŭr'i terur'ig'it'e, kun la okul'o'j glu'it'a'j al la abomen'aĵ'o okaz'ant'a antaŭ ili.

Fin'e, la reĝ'in'o trov'iĝ'is mult'e pli long'e sub'akv'e ol iam antaŭ'e, kaj kiam ŝi ven'is supr'e'n, ŝi ven'is sol'a kaj naĝ'is dorm'em'e al si'a rok'eg'o. La moment'o, kiam ŝi sur'grimp'is ĝi'n, ŝajn'is signal'o al la ali'a'j maharoj, ke ili en'ir'u la basen'o'n, kaj tiam komenc'iĝ'is mult'e pli grand'skal'a ripet'iĝ'o de la mister'a sorĉ'aĵ'o, en kiu'n la reĝ'in'o gvid'is si'a'n viktim'o'n.

Nur la vir'in'o'j kaj infan'o'j far'iĝ'is pred'o de la maharoj—ili est'is la plej mal'fort'a'j kaj mol'a'j—kaj sat'manĝ'int'e je la hom'a karn'o, kio signif'is por kelk'a'j manĝ'i du aŭ tri sklav'o'j'n, rest'is nur ĉirkaŭ du'dek plen'kresk'a'j vir'o'j, kaj mi kred'is, ke ial oni rest'ig'os ili'n viv'a'j, sed tut'e ali'e okaz'is, ĉar kiam la last'a maharo grimp'is sur si'a'n rok'o'n, la tipdaroj de la reĝ'in'o sag'is en la aer'o'n, ĉirkaŭ'flug'is la templ'a'n intern'o'n unu'foj'e, kaj tiam, sibl'ant'e kiel vapor'motor'o'j, ili impet'is kontraŭ la rest'int'a'j'n sklav'o'j'n.

Ĉi-foj'e ne okaz'is hipnot'ad'o—real'iĝ'is nur simpl'a, sovaĝ'a brutal'ec'o de rab'o'best'o'j, kiu'j ung'as, ŝir'as kaj glut'as si'a'n viand'o'n, sed eĉ tio est'is mal'pli for'puŝ'a ol la super'natur'a proced'o de la maharoj. Dum la tipdaroj fin'for'glut'is la last'a'j'n sklav'o'j'n, la maharoj jam dorm'is sur si'a'j rok'eg'o'j, kaj moment'o'n post'e, la grand'a'j pterodaktil'o'j re'flug'is al si'a lok'o flank'e de la reĝ'in'o, kie ili mem ek'dorm'is.

“Mi kred'is, ke la maharoj mal'oft'e aŭ neniam dorm'as,” mi dir'is al Ĵa.

“Ili far'as mult'o'n en ĉi tiu templ'o, kio'n ili ne far'as ali'lok'e,” li respond'is. “La maharoj de Futra laŭ'oni'dir'e ne manĝ'as hom'a'n karn'o'n, sed oni al'port'as mil'o'j'n da sklav'o'j ĉi tie'n, kaj preskaŭ ĉiam trov'iĝ'as maharoj por manĝ'i ili'n. Mi supoz'as, ke ili pro tio ne ven'ig'as si'a'j'n sag'ot'o'j'n ĉi tie'n, ĉar ili hont'as pro tiu kutim'o, pri kiu ili supoz'ig'as, ke nur la plej post'iĝ'int'a'j el ili'a'j sam'ras'an'o'j praktik'as ĝi'n. Sed mi vet'us mi'a'n pirog'o'n kontraŭ romp'it'a rem'il'o, ke ne ekzist'as eĉ unu maharo, kiu rifuz'as hom'viand'o'n, kiam ajn ŝi pov'as akir'i ĝi'n.”

“Kial ili mal'ŝat'u manĝ'i la karn'o'n de hom'o'j,” mi demand'is, “se ili efektiv'e rigard'as ni'n kiel mal'super'a'j'n best'o'j'n?”

“Ili laŭ'dir'e rigard'as kun abomen'o la manĝ'ant'o'j'n de hom'a karn'o ne tial, ke ili konsider'as ni'n egal'ul'o'j,” respond'is Ĵa, “sed nur, ĉar ni est'as varm'sang'ul'o'j. Ili eĉ ne pri'pens'us manĝ'i dagaĵon, kiu por ni est'as delekt'aĵ'o, sam'e kiel mi ne manĝ'us serpent'o'n. Fakt'e, mal'facil'as klar'ig'i, kial ekzist'as ĉe ili tia'j inklin'o'j.”

“Mi vol'us sci'i, ĉu ili las'is eĉ unu hom'o'n viv'ant'a,” mi sci'vol'is, fort'e el'klin'iĝ'ant'e el la apertur'o en la rok'a mur'o por pli bon'e ekzamen'i la templ'o'n. Rekt'e sub mi, la ond'o'j plaŭd'et'is ĝis la baz'o de la mur'o pro breĉ'o inter la rok'o'j tiu'lok'e kaj ankaŭ en kelk'a'j ali'a'j lok'o'j ĉirkaŭ la periferi'o de la templ'o.

Mi'a'j man'o'j ripoz'is sur pec'et'o de granit'o, kiu konsist'ig'is part'o'n de la mur'o, kaj mi'a tut'a pez'o sur ĝi montr'iĝ'is tro'ŝarĝ'o. Ĝi el'romp'iĝ'is, kaj mi impet'is antaŭ'e'n. Per neni'o mi pov'is sav'i mi'n, kaj mi plonĝ'is kap'antaŭ'e en la akv'o'n sub mi.

Bon'ŝanc'e, la basen'o est'is profund'a tie, kaj mi ne vund'iĝ'is pro la fal'o, sed dum mi alt'iĝ'is al la akv'o'supr'aĵ'o, mi'a spirit'o plen'iĝ'is de terur'o pro mi'a situaci'o, ĉar mi pri'pens'is la abomen'ind'a'n pere'o'n, kiu atend'os mi'n tuj, kiam la okul'o'j de la ramp'ul'o'j traf'os la est'aĵ'o'n, kiu perturb'is ili'a'n dorm'o'n.

Kiel ebl'e plej long'e mi rest'is sub'merg'it'a kaj dum'e rapid'e naĝ'is en la direkt'o de la insul'o'j, por ke mi plej'ebl'e long'e rest'u viv'a. Fin'e, mi dev'is supr'e'n'ir'i por pren'i aer'o'n, kaj kiam mi ĵet'is tim'plen'a'n rigard'o'n en la direkt'o de la maharoj kaj la tipdaroj, mi preskaŭ sen'konsci'iĝ'is, vid'ant'e, ke ne rest'is eĉ unu'sol'a sur la rok'o'j, kie mi ili'n last'e vid'is, kaj kiam mi per'okul'e tra'vag'is la templ'o'n, mi ne pov'is percept'i iu'n ajn el ili en ĝi'a intern'o.

Mi est'is dum moment'o konstern'it'a pri la afer'stat'o, ĝis kiam mi re'memor'is, ke la maharoj, ĉar surd'a'j, ne pov'is vek'iĝ'i pro la bru'o far'it'a de mi'a korp'o, kiam ĝi traf'is la akv'o'n, kaj krom'e, ke pro la for'est'o de la temp'o en Pelucidaro ne ebl'as sci'i, kiel long'e mi est'is sub'akv'e. Est'us mal'facil'e kalkul'i ĝi'n laŭ sur'ter'a'j kutim'o'j kaj norm'o'j—la temp'o'pas'o'n—kaj ek'kalkul'int'e, mi kompren'is, ke mi est'is sub'akv'e ebl'e sekund'o'n, ebl'e monat'o'n, aŭ ebl'e eĉ tut'e ne. Oni ne pov'as eĉ koncept'i la ekster'normal'a'j'n kontraŭ'dir'o'j'n kaj ne'ebl'aĵ'o'j'n, kiu'j est'iĝ'as, kiam mank'as ĉiu el la metod'o'j de temp'o'mezur'ad'o, kiu'j'n ni hav'as sur'ter'e.

Tuj mi vol'is gratul'i mi'n okaz'e de la mirakl'o, kiu don'is al mi por'temp'a'n sav'iĝ'o'n, kiam la memor'o pri la hipnot'a'j potenc'o'j de la maharoj plen'ig'is mi'n je anticip'a tim'o, ke ili ebl'e en tiu moment'o aplik'as si'a'n mister'a'n art'o'n kontraŭ mi, kun la efik'o, ke mi nur imag'as mi'n sol'a en la templ'o. Je tiu pens'o, frid'a ŝvit'o ek'flu'is el ĉiu'j por'o'j de mi'a haŭt'o, kaj dum mi grimp'is el la akv'o sur unu el la insul'et'o'j'n, mi trem'is kiel foli'o—vi ne pov'as imag'i la horor'eg'o'n, kiu'n eĉ la nur'a pens'o pri la fi'a'j maharoj de Pelucidaro est'ig'as en la spirit'o de hom'o—kaj al'don'e al tio sent'i si'n stir'at'a de tiu'j aĉ'a'j, ŝlim'a'j kaj naŭz'a'j est'aĵ'o'j, kiu'j pret'as tren'i hom'o'n sub la akv'o'n por manĝ'i li'n! Terur'vek'a afer'o.

Sed ili ne ven'is, kaj fin'e mi konklud'is, ke mi est'as ver'e sol'a en la templ'o. Kiel long'e mi rest'os sol'a: jen la sekv'ant'a demand'o, kiu traf'is en mi'a'n kap'o'n, dum mi furioz'e ĉirkaŭ'naĝ'is de'nov'e, serĉ'ant'e manier'o'n fuĝ'i.

Plur'foj'e mi vok'is al Ĵa, sed laŭ'ŝajn'e li for'ir'is post mi'a fal'o en la basen'o'n, ĉar mi'a'j kri'o'j ne el'vok'is respond'o'n. Sen'dub'e li sent'is si'n tiel cert'a pri mi'a mort'ont'ec'o, kiam li vid'is mi'n fal'i el ni'a kaŝ'ej'o, kiel mi tiam sent'is, kaj tim'ant'e mem est'i el'trov'it'a, rapid'is el la templ'o al si'a vilaĝ'o.

Mi sci'is, ke la konstru'aĵ'o dev'as hav'i en'ir'ej'o'n flank'e de la tegment'a'j en'ir'ej'o'j, ĉar ne ŝajn'is kred'ebl'e, ke la mil'o'j da sklav'o'j, kiu'j'n oni ven'ig'ad'is, por ke la maharoj sat'iĝ'u je la de ili avid'at'a hom'viand'o, est'us al'transport'it'a'j tra la aer'o, do mi plu'serĉ'is, ĝis fin'e mi'n rekompenc'is la mal'kovr'o de kelk'a'j loz'a'j granit'a'j blok'o'j en la mason'aĵ'o je unu flank'o de la templ'o.

Mal'grand'a pen'o montr'iĝ'is sufiĉ'a por de'lok'i sufiĉ'e da ŝton'o'j, por ke mi tra'romp'u voj'o'n en la mal'dens'ej'o'n, kaj moment'o'n post'e mi jam tra'galop'is la inter'spac'o'n al la dens'a ĝangal'o post ĝi.

Tie mi fal'is, anhel'ant'e kaj trem'ant'e, sur la herb'tapiŝ'o'n sub la gigant'a'j arb'o'j, ĉar mi sent'is mi'n kvazaŭ fuĝ'int'a el la rid'et'ant'a faŭk'o de la mort'o kaj el la profund'o de mi'a propr'a tomb'o. Kia ajn danĝer'o kaŝ'iĝ'os en tiu insul'a ĝangal'o, neni'u pov'os est'i tiel tim'ind'a kiel tiu'j, de kiu'j mi ĵus for'kur'is. Mi sci'is, ke mi pov'os renkont'i la mort'o'n kun kuraĝ'o, se ĝi nur ven'os en la form'o de iu kon'at'a best'o aŭ de hom'o—kio ajn, sed nur ne la turp'a'j kaj mister'a'j maharoj.

9-a ĉapitr'o
La Vizaĝ'o De La Mort'o

Ŝajn'e mi ek'dorm'is pro lac'eg'o. Post la vek'iĝ'o mi est'is tre mal'sat'a, kaj okup'int'e mi'n dum iom da temp'o per frukt'o'serĉ'ad'o, mi ek'marŝ'is tra la ĝangal'o por trov'i la plaĝ'o'n. Mi sci'is, ke la insul'o est'as sufiĉ'e mal'grand'a, por ke mi facil'e trov'u la mar'o'n, se mi nur ir'us rekt'lini'e, sed ĝust'e tio est'is la problem'o, ke mank'is rimed'o konstat'i la direkt'o'n kaj ir'ad'i laŭ ĝi. La sun'o ja est'is ĉiam super mi'a kap'o, kaj la arb'o'j est'is tiel dens'a'j, ke mi ne pov'is vid'i iu'n ajn mal'proksim'a'n objekt'o'n, kiu gvid'us mi'n laŭ rekt'a lini'o.

Sed kiel okaz'is, mi ŝajn'e marŝ'is long'a'n distanc'o'n, ĉar mi manĝ'is kvar'foj'e kaj dorm'is du'foj'e antaŭ ol ating'i la mar'o'n, sed post la fin'fin'a al'ven'o mi'a plezur'o je ĝi'a ek'vid'o ankoraŭ pli'iĝ'is pro la hazard'a el'trov'o de pirog'o kaŝ'it'a inter la arbust'o'j, kiu'j'n mi tra'stumbl'is tuj antaŭ ol ven'i sur la plaĝ'o'n.

Mi pov'as cert'ig'i, ke ne neces'is long'a temp'o por tren'i la rustik'a'n boat'o'n ĝis la akv'o kaj ŝov'i ĝi'n for de la akv'o'bord'o. Mi'a tra'viv'aĵ'o kun Ĵa instru'is mi'n, ke se mi ŝtel'u la pirog'o'n de ali'ul'o, mi far'u tio'n rapid'e kaj mi hast'u met'i distanc'o'n inter mi mem kaj ĝi'a posed'ant'o.

Est'is evident'e, ke mi el'ir'is sur la ali'a flank'o de la insul'o, tiu flank'o, ĉe kiu Ĵa kaj mi en'ir'is ĝi'n, ĉar mi tut'e ne pov'is vid'i la ĉef'ter'o'n. Long'e mi ĉirkaŭ'rem'is la bord'o'n, kvankam je konven'a distanc'o de ĝi, ĝis kiam mi ek'vid'is la ĉef'ter'o'n en la mal'proksim'o. Vid'int'e ĝi'n, mi rapid'is direkt'i mi'a'n voj'o'n al ĝi, ĉar de'long'e mi est'is rezolut'a, ke mi re'ir'os al Futra kaj re'foj'e mal'liber'iĝ'os por est'i de'nov'e kun Perry kaj Gak la Vil'a.

Mi opini'is mi'n ŝtip'kap'ul'o, ke mi si'a'temp'e entrepren'is fuĝ'i sol'a, des pli, ĉar ni jam hav'is bon'e tra'pens'it'a'j'n plan'o'j'n por fuĝ'i kun'e al la liber'ec'o. Mi sci'is, kompren'ebl'e, pri la grand'a mal'ver'ŝajn'o de sukces'o en ni'a projekt'it'a entrepren'aĵ'o, sed mi sci'is, ke mi neniam pov'os ek'ŝat'i la liber'ec'o'n sen Perry, tiel long'e kiel li viv'os, kaj mi sci'iĝ'is, ke la ebl'ec'o re'trov'i li'n est'as mal'pli ol et'a.

Se Perry mort'us, mi volont'e lukt'us per mi'a fort'o kaj intelekt'o kontraŭ la sovaĝ'a pra'mond'o, en kiu mi trov'iĝ'is. Mi pov'us loĝ'i kiel ermit'o en iu ŝton'plen'a kavern'o, ĝis mi trov'us manier'o'n por ekip'i mi'n per la krud'a'j arm'il'o'j de la ŝton'epok'o, kaj post'e mi komenc'us la serĉ'o'n je ŝi, kies imag'o nun konstant'e akompan'is mi'n dum la mal'dorm'a'j hor'o'j, kaj kiu est'is la ĉef'a kaj am'at'a tem'o de mi'a'j sonĝ'o'j.

Sed se mi ne mal'prav'is, Perry viv'is ankoraŭ, kaj est'is mi'a dev'o kaj vol'o de'nov'e est'i kun li, por ke ni kun'e al'front'u la danĝer'o'j'n kaj sort'o'turn'iĝ'o'j'n de la kurioz'a mond'o, kiu'n ni el'trov'is. Kaj ankaŭ Gak, tiu grand'a, hirt'a vir'o ek'okup'is lok'o'n en la kor'o de ni ambaŭ. Ebl'e krud'a, ankaŭ brutal'a, se juĝ'i li'n tro strikt'e laŭ la norm'o'j de la kaduk'a civiliz'o de la du'dek'a jar'cent'o, sed tamen li est'is nobl'a, dign'a, kavalir'ec'a kaj am'ind'a.

La hazard'o port'is mi'n al ĝust'e tiu plaĝ'o, sur kiu mi trov'is la pirog'o'n de Ĵa, kaj post ne'long'e mi supr'e'n'grimp'is la krut'a'n bord'o'n, retro'spur'ant'e mi'a'n voj'o'n el la eben'aĵ'o de Futra. Sed mi ek'hav'is problem'o'n, kiam mi en'ir'is la kanjon'o'n trans la alt'aĵ'o, ĉar tie mi trov'is, ke kelk'a'j pad'o'j inter'kruc'iĝ'as tie, kie mi trans'ir'is la akv'o'flu'a'n dis'lim'o'n, kaj mi tut'e ne kapabl'is re'memor'i, kiu'n mi uz'is.

Mi pov'is nur elekt'i hazard'e, do mi ek'ir'is laŭ tiu voj'o, kiu ŝajn'is plej facil'e ir'ebl'a, kaj tiu'manier'e mi far'is la sam'a'n erar'o'n, kiu'n mult'a'j el ni far'as, elekt'ant'e voj'o'n, kiu'n sekv'i en ni'a viv'o, kaj de'nov'e mi lern'is, ke ne ĉiam plej konven'as pren'i la voj'o'n de mal'plej grand'a rezist'o.

Post ok manĝ'o'j kaj du dorm'o'j, mi konvink'iĝ'is, ke mi est'as sur la mal'ĝust'a voj'o, ĉar inter Futra kaj la intern'a mar'o mi la antaŭ'a'n foj'o'n tut'e ne dorm'is kaj nur unu'foj'e manĝ'is. Retro'paŝ'i al la supr'o de la akv'o'dis'lim'o kaj esplor'i ali'a'n kanjon'o'n ŝajn'is la sol'a solv'o de mi'a problem'o, sed subit'a larĝ'iĝ'o kaj eben'iĝ'o de la kanjon'o tuj antaŭ mi ek'aŭgur'is, ke ĝi baldaŭ el'konduk'os sur eben'a'n teren'o'n, kaj fort'e tir'it'e de la esplor'ist'a urĝ'o, mi decid'is antaŭ'e'n'ir'i kurt'a'n distanc'o'n, antaŭ ol retro'ir'i.

La post'a turn'iĝ'o de la kanjon'o konduk'is mi'n al ĝi'a el'ir'ej'o, kaj antaŭ mi mi vid'is mal'larĝ'a'n eben'aĵ'o'n, kiu etend'iĝ'is ĝis la ocean'o. La dekstr'a flank'o de la kanjon'o etend'iĝ'is ĝis la akv'o'rand'o, kaj la val'o kuŝ'is mal'dekstr'e, po'iom'e dekliv'ant'a ĝis la mar'o, kie ĝi est'ig'is larĝ'a'n, eben'a'n plaĝ'o'n.

Ar'o'j de strang'a'j arb'o'j punkt'is la pejzaĝ'o'n tie kaj ali'lok'e, preskaŭ ĝis la akv'o'rand'o, kaj grand'a'j arb'o'j kaj filik'o'j kresk'is inter ili. Juĝ'ant'e laŭ la plant'o'j, mi konvink'iĝ'is, ke la teren'o inter la ocean'o kaj la antaŭ'mont'et'o'j est'as marĉ'a, kvankam tuj antaŭ mi ĝi ŝajn'is sek'a ĝis la sabl'a stri'o, sur kiu la mar'o ond'is antaŭ'e'n kaj re'e'n.

La sci'vol'em'o motiv'is mi'n marŝ'i al la plaĝ'o, ĉar la vid'aĵ'o est'is tre bel'a. Dum mi preter'ir'is la dens'a'n kaj implik'it'a'n veget'aĵ'ar'o'n de la marĉ'o, mi opini'is vid'i mov'iĝ'et'o'n inter la filik'o'j mal'dekstr'e, sed kvankam mi halt'is moment'o'n por rigard'i, ĝi ne ripet'iĝ'is, kaj se ver'e io kaŝ'iĝ'is tie, mi'a'j okul'o'j ne pov'is tra'penetr'i la dens'a'n veget'aĵ'ar'o'n por re'kon'i ĝi'n.

Post'e mi star'is sur la plaĝ'o kaj spekt'is la ampleks'a'n kaj sol'ec'ig'ant'a'n mar'o'n, sur kies ne'al'log'a'n surfac'o'n ankoraŭ neni'u hom'o aŭdac'is el'navig'i por el'trov'i la ekzotik'a'j'n kaj mister'a'j'n land'o'j'n, kiu'j kuŝ'is trans'e, aŭ la mir'ind'aĵ'o'j'n, riĉ'aĵ'o'j'n kaj aventur'o'j'n, kiu'j'n ĝi'a'j ne'vid'ebl'a'j insul'o'j ten'is. Kia'j sovaĝ'a'j popol'o'j, kia'j feroc'a'j kaj fort'a'j best'o'j en ĝust'e tiu moment'o rigard'is la al'bat'ad'o'n de ĝi'a'j ond'o'j al ĝi'a trans'a bord'o! Ĝis kie ĝi etend'iĝ'is? Perry dir'is al mi, ke la mar'o'j de Pelucidaro est'as mal'grand'a'j, kompar'e kun tiu'j de la ekster'a mond'o, sed tamen ĉi tiu grand'a ocean'o ebl'e etend'iĝ'is mil'o'j'n da mejl'o'j. Dum ne'kalkul'ebl'a'j epok'o'j ĝi jam kirl'iĝ'is laŭ'long'e de si'a'j sen'nombr'a'j mejl'o'j da mar'bord'o, rest'ant'e ĝis hodiaŭ, malgraŭ ĉio, tut'e ne'kon'at'a, escept'e de la stri'o vid'ebl'a de sur ĝi'a'j plaĝ'o'j.

La fascin'o de spekulativ'ad'o iĝ'is en mi tre fort'a. Est'is, kvazaŭ mi est'us re'transport'it'a al la pra'epok'o de ni'a propr'a ekster'a mond'o, por rigard'i ĝi'a'j'n land'o'j'n kaj mar'o'j'n, tut'a'j'n epok'o'j'n antaŭ ol hom'o'j mov'iĝ'ad'is sur ili. Jen nov'a mond'o, tut'e virg'a. Ĝi al'vok'is mi'n esplor'i. Mi rev'ad'is pri la ekscit'o kaj aventur'o atend'ont'a mi'n, se nur Perry kaj mi pov'os fuĝ'i de la maharoj, kiam ia cirkonstanc'o, ver'ŝajn'e mal'laŭt'a son'o, tir'is mi'a'n atent'o'n al mi'a dors'a flank'o.

Dum mi turn'iĝ'is, abstrakt'a'j medit'o'j pri romantik'o, aventur'o'j kaj el'trov'o'j for'flug'is vid-al-vid'e al la konkret'a en'korp'iĝ'o de ĉiu'j tri, kiu'n mi vid'is atak'i.

Grand'a, ŝlim'a amfibi'o ĝi est'is, kun buf'ec'a korp'o kaj la fort'a'j makzel'o'j de aligator'o. Ĝi'a enorm'a korp'o ŝajn'is pez'i tun'o'j'n, sed tamen ĝi mov'iĝ'is rapid'e kaj sen'bru'e mi'a'direkt'e. Ĉe unu flank'o est'is la krut'aĵ'o, kiu etend'iĝ'is de la kanjon'o en la mar'o'n, ĉe la ali'a flank'o la tim'ind'a marĉ'o, el kiu la best'eg'o ŝtel'ir'is al mi, mal'antaŭ'e kuŝ'is la grand'a, ne'map'it'a mar'o, kaj antaŭ mi, en la mez'o de la mal'larĝ'a voj'o, kiu konduk'us al rifuĝ'o, star'is tiu grand'a mont'o de terur'a kaj minac'ant'a karn'o.

Unu'sol'a ek'rigard'o al la kre'it'aĵ'o sufiĉ'is por cert'ig'i mi'n, ke mi star'as antaŭ unu el tiu'j de'long'e mal'aper'int'a'j, pra'epok'a'j best'o'j, kies fosili'a'j post'rest'aĵ'o'j trov'ebl'as en la krust'o de la ekster'a mond'o, kiu'j de'ven'as eĉ jam el la trias'a epok'o, grand'a labirintodono[17], kaj ali'flank'e mi, ne'arm'it'a, kaj escept'e de zon'tuk'o, tiel nud'a kiel ĉe mi'a nask'iĝ'o. Mi pov'is imag'i, kio'n sent'is mi'a unu'a pra'ul'o en tiu for'a, fru'epok'a tag'o, kiam li renkont'is unu'a'foj'e la terur'a'n antaŭ'ul'o'n de la best'o, kiu puŝ'is mi'n en sen'el'ir'ej'o'n apud la mal'trankvil'a, mister'a mar'o.

Sen'dub'e li for'fuĝ'is, ĉar ali'e mi est'us nek en Pelucidaro nek ali'lok'e, kaj tiu'moment'e mi dezir'is, ke li est'u dot'int'a mi'n, inter la divers'a'j atribut'o'j, kiu'j'n mi supoz'ebl'e hered'is de li, per la specif'a aplik'o de la mem'protekt'a instinkt'o, kiu sav'is li'n de la sort'o, kiu ŝajn'is tra'font'a mi'n en tiu tag'o.

Rifuĝ'i en la marĉ'o'n aŭ en la ocean'o'n est'us kiel salt'i en kuŝ'ej'o'n de leon'o'j por sav'i si'n de unu leon'o ekster ĝi. Kaj la mar'o kaj la marĉ'o est'is sen'dub'e plen'a'j de tiu'j muskoloz'a'j, karn'o'manĝ'ant'a'j amfibi'o'j, kaj se ne, tiu, kiu minac'is mi'n, pov'us ĉas'i mi'n egal'e facil'e en la mar'o'n aŭ en la marĉ'o'n.

Ŝajn'is, ke mi pov'os far'i neni'o'n, krom star'i inert'e kaj atend'i la mort'o'n. Mi pens'is pri Perry—kaj kiel li sci'vol'em'os pri mi'a sort'o. Mi pens'is pri mi'a'j amik'o'j de la ekster'a mond'o kaj kiel ili plu'viv'ad'os en komplet'a ne'sci'o pri la ekster'norm'a kaj terur'aĉ'a sort'o, kiu traf'is mi'n, ne diven'ant'e la ali'mond'a'n medi'o'n, en kiu okaz'is la tim'ind'a agoni'o de mi'a esting'iĝ'o. Pens'int'e tio'n, mi ek'kompren'is, kiel sen'signif'a por la viv'o kaj feliĉ'o de la mond'o est'as la ekzist'o de iu ajn unu'op'ul'o. Oni pov'as pere'i sen eĉ moment'a avert'o, kaj dum unu kurt'a tag'o la amik'o'j de la mort'int'o pri'parol'os li'n per damp'it'a voĉ'o. La post'a'n maten'o'n, dum la unu'a verm'o labor'ad'as por kontrol'i la konstru'o'n de la ĉerk'o, la amik'o'j ek'lud'as je golf'o, sufer'ont'e pli grand'a'n ĉagren'o'n pro mis'traf'it'a pilk'o, ol ili sent'is aflikt'iĝ'o'n pro la tro fru'a—el la konjekt'ebl'a vid'punkt'o de la mort'int'o—pere'o.

La labirintodono nun proksim'iĝ'is pli mal'rapid'e. Ĝi ŝajn'is kompren'i, ke fuĝ'i al mi ne ebl'is, kaj mi pret'us ĵur'i, ke ĝi'a grand'a, dent'eg'oz'a makzel'par'o rid'et'is, kiam ĝi plezur'e pri'taks'is mi'a'n situaci'o'n, aŭ ĉu ebl'e ĝi rid'et'is pro la atend'at'a suk'o'plen'a frand'aĵ'o, kiu baldaŭ pulp'iĝ'os inter tiu'j el'star'ant'a'j dent'o'j.

Li est'is proksim'um'e kvin'dek fut'o'j'n for, kiam mi aŭd'is voĉ'o'n vok'i mi'n el la direkt'o de la krut'aĵ'o mal'dekstr'e de mi. Mi rigard'is kaj preskaŭ ĝoj'kri'is pro la vid'aĵ'o, kiu traf'is mi'a'j'n okul'o'j'n, ĉar tie star'is Ĵa kaj verv'e man'gest'ad'is, urĝ'ant'e mi'n for'kur'i al la baz'o de la krut'aĵ'o.

Mi tut'e ne kred'is, ke mi kapabl'os eskap'i la monstr'o'n, kiu elekt'is mi'n por si'a maten'manĝ'o, sed mi almenaŭ ne mort'us sol'a. Hom'a'j okul'o'j rigard'us mi'a'n fin'o'n. Ne tre trankvil'ig'a afer'o, mi supoz'as, sed mi ĉerp'is iom'et'e da komfort'o el la pri'pens'o pri tio.

Kur'i ŝajn'is rid'ind'e, precip'e al tiu apik'a kaj ne sur'grimp'ebl'a krut'aĵ'o, sed mi tamen kur'is, kaj dum tio mi vid'is Ĵa grimp'i mal'supr'e'n sur la apik'a rok'ar'o, tiel lert'e kiel simi'o, ten'ant'e si'n je mal'grand'a'j el'star'aĵ'o'j kaj je la fortik'a'j grimp'o'plant'o'j tie kaj tie en'radik'iĝ'int'a'j.

La labirintodono evident'e pens'is, ke Ĵa al'ven'as por du'obl'ig'i li'a'n porci'o'n de hom'a viand'o, do li ne rapid'is ĉas'i mi'n al la krut'aĵ'o, por ne for'tim'ig'i la ali'a'n frand'aĵ'o'n. Anstataŭ tio, li nur post'trot'et'is mi'n.

Proksim'iĝ'ant'e al la baz'o de la krut'aĵ'o, mi ek'vid'is, kio'n Ĵa intenc'as, sed mi dub'is, ke tio fin'iĝ'os sukces'e. Li jam al'ven'is ĝis du'dek'fut'a alt'ec'o super la baz'o, kaj tie, ten'ant'e si'n per unu man'o je rok'a eĝ'o kaj mal'firm'e apog'ant'e la pied'o'j'n sur kelk'a'j arbust'et'o'j, kiu'j el'kresk'is el la solid'a rok'o, li sub'e'n mal'lev'is la pint'o'n de si'a long'a lanc'o, ĝis ĝi pend'is ses fut'o'j'n super la ter'o.

Supr'e'n'grimp'i per tiu mal'dik'a stang'o sen for'tir'i Ĵa, kio ja rezult'ig'us por ni ambaŭ tiu'n pere'o'n, de kiu la kupr'ul'o prov'is ĝust'e sav'i mi'n—tio ŝajn'is ne'ebl'aĵ'o, kaj proksim'iĝ'ant'e al la lanc'o, mi dir'is al li tio'n, kaj ke mi ne vol'os risk'i li'a'n viv'o'n per la prov'o sav'i mi'a'n.

Sed li insist'e asert'is sci'i, kio'n li far'as, kaj ke li mem ne est'as en danĝer'o.

Vi est'as en danĝer'o, ĉar se vi ne mov'iĝ'os mult'e pli rapid'e ol nun, la sitiko ating'os vi'n kaj re'tir'os vi'n, antaŭ ol vi eĉ je du'on'o supr'e'n'grimp'os la lanc'o'n—se ĝi baŭm'os, ĝi pov'os tre facil'e ating'i vi'n ie ajn sub mi'a pozici'o.”

Nu, mi opini'is, ke Ĵa dev'as sci'i, kio'n li far'as, do mi ek'kapt'is la lanc'o'n kaj ek'grimp'is al la ruĝ'ul'o per plej'ebl'a rapid'o, kiu tamen mal'simil'is al tiu de mi'a'j simi'a'j pra'ul'o'j. Mi supoz'as, ke la debil'cerb'a sitiko—kiel Ĵa nom'is ĝi'n—subit'e ek'kompren'is ni'a'n intenc'o'n, kaj ke ĝi perd'os si'a'n manĝ'o'n, anstataŭ hav'i la esper'at'a'n du'obl'a'n porci'o'n.

Kiam ĝi vid'is mi'n supr'e'n'grimp'i per la lanc'o, ĝi el'las'is sibl'o'n, kiu preskaŭ trem'ig'is la ter'o'n, kaj per mir'ind'a rapid'o kur'atak'is mi'n. Nun mi ating'is la supr'o'n de la lanc'o, aŭ pli ĝust'e, preskaŭ ating'is. Post pli'a'j ses col'o'j mi pov'us ek'kapt'i la man'o'n de Ĵa, sed tiam mi sent'is subit'a'n tir'eg'o'n de sub'e, kaj per tim'plen'a okul'um'o mal'supr'e'n mi ek'vid'is la fort'a'j'n makzel'o'j'n de la monstr'o ferm'iĝ'i ĉirkaŭ la akr'a pint'o de la arm'il'o.

Mi hast'e pen'eg'is ating'i la man'o'n de Ĵa, kaj la sitiko far'is fort'eg'a'n tir'o'n, kiu preskaŭ de'sku'is Ĵa de sur li'a mal'firm'a al'ten'o sur la rok'a eĝ'o. La lanc'o glit'is el li'a'j fingr'o'j, kaj ankoraŭ ten'ant'e ĝi'n, mi plonĝ'is la pied'o'j'n antaŭ'e al mi'a mort'ig'ont'o.

Ŝajn'as, ke ĝust'e kiam ĝi sent'is la lanc'o'n glit'i el la fingr'o'j de Ĵa, la best'eg'o apert'is si'a'j'n makzel'o'j'n por kapt'i mi'n, ĉar kiam mi'a fal'o ĉes'is, mi ankoraŭ ten'is mi'n je la mal'akr'a ekstrem'o de la arm'il'o, kaj la pint'o ankoraŭ rest'is en ĝi'a buŝ'o. Montr'iĝ'is, ke la akr'a pint'o tut'e tra'pik'is ĝi'a'n mal'supr'a'n makzel'o'n.

Pro la dolor'o ĝi klak'ferm'is si'a'n buŝ'o'n. Mi fal'is sur ĝi'a'n naz'o'n, perd'is mi'a'n al'ten'o'n al la lanc'o, rul'iĝ'is laŭ'long'e de ĝi'a'j vizaĝ'o kaj kap'o, trans ĝi'a nuk'o sur ĝi'a'n larĝ'a'n dors'o'n, kaj de tie mi fal'is ter'e'n.

Moment'o'n post la al'ter'iĝ'o mi re'star'iĝ'is kaj frenez'ec'e kur'is al la pad'o, sur kiu mi en'ir'is tiu'n mal'ben'it'a'n val'o'n. Unu trans'ŝultr'a rigard'o vid'ig'is al mi la sitikon frap'ad'i la lanc'o'n pik'it'a'n tra ĝi'a mal'supr'a makzel'o, kaj ĝi est'is tiel okup'it'a per tio, ke mi jam gajn'is rifuĝ'o'n sur la supr'o de la krut'aĵ'o, kiam ĝi de'nov'e pret'is post'ĉas'i.

Ne pov'ant'e percept'i mi'n per'okul'e en la val'o, ĝi sibl'ant'e galop'is en la alt'kresk'a'n plant'ar'o'n de la marĉ'o, kaj tie mi last'e vid'is ĝi'n.

Sub'not'o

[17] pra'best'o-speci'o.

10-a ĉapitr'o
En FUTRA De'nov'e

Mi rapid'is al la rand'o de la krut'aĵ'o super Ĵa kaj help'is li'n ating'i firm'a'n pied'o'ten'o'n. Li rifuz'is aŭskult'i, kiam mi dank'esprim'is pro li'a preskaŭ abort'int'a prov'o sav'i mi'n.

“Mi rezign'is pri vi kaj taks'is vi'n perd'it'a, kiam vi fal'is en la maharan templ'o'n,” li dir'is, “ĉar eĉ mi ne pov'is sav'i vi'n el ili'a'j man'o'j. Do vi pov'as imag'i mi'a'n mir'o'n, kiam mi vid'is pirog'o'n tir'it'a'n sur la plaĝ'o'n de la ĉef'ter'o kaj trov'is tie ĝust'e vi'a'n pied'spur'o'n sur la sabl'o.

“Mi tuj ek'ir'is serĉ'i vi'n, sci'ant'e, ke vi est'as tut'e sen'arm'il'a kaj sen'defend'a kontraŭ la mult'a'j embusk'ant'a'j danĝer'o'j sur la ĉef'ter'o, ne nur sovaĝ'a'j best'o'j kaj ramp'ul'o'j, sed ankaŭ hom'o'j. Mi tut'e facil'e post'spur'is vi'n ĝis ĉi tie. Mi al'ven'is tre ĝust'a'temp'e.”

“Sed kial vi far'is ĝi'n?”, mi demand'is, konstern'it'a pro tiu amik'a ag'o far'e de vir'o el ali'a mond'o kaj de mal'sam'a ras'o kaj kolor'o.

“Vi sav'is mi'a'n viv'o'n,” li respond'is, “kaj de tiam est'as mi'a dev'o protekt'i kaj amik'e trakt'i vi'n. Mi ne est'us ver'a mezopo, se mi evit'us mi'a'n evident'a'n dev'o'n—en ĉi tiu okaz'o est'is plezur'o, ĉar mi ŝat'as vi'n. Ebl'e vi ven'u viv'i kun mi. Vi iĝ'os membr'o de mi'a trib'o. Ĉe ni la ĉas'aĵ'o kaj fiŝ'o'j plej abund'as, kaj vi pov'os elekt'i vir'in'o'n el la plej bel'a'j de Pelucidaro. Ĉu vi ven'os?”

Tiam mi rakont'is al li pri Perry kaj Di'a'n la Bel'a, kaj ke mi'a unu'a dev'o est'as al ili. Nur post'e mi re'ven'os vizit'i li'n—se nur ebl'os re'trov'i li'a'n insul'o'n.

“Est'as facil'e, amik'o,” li dir'is. “Vi nur ir'u al la baz'o de la plej alt'a mont'o en la Mont'o'j de la Nub'o'j. La river'o tie flu'as al la Lural-az. Rekt'e trans la buŝ'o de la river'o vi vid'os tri grand'a'j'n insul'o'j'n, pro mal'proksim'o apenaŭ disting'ebl'a'j'n, kaj la plej mal'dekstr'a, kiam oni rigard'as de la buŝ'o de la river'o, est'as Anorok, kie mi reg'as la trib'o'n Anorok.”

“Sed kiel mi trov'os la Mont'o'j'n de la Nub'o'j?”, mi demand'is.

“Laŭ'dir'e ili est'as vid'ebl'a'j el du'on'o de Pelucidaro,” li respond'is.

“Kiel grand'a est'as Pelucidaro?”, mi demand'is, sci'vol'a, kia'n teori'o'n tiu'j primitiv'ul'o'j hav'as pri la form'o kaj konsist'o de si'a mond'o.

“La maharoj asert'as ĝi'n sfer'a, kiel la intern'o de tol'a-ŝel'o”, li klar'ig'is, “sed tio est'as rid'ind'a, ĉar se ver'a, ni re'fal'us, se ni vojaĝ'us en iu ajn direkt'o, kaj la tut'a akv'o de Pelucidaro flu'us al unu lok'o kaj dron'ig'us ni'n. Ne, Pelucidaro est'as tut'e plat'a kaj etend'iĝ'as neniu-sci'as-ĝis-kie ĉiu'direkt'e. Ĉe la rand'o, kiel raport'is kaj plu'dir'is al mi mi'a'j pra'patr'o'j, est'as grand'a mur'o, kiu re'ten'as la Ter'o'n kaj akv'o'n de for'fal'o en la brul'ant'a'n mar'o'n, sur kiu flos'as Pelucidaro; sed mi neniam ir'is tiel mal'proksim'e'n de Anorok por propr'a'okul'e vid'i tiu'n mur'o'n. Tamen, est'as tut'e raci'e kred'i tio'n ver'a, dum en'est'as neniom da raci'o en la stult'a kred'o de la maharoj. Laŭ ili, pelucidaranoj sur la kontraŭ'a flank'o ĉiam trov'iĝ'as invers'ig'it'a'j!”, kaj Ĵa eksplod'e rid'is pri la nur'a ide'o.

Klar'e vid'ebl'e, la hom'a popol'o en la intern'a mond'o ne mult'e evolu'is koncern'e kler'ec'o'n, kaj font'o de mizer'o est'is la konstat'o, ke la mal'bel'a'j maharoj tiom super'as ili'n. Mi pri'medit'is, kiom da epok'o'j Perry kaj mi bezon'us por lev'i tiu'j'n hom'o'j'n el si'a ne'sci'o, se traf'us ni'n tiu task'o.

Kaj tiam ven'is en mi'a'n kap'o'n, ke tio est'as favor'a okaz'o—ke mi pov'us far'i mal'grand'a'n komenc'o'n ĉe Ĵa, mi'a amik'o, kaj per tio kontrol'i la efik'o'n de mi'a instru'ad'o al pelucidarano.

Ĵa,” mi dir'is, “kio'n vi dir'us, se mi inform'us vi'n, ke la mahara teori'o pri la form'o de la mond'o est'as ĝust'a?”

“Mi dir'us,” li respond'is, “ke vi aŭ est'as stult'ul'o aŭ pren'as mi'n por stult'ul'o.”

“Sed Ĵa,” mi insist'is, “se ili'a teori'o est'as mal'ĝust'a, kiel vi klar'ig'as, ke mi pov'is tra'pas'i la Ter'o'n de la ekster'a krust'o al Pelucidaro. Se vi'a teori'o ĝust'as, ekzist'as nur mar'o de flam'o'j sub ni, en kiu neni'u popol'o pov'us viv'i, sed mi ven'as el grand'a mond'o tie, plen'a da hom'o'j, best'o'j, bird'o'j kaj fiŝ'o'j en vast'a'j ocean'o'j.”

“Vi loĝ'as sur la sub'a flank'o de Pelucidaro kaj ĉiam marŝ'as kun la kap'o mal'supr'e?”, li rikan'is. “Kaj se mi kred'us tio'n, amik'o, mi est'us ver'e frenez'a.”

Mi klopod'is klar'ig'i al li la gravit'o'n, kaj per la ekzempl'o de fal'ig'it'a frukt'o mi ilustr'is la ne'ebl'ec'o'n, ke korp'o fal'u de sur la Ter'o en kiu'j ajn cirkonstanc'o'j. Li aŭskult'is tiel atent'em'e, ke mi supoz'is far'i ver'a'n impres'o'n, tiel, ke nask'iĝ'as en li pens'faden'o, laŭ kiu li konduk'iĝ'os al part'a ek'kon'o de la ver'o. Sed mi erar'is.

“Vi'a propr'a ilustr'aĵ'o,” li dir'is fin'fin'e, “pruv'as la fals'ec'o'n de vi'a teori'o.” El si'a man'o li fal'ig'is frukt'o'n al la ter'o. “Vid'u,” li dir'is, “sen apog'o, eĉ tiu frukt'et'o fal'as, ĝis ĝi traf'as i'o'n, kio halt'ig'as ĝi'n. Se Pelucidaro ne est'us sub'ten'at'a sur la mar'o de flam'o'j, ankaŭ ĝi fal'us, kiel la frukt'o—vi pruv'is ĝi'n mem!” Li venk'is tiu'foj'e—mi vid'is tio'n en li'a'j okul'o'j.

La task'o ŝajn'is ne'far'ebl'a, do mi rezign'is pri ĝi, almenaŭ provizor'e, ĉar kiam mi konsider'is la neces'a'n klar'ig'o'n pri ni'a sun'sistem'o kaj la univers'o, mi ek'kompren'is la van'ec'o'n prov'i bild'ig'i al Ĵa aŭ iu ajn ali'a pelucidarano la sun'o'n, la lun'o'n, la planed'o'j'n kaj la sen'nombr'a'j'n stel'o'j'n. Kiu'j nask'iĝ'is en la intern'a mond'o, koncept'us tia'j'n afer'o'j'n tiel mal'bon'e, kiel ni'a'j mal'fort'a'j mens'o'j pov'as prezent'i al si koncept'o'j'n kiel “spac'o” kaj “etern'ec'o”.

“Nu, Ĵa,” mi dir'is, “egal'e, ĉu ni marŝ'as kun la pied'o'j supr'e aŭ mal'supr'e, jen ni est'as, kaj la plej grav'a demand'o ne est'as, de kie ni ven'is, sed kie'n ni ir'as nun. Mi est'us tre dank'em'a, se vi pov'us gvid'i mi'n al Futra, kie mi re'don'os mi'n en la man'o'j'n de la maharoj, por el'labor'i kun mi'a'j amik'o'j la fuĝ'plan'o'n, kiu'n la sag'ot'o'j inter'romp'is, kiam ili amas'ig'is ni'n kaj pel'is ni'n al la aren'o por spekt'i la pun'o'n al la sklav'o'j, kiu'j mort'ig'is la gard'ist'o'n. Prefer'e mi neniam est'us for'las'int'a la aren'o'n, ĉar mi'a'j amik'o'j kaj mi ebl'e jam nun efektiv'ig'us ni'a'n fuĝ'o'n, dum ĉi tiu mal'fru'iĝ'o ebl'e signif'os frakas'iĝ'o'n al ni'a'j plan'o'j, kies plen'um'iĝ'o de'pend'as de la plu'a dorm'o de la tri maharoj kuŝ'ant'a'j en la kav'o sub la konstru'aĵ'o, kie ni est'is mal'liber'ul'o'j.”

“Vi vol'as re'ir'i al kapt'it'ec'o?” kri'is Ĵa.

“Mi'a'j amik'o'j est'as tie,” mi respond'is, “krom vi, mi'a'j sol'a'j amik'o'j en Pelucidaro. Kio'n ali'a'n mi far'u en tia'j cirkonstanc'o'j?”

Dum moment'o li medit'is en silent'o. Tiam li mal'gaj'e balanc'is si'a'n kap'o'n.

“Kuraĝ'a hom'o kaj bon'a amik'o dev'us tio'n far'i”, li dir'is, “sed ĝi ŝajn'as tut'e stult'a, ĉar la maharoj tut'cert'e kondamn'os vi'n al mort'o pro la for'kur'o, do vi plen'um'os neni'o'n por vi'a'j amik'o'j per re'ven'o. Neniam dum mi'a tut'a viv'o mi aŭd'is pri eks'a mal'liber'ul'o, kiu mem'vol'e re'ven'is al la maharoj. Nur mal'mult'a'j eskap'as ili'n, kvankam kelk'a'j sukces'as, kaj tiu'j prefer'us mort'i ol est'i re'kapt'it'a'j.”

“Mi ne vid'as ali'a'n voj'o'n, Ĵa,” mi dir'is, “kvankam mi cert'ig'as al vi, ke mi prefer'us ir'i al Ŝeolo pro Perry ol al Futra. Sed Perry est'as tro pi'a, ol ke mi iam ver'ŝajn'e dev'us sav'i li'n el tiu lok'o.”

Ĵa demand'is al mi, kio est'as Ŝeolo, kaj post kiam mi laŭ'pov'e klar'ig'is, li dir'is: “Vi parol'as pri Molop-az, la flam'ant'a mar'o sub Pelucidaro. Ĉiu'j mort'int'o'j, kiu'j'n oni met'as en la ter'o'n, ir'as tie'n. Pec'o'n post pec'o ili'n for'port'as al Molop-az la demon'et'o'j, kiu'j loĝ'as tie. Ni sci'as tio'n, ĉar kiam oni mal'ferm'as tomb'o'j'n, la kadavr'o'j trov'iĝ'as aŭ part'e aŭ tut'e for'port'it'a'j. Tial, ni anorokanoj met'as ni'a'j'n mort'int'o'j'n en alt'a'j'n arb'o'j'n, kie la bird'o'j pov'as trov'i ili'n kaj port'i ili'n pec'o'n post pec'o al la Mort'o'mond'o super la Land'o de Vast'a Ombr'o. Se ni mort'ig'as mal'amik'o'n, ni met'as li'a'n korp'o'n en la ter'o'n, por ke ĝi ir'u al Molop-az.”

Dum ni parol'is, ni marŝ'ad'is supr'e'n tra la kanjon'o, per kiu mi mal'supr'e'n'ir'is al la grand'a ocean'o kaj la sitiko. Ĵa far'is si'a'n ebl'o'n por persvad'i mi'n ne re'ir'i al Futra, sed kiam li konstat'is mi'a'n ne'ŝancel'ebl'a'n intenc'o'n ir'i, li konsent'is gvid'i mi'n al lok'o, de kiu mi pov'os vid'i la eben'aĵ'o'n, kie kuŝ'as la urb'o. Mi mir'is trov'i tut'e mal'long'a la distanc'o'n ek de la plaĝ'o, kie mi re'trov'is Ĵa. Mi evident'e mal'ŝpar'is mult'e da temp'o, sekv'ant'e la kurb'iĝ'o'j'n de serpent'um'a kanjon'o, dum trans la alt'aĵ'o kuŝ'is Futra, al kiu mi ŝajn'e plur'foj'e proksim'iĝ'is.

Kiam ni ating'is la vert'o'n de la alt'aĵ'o kaj ek'vid'is la granit'a'j'n pord'ego'tur'o'j'n, nur punkt'o'j'n sur la flor'plen'a eben'ej'o mal'supr'e, Ĵa last'foj'e pen'is persvad'i mi'n rezign'i pri mi'a frenez'a cel'o kaj re'ven'i kun li al Anorok, sed mi'a decid'o rest'is firm'a, do li fin'e adiaŭ'is mi'n, plen'e cert'a, ke li rigard'as mi'n la last'a'n foj'o'n.

Mi bedaŭr'is dis'iĝ'i de Ĵa, ĉar mi jam tre fort'e amik'iĝ'is kun li. Kun li'a kaŝ'it'a urb'o sur la insul'o Anorok kiel baz'o kaj li'a'j sovaĝ'a'j milit'ist'o'j kiel eskort'o, Perry kaj mi pov'us far'i mult'e da esplor'ad'o, kaj mi esper'is post'e re'ir'i al Anorok, se ni'a fuĝ'plan'o sukces'us.

Sed rest'is unu grav'eg'a afer'o unu'e far'end'a—almenaŭ por mi la plej grav'a afer'o—trov'i Di'a'n la Bel'a. Mi vol'is sen'kulp'ig'i mi'n pro la insult'o, kiu'n mi pro ne'sci'o far'is al ŝi, kaj mi vol'is, nu, mi vol'is re'vid'i ŝi'n kaj est'i kun ŝi.

Laŭ la mont'o'dekliv'o mi mal'supr'e'n'ir'is sur la rav'a'n flor'kamp'o'n kaj trans'ir'is la ond'ant'a'n pejzaĝ'o'n al la sen'ombr'a'j obelisk'o'j, kiu'j gard'as la voj'o'j'n al la sub'ter'a Futra. Kvar'on'a'n mejl'o'n de la plej proksim'a en'ir'ej'o, mi'n ek'vid'is la sag'ot'a gard'ist'ar'o, kaj kvar el la goril'o'hom'o'j fulm'rapid'e sturm'is al mi.

Kvankam ili minac'is per si'a'j lanc'o'j kaj kri'is kiel sovaĝ'ul'o'j, mi tut'e ne atent'is ili'n kaj trankvil'e plu'marŝ'is al ili, kvazaŭ ne'konsci'a pri ili'a ekzist'o. Mi'a kondut'o efik'is al ili ĝust'e laŭ mi'a'j esper'o'j, ĉar kiam ni inter'proksim'iĝ'is, ili ĉes'ig'is si'a'n sovaĝ'a'n kri'ad'o'n. Ili evident'e atend'is, ke vid'int'e ili'n, mi tuj turn'iĝ'os kaj for'kur'os, tiel don'ant'e al ili tio'n, kio'n ili plej ŝat'is: mov'iĝ'ant'a'n cel'objekt'o'n, al kiu ĵet'i si'a'j'n lanc'o'j'n.

“Kio'n vi far'as ĉi tie?” kri'is unu, kiu post'e re'kon'is mi'n. “Ho! Est'as la sklav'o, kiu pretend'as est'i el ali'a mond'o—kaj kiu fuĝ'is, kiam la dago amok'is en la amfiteatr'o. Sed kial vi re'ven'is, post vi'a sukces'a fuĝ'o?”

“Mi ne ‘fuĝ'is’,” mi respond'is. “Mi for'kur'is nur por evit'i la dagon, kiel ali'a'j, kaj ven'is en long'a'n mont'pas'ej'o'n, konfuz'iĝ'is kaj perd'is la voj'o'n en la antaŭ'mont'et'o'j ekster Futra. Kaj nur nun mi trov'is la re'ven'a'n voj'o'n.”

“Kaj vi re'ven'as liber'vol'e al Futra!” ek'kri'is unu gard'ist'o.

“Al kiu ali'a lok'o mi ir'u?” mi demand'is. “Mi est'as fremd'ul'o en Pelucidaro kaj ne kon'as ali'a'n lok'o'n ol Futra. Kial mi ne dezir'us est'i en Futra? Ĉu oni ne bon'e nutr'as kaj bon'e trakt'as mi'n? Ĉu mi ne est'as feliĉ'a? Kiu pov'us dezir'i pli bon'a'n sort'o'n?”

La sag'ot'o'j grat'is al si la kap'o'n. Ĉio ĉi est'is io nov'a por ili, do, ĉar ili est'is nur stult'a'j brut'o'j, ili konduk'is mi'n al si'a'j mastr'o'j, kiu'j laŭ ili pli kompetent'e solv'os la enigm'o'n de mi'a re'ven'o, ĉar por ili mem ĝi rest'is ankoraŭ enigm'o.

Mi dir'is tio'n al la sag'ot'o'j por kaŝ'i la spur'o'n de mi'a fuĝ'plan'o. Se ili kred'us mi'n sufiĉ'e kontent'a pri mi'a sort'o en Futra por liber'vol'e re'ven'i post tiel bon'eg'a ebl'ec'o eskap'i de ili, ili ne kred'us, eĉ dum moment'o, ke mi okup'iĝ'os pri la aranĝ'ad'o de de'nov'a fuĝ'o tuj post mi'a re'ven'o al la urb'o.

Do ili konduk'is mi'n antaŭ ŝlim'a'n maharon, kiu ten'is si'n sur ŝlim'a rok'o en la grand'a ĉambr'o, kiu est'is ĝi'a ofic'ej'o. Per si'a'j frid'a'j reptili'a'j okul'o'j la est'aĵ'o ŝajn'is tra'bor'i la mal'dik'a'n plak'o'n de mi'a tromp'ad'o kaj leg'i mi'a'j'n plej intim'a'j'n pens'o'j'n. Ĝi atent'is la histori'o'n, kiu'n la sag'ot'o'j dir'is pri mi'a re'ven'o al Futra, rigard'ant'e la lip'o'j'n kaj fingr'o'j'n de la goril'o'hom'o'j dum la rakont'ad'o. Post'e ĝi pri'demand'is mi'n per'e de unu sag'ot'o.

“Vi dir'as, ke vi re'ven'is al Futra mem'vol'e, ĉar vi kred'as vi'n pli sekur'a ĉi tie ol ali'lok'e—ĉu vi ne sci'as, ke vi pov'us ĉiam ajn est'i selekt'it'a por perd'i vi'a'n viv'o'n en la interes'o de la avan'a'j scienc'a'j esplor'o'j, pri kiu'j ni'a'j kler'ul'o'j daŭr'e okup'iĝ'as?”

Mi neni'o'n sci'is pri tia afer'o, sed mi opini'is plej saĝ'e, ke mi ne konfes'u tio'n.

“Mi ne est'us en pli grand'a danĝer'o ĉi tie,” mi dir'is, “ol nud'a kaj ne'arm'it'a en la sovaĝ'a'j ĝangal'o'j aŭ la sol'ec'a'j eben'aĵ'o'j de Pelucidaro. Fakt'e, mi kred'as mi'n tre bon'ŝanc'a en'tut'e re'ven'i al Futra. Unu'foj'e mi apenaŭ evit'is la mort'o'n inter la dent'o'j de grand'eg'a sitiko. Ne, mi cert'e est'as pli sekur'a en la man'o'j de la inteligent'a'j est'aĵ'o'j, kiu'j reg'as Futra. Tiel est'as almenaŭ en mi'a propr'a mond'o, kie hom'o'j kiel mi reg'as ĉio'n. Tie, la plej alt'a'j hom'a'j popol'o'j protekt'as kaj gast'ig'as la fremd'ul'o'j'n ĉe si, kaj est'ant'e fremd'ul'o ĉi tie, mi kompren'ebl'e atend'is ricev'i simil'e komplez'a'n trakt'ad'o'n ĉi tie.”

La maharo silent'e rigard'is mi'n dum iom da temp'o post mi'a'j el'dir'o'j, kaj la sag'ot'o traduk'is mi'a'j'n vort'o'j'n al si'a mastr'o. La est'aĵ'o ŝajn'is profund'e pens'i. Fin'e li komunik'is i'a'n mesaĝ'o'n al la sag'ot'o. Tiu last'a turn'iĝ'is, gest'is, ke mi sekv'u, kaj for'ir'is el la ĉe'est'o de la ramp'ul'o. Mal'antaŭ mi kaj ambaŭ'flank'e de mi marŝ'is la ceter'a'j gard'ist'o'j.

“Kio'n ili far'os al mi?” mi demand'is al la ul'o dekstr'e de mi.

“Vi aper'os antaŭ la erudici'ul'o'j, kiu'j pri'demand'os vi'n pri la strang'a mond'o, el kiu vi pretend'as ven'i.”

Post moment'o de silent'o li de'nov'e turn'is si'n al mi.

“Ĉu vi ebl'e sci'as,” li demand'is, “kio'n la maharoj far'as al sklav'o'j, kiu'j mensog'as al ili?”

“Ne,” mi respond'is, “kaj tio tut'e ne interes'as mi'n, ĉar mi tut'e ne intenc'as mensog'i al la maharoj.”

“Do vi gard'u vi'n antaŭ tio, ke vi re'rakont'u la fabel'o'n, kiu'n vi ĵus dir'is al Sol-to-toha, ali'a mond'o, kie reg'as hom'o'j!” li rikan'is definitiv'ec'e.

“Sed est'as ver'o,” mi insist'is. “De kiu ali'a lok'o mi ven'is? Mi ne est'as el Pelucidaro. Ĉiu pov'as vid'i tio'n eĉ per du'on'o de okul'o.”

“Nu, est'as vi'a mal'bon'a ŝanc'o,” li rimark'is sek'e, “ke oni ebl'e juĝ'os vi'n ne per tut'a, sed du'on'a okul'o.”

“Kio'n ili far'os al mi,” mi demand'is, “se ili rifuz'os kred'i mi'n?”

“Ebl'e ili kondamn'os vi'n al la aren'o, aŭ al la fos'aĵ'o'j por la eksperiment'o'j de la erudici'ul'o'j,” li respond'is.

“Kaj kio'n ili far'us al mi tie?” mi persist'is.

“Neni'u sci'as, krom la maharoj kaj tiu'j, kiu'j ir'as al la fos'aĵ'o'j kun ili, sed ĉar la last'a'j neniam re'ven'as, ili'a sci'o ne mult'e util'as al ili. Oni'dir'e, la erudici'ul'o'j dis'tranĉ'as si'a'j'n esplor'objekt'o'j'n ankoraŭ viv'a'j, kaj lern'as per tio mult'a'j'n util'a'j'n afer'o'j'n. Sed supoz'ebl'e tio ne montr'iĝ'as tre util'a al tiu, kiu'n oni dis'tranĉ'as. Kompren'ebl'e, tio est'as nur konjekt'o'j. Post'ne'long'e, vi ver'ŝajn'e sci'os mult'e pli pri ĝi ol mi,” kaj li rid'et'is, dum li parol'is. La sag'ot'o'j dis'volv'is jam grand'a'n humur'sent'o'n.

“Kaj se est'os la aren'o,” mi daŭr'ig'is, “kio tiam?”

“Vi vid'is tiu'j'n du, kiu'j al'front'is la taragon kaj la dagon tiam, kiam vi for'kur'is?” li dir'is.

“Jes.”

“Vi'a mort'o en la aren'o simil'us al tiu, kiu'n oni plan'is por ili,” li klar'ig'is, “kvankam oni ebl'e uz'us ali'spec'a'j'n best'o'j'n, kompren'ebl'e.”

“Ĉu la mort'o est'as cert'a en ĉiu okaz'o?” mi demand'is.

“Kio okaz'as al tiu'j, kiu'j for'ir'as al la erudici'ul'o'j, mi ne sci'as, kaj neni'u ali'a sci'as,” li respond'is, “sed tiu'j, kiu'j ir'as al la aren'o pov'as el'ir'i viv'a'j kaj tiu'manier'e re'gajn'i si'a'n liber'o'n, kiel okaz'is al tiu'j du, kiu'j'n vi vid'is.”

“Ili re'gajn'is si'a'n liber'o'n? Kiel?”

“Est'as kutim'o de la maharoj liber'ig'i tiu'j'n, kiu'j rest'as viv'a'j en la aren'o post la for'ir'o aŭ mort'o de la best'o'j. Tiel okaz'is, ke plur'a'j potenc'a'j milit'ist'o'j el tre mal'proksim'a'j land'o'j, kiu'j'n ni kapt'is en ni'a'j sklav'kapt'a'j misi'o'j, batal'is kaj mort'ig'is la best'eg'o'j'n, kiu'j'n oni el'las'is kontraŭ ili'n, kaj tiel re'gajn'is si'a'n liber'o'n. Tiu'foj'e, kiam vi spekt'is, la best'o'j mort'ig'is unu la ali'a'n, sed la rezult'o est'as la sam'a—oni proviz'is la vir'o'n kaj vir'in'o'n per arm'il'o'j kaj liber'ig'is ili'n, kaj ili ek'vojaĝ'is hejm'e'n. Sur la mal'dekstr'a ŝultr'o de ambaŭ oni brul'ig'is mark'o'n—la mark'o'n de la maharoj—kiu por ĉiam protekt'os ili'n de la sklav'kapt'a'j band'o'j.”

“Do mi hav'us et'a'n ŝanc'o'n plu'viv'i, se ili send'us mi'n al la aren'o, sed absolut'e neniu'n, se la erudici'ul'o'j tren'os mi'n al la fos'aĵ'o'j?”

“Vi tut'e prav'as,” li respond'is, “sed ne sent'u vi'n feliĉ'a, se oni send'os vi'n al la aren'o, ĉar apenaŭ unu el mil el'ir'as viv'a.”

Je mi'a mir'o, oni re'send'is mi'n al la sam'a konstru'aĵ'o, kie mi est'is ten'at'a kun Perry kaj Gak antaŭ ol fuĝ'i. Ĉe la pord'o oni trans'don'is mi'n al la gard'ist'ar'o tie.

“Oni sen'dub'e baldaŭ vok'os li'n al la enket'ist'o'j,” dir'is tiu, kiu re'ven'ig'is mi'n, “do ten'u li'n pret'a.”

Aŭd'int'e pri mi'a mem'vol'a re'ven'o al Futra, mi'a'j nun'a'j gard'ist'o'j evident'e kred'is sen'danĝer'e las'i mi'n liber'a en la konstru'aĵ'o, kiel okaz'is kutim'e antaŭ mi'a eskap'o, do oni ordon'is al mi de'nov'e ek'labor'i je mi'a antaŭ'a task'o.

Mi'a unu'a far'o est'is el'spur'i Perry, kiu'n mi trov'is, kiel kutim'e, absorb'it'a pri la dik'a'j volum'eg'o'j, kiu'j'n li laŭ'ordon'e dev'us nur sen'polv'ig'i kaj re'aranĝ'i sur nov'a'j bret'o'j.

Kiam mi en'ir'is la ĉambr'o'n, li ek'rigard'is mi'n, afabl'e kap'salut'is kaj tuj re'komenc'is si'a'n labor'o'n, kvazaŭ mi tut'e ne est'us for'est'int'a. Li'a indiferent'ec'o kaj mir'ig'is kaj ĉagren'is mi'n. Kaj jen mi risk'is mort'i por re'ven'i al li, sol'e pro mi'a'j dev'o'sent'o kaj am'o!

Perry!” mi ek'kri'is, “Ĉu vi ne hav'as vort'o'j'n por mi post mi'a long'a for'est'o?”

“Long'a for'est'o!” li ripet'is kun vid'ebl'a mir'o. “Kio'n vi vol'as dir'i?”

“Ĉu vi frenez'as, Perry? Ĉu vi vol'as dir'i, ke mi ne mank'is al vi, de kiam ni dis'iĝ'is pro la atak'ant'a dago en la aren'o?”

“De kiam!” li ripet'is. “Hom'o, mi ĵus re'ven'is de la aren'o! Vi re'ven'is preskaŭ tiel fru'e kiel mi. Efektiv'e, se vi for'est'us mult'e pli long'e, mi cert'e ek'tim'us, kaj mi ja intenc'is demand'i al vi, kiel vi fuĝ'is de la best'o, tuj post kiam mi fin'traduk'os ĉi tiu'n plej interes'a'n el'tir'aĵ'o'n.”

Perry, vi est'as frenez'a,” mi ek'kri'is. “Sci'as nur Di'o, kiel long'e mi for'est'is. Mi ir'is al ali'a'j land'o'j, el'trov'is nov'a'n gent'o'n de hom'o'j en Pelucidaro, vid'is la kult'o'n de la maharoj en ili'a kaŝ'it'a templ'o, kaj apenaŭ eskap'is viv'a de ili kaj de grand'a labirintodono, kiu'n mi renkont'is pli post'e, post mi'a long'a kaj ted'a vag'ad'o trans fremd'a'n mond'o'n. Mi mank'is dum tut'a'j monat'o'j, Perry, kaj nun vi apenaŭ paŭz'as de vi'a labor'o ĉe mi'a re'ven'o, kaj vi insist'as, ke ni apart'iĝ'is nur moment'o'n. Ĉu tiel vi trakt'as amik'o'n? Mi mir'as pri vi, Perry, kaj se mi pens'us eĉ dum moment'o, ke mi est'as por vi tiel bagatel'a, mi ne re'ven'us por risk'i pro vi mort'o'n en la man'o'j de la maharoj.”

La mal'jun'ul'o rigard'is mi'n dum long'a temp'o, antaŭ ol ek'parol'i. Li'a sulk'a vizaĝ'o montr'is konstern'a'n mien'o'n, kaj li'a'j okul'o'j esprim'is dolor'a'n bedaŭr'o'n.

David, mi'a fil'o,” li dir'is, “Kiel vi pov'us eĉ moment'e dub'i mi'a'n am'o'n al vi? Ĉi tie tem'as pri strang'aĵ'o, kiu'n mi ne pov'as kompren'i. Mi sci'as, ke mi ne est'as frenez'a, kaj mi est'as sam'e tiel cert'a, ke ankaŭ vi ne; sed kiel ni klar'ig'u la strang'a'j'n halucin'o'j'n, kiu'j'n ni ambaŭ ŝajn'e hav'is pri la temp'o'pas'o post ni'a last'a inter'vid'iĝ'o. Vi est'as cert'a, ke pas'is monat'o'j, dum mi est'as sam'grad'e cert'a, ke antaŭ unu hor'o mi sid'is ĉe vi'a flank'o en la amfiteatr'o. Ĉu iel ebl'as, ke ni ambaŭ prav'as, kaj sam'temp'e ambaŭ erar'as? Unu'e, dir'u al mi, kio est'as la temp'o, kaj ebl'e per tio mi pov'us solv'i ni'a'n problem'o'n. Ĉu vi kapt'as mi'a'n intenc'o'n?”

Mi ne kapt'is ĝi'n kaj dir'is tio'n.

“Jes,” daŭr'ig'is la mal'jun'ul'o, “ni ambaŭ prav'as. Por mi, klin'it'a super mi'a libr'o ĉi tie, ne pas'is mult'e da temp'o. Mi far'is mal'mult'e aŭ neni'o'n por mal'ŝpar'i mi'a'n fort'o'n, do mi bezon'is nek manĝ'o'n nek dorm'o'n, sed vi, kontraŭ'e, marŝ'is kaj batal'is kaj for'uz'is fort'o'n kaj hist'o'n, kiu dev'as re'konstru'iĝ'i per nutr'aĵ'o, do mult'a'j'n manĝ'o'j'n kaj dorm'o'j'n post kiam vi last'e vid'is mi'n, vi kompren'ebl'e mezur'as la temp'o'n grand'part'e laŭ tiu'j ag'o'j. Fakt'e, David, ne pov'as ekzist'i temp'o en Pelucidaro, kie mank'as rimed'o'j por mezur'i aŭ registr'i ĝi'n. La maharoj mem ne konsci'as pri io kiel la temp'o. Mi trov'as ĉi tie en ili'a'j literatur'a'j verk'o'j nur unu'sol'a'n gramatik'a'n temp'o'n, la prezenc'a'n. Ŝajn'as, ke ĉe ili ekzist'as nek preterit'o nek futur'o. Kompren'ebl'e, ni'a'j ekster'a'mond'a'j mens'o'j ne kapabl'as kompren'i tia'n cirkonstanc'o'n, sed ni'a'j last'a'j tra'viv'aĵ'o'j ŝajn'as montr'i ĝi'a'n ekzist'o'n.”

La tem'o est'is tro profund'a por mi, kaj mi tio'n dir'is, sed Perry ŝajn'e neni'o'n pli ĝu'is ol spekulativ'i pri ĝi, kaj aŭskult'int'e kun interes'o mi'a'n rakont'o'n pri la tra'viv'it'a'j aventur'o'j, li re'ir'is al la tem'o, kiu'n li facil'parol'e pri'detal'ad'is, kiam sag'ot'o en'ven'is kaj inter'romp'is li'a'n saĝ'um'ad'o'n.

“Ven'u!” ordon'is la en'trud'ul'o, gest'ant'e al mi. “La enket'ist'o'j parol'os kun vi.”

“Adiaŭ, Perry!” mi dir'is, man'prem'ant'e al la griz'ul'o. “Ebl'e ekzist'as nur prezenc'o kaj ebl'e ne ekzist'as la temp'o, sed mi est'as cert'a, ke mi baldaŭ komenc'os vojaĝ'o'n al la post'viv'o kaj neniam re'ven'os. Se vi kaj Gak sukces'os fuĝ'i, mi pet'as, ke vi promes'u el'serĉ'i Di'a'n la Bel'a, kaj dir'u, ke per mi'a'j last'a'j vort'o'j mi pet'is ŝi'a'n pardon'o'n pro mi'a ne'intenc'a ofend'o al ŝi, kaj ke mi'a sol'a dezir'o est'is plu'viv'i sufiĉ'e long'e por don'i satisfakci'o'n pro mi'a mal'bon'a far'o al ŝi.”

Larm'o'j ven'is en la okul'o'j'n de Perry.

“Mi ne pov'as kred'i, ke vi ne re'ven'os, David,” li dir'is. “Est'us terur'e eĉ pri'pens'i mi'a'n plu'a'n viv'o'n sen vi, inter ĉi tiu'j abomen'a'j kaj fi'a'j brut'o'j. Se ili for'pren'os vi'n, mi neniam fuĝ'os, ĉar mi sent'as mi'n pli sekur'a ĉi tie, ol mi est'us kie ajn ali'lok'e en ĉi tiu sub'ter'a mond'o. Adiaŭ, mi'a fil'o, adiaŭ!” Tiam li'a mal'jun'a voĉ'o ŝancel'iĝ'is kaj romp'iĝ'is, kaj kiam li kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n per si'a'j man'o'j, la sag'ot'a gard'ist'o krud'e ek'kapt'is mi'a'n ŝultr'o'n kaj ŝov'is mi'n el la kamer'o.

11-a ĉapitr'o
Kvar Mort'a'j MAHAROJ

Moment'o'n post'e, mi star'is antaŭ dek'o da maharoj—la soci'a'j enket'ist'o'j de Futra. Ili prezent'is al mi mult'a'j'n demand'o'j'n, per'e de sag'ot'a interpret'ist'o. Mi respond'is ĉiu'j'n ver'e. Ŝajn'is precip'e interes'i ili'n mi'a rakont'ad'o pri la ekster'a mond'o kaj la strang'a vetur'il'o, kiu port'is Perry kaj mi'n al Pelucidaro. Mi kred'is, ke mi ili'n konvink'is, kaj post long'a sid'ad'o en silent'o post la enket'o, mi atend'is, ke oni ordon'os al mi re'ir'i al mi'a loĝ'ej'o.

Dum tiu ŝajn'a silent'o ili diskut'is per'e de si'a strang'a, ne'parol'a lingv'o la merit'o'n de mi'a histori'o. Fin'e, la estr'o de la tribunal'o komunik'is la rezult'o'n de la kun'sid'o al la oficir'o, kiu estr'is la sag'ot'a'n gard'ist'ar'o'n.

“Ven'u,” li dir'is al mi, “vi est'as kondamn'it'a al la eksperiment'a'j fos'aĵ'o'j, ĉar vi aŭdac'is insult'i la inteligent'ec'o'n de la potenc'ul'o'j per la rid'ind'a histori'o, kiu'n vi tiel mal'prudent'e rakont'is al ili.”

“Ĉu vi vol'as dir'i, ke ili ne kred'is mi'n?”, mi demand'is, tut'e mir'ig'it'a.

“Kred'i vi'n!”, li dir'is. “Ĉu vi vol'as dir'i, ke vi atend'is, ke iu ajn kred'us tiel ne'ebl'a'n mensog'o'n?”

Est'is sen'esper'e, do mi marŝ'is en silent'o flank'e de mi'a eskort'o tra la mal'lum'a'j koridor'o'j kaj pas'ej'o'j al mi'a terur'a pere'o. En mal'alt'a urb'nivel'o ni ven'is al plur'a'j lum'ig'it'a'j kamer'o'j, en kiu'j ni vid'is plur'a'j'n maharojn okup'i si'n pri divers'a'j task'o'j. Mi'a eskort'o konduk'is mi'n al unu el tiu'j kamer'o'j, kaj antaŭ ol for'ir'i ili katen'is mi'n al flank'a mur'o. Ali'a'j hom'o'j est'is simil'e katen'it'a'j tie. Sur long'a tabl'o kuŝ'is viktim'o, kiam oni konduk'is mi'n en la kamer'o'n. Kelk'a'j maharoj ĉirkaŭ'star'is la kompat'ind'ul'o'n, ten'ant'e li'n al la tabl'o, por ke li ne mov'iĝ'u. Ali'a, ten'ant'e akr'a'n tranĉ'il'o'n en si'a tri'fingr'a antaŭ'pied'o, tranĉ'e mal'ferm'is la brust'o'n kaj abdomen'o'n de la viktim'o. Oni uz'is neni'a'n anestez'il'o'n, kaj est'is terur'e aŭd'i la kri'o'j'n kaj ĝem'o'j'n de la tortur'at'o. Ver'e, tio est'is venĝ'o'simil'a vivisekci'o. Mal'varm'a ŝvit'o ek'flu'is el mi'a'j por'o'j, kiam mi ek'kompren'is, ke baldaŭ ven'os mi'a vic'o. Kaj ne forges'u, ke kie ne ekzist'as la temp'o, mi pov'us facil'e imag'i, ke mi'a sufer'ad'o daŭr'as monat'o'j'n, antaŭ ol la mort'o fin'fin'e liber'ig'us mi'n!

La maharoj tut'e ne atent'is mi'n, kiam oni konduk'is mi'n en la kamer'o'n. Tiel profund'iĝ'int'a'j en si'a labor'o ili est'is, ke mi cert'is, ke ili eĉ ne sci'as, ke la sag'ot'o'j en'ir'is kun mi. La pord'o est'is proksim'a. Se nur mi pov'us ating'i ĝi'n! Sed tiu'j pez'a'j katen'o'j mal'ebl'ig'is i'o'n ajn tia'n. Mi ĉirkaŭ'rigard'is, serĉ'ant'e rimed'o'n por liber'iĝ'i el la ĉen'o'j. Sur la plank'o inter mi kaj la maharoj kuŝ'is et'a ĥirurgi'il'o, kiu'n unu el ili kred'ebl'e fal'ig'is. Ĝi aspekt'is ne mal'simil'e al buton'hok'o, sed ĝi est'is mult'e pli et'a, kaj hav'is akr'ig'it'a'n pint'o'n. Cent'foj'e dum mi'a knab'aĝ'o mi mal'ŝlos'is serur'o'j'n per buton'hok'o'j. Se nur mi pov'us ating'i tiu'n pec'et'o'n de polur'it'a ŝtal'o, mi ebl'e pov'us almenaŭ por'temp'e for'fuĝ'i.

Ramp'ant'e ĝis la lim'o de mi'a ĉen'o, mi trov'is, ke etend'ant'e unu man'o'n tiom, kiom mi pov'is, mi'a'j fingr'o'j rest'is ankoraŭ unu col'o'n for de la cel'at'a il'o. Est'is turment'e! Mi streĉ'is ĉiu'n fibr'o'n, sed mi ne pov'is ating'i ĝi'n.

Fin'e mi turn'iĝ'is, kaj etend'is unu pied'o'n al la objekt'o. Mi'a kor'o salt'is en mi'a'n gorĝ'o'n! Mi pov'is apenaŭ ek'tuŝ'i ĝi'n! Sed ebl'e en mi'a pen'o tir'i ĝi'n al mi, mi ne'vol'e ŝov'us ĝi'n ankoraŭ pli mal'proksim'e'n, kie ĝi est'us ne'ating'ebl'a! Mal'varm'a ŝvit'o ek'flu'is sur mi'n el ĉiu por'o. Mal'rapid'e kaj zorg'em'e mi far'is la pen'ad'o'n. Mi'a'j pied'fingr'o'j fal'is sur la mal'varm'a'n metal'o'n. Po'iom'e mi mov'is ĝi'n al mi, ĝis mi kred'is ĝi'n ating'ebl'a de mi'a man'o, kaj moment'o'n post'e, mi re'turn'iĝ'is, kaj la kar'a il'o est'is en mi'a man'o.

Mi diligent'e ek'labor'is je la mahara serur'o, kiu ten'is mi'a'n ĉen'o'n. Est'is rid'ind'e simpl'e. Eĉ infan'o pov'us tiel mal'ŝlos'i ĝi'n, kaj post moment'o mi est'is liber'a. La maharoj nun ŝajn'e fin'is si'a'n labor'o'n ĉe la tabl'o. Unu jam for'turn'iĝ'is kaj ekzamen'is ali'a'j'n viktim'o'j'n, ŝajn'e intenc'ant'e elekt'i la sekv'ont'a'n operaci'ot'o'n.

La dors'o'j de la ĉe'tabl'ul'o'j est'is turn'it'a'j al mi. Se ne est'us la est'aĵ'o, kiu marŝ'is al ni, mi pov'us fuĝ'i tuj tiu'moment'e. Mal'rapid'e, la est'ul'o al'proksim'iĝ'is al mi, kiam ĝi'a'n atent'o'n al'log'is grand'a sklav'o ĉen'it'a kelk'a'j'n jard'o'j'n dekstr'e de mi. Tie, la reptili'o ek'halt'is kaj komenc'is zorg'e ekzamen'i la kompat'ind'ul'o'n, kaj far'ant'e tio'n, ĝi turn'is si'a'n dors'o'n al mi dum moment'o, kaj ĝust'e tiam mi far'is du salt'eg'o'j'n, kiu'j port'is mi'n el la kamer'o en la koridor'o'n trans ĝi, laŭ kiu mi kur'is tiel rapid'e kiel mi kapabl'is. Kie mi est'as kaj kie'n mi ir'as—tio'n mi ne sci'is. Mi'a sol'a pens'o est'is plej'ebl'e mal'proksim'ig'i mi'n de tiu tim'ind'eg'a tortur'kamer'o.

Post'e, mi redukt'is mi'a'n rapid'ec'o'n al vigl'a marŝ'ad'o, kaj pli post'e, ek'tim'ant'e la danĝer'o'n, ke mi'n traf'us nov'a mal'agrabl'a situaci'o, se mi mal'zorg'us, mi mov'iĝ'is ankoraŭ pli mal'rapid'e kaj zorg'em'e. Post temp'et'o mi ven'is al koridor'o, kiu ŝajn'is iel mister'e kon'at'a al mi, kaj iom post'e, hazard'e rigard'ant'e en kamer'o'n flank'e de la koridor'o, mi vid'is tri maharojn volv'iĝ'int'a'j'n en dorm'ad'o sur lit'o el fel'o'j. Mi preskaŭ jubil'is laŭt'e pro ĝoj'o kaj trankvil'iĝ'o. Est'is la sam'a koridor'o kaj la sam'a'j maharoj, al kiu'j mi intenc'is asign'i tiel grav'a'n rol'o'n en ni'a fuĝ'o el Futra. La Providenc'o ver'e grac'is mi'n, ĉar la reptili'o'j ankoraŭ dorm'is.

Nun la unu'sol'a grand'a danĝer'o est'is la re'ir'o al la super'a'j nivel'o'j por serĉ'i Perry kaj Gak, sed ĉar neni'o ali'a est'is far'ebl'a, mi rapid'is supr'e'n. Kiam mi ating'is la frekvent'at'a'j'n part'o'j'n de la konstru'aĵ'o, mi trov'is grand'a'n ŝarĝ'o'n da fel'o'j en angul'o, kaj tiu'j'n mi lev'is al mi'a kap'o, port'ant'e ili'n tiel, ke la rand'o'j kaj angul'o'j pend'is ĉirkaŭ mi'a'j ŝultr'o'j, tut'e kaŝ'ant'e mi'a'n vizaĝ'o'n. Tiel kamufl'it'e, mi trov'is Perry kaj Gak kun'e en la kamer'o, kie ni manĝ'ad'is kaj dorm'ad'is.

Ne neces'as dir'i, ke ambaŭ ĝoj'is vid'i mi'n, kvankam ili kompren'ebl'e sci'is neni'o'n pri la sort'o, al kiu kondamn'is mi'n la juĝ'ist'o'j. Ni decid'is perd'i neniom da temp'o antaŭ ol efektiv'ig'i ni'a'n fuĝ'plan'o'n, ĉar mi ne pov'us esper'i rest'i long'e kaŝ'it'a de la sag'ot'o'j, kaj mi ne bon'e pov'us por'ĉiam'e port'i tiu'n amas'o'n da fel'o'j sur mi'a kap'o sen vek'i suspekt'o'n. Tamen, est'is kred'ebl'e, ke per ĝi mi pov'us sen'danĝer'e tra'ir'i la plen'a'j'n koridor'o'j'n kaj kamer'o'j'n de la super'a'j nivel'o'j, do mi ek'ir'is kun Perry kaj Gak—ĉe kio la fetor'o de la mal'bon'e tan'it'a'j fel'o'j dum'e preskaŭ sufok'is mi'n.

Kun'e, ni ir'is al la unu'a vic'o da koridor'o'j sub la ĉef'etaĝ'o de la konstru'aĵ'o'j, kaj tie Perry kaj Gak halt'is por atend'i mi'n. La konstru'aĵ'o'j est'as fos'it'a'j el la formaci'o de solid'a kalk'ŝton'o. Ili'a arkitektur'o est'as pro absolut'e neni'o rimark'ind'a. La ĉambr'o'j est'as foj'e rekt'angul'a'j, foj'e rond'a'j, kaj foj'e oval'a'j. La koridor'o'j, kiu'j ili'n kun'ig'as, est'as mal'larĝ'a'j kaj ne ĉiam rekt'a'j. La kamer'o'j est'as lum'ig'it'a'j per difuz'it'a sun'lum'o reflekt'it'a tra tub'o'j simil'a'j al tiu'j, per kiu'j oni lum'ig'is la avenu'o'j'n. Ju pli mal'alt'a'j la kamer'vic'o'j, des pli mal'lum'e. La plej'mult'o de la koridor'o'j est'as tut'e ne'lum'ig'it'a'j. La maharoj pov'as vid'i tre bon'e en du'on'mal'lum'o.

Sur'voj'e al la ĉef'etaĝ'o ni renkont'is mult'a'j'n maharojn, sag'ot'o'j'n kaj sklav'o'j'n; sed neni'u atent'is ni'n, ĉar ni iĝ'is part'o de la ordinar'a viv'o en la koridor'o. Est'is nur unu'sol'a en'ir'ej'o konduk'ant'a el la lok'o al la avenu'o, kaj ĝi est'is bon'e gard'at'a de sag'ot'o'j—sol'e ĉi tiu'n pord'o'n ni ne rajt'is tra'pas'i. Fakt'e, est'is mal'permes'it'e al ni ankaŭ en'ir'i la sub'a'j'n koridor'o'j'n kaj apartament'o'j'n, krom je apart'a'j okaz'o'j, kiam oni ordon'is al ni tio'n far'i; sed ĉar ili konsider'is ni'n mal'super'a speci'o sen inteligent'ec'o, ili ne hav'is kaŭz'o'n tim'i, ke ni per tio pov'us far'i i'a'n mal'bon'o'n, do oni ne mal'help'is al ni en'ir'i la koridor'o'n, kiu konduk'is mal'supr'e'n.

Volv'it'a'j'n en fel'o, mi port'is tri glav'o'j'n kaj la du paf'ark'o'j'n kaj la sag'o'j'n, kiu'j'n Perry kaj mi far'is. Ĉar mult'a'j sklav'o'j port'is fel'e volv'it'a'j'n ŝarĝ'o'j'n ĉiu'direkt'e, neni'u trov'is mi'a'n ŝarĝ'o'n menci'ind'a. Kie mi las'is Gak kaj Perry, ne est'is ali'a'j est'ul'o'j vid'ebl'a'j, do mi tir'is unu glav'o'n el la pak'aĵ'o, kaj las'ant'e la ceter'a'j'n arm'il'o'j'n ĉe Perry, mi ek'ir'is sol'a al la mal'super'a'j nivel'o'j.

Ven'int'e en la apartament'o'n, en kiu dorm'is la tri maharoj, mi silent'e en'ir'is pied'pint'e, ne memor'ant'e, ke la kre'it'aĵ'o'j ne kapabl'as aŭd'i. Per rapid'a tra'pik'o tra la kor'o mi mort'ig'is la unu'a'n, sed mi'a du'a tra'pik'o ne est'is tiel bon'traf'a, tiel ke antaŭ ol mi pov'is mort'ig'i la ven'ont'a'n el mi'a'j viktim'o'j, ĝi ĵet'is si'n kontraŭ la tri'a, kiu rapid'e supr'e'n'salt'is, kontraŭ'star'ant'e mi'n per vast'e mal'ferm'it'a'j makzel'o'j. Sed batal'ad'o ne est'as okup'o, kiu'n la mahara ras'o ŝat'as, kaj kiam la est'ul'o vid'is, ke mi jam sen'viv'ig'is du el ĝi'a'j kun'ul'o'j kaj ke mi'a glav'o est'as ruĝ'a de ili'a sang'o, ĝi hast'e for'kur'is de mi. Sed mi est'is tro rapid'a por ĝi, do, du'on'e salt'ant'e, du'on'e flug'ant'e, ĝi for'hast'is laŭ ali'a koridor'o, dum mi sekv'is tuj post ĝi.

Ĝi'a eskap'o signif'us la tut'a'n ruin'iĝ'o'n de ni'a'j plan'o'j, kaj tre probabl'e mi'a'n tuj'a'n mort'o'n. Tiu pens'o don'is flug'il'o'j'n al mi'a'j pied'o'j; sed eĉ en la plej bon'a kaz'o mi pov'is nur egal'i la rapid'ec'o'n de la salt'ant'a est'ul'o antaŭ mi.

Tut'e subit'e ĝi for'turn'is si'n en apartament'o'n dekstr'e de la koridor'o, kaj en'rapid'ant'e moment'o'n post'e, mi front'is du el la maharoj. Tiu, kiu est'is tie, kiam ni en'ir'is, okup'is si'n per kelk'a'j metal'a'j uj'o'j, en kiu'j'n oni met'is pulvor'o'j'n kaj flu'aĵ'o'j'n, se juĝ'i sur'baz'e de la vic'o de flakon'o'j kuŝ'ant'a'j sur la benk'o, ĉe kiu ĝi labor'is. Mi tuj kompren'is, en kiu'n lok'o'n mi est'is ven'int'a. Jen ĝust'e tiu ĉambr'o, pri kiu Perry don'is al mi detal'a'j'n instrukci'o'j'n, per kiu'j mi trov'u ĝi'n. Ĝi est'is la sub'ter'a kamer'o, en kiu oni kaŝ'is la Grand'a'n Sekret'o'n de la mahara ras'o. Kaj sur la benk'o, flank'e de la flakon'o'j, kuŝ'is la fel'e bind'it'a libr'o, kiu en'ten'is la sol'a'n kopi'o'n de la afer'o, kiu'n mi dev'is el'serĉ'i post la mort'ig'o de la tri dorm'ant'a'j maharoj.

Ne est'is ali'a el'ir'ej'o el la ĉambr'o ol la pord'o, en kiu mi nun star'is, front'ant'e la du tim'ind'a'j'n reptili'o'j'n. Mi sci'is, ke pel'it'a'j en angul'o'n ili batal'us kiel demon'o'j, kaj ili est'is bon'e ekip'it'a'j por batal'i, se ili nepr'e dev'us. Kun'e, ili impet'is sur mi'n, kaj kvankam mi tuj tra'pik'is la kor'o'n de unu el ili, la ali'a al'fiks'is si'a'j'n bril'a'j'n dent'eg'o'j'n sur mi'a'n glav'brak'o'n super la kubut'o, kaj tiam komenc'is per si'a'j akr'a'j ung'eg'o'j rast'grat'i mi'a'n korp'o'n, ŝajn'e por el'ŝir'i mi'a'j'n intern'aĵ'o'j'n. Mi konstat'is, ke est'as sen'util'e esper'i liber'ig'i mi'a'n brak'o'n el tiu potenc'a, prem'eg'a kapt'iĝ'o, kiu ŝajn'is de'tranĉ'i mi'a'n brak'o'n de mi'a korp'o. La dolor'o, kiu'n mi sufer'is, est'is intens'a, sed ĝi serv'is nur por spron'i mi'n al pli grand'a'j pen'o'j por venk'i mi'a'n kontraŭ'ul'o'n.

Tie'n kaj re'e'n sur la plank'o ni lukt'is—la maharo don'is al mi terur'a'j'n, tranĉ'a'j'n bat'o'j'n per si'a'j antaŭ'pied'o'j, dum mi klopod'is ŝirm'i mi'a'n korp'o'n per mi'a mal'dekstr'a man'o, sam'temp'e prov'ant'e trov'i okaz'o'n por trans'don'i mi'a'n kling'o'n el mi'a nun sen'util'a glav'man'o al ties rapid'e mal'fort'iĝ'ant'a par'ul'o. Fin'fin'e mi sukces'is, kaj per tio, kio ŝajn'is est'i mi'a last'a unc'o da fort'o, mi pik'is la kling'o'n tra la mal'bel'a korp'o de mi'a mal'amik'o. Tiel sen'son'e kiel ĝi batal'is, ĝi mort'is, kaj kvankam mal'fort'a pro dolor'o kaj sang'o'perd'o, mi kun emoci'o de triumf'a fier'ec'o trans'paŝ'is ĝi'a'n konvulsi'e rigid'iĝ'ant'a'n kadavr'o'n kaj ek'kapt'is la plej potenc'a'n sekret'o'n de tiu mond'o. Unu sol'a ek'rigard'o cert'ig'is mi'n, ke ĝi est'as ĝust'e tiu afer'o, kiu'n Perry pri'skrib'is al mi.

Kaj ek'kapt'ant'e ĝi'n, ĉu mi pre'pens'is, kio'n tio signif'as por la hom'ar'o de Pelucidaro—ĉu fulm'is tra mi'a mens'o la pens'o, ke sen'nombr'a'j ankoraŭ ne'nask'it'a'j generaci'o'j de mi'a propr'a speci'o hav'os kaŭz'o'n ador'i mi'n pro la afer'o, kiu'n mi plen'um'is por ili? Ĉu? Ne est'i tiel. Mi pri'pens'is bel'a'n oval'a'n vizaĝ'o'n, rigard'ant'a'n el kristal'e pur'a'j okul'o'j tra ond'ant'a amas'o da nigr'eg'a'j har'o'j. Mi pri'pens'is ruĝ'eg'a'j'n lip'o'j'n, de Di'o far'it'a'j por kis'ad'o. Kaj mi tut'e subit'e, sen rekt'a instig'o, star'ant'e sol'a en la sekret'a kamer'o de la maharoj de Pelucidaro, ek'sci'is, ke mi am'as Di'a'n la Bel'a.

12-a ĉapitr'o
Post'ĉas'o

Dum moment'o mi star'is tie, pens'ant'e pri ŝi, kaj tiam mi sopir'ĝem'ant'e met'is la libr'o'n mal'antaŭ la rimen'o'n, kiu ten'is mi'a'n zon'tuk'o'n, kaj turn'iĝ'is por for'las'i la apartament'o'n. Mal'supr'e de la koridor'o, kiu konduk'as supr'e'n el la mal'supr'a'j kamer'o'j, mi fajf'is per la antaŭ'aranĝ'it'a signal'o, kiu anonc'is al Perry kaj Gak, ke mi est'is sukces'int'a. Moment'o'n post'e, ili star'is ĉe mi'a flank'o, kaj je mi'a mir'o mi vid'is, ke Huĝa la Ruz'a akompan'as ili'n.

“Li kun'iĝ'is kun ni,” klar'ig'is Perry, “kaj ne permes'is ne'i. Tiu ul'o est'as vulp'o. Li flar'as eskap'o'n, kaj prefer'e ol mal'sukces'ig'i ni'a'n ŝanc'o'n nun, mi dir'is, ke mi konduk'os li'n al vi, por ke vi decid'u, ĉu li akompan'u ni'n.”

Mi ne hav'is am'o'n por Huĝa, kaj mi ne fid'is li'n. Mi cert'is, ke li perfid'us ni'n, se li kred'us tio'n profit'o'don'a; sed mi vid'is neniu'n el'turn'iĝ'o'n, kaj la fakt'o, ke mi mort'ig'is kvar maharojn, anstataŭ kiel plan'it'e nur tri, ebl'ig'is inkluziv'i la vir'o'n en ni'a fuĝ'plan'o.

“Nu, bon'e,” mi dir'is, “vi pov'os akompan'i ni'n, Huĝa, sed je la unu'a sign'o de perfid'o, mi tra'pik'os vi'n per mi'a glav'o. Ĉu vi kompren'as?”

Li dir'is, ke jes.

Iom post'e ni est'is for'ig'int'a'j la haŭt'o'j'n de sur la kvar maharoj, kaj tiel bon'e ni sukces'is ramp'i en ili'a'n intern'o'n, ke ni'a ŝanc'o eskap'i ne'rimark'it'e el Futra ŝajn'is bon'eg'a. Ne est'is facil'a task'o kun'fiks'i la haŭt'o'j'n tie, kie ni ili'n tra'tranĉ'is ĉe la ventr'o por for'ig'i ili'n de la intern'aĵ'o'j, sed mi rest'is ekster'e, ĝis ĉiu'j ali'a'j kun mi'a help'o est'is en'kudr'it'a'j, kaj las'is apertur'o'n en la brust'o de la haŭt'o de Perry, tra kiu li pov'is el'met'i la man'o'j'n por en'kudr'i mi'n, kaj tiel ni ver'e pov'is mult'e pli bon'e plen'um'i ni'a'n plan'o'n, ol mi esper'is. Ni sukces'is ten'i la kap'o'j'n lev'it'a'j, met'ant'e ni'a'j'n glav'o'j'n tra la kol'o'j, kaj sam'manier'e ni pov'is ili'n mov'i laŭ viv'ec'a manier'o. Ni'a plej grand'a mal'facil'aĵ'o est'is la palm'o'pied'o'j, sed eĉ tiu'n problem'o'n ni fin'e solv'is, tiel ke kiam ni mov'iĝ'is, ni aspekt'is tut'e natur'a'j. Tru'et'o'j pik'it'a'j en la puf'a'j gorĝ'o'j, en kiu'j'n ni met'is ni'a'j'n kap'o'j'n, permes'is al ni vid'i sufiĉ'e bon'e por konduk'i ni'n mem antaŭ'e'n.

Tiel ni ek'ir'is supr'e'n al la ĉef'etaĝ'o de la konstru'aĵ'o. Gak ir'is antaŭ'e en la strang'a parad'o, post'e sekv'is Perry, sekv'it'a de Huĝa, dum mi ir'is mal'antaŭ'e, admon'int'e Huĝan, ke mi'a glav'o est'is tiel aranĝ'it'a, ke mi pov'us pik'i ĝi'n tra la kap'o de mi'a kostum'o en li'a'n intern'aĵ'o'n, se li montr'us hezit'em'o'n.

Kiam la bru'o de rapid'ant'a'j pied'o'j avert'is mi'n, ke ni en'ir'as la plen'a'j'n koridor'o'j'n de la ĉef'etaĝ'o, mi'a kor'o salt'is ĝis mi'a buŝ'o. Tut'e sen hont'o'sent'o mi konfes'as, ke mi tim'is—neniam antaŭ'e aŭ post'e en mi'a viv'o mi spert'is tia'n sufer'eg'o'n de anim'brul'a tim'o kaj ne'cert'ec'o, kia mi'n frap'is. Se ebl'us ŝvit'i sang'o'n, mi ŝvit'is ĝi'n tiam.

Mal'rapid'e, laŭ la paŝ'manier'o kutim'a ĉe la maharoj, kiam ili ne uz'as si'a'j'n flug'il'o'j'n, ni tra'ramp'is amas'o'j'n da okup'it'a'j sklav'o'j, sag'ot'o'j kaj maharoj. Post temp'o, kiu ŝajn'is etern'ec'o, ni ating'is la ekster'a'n pord'o'n, kiu konduk'as en la ĉef'a'n avenu'o'n de Futra. Mult'a'j sag'ot'o'j star'is ĉirkaŭ la voj'kruc'iĝ'o. Ili ek'rigard'is Gak, kiam li silent'e paŝ'is inter ili. Tiam pas'is Perry, kaj tiam Huĝa. Nun est'is mi'a vic'o, kaj en subit'a atak'o de glaci'ig'a terur'o, mi konstat'is, ke la varm'a sang'o el mi'a vund'it'a brak'o gut'as mal'supr'e'n tra la mort'a pied'o de la mahara haŭt'o, kiu'n mi port'is, kaj las'is si'a'n sang'a'n spur'o'n sur la pavim'o, ĉar mi vid'is, ke sag'ot'o atent'ig'is si'a'n kun'ul'o'n pri ĝi.

La gard'ist'o paŝ'is antaŭ mi'n, kaj fingr'o'montr'ant'e al mi'a sang'ant'a pied'o, al'parol'is mi'n per la gest'o'lingv'o, kiu'n tiu'j du speci'o'j uz'as kiel komunik'il'o'n. Eĉ se mi sci'us, kio'n li dir'is, mi ne pov'us respond'i per la mort'aĵ'o, kiu mi'n kovr'is. Mi foj'e vid'is grand'a'n maharon glaci'ig'i tro'mem'fid'a'n sag'ot'o'n per si'a nur'a rigard'o. Tio ŝajn'is mi'a sol'a esper'o, do mi ĝi'n prov'is. Halt'iĝ'int'e, mi mov'is mi'a'n glav'o'n tiel, ke est'iĝ'is la impres'o, ke la mort'a kap'o esplor'e rigard'as la goril'o-hom'o'n. Dum long'a moment'o, mi star'is tut'e sen'mov'a, rigard'ant'e la ul'o'n per tiu'j mort'a'j okul'o'j. Post'e mi mal'lev'is la kap'o'n, kaj mal'rapid'e daŭr'ig'is paŝ'i antaŭ'e'n. Dum moment'o, ĉio de'pend'is de tio, sed antaŭ ol mi li'n tuŝ'is, la gard'ist'o paŝ'is flank'e'n, kaj mi pas'is en la avenu'o'n.

Ni ir'is antaŭ'e'n sur la larĝ'a strat'o, sed nun ni est'is ekster danĝer'o pro la mult'nombr'ec'o de ni'a'j mal'amik'o'j, kiu'j ni'n ĉirkaŭ'is ĉiu'flank'e. Bon'ŝanc'e, est'is grand'a procesi'o da maharoj ir'ant'a'j al la mal'profund'a lag'o, kiu kuŝ'as je unu mejl'o aŭ iom pli for de la urb'o. Ili ir'ad'as tie'n por praktik'i si'a'j'n amfibi'a'j'n em'o'j'n, plonĝ'ant'e por kapt'i fiŝ'et'o'j'n kaj ĝu'ant'e la mal'varm'a'n profund'o'n de la akv'o. Ĝi est'as lag'o de ne'sal'a akv'o, mal'profund'a kaj sen la pli grand'a'j reptili'o'j, kiu mal'ebl'ig'as uz'ad'o'n de la grand'a'j mar'o'j de Pelucidaro al ĉiu'j, krom si mem.

En la mez'o de la amas'o, ni pas'is supr'e'n laŭ la ŝtup'o'j kaj el'ir'is ekster'e'n sur la eben'aĵ'o'n. Dum iom long'a distanc'o, Gak sekv'is la river'et'o'n, kiu flu'as al la lag'o, sed fin'e, ĉe la fund'o de ravin'et'o, li ek'halt'is, kaj tie ni rest'is, ĝis ĉiu'j est'is preter'pas'int'a'j kaj ni est'is sol'a'j. Tiam, ankoraŭ en la ni'a'j kostum'o'j, ni ek'ir'is rekt'e for de Futra.

La varm'eg'o de la vertikal'a'j sun'radi'o'j rapid'e far'is ni'a'j'n abomen'a'j'n karcer'o'j'n ne'el'ten'ebl'a'j, do trans'ir'int'e mal'alt'a'n alt'aĵ'o'n kaj en'ir'int'e ŝirm'o'don'a'n arb'ar'o'n, ni fin'e for'met'is la maharajn haŭt'o'j'n, per kiu'j ni ven'is ĝis tie en sekur'ec'o.

Mi ne ted'os vi'n pri la detal'o'j de tiu amar'a kaj sufer'ig'a fuĝ'o. Kiel ni vojaĝ'is per obstin'a kur'ad'o, ĝis ni fal'is ter'e'n pro lac'o. Kiel ni'n atak'is strang'a'j kaj tim'ind'a'j best'o'j. Kiel ni apenaŭ eskap'is la kruel'a'j'n dent'eg'o'j'n de leon'o'j kaj tigr'o'j, kies grand'ec'o et'ig'us ĝis rid'ind'a sen'signif'ec'o la plej grand'a'j'n felis'o'j'n de la ekster'a mond'o.

Plu kaj plu ni rapid'is, kun unu'sol'a intenc'o: plej'ebl'e mal'proksim'ig'i ni'n de Futra. Gak konduk'is ni'n al si'a propr'a land'o—la land'o Sari. Montr'iĝ'is neni'u sign'o de post'ĉas'o, kaj tamen ni cert'is, ke ie mal'antaŭ ni persist'a'j sag'ot'o'j sekv'as ni'a'n spur'o'n. Gak dir'is, ke ili neniam mal'sukces'is ĉas'e el'trov'i si'a'j'n ĉas'at'o'j'n, ĝis ili kapt'is tiu'j'n aŭ est'is mem retret'ig'it'a'j de pli fort'a milit'ist'ar'o.

Ni'a sol'a esper'o, li dir'is, est'is ating'i li'a'n trib'o'n, kies fort'o tut'e sufiĉ'is en la mont'ar'a fortik'ej'o por for'batal'i iu'n ajn nombr'o'n da sag'ot'o'j.

Kaj fin'fin'e, post laŭ'ŝajn'e monat'o'j'n, kaj kiel mi nun sci'as, ebl'e jar'o'j, ni ven'is ĝis lok'o, kie ni pov'is vid'i la griz'brun'a'n krut'aĵ'o'n, kiu border'as la antaŭ'mont'et'o'j'n de Sari. Kaj preskaŭ sam'moment'e, Huĝa, kiu ĉiam rigard'is tiom mal'antaŭ'e'n kiom antaŭ'e'n, anonc'is, ke li pov'as vid'i ar'o'n de vir'o'j mal'antaŭ ni, super'ir'ant'e mal'alt'a'n mont'eĝ'o'n. Est'is la long'e atend'it'a post'sekv'ant'ar'o.

Mi demand'is al Gak, ĉu ni pov'us ating'i Sari sufiĉ'e fru'e por ili'n eskap'i.

“Ebl'e,” li respond'is, “sed vi trov'os, ke la sag'ot'o'j pov'as ir'i per ne'kred'ebl'a rapid'ec'o, kaj ĉar ili est'as preskaŭ ne'lac'ig'ebl'a'j, ili est'as sen'dub'e mult'e pli freŝ'a'j ol ni. Plu'e—” li paŭz'is, ek'rigard'ant'e Perry.

Mi sci'is, kio'n li pens'is. La mal'jun'ul'o est'is preskaŭ el'ĉerp'it'a. Dum grand'a part'o de ni'a fuĝ'ad'o, aŭ Gak aŭ mi du'on'e apog'is li'n dum la marŝ'ad'o. Kun tia handikap'o, eĉ mal'pli rapid'a'j post'sekv'ant'o'j ol la sag'ot'o'j pov'us facil'e ĝis'ating'i ni'n, antaŭ ol ni pov'us trans'ir'i la krud'a'n alt'aĵ'o'n, kiu'n ni front'is.

“Vi kaj Huĝa ir'u antaŭ'e,” mi dir'is. “Perry kaj mi al'ven'os, se ni pov'os. Ni ne pov'as vojaĝ'i tiel rapid'e kiel vi, kaj ne neces'as, ke vi mort'u pro tio. Ĝi est'as ne'evit'ebl'a. Ni dev'os ĝi'n front'i.”

“Mi ne for'las'os kamarad'o'n,” est'is la simpl'a respond'o de Gak. Mi ne sci'is, ke tiu grand'a, vil'a pra'epok'a vir'o hav'as tiel nobl'a'n karakter'o'n intern'e de si. Mi ĉiam ŝat'is li'n, sed nun, al'don'iĝ'is honor'o kaj respekt'o al mi'a ŝat'o. Jes, ankaŭ am'o.

Sed tamen mi plu'urĝ'is li'n antaŭ'e'n, insist'ant'e, ke se li pov'os ating'i si'a'n popol'o'n, li ebl'e pov'os ven'ig'i sufiĉ'e grand'a'n milit'ist'ar'o'n por for'pel'i la sag'ot'o'j'n kaj sav'i Perry kaj mi'n.

Sed ne, li rifuz'is for'las'i ni'n, kaj tiel fin'iĝ'is la diskut'o, sed li sugest'is, ke Huĝa rapid'u antaŭ'e'n por avert'i la sarianojn pri la danĝer'o al la reĝ'o. Ne neces'is mult'e da instig'ad'o por ek'marŝ'ig'i Huĝan—la nur'a ide'o sufiĉ'is por for'send'i li'n salt'e antaŭ'e'n en la antaŭ'mont'et'o'j'n, kiu'j'n ni inter'temp'e ating'is.

Perry sci'is, ke li en'danĝer'ig'as la viv'o'n de Gak kaj mi, kaj la mal'jun'ul'o preskaŭ insist'e pet'eg'is, ke ni antaŭ'e'n'ir'u sen li, kvankam mi sci'is, ke li sufer'as ver'a'n angor'o'n de terur'o je la pens'o, ke li pov'us fal'i en la man'o'j'n de la sag'ot'o'j. Fin'e, Gak part'e solv'is la problem'o'n, lev'ant'e Perry per si'a'j potenc'a'j brak'o'j kaj port'ant'e li'n. Dum tiu ag'manier'o mal'rapid'ig'is Gak, li pov'is tamen antaŭ'e'n'ir'i pli rapid'e tiel, ol kiam li du'on'e apog'is la stumbl'ant'a'n mal'jun'ul'o'n.

13-a ĉapitr'o
La Ruz'ul'o

La sag'ot'o'j rapid'e proksim'iĝ'is al ni, ĉar vid'int'e ni'n, ili mult'e akcel'is si'a'n rapid'ec'o'n. Plu kaj plu ni stumbl'is supr'e'n laŭ la mal'larĝ'a kanjon'o, kiu'n Gak elekt'is por proksim'iĝ'i al la alt'aĵ'o de Sari. Ambaŭ'flank'e alt'iĝ'is apik'a'j krut'aĵ'o'j el bel'eg'a plur'kolor'a rok'o, dum sub ni'a'j pied'o'j la dens'a mont'o'herb'o prezent'is mol'a'n kaj sen'bru'a'n tapiŝ'o'n. De kiam ni en'ir'is la kanjon'o'n, ni tut'e ne vid'is ni'a'j'n post'sekv'ant'o'j'n, kaj mi komenc'is esper'i, ke ili perd'is ni'a'n spur'o'n, kaj ke ni ating'os la nun rapid'e proksim'iĝ'ant'a'j'n krut'aĵ'o'j'n ĝust'a'temp'e por supr'e'n'grimp'i ili'n, antaŭ ol est'i ating'it'a'j.

Antaŭ ni, ni nek vid'is nek aŭd'is sign'o'n, kiu pov'us aŭgur'i la sukces'o'n de la komisi'o de Huĝa. Inter'temp'e li dev'us est'i ating'int'a la antaŭ'posten'o'j'n de la sarianoj, kaj ni dev'us almenaŭ aŭd'i la sovaĝ'a'j'n kri'o'j'n de la trib'an'o'j, dum ili svarm'as al si'a'j arm'il'o'j por respond'i la reĝ'a'n help'al'vok'o'n. Post moment'o, la sever'aspekt'a'j krut'aĵ'o'j antaŭ ni dev'us nigr'iĝ'i je pra'epok'a'j milit'ist'o'j. Sed okaz'is neni'o tia—efektiv'e, la Ruz'ul'o perfid'is ni'n. Tiu'moment'e, kiam ni atend'is vid'i sari'a'j'n lanc'port'ant'o'j'n kur'atak'i mal'antaŭ Huĝa por help'i al ni, la poltron'a perfid'ul'o kaŝ'ir'ad'is ĉe la ekster'aĵ'o'j de la plej proksim'a sari'a vilaĝ'o, por ke li pov'u en'ven'i de la ali'a flank'o, kiam est'os tro mal'fru'e por sav'i ni'n, kaj pretend'i, ke li perd'iĝ'is inter la mont'o'j.

Huĝa ankoraŭ ten'is rankor'o'n kontraŭ mi pro la bat'o, kiu'n mi don'is por protekt'i Di'a'n, kaj li'a malic'a spirit'o permes'is eĉ buĉ'ofer'i ni'n ĉiu'j'n, por ke li si'n venĝ'u kontraŭ mi.

Dum ni pli'proksim'iĝ'is al la barier'a'j krut'aĵ'o'j, kaj aper'is neni'u sign'o de sav'ant'a'j sarianoj, Gak iĝ'is kaj koler'a kaj tim'ig'it'a, kaj baldaŭ, kiam la bru'o'j de rapid'e proksim'iĝ'ant'a post'sekv'ant'ar'o traf'is ni'a'j'n orel'o'j'n, li kri'is al mi trans si'a ŝultr'o, ke ni est'as perd'it'a'j.

Rigard'ant'e mal'antaŭ'e'n, mi ek'vid'is la unu'a'n el la sag'ot'o'j ĉe la for'a ekstrem'o de ampleks'a etend'iĝ'o de la kanjon'o, tra kiu ni ĵus pas'is, kaj tiam subit'a turn'iĝ'o for'ig'is el mi'a vid'o la mal'bel'a'n best'aĉ'o'n, sed la laŭt'a ulul'o de triumf'a rabi'o, kiu lev'iĝ'is mal'antaŭ ni, pruv'is, ke la goril'o'vir'o vid'is ni'n.

De'nov'e, la kanjon'o abrupt'e turn'iĝ'is mal'dekstr'e'n, sed dekstr'e ali'a branĉ'o dis'etend'iĝ'is mal'pli devi'e de la ĝeneral'a direkt'o, tiel, ke ĝi pli aspekt'is kiel la ĉef'a kanjon'o ol la mal'dekstr'a branĉ'o. La sag'ot'o'j est'is nun ne pli ol du'cent kvin'dek jard'o'j'n mal'antaŭ ni, kaj mi vid'is, ke est'us sen'esper'e prov'i eskap'i ali'e ol per ruz'aĵ'o. Est'is mal'grand'a ebl'o sav'i Gak kaj Perry, kaj kiam mi ating'is la dis'branĉ'iĝ'o'n de la kanjon'o, mi risk'is ĝi'n.

Halt'ant'e tie, mi atend'is, ĝis la plej antaŭ'a sag'ot'o kur'is en mi'a'n vid'kamp'o'n. Gak kaj Perry jam mal'aper'is ĉirkaŭ angul'o en la mal'dekstr'a kanjon'o, kaj kiam la sovaĝ'a kri'o de la sag'ot'o anonc'is, ke li mi'n vid'is, mi turn'iĝ'is kaj ek'kur'is laŭ la dekstr'a branĉ'o. Mi'a ruz'o sukces'is, kaj la tut'a band'o de hom'ĉas'ant'o'j impet'e post'kur'is mi'n en unu kanjon'o'n, dum Gak port'is Perry ekster danĝer'o'n laŭ la ali'a.

Kur'ad'o neniam est'is mi'a plej bon'a atlet'a kapabl'o, kaj nun, kiam mi'a viv'o mem de'pend'is je rapid'eg'a kur'ad'o, mi ne pov'as dir'i, ke mi kur'is pli bon'e ol tiam, kiam mi'a aĉ'a baz'kur'ad'o[18] el'vok'is sur mi'n el la spekt'ant'ar'o la raŭk'a'j'n kaj riproĉ'a'j'n kri'o'j'n “glaci'ĉar'o” kaj “Vok'u taksi'o'n!”.

La sag'ot'o'j rapid'e proksim'iĝ'is al mi. Precip'e danĝer'a est'is unu, pli rapid'a ol si'a'j koleg'o'j, kiu est'is tim'ind'e proksim'a. La kanjon'o far'iĝ'is nur'a rok'oz'a fend'o, krud'e alt'iĝ'ant'a je krut'a dekliv'o al kio ŝajn'is pas'ej'o inter du ambaŭ'flank'a'j mont'o'pint'o'j. Kio kuŝ'is ali'a'flank'e, mi eĉ ne pov'is diven'i—ebl'e apik'a krut'aĵ'o de cent'o'j da fut'o'j en la val'o'n sur la ali'a flank'o. Ĉu ebl'e mi kur'is en sen'el'ir'ej'o'n?

Konstat'int'e, ke mi ne pov'us esper'i antaŭ'kur'i la sag'ot'o'j'n ĝis la supr'o de la kanjon'o, mi decid'is risk'i ĉio'n je klopod'o halt'ig'i ili'n provizor'e, kaj tiu'cel'e mi de'pren'is mi'a'n krud'e far'it'a'n ark'o'n kaj el'tir'is sag'o'n el la fel'a sag'uj'o, kiu pend'is mal'antaŭ mi'a ŝultr'o. Dum mi per la dekstr'a man'o al'met'is la sag'o'n, mi halt'is kaj pivot'e turn'iĝ'is al la goril'o'vir'o.

En la mond'o de mi'a nask'iĝ'o mi neniam manipul'is sag'o'n, sed ek'de ni'a fuĝ'o el Futra mi proviz'is al la grup'o mal'grand'a'j'n ĉas'aĵ'o'j'n per mi'a'j sag'o'j, kaj tiel, pro neces'o, mi ek'hav'is ne mal'bon'a'n cel'kapabl'o'n. Dum ni'a fuĝ'ad'o el Futra, mi re'ŝnur'is mi'a'n paf'ark'o'n per pec'o de fortik'a intest'o pren'it'a el grand'eg'a tigr'o, kiu'n Gak kaj mi mal'trankvil'ig'is kaj fin'e mort'ig'is per sag'o'j, lanc'o kaj glav'o. La mal'mol'a lign'o de la ark'o est'is ekstrem'e fort'a, kaj tio, kun'e kun la fortik'ec'o kaj elast'ec'o de mi'a nov'a ŝnur'o, don'is al mi ne'ordinar'a'n fid'o'n je mi'a arm'il'o.

Neniam mi bezon'is pli stabil'a'j'n nerv'o'j'n ol tiam—neniam est'is pli bon'e reg'it'a'j mi'a'j nerv'o'j kaj muskol'o'j. Mi cel'is tiel zorg'e kaj sen'hast'e, kvazaŭ mi al'cel'us cel'objekt'o'n el pajl'o. La sag'ot'o neniam antaŭ'e vid'is paf'ark'o'n, sed evident'e li'a mal'sprit'a intelekt'o subit'e ek'kompren'is, ke la afer'o, kiu'n mi direkt'as al li est'as ia aparat'o de mort'ig'o, ĉar ankaŭ li ek'halt'is, sam'temp'e supr'e'n'sving'ant'e si'a'n hak'il'et'o'n por ĵet'o. Jen unu el la mult'a'j metod'o'j, per kiu'j ili uz'as tiu'n arm'il'o'n, kaj la cel'preciz'o, kiu'n ili ating'as eĉ en la plej mal'favor'a'j cirkonstanc'o'j est'as preskaŭ mirakl'a.

Mi'a sag'o est'is al'tir'it'a en si'a plen'a long'ec'o—mi'a okul'o al'cel'is ĝi'a'n akr'a'n pint'o'n sur la mal'dekstr'a brust'o de mi'a kontraŭ'ul'o; kaj tiam li ĵet'is si'a'n si'a'n hak'il'et'o'n, kaj mi el'las'is mi'a'n sag'o'n. En tiu moment'o, kiam ni'a'j ĵet'aĵ'o'j ek'flug'is, mi salt'is flank'e'n, sed la sag'ot'o impet'is antaŭ'e'n por sekv'i si'a'n atak'o'n per lanc'o'ĵet'o. Mi sent'is la sibl'o'n de la hak'il'et'o, kiam ĝi preter'skrap'is mi'a'n kap'o'n, kaj sam'moment'e, mi'a sag'o tra'pik'is la sovaĝ'a'n kor'o'n de la sag'ot'o, kaj kun unu sol'a ĝem'o, li ĵet'iĝ'is preskaŭ ĝis mi'a'j pied'o'j—ŝton'e mort'a.

Proksim'e mal'antaŭ li est'is du ali'a'j—ebl'e je kvin'dek jard'o'j—sed la distanc'o don'is al mi temp'o'n por ek'kapt'i la ŝild'o'n de la mort'a gard'ist'o, ĉar mi'a apenaŭ'a evit'o de la hak'il'et'o kompren'ig'is al mi, kiel urĝ'e mi bezon'as ĝi'n. Tiu'j, kiu'j'n mi ŝtel'is en Futra, ni ne pov'is kun'port'i, ĉar ili'a grand'ec'o mal'ebl'ig'is al ni kaŝ'i ili'n en la maharaj haŭt'o'j, kiu'j ni'n port'is al sekur'ec'o ekster la urb'o.

Bon'e met'int'e la ŝild'o'n sur mi'a'n mal'dekstr'a'n brak'o'n, mi el'paf'is ali'a'n sag'o'n, kiu fal'ig'is du'a'n sag'ot'o'n, kaj post'e, kiam la hak'il'et'o de ties koleg'o rapid'is al mi, mi kapt'is ĝi'n sur la ŝild'o, kaj al'met'is ali'a'n sag'o'n por li, sed li ne atend'is por ricev'i ĝi'n. Anstataŭ tio, li turn'iĝ'is kaj retret'is al la amas'o da goril'o'hom'o'j. Evident'e, li jam vid'is por'temp'e sufiĉ'o'n de mi.

De'nov'e mi ek'kur'is for, kaj la sag'ot'o'j ne ŝajn'is tre avid'a'j daŭr'ig'i la post'ĉas'o'n tiel proksim'e kiel antaŭ'e. Ne'ĝen'at'e, mi ating'is la supr'o'n de la kanjon'o, kie mi trov'is krut'a'n, rok'oz'a'n abism'o'n profund'a'n je du'cent ĝis tri'cent fut'o'j; sed mal'dekstr'e, mal'larĝ'a kornic'o ĉirkaŭ'ir'is la kurb'aĵ'o'n de la krut'aĵ'o'supr'o. Laŭ'long'e de ĝi mi ir'is antaŭ'e'n, kaj ĉe abrupt'a turn'iĝ'o, kelk'a'j'n jard'o'j'n post la fin'o de la kanjon'o, la voj'o larĝ'iĝ'is, kaj mal'dekstr'e mi vid'is la apertur'o'n de grand'a kavern'o. Antaŭ ĝi la kornic'o plu'ir'is, ĝis ĝi el'ir'is el la vid'kamp'o ĉirkaŭ ali'a el'star'aĵ'o de la mont'o.

Tie mi sent'is, ke mi pov'us defi'i arme'o'n, ĉar la mal'amik'o'j pov'us atak'i mi'n nur po unu, kaj tiu unu ne pov'us sci'i, ke mi atend'as li'n, ĝis li plen'e montr'us si'n, ĉirkaŭ'ir'int'e voj'turn'iĝ'o'n. Ĉirkaŭ mi kuŝ'is dis'ig'it'a'j ŝton'o'j de la krut'aĵ'o, super'e. Ili est'is de divers'a'j grand'o'j kaj form'o'j, sed sufiĉ'e mult'a'j hav'is oportun'a'n grand'ec'o'n, tiel ke mi pov'us uz'i ili'n anstataŭ mi'a'j tre valor'a'j sag'o'j. Ar'ig'int'e plur'a'j'n rok'o'j'n en amas'et'o'n, flank'e de la faŭk'o de la kavern'o, mi atend'is la atak'o'n de la sag'ot'o'j.

Dum mi star'is tie, streĉ'a kaj silent'a, atend'ant'e la unu'a'n mal'laŭt'a'n son'o'n, kiu indik'os la proksim'iĝ'o'n de mi'a'j mal'amik'o'j, et'a bru'o el la nigr'a profund'o de la kavern'o al'tir'is mi'a'n atent'o'n. Ebl'e ĝi'n produkt'is la mov'iĝ'o de la grand'a korp'o de iu best'eg'o lev'iĝ'ant'a de sur la rok'oz'a plank'o de si'a loĝ'ej'o. Preskaŭ sam'moment'e, mi kred'is aŭd'i la skrap'o'n de led'a'j sandal'o'j sur la kornic'o ĉirkaŭ la voj'turn'iĝ'o. Dum la post'a'j kelk'a'j sekund'o'j, mi'a atent'o est'is konsider'ind'e divid'it'a.

Kaj tiam, el la ink'ec'a nigr'o je mi'a dekstr'a flank'o, mi vid'is du flam'ant'a'j'n okul'o'j'n rigard'ad'i en mi'a'j'n. Ili situ'is pli ol du fut'o'j'n pli alt'e ol mi'a kap'o. Est'as ver'e ebl'e, ke la best'o, kiu ili'n posed'is, star'is sur alt'aĵ'o en la kavern'o, aŭ ke ĝi ebl'e baŭm'is sur la post'pied'o'j; sed mi jam vid'is sufiĉ'e mult'a'j'n el la monstr'o'j de Pelucidaro por sci'i, ke mi nun ebl'e front'as nov'a'n kaj tim'eg'ind'a'n Titan'o'n, kies dimensi'o'j kaj feroc'o super'as tiu'j'n de ĉio antaŭ'e vid'it'a.

Kio ajn ĝi est'is, ĝi mal'rapid'e al'ir'is la faŭk'o'n de la kavern'o, kaj nun, profund'a'voĉ'e kaj for'tim'ig'e, ĝi el'ig'is mal'alt'a'n kaj minac'a'n muĝ'o'n. Mi ne atend'is pli long'e por disput'i pri la posed'o de la kornic'o kun la kre'it'aĵ'o, kiu posed'is tiu'n voĉ'o'n. La bru'o ne est'is laŭt'a—mi dub'as, ĉu la sag'ot'o'j eĉ aŭd'is ĝi'n—sed la sugest'o pri latent'a'j ebl'ec'o'j en ĝi est'is sufiĉ'a, por ke mi sci'u, ke ĝi pov'as de'ven'i nur de enorm'a kaj feroc'a best'eg'o.

Dum mi retro'ir'is laŭ la kornic'o, mi baldaŭ preter'pas'is la faŭk'o'n de la kavern'o, kie mi ne plu pov'is vid'i tiu'j'n flam'ant'a'j'n okul'o'j'n, sed moment'o'n post'e, mi ek'vid'is la diabl'a'n vizaĝ'o'n de sag'ot'o, dum ĝi si'n'gard'e antaŭ'e'n'ir'is, tra'pas'ant'e la turn'iĝ'o'n sur la krut'aĵ'o sur la mal'proksim'a flank'o de la kavern'a faŭk'o. Kiam la ul'o mi'n vid'is, li salt'e al'kur'is post'ĉas'e laŭ'long'e de la kornic'o, kaj post li ven'is tiom da koleg'o'j de li, kiom pov'is amas'iĝ'i tuj mal'antaŭ li. Sam'temp'e, la best'o el'ir'is el la kavern'o, tiel, ke li kaj la sag'ot'o'j al'front'iĝ'is sur la mal'larĝ'a kornic'o.

La best'o est'is enorm'a kavern'urs'o, minac'a per si'a kolos'a grand'eg'ec'o, almenaŭ ok fut'o'j'n alt'a ĉe la ŝultr'o, dum de la pint'o de ĝi'a naz'o ĝis la fin'o de ĝi'a stump'ec'a vost'o ĝi est'is plen'e dek du fut'o'j'n long'a. Kiam ĝi ek'vid'is la sag'ot'o'j'n, ĝi el'ig'is plej tim'ind'a'n muĝ'o'n, kaj kun mal'ferm'it'a buŝ'o ĝi al'sturm'is ili'n. Kun terur'kri'o, la plej antaŭ'a goril'o'hom'o turn'iĝ'is por fuĝ'i, sed li kur'is rekt'e kontraŭ si'a'j al'impet'ant'a'j koleg'o'j.

La horor'o de la sekv'ant'a'j sekund'o'j est'as ne'pri'skrib'ebl'a. La sag'ot'o plej proksim'a al la kavern'urs'o, trov'int'e si'a'n for'fuĝ'o'n barit'a, turn'iĝ'is, kaj intenc'e salt'is al terur'a mort'o sur la tranĉ'a'j rok'o'j tri'cent fut'o'j'n sub'e. Tiam, la enorm'a'j makzel'o'j mal'ferm'iĝ'is kaj kapt'is la post'a'n—aŭd'iĝ'is la naŭz'a son'o de krak'iĝ'ant'a'j ost'o'j, kaj la dis'ŝir'it'a kadavr'o est'is fal'ig'it'a de la rand'o de la krut'aĵ'o. Kaj la potenc'a best'eg'o eĉ ne inter'romp'is si'a'n konstant'a'n antaŭ'e'n'ir'o'n laŭ la kornic'o.

Kriĉ'ant'a'j sag'ot'o'j nun frenez'e salt'is de sur la krut'eg'aĵ'o por ĝi'n eskap'i, kaj last'e, mi vid'is ĝi'n ĉirkaŭ'ir'i la turn'iĝ'o'n, ankoraŭ ĉas'ant'e la demoraliz'it'a'n rest'aĵ'o'n de la hom'ĉas'ant'ar'o. Dum long'a temp'o mi pov'is aŭd'i la terur'a'n muĝ'ad'o'n de la best'eg'o, miks'it'a'n kun la kri'o'j kaj kriĉ'o'j de li'a'j viktim'o'j, ĝis la tim'ig'a'j bru'o'j fin'e mal'laŭt'iĝ'is kaj mal'aper'is en la mal'proksim'ec'o.

Post'e, mi inform'iĝ'is de Gak, kiu fin'fin'e ating'is si'a'j'n trib'an'o'j kaj re'ven'is kun trup'o por sav'i mi'n, ke la riso, kiel oni nom'as ĝi'n, post'ĉas'is la sag'ot'o'j'n, ĝis ĝi eksterm'is la tut'a'n band'o'n. Gak est'is cert'a, kompren'ebl'e, ke ankaŭ mi iĝ'is viktim'o de la terur'a kre'it'aĵ'o, kiu en Pelucidaro est'as ver'e la reĝ'o inter best'o'j.

Ne vol'ant'e re'ir'i en la kanjon'o'n, kie mi ebl'e far'iĝ'us pred'aĵ'o aŭ de la kavern'urs'o aŭ de la sag'ot'o'j, mi antaŭ'e'n'ir'is laŭ la kornic'o, kred'ant'e, ke ĉirkaŭ'ir'int'e la mont'o'n, mi pov'us ating'i la land'o'n Sari el ali'a direkt'o. Sed mi ŝajn'e konfuz'iĝ'is pro la tord'o'j kaj turn'iĝ'o'j de la kanjon'o'j kaj ravin'o'j, ĉar mi nek tiam ven'is al la land'o Sari, nek dum long'a temp'o post'e.

Sub'not'o

[18] ĉe baz'o'pilk'o, kur'ad'o de unu baz'o ĝis ali'a.

14-a ĉapitr'o
En La Ĝarden'o Eden'a

Sen iu ajn orient'iĝ'o el la ĉiel'o, ne est'as mir'ig'e, ke mi konfuz'iĝ'is kaj perd'iĝ'is en la konfuz'a labirint'o de tiu'j vast'a'j mont'et'o'j. Fakt'e, mi tut'e tra'pas'is ili'n kaj el'ven'is super la val'o ĉe la ali'a flank'o. Mi sci'as, ke mi vag'ad'is long'a'n temp'o'n, ĝis lac'a kaj mal'sat'a mi trov'is mal'grand'a'n kavern'o'n sur la supr'aĵ'o de la kalk'ŝton'a formaci'o, kiu anstataŭ'is la antaŭ'a'n granit'a'n.

La kavern'o, kiu ek'plaĉ'is al mi, trov'iĝ'is en la mez'o de la apik'a flank'o de alt'eg'a krut'aĵ'o. La voj'o al ĝi est'is tia, ke mi sci'is, ke neni'u best'o pov'us frekvent'i ĝi'n, kaj ĝi ankaŭ ne est'is sufiĉ'e grand'a por est'i komfort'a loĝ'ej'o, krom por la pli mal'grand'a'j mam'ul'o'j kaj reptili'o'j. Tamen, kun la plej grand'a si'n'gard'em'o mi ramp'is en ĝi'a'n mal'lum'a'n intern'o'n.

Tie mi trov'is kamer'o'n iom grand'a'n, lum'ig'it'a'n de mal'larĝ'a fend'o en la rok'o, supr'e, kio las'is la sun'lum'o'n en'filtr'iĝ'i sufiĉ'e hel'e por for'ig'i la tut'a'n sen'lum'ec'o'n, kiu'n mi atend'is. La kavern'o est'is tut'e mal'plen'a, kaj mank'is sign'o'j de last'a'temp'a loĝ'at'ec'o. La apertur'o est'is relativ'e mal'grand'a, tiel ke per konsider'ind'a pen'ad'o mi sukces'is al'port'i rok'eg'o'n el la val'o mal'supr'e, kiu tut'e bar'is ĝi'n.

Tiam mi re'ir'is al la val'o por pren'i brak'plen'o'n da herb'o, kaj dum tiu marŝ'o mi hav'is la bon'ŝanc'o'n fal'ig'i ortopion, kio est'as la mal'grand'a ĉeval'o de Pelucidaro, et'a best'o proksim'um'e tiel grand'a kiel ter'hund'o, abund'a en ĉiu'j part'o'j de la intern'a mond'o. Tiel, kun manĝ'aĵ'o kaj lit'aĵ'o, mi re'ir'is al mi'a loĝ'ej'o, kie post manĝ'o de ne'kuir'it'a viand'o, al kio mi est'is nun jam al'kutim'iĝ'int'a, mi tren'is la rok'eg'o'n antaŭ la en'ir'ej'o'n kaj volv'e ek'kuŝ'is sur lit'o el herb'o—nud'a, pra'temp'a kavern'ul'o, tiel sovaĝ'e primitiv'a kiel mi'a'j histori'a'j pra'patr'o'j.

Mi vek'iĝ'is ripoz'int'a, sed mal'sat'a, kaj puŝ'int'e la rok'eg'o'n flank'e'n, mi el'ramp'is sur la et'a'n rok'oz'a'n kornic'o'n, kiu est'is mi'a kvazaŭ'a antaŭ'dom'a portik'o. Antaŭ mi etend'iĝ'is mal'grand'a, sed bel'a val'o, tra kies centr'o klar'a kaj glim'bril'ant'a river'o serpent'um'is al intern'a mar'o, kies blu'a akv'o apenaŭ vid'ebl'iĝ'is inter la du mont'o'ĉen'o'j, kiu'j brak'um'is ĉi tiu'n et'a'n paradiz'o'n. La supr'aĵ'o'j de la ali'flank'a'j mont'et'o'j est'is verd'a'j pro veget'aĵ'o'j, kaj grand'a arb'ar'o vest'is ili'n ĝis la baz'o'j de la ruĝ'a'j, flav'a'j kaj kupr'o'verd'a'j alt'eg'a'j apik'aĵ'o'j, kiu'j est'is ili'a'j pint'o'j. La val'o mem est'is tapiŝ'it'a de dens'kresk'a herb'o, dum tie kaj ali'lok'e are'o'j kun sovaĝ'a'j flor'o'j est'ig'is grand'a'j'n bunt'o'makul'o'j'n sur la fon'a verd'o.

La fund'o'n de la val'o punkt'is ar'et'o'j de palm'ec'a'j arb'o'j—plej oft'e po tri aŭ kvar. Antilop'o'j star'is sub ili, dum ali'a'j furaĝ'is for de la arb'o'j aŭ graci'e vag'is al proksim'a trans'vad'ej'o por trink'i. De tiu bel'eg'a best'o est'is kelk'a'j speci'o'j, el kiu'j la plej majest'a iom simil'is al la gigant'a elando de Afrik'o, escept'e de la spiral'a'j korn'o'j, kiu'j komplet'e kurb'iĝ'as mal'antaŭ'e'n super la orel'o'j kaj plu kurb'iĝ'as antaŭ'e'n, sub'e, fin'iĝ'ant'e per akr'a'j kaj estim'ind'e grand'a'j pint'o'j du fut'o'j'n antaŭ la vizaĝ'o kaj super la okul'o'j. Ili'a grand'ec'o memor'ig'is pri tiu de pur'ras'a herforda vir'bov'o, sed ili est'is tre lert'paŝ'a'j kaj rapid'a'j. Pro la larĝ'a'j flav'a'j stri'o'j sur la mal'hel'kaŝtan'e kolor'it'a'j fel'o'j, mi pren'is ili'n por zebr'o'j, kiam mi ili'n unu'a'foj'e vid'is. En'tut'e, ili est'as admir'ind'a'j best'o'j, kiu'j al'don'is perfekt'ig'a'n efekt'o'n al la strang'a kaj bel'a pejzaĝ'o stern'it'a antaŭ mi'a nov'a hejm'o.

Mi jam decid'is far'i el la kavern'o mi'a'n sid'ej'o'n, kaj uz'ant'e ĝi'n kiel baz'o'n, far'i laŭ'sistem'a'n esplor'ad'o'n de la ĉirkaŭ'a teren'o, serĉ'ant'e la land'o'n Sari. Unu'e mi fin'manĝ'is la rest'aĵ'o'n de la kadavr'o de la ortopio, kiu'n mi mort'ig'is antaŭ mi'a last'a dorm'o. Post'e mi kaŝ'is la Grand'a'n Sekret'o'n en profund'a fend'o en la mal'antaŭ'o de mi'a kavern'o, rul'is la rok'eg'o'n antaŭ mi'a'n pord'o'n, kaj kun mi'a'j paf'ark'o, sag'o'j, glav'o kaj ŝild'o, mi grimp'is mal'supr'e'n en la pac'a'n val'o'n.

La paŝt'ant'a'j greg'o'j mov'iĝ'is flank'e'n, kiam mi ili'n tra'pas'is, plej mult'e la et'a'j ortopioj, kiu'j montr'is la plej grand'a'n mal'fid'o'n, galop'ant'e ekster danĝer'o'n. Ĉiu'j best'o'j ĉes'is manĝ'i, kiam mi proksim'iĝ'is, kaj mov'iĝ'int'e al lok'o, kie ili sent'is si'n ekster danĝer'o, ili star'is kaj ekzamen'is mi'n per serioz'a'j okul'o'j kaj etend'it'a'j orel'o'j. Unu'foj'e, unu el la mal'jun'a'j vir'antilop'o'j el la stri'o'hav'a spec'o mal'alt'ig'is si'a'n kap'o'n kaj koler'e muĝ'is—eĉ far'ant'e kelk'a'j'n paŝ'o'j'n en mi'a direkt'o, tiel ke mi kred'is li'n sturm'ont'a; sed post mi'a preter'pas'o, li daŭr'ig'is manĝ'i, kvazaŭ neni'o li'n ĝen'is.

Ĉe la mal'super'a ekstrem'o de la val'o mi preter'pas'is kelk'a'j'n tapir'o'j'n, kaj trans la river'o mi vid'is grand'a'n sadokon, la enorm'a'n du'korn'a'n pra'ul'o'n de la nun'temp'a rinocer'o. Ĉe la fin'o de la val'o, la krut'aĵ'o'j mal'dekstr'a'flank'a'j plu'ir'is ĝis la mar'o, tiel, ke por ili'n ĉirkaŭ'pas'i kiel mi dezir'is, neces'is supr'e'n'grimp'i ili'n por serĉ'i kornic'o'n, laŭ kiu mi pov'us daŭr'ig'i mi'a'n vojaĝ'o'n. Ĉirkaŭ kvin'dek fut'o'j'n de la baz'o, mi ating'is el'star'aĵ'o'n, kiu prezent'is natur'a'n voj'o'n ĉe la front'o de la krut'aĵ'o, kaj mi ĝi'n sekv'is super la mar'o al la fin'o de la krut'aĵ'o.

Tie, la el'star'aĵ'o rapid'e dekliv'is al la supr'o de la krut'aĵ'o'j—evident'is, ke la tavol'o, kiu form'is ĝi'n, supr'e'n'puŝ'iĝ'is tiel krut'dekliv'e, kiam nask'iĝ'is la mont'o'j mal'antaŭ ĝi. Dum mi zorg'e grimp'is supr'e'n laŭ la dekliv'o, subit'e tir'is mi'a'n atent'o'n supr'e'n ia strang'a sibl'o, kaj io, kio simil'is sving'eg'ad'o'n de flug'il'o'j.

Kaj je la unu'a ek'rigard'o, traf'is mi'a'j'n terur'o'plen'a'j'n okul'o'j'n la plej tim'ind'a afer'o, kiu'n mi iam vid'is, eĉ en Pelucidaro. Ĝi est'is gigant'a drak'o, kia'n oni bild'ig'as en la legend'o'j kaj fabel'o'j de Ter'a'j popol'o'j. Ĝi'a grand'eg'a korp'o est'is laŭ'ŝajn'e kvar'dek fut'o'j'n long'a, dum la vespert'ec'a'j flug'il'o'j, kiu'j ŝveb'ig'is ĝi'n mez'e de la aer'o, etend'iĝ'is plen'a'j'n tri'dek fut'o'j'n. Ĝi'a'j plen'e mal'ferm'it'a'j makzel'o'j est'is arm'it'a'j per long'a'j, akr'a'j dent'o'j, kaj ĝi'a'j pied'o'j posed'is terur'a'j'n ung'eg'o'j'n.

La sibl'a son'o, kiu unu'e al'tir'is mi'a'n atent'o'n, produkt'iĝ'is el ĝi'a gorĝ'o, kaj ŝajn'is est'i direkt'it'a al io preter kaj sub mi, kio'n mi ne pov'is vid'i. La el'star'aĵ'o, sur kiu mi star'is, abrupt'e fin'iĝ'is kelk'a'j'n paŝ'o'j'n antaŭ'e, kaj kiam mi ating'is la fin'o'n, mi vid'is tio'n, kio kaŭz'is la ekscit'o'n de la reptili'o.

Iam en pas'int'ec'a epok'o, ter'trem'o kre'is ter'fend'o'n tiu'lok'e, tiel ke antaŭ la lok'o, kie mi star'is, la ter'tavol'o'j for'glit'is du'dek fut'o'j'n sub'e'n. Rezult'e, la daŭr'ig'o de mi'a el'star'aĵ'o'voj'o kuŝ'is du'dek fut'o'j'n sub mi, kie ĝi'a fin'o est'is tiel abrupt'a kiel la fin'o, kie mi star'is.

Kaj tie, laŭ'ŝajn'e halt'ig'it'a en si'a fuĝ'o pro la ne'grimp'ebl'a romp'iĝ'o en la el'star'aĵ'o, star'is la atak'cel'o de la kre'it'aĵ'o—jun'ul'in'o tim'kaŭr'ant'a sur la mal'larĝ'a kornic'o, kun la vizaĝ'o profund'ig'it'a en si'a'j brak'o'j, kvazaŭ por el'ferm'i el ŝi'a vid'ad'o la tim'ind'a'n mort'o'n, kiu ŝveb'is tuj super ŝi.

La drak'o rond'flug'is pli mal'alt'e'n, kaj ŝajn'is pret'iĝ'i por al'sag'i si'a'n pred'o'n. Mi ne pov'is perd'i temp'o'n; est'is apenaŭ moment'o por eĉ pes'i mi'a'j'n ŝanc'o'j'n kontraŭ la terur'e arm'it'a best'eg'o; sed la vid'o de tiu tim'ig'it'a jun'ul'in'o sub mi el'vok'is ĉio'n plej bon'a'n en mi, kaj mi'a instinkt'o protekt'i la ali'a'n seks'o'n, kiu ver'ŝajn'e egal'is la instinkt'o'n de mem'protekt'o ĉe la pra'hom'o'j, tir'is mi'n kiel magnet'o al la flank'o de la jun'ul'in'o.

Preskaŭ sen pens'i pri la ebl'a'j sekv'o'j, mi salt'is de'sur la fin'o de la el'star'aĵ'o, sur kiu mi star'is, al la et'a kornic'o du'dek fut'o'j'n sub'e. Sam'moment'e, la drak'o sag'atak'is la jun'ul'in'o'n, sed mi'a subit'a sur'scen'iĝ'o ŝajn'e ek'tim'ig'is ĝi'n, ĉar ĝi turn'iĝ'is flank'e'n, kaj tiam alt'iĝ'is de'nov'e super ni'n.

La bru'o, kiu'n mi far'is, al'ter'iĝ'ant'e ĉe ŝi'a flank'o, konvink'is la jun'ul'in'o'n, ke ŝi'a mort'o jam al'ven'is, ĉar ŝi kred'is, ke mi est'as la drak'o; sed fin'fin'e, kiam neniu'j kruel'a'j dent'eg'o'j kroĉ'iĝ'is al ŝi, ŝi mir'o'plen'e lev'is si'a'n rigard'o'n. Kiam ĝi traf'is mi'n, la esprim'o, kiu ven'is en ŝi'a'j'n okul'o'j'n est'us mal'facil'e pri'skrib'ebl'a, sed ŝi'a'j sent'o'j apenaŭ pov'is est'i pli komplik'a'j ol mi'a'j propr'a'j—ĉar la larĝ'a'j okul'o'j, kiu'j rigard'is en mi'a'j'n, est'is de Di'a'n la Bel'a.

“Di'a'n!” mi kri'is. “Di'a'n! Dank’ al Di'o, ke mi al'ven'is ĝust'a'temp'e.”

“Vi?” ŝi flustr'is, kaj de'nov'e kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n, ne las'ant'e mi'n vid'i, ĉu ŝi ĝoj'as aŭ koler'as pri mi'a ven'o.

De'nov'e la drak'o si'n ĵet'is al ni, kaj tiel rapid'e, ke mi ne hav'is temp'o'n de'met'i mi'a'n paf'ark'o'n. Mi pov'is nur kapt'i ŝton'o'n kaj ĵet'eg'i ĝi'n en la fi'e mal'bel'a'n vizaĝ'o'n de la best'o. Re'foj'e, mi'a cel'ad'o est'is traf'a kaj kun sibl'o de dolor'o kaj rabi'o, la reptili'o re'e turn'iĝ'is kaj flug'is for.

Nun mi rapid'e en'met'is sag'o'n, por ke mi est'u pret'a ĉe la ven'ont'a atak'o, kaj far'ant'e tio'n, mi rigard'is la jun'ul'in'o'n, tiel ke mi ŝi'n surpriz'is, dum ŝi far'is kaŝ'a'n ek'rigard'o'n al mi; sed ŝi tuj de'nov'e kovr'is si'a'n vizaĝ'o'n per la man'o'j.

“Rigard'u mi'n, Di'a'n,” mi pet'eg'is. “Ĉu vi ne ĝoj'as vid'i mi'n?”

Ŝi rigard'is rekt'e en mi'a'j'n okul'o'j'n.

“Mi mal'am'as vi'n,” ŝi dir'is, kaj kiam mi vol'is pet'eg'i ŝi'n just'e aŭskult'i mi'n, ŝi fingr'o'montr'is trans mi'a'n ŝultr'o'n. “Ven'as la tipdaro”, ŝi dir'is, kaj mi de'nov'e turn'iĝ'is por front'i la reptili'o'n.

Do jen est'is tipdaro. Mi pov'us est'i diven'int'a. La kruel'a spur'best'o de la maharoj. La de'long'e mal'aper'int'a pterodaktil'o de la ekster'a mond'o. Sed ĉi-foj'e, mi ĝi'n atak'is per arm'il'o, kiu'n ĝi neniam antaŭ'e front'is. Mi elekt'is mi'a'n plej long'a'n sag'o'n, kaj per mi'a tut'a fort'o mi fleks'is la paf'ark'o'n, ĝis la pint'o de la sag'o rest'is sur la poleks'o de mi'a mal'dekstr'a man'o, kaj kiam la grand'a kre'it'aĵ'o paf'iĝ'is al ni, mi paf'is rekt'e al tiu mal'mol'a brust'o.

Sibl'ant'e kiel la sekur'valv'o de vapor'maŝin'o, la potenc'a best'eg'o turn'e kaj tord'e fal'is en la mar'o'n sub'e, kun mi'a sag'o komplet'e profund'iĝ'int'a en ĝi'a kadavr'o. Mi turn'iĝ'is al la jun'ul'in'o. Ŝi preter'rigard'is mi'n. Evident'e ŝi vid'is la mort'o'n de la tipdaro.

“Di'a'n,” mi dir'is, “ĉu vi ne dir'os, ke vi ne bedaŭr'as, ke mi vi'n trov'is?”

“Mi mal'am'as vi'n”, est'is la sol'a respond'o; sed mi kred'is aŭd'i mal'pli da abomen'o ol antaŭ'e—sed ebl'e mi nur imag'is ĝi'n.

“Kial vi mal'am'as mi'n, Di'a'n?” mi demand'is, sed ŝi ne respond'is al mi.

“Kio'n vi far'as ĉi tie?” mi demand'is, “kaj kio okaz'is al vi de kiam Huĝa vi'n liber'ig'is de la sag'ot'o'j?”

Unu'e mi kred'is, ke ŝi mi'n tut'e ignor'os, sed fin'e ŝi decid'is ali'e.

“Mi de'nov'e for'kur'is de Jubal la Mal'bel'a,” ŝi dir'is. “Post mi'a for'fuĝ'o de la sag'ot'o'j, mi re'vojaĝ'is sol'a al mi'a propr'a land'o; sed pro Jubal mi ne kuraĝ'is en'ir'i la vilaĝ'o'j'n aŭ sci'ig'i iu'j'n el mi'a'j ge'amik'o'j pri mi'a re'ven'o, pro tim'o, ke Jubal inform'iĝ'os. Post long'e'daŭr'a gvat'ad'o mi mal'kovr'is, ke mi'a frat'o ankoraŭ ne re'ven'is, do mi daŭr'e loĝ'is en kavern'o apud val'o, kiu'n mi'a popol'o mal'oft'e frekvent'as, atend'ant'e la temp'o'n, kiam li pov'os re'ven'i por liber'ig'i mi'n de Jubal.

“Sed fin'e, unu el la ĉas'ist'o'j de Jubal vid'is mi'n, dum mi ramp'is al la kavern'o de mi'a patr'o por kontrol'i, ĉu mi'a frat'o jam re'ven'is, kaj li far'is alarm'o'n, kaj Jubal ek'ir'is post mi. Li ĉas'is mi'n jam tra mult'a'j land'o'j. Li ne pov'as est'i tre mal'proksim'e mal'antaŭ mi nun. Kiam li ven'os, li vi'n mort'ig'os kaj re'port'os mi'n al si'a kavern'o. Li est'is fi'a vir'o. Mi ir'is ĝis la lim'o de mi'a pov'o, kaj ne ebl'as eskap'i,” kaj ŝi sen'esper'e rigard'is supr'e'n al la daŭr'ig'o de la el'star'aĵ'o du'dek fut'o'j'n super ni.

“Sed li ne hav'os mi'n,” ŝi subit'e kri'is, kun grand'a mal'ŝat'o. “Jen la mar'o”—ŝi fingr'o'montr'is preter la rand'o'n de la krut'aĵ'o—“kaj la mar'o hav'os mi'n anstataŭ Jubal.”

“Sed nun mi hav'as vi'n, Di'a'n,” mi kri'is; “kaj nek Jubal nek ali'a vi'n hav'os, ĉar vi est'as mi'a,” kaj mi ek'kapt'is ŝi'a'n man'o'n kaj ne lev'is ĝi'n super ŝi'a'n kap'o'n kaj las'is ĝi'n fal'i, por simbol'i liber'ig'o'n.

Ŝi lev'iĝ'is sur la pied'o'j'n, kaj rigard'is rekt'e en mi'a'j'n okul'o'j'n per ne'flank'iĝ'ant'a cel'em'o.

“Mi ne kred'as vi'n,” ŝi dir'is, “ĉar se vi est'us sincer'a, vi est'us far'int'a tio'n en la kun'est'o de ali'a'j, kiu'j observ'us ĝi'n—tiam mi ver'e est'us vi'a vir'in'o; nun est'as neni'u, kiu vid'is vi'n far'i ĝi'n, ĉar vi sci'as, ke sen observ'ant'o'j vi'a ag'o ne lig'as mi'n al vi,” kaj ŝi for'tir'is si'a'n man'o'n de mi'a kaj for'turn'iĝ'is.

Mi prov'is konvink'i ŝi'n, ke mi est'as sincer'a, sed ŝi nur ne pov'is forges'i la hont'ig'o'n, kiu'n mi met'is sur ŝi'n tiu'n ali'a'n foj'o'n.

“Se vi sincer'as pri ĉio, kio'n vi dir'as, vi hav'os bon'eg'a'n okaz'o'n por pruv'i tio'n,” ŝi dir'is, “se Jubal ne kapt'os kaj mort'ig'os vi'n. Mi est'as sub vi'a pov'o, kaj la trakt'ad'o, kiu'n vi far'os al mi, est'os la plej bon'a pruv'o pri vi'a'j intenc'o'j pri mi. Mi ne est'as vi'a vir'in'o, kaj de'nov'e mi dir'as al vi, ke mi vi'n mal'am'as, kaj ke mi est'us feliĉ'a neniam re'vid'i vi'n.”

Di'a'n ja est'is mal'kaŝ'em'a. Oni ne pov'us ne'i tio'n. Fakt'e, mi trov'is, ke sen'artifik'ec'o kaj rekt'parol'o est'as tre rimark'ebl'a trajt'o de la kavern'ul'o'j de Pelucidaro. Fin'e, mi sugest'is, ke ni far'u prov'o'n ating'i mi'a'n kavern'o'n, ke ni pov'us eskap'i la serĉ'ant'a'n Jubal, ĉar mi volont'e konfes'as, ke mi ne tre dezir'is renkont'i la potenc'a'n kaj feroc'a'n est'ul'o'n, pri kies grand'eg'a batal'lert'o Di'a'n rakont'is al mi, kiam mi unu'e renkont'is ŝi'n. Est'is li, kiu, arm'it'a per mal'grand'a tranĉ'il'et'o, renkont'is kaj mort'ig'is kavern'urs'o'n en lukt'o'batal'o. Est'is Jubal, kiu je kvin'dek'paŝ'a distanc'o pov'is ĵet'i si'a'n lanc'o'n tra la tut'a kiras'o de sadoko. Est'is li, kiu frakas'is la krani'o'n de sturm'ant'a dir'it'o per unu'sol'a klab'o'bat'o. Ne, mi ne sopir'is renkont'i la Mal'bel'ul'o'n—kaj est'is tut'e cert'e, ke mi ne el'ir'os por li'n post'ĉas'i; sed rapid'e la afer'o pas'is el mi'a'j man'o'j, kiel oft'e okaz'as, ĉar mi renkont'is Jubal la Mal'bel'a'n vizaĝ-al-vizaĝ'e.

Jen kiel ĝi okaz'is. Mi est'is retro'konduk'int'a Di'a'n laŭ la kornic'o, per kiu ŝi ven'is, ĉar mi serĉ'is voj'o'n, kiu konduk'os ni'n al la supr'o de la krut'aĵ'o, sci'ant'e, ke ni tiam pov'os trans'ir'i al la rand'o de mi'a valet'o, kie ni cert'e pov'us trov'i manier'o'n en'ir'i de'sur la krut'aĵ'o'supr'o. Dum ni antaŭ'e'n'ir'is laŭ la kornic'o, mi don'is al Di'a'n preciz'a'j'n instrukci'o'j'n por trov'i mi'a'n kavern'o'n, pro la ebl'ec'o, ke io pov'us okaz'i al mi. Mi sci'is, ke ŝi est'us tut'e ekster'danĝer'e kaŝ'it'a de post'ĉas'o, ating'int'e mi'a'n loĝ'ej'o'n, kaj la val'o proviz'us al ŝi ampleks'a'n viv'ten'aĵ'o'n.

Mult'e incit'is mi'n ankaŭ ŝi'a trakt'ad'o de mi. Mi'a kor'o, mal'ĝoj'is kaj pez'is, kaj mi vol'is ĉagren'i ŝi'n, sugest'ant'e, ke io terur'a pov'us okaz'i al mi—fakt'e, ke mi pov'us est'i mort'ig'it'a. Sed la efik'o est'is nul'a, almenaŭ kiom mi pov'is percept'i. Di'a'n nur sku'is si'a'j'n bel'eg'a'j'n ŝultr'o'j'n kaj murmur'is i'o'n signif'ant'a'n, ke oni ne tiel facil'e sen'iĝ'as je si'a'j problem'o'j.

Dum iom da temp'o mi rest'is silent'a. Mi est'is komplet'e mal'esper'iĝ'int'a. Kompren'u, ke mi du'foj'e ŝi'n defend'is de atak'o—la last'a'n foj'o'n kun risk'o al mi'a propr'a viv'o por sav'i ŝi'a'n. Est'is ne'kred'ebl'e, ke eĉ id'in'o de la ŝton'epok'o pov'us est'i tiel ne'dank'em'a—tiel sen'kor'a—sed ebl'e ŝi'a kor'o posed'is la atribut'o'n de ŝi'a epok'o.

Fin'e, ni trov'is fend'iĝ'o'n en la krut'aĵ'o, kiu larĝ'iĝ'is kaj etend'iĝ'is pro la efik'o de akv'o verŝ'iĝ'ant'a tra ĝi de la alt'eben'aĵ'o, kiu etend'iĝ'is kelk'a'j'n mejl'o'j'n al la ĉef'mont'ar'o. Mal'antaŭ ni kuŝ'is la larĝ'a intern'a mar'o, kurb'iĝ'ant'a supr'e'n en la sen'horizont'a mal'proksim'ec'o kaj kun'fand'iĝ'ant'a kun la blu'o de la ĉiel'o, tiel ke ĝi aspekt'is ĝust'e kvazaŭ la mar'o re'turn'iĝ'us kaj form'us komplet'a'n ark'o'n super ni, mal'aper'ant'e mal'antaŭ la for'a'j mont'o'j mal'antaŭ ni—la strang'a kaj mister'a aspekt'o de la pelucidaraj mar'pejzaĝ'o'j est'as ne'pri'skrib'ebl'a.

Dekstr'e star'is dens'a arb'ar'o, sed mal'dekstr'e la teren'o est'is mal'dens'a kaj sen'obstakl'a ĝis la ekster'a rand'o de la alt'eben'aĵ'o. Tiu'direkt'e konduk'is ni'a voj'o, kaj ni ĵus turn'iĝ'is por daŭr'ig'i la ir'ad'o'n, kiam Di'a'n tuŝ'is mi'a'n brak'o'n. Mi turn'is mi'n al ŝi, pens'ant'e, ke ŝi inaŭgur'os re'pac'iĝ'o'n, sed mi erar'is.

Jubal,” ŝi dir'is, kap'gest'ant'e al la arb'ar'o.

Mi rigard'is, kaj jen, el'ir'ant'a el la dens'a arb'ar'o, ven'is ver'e balen'a vir'o. Li ŝajn'is sep fut'o'j'n alt'a, kaj est'is sam'e grand'proporci'a. Li est'is ankoraŭ tro mal'proksim'a, por ke mi disting'u li'a'j'n trajt'o'j'n.

“Kur'u,” mi dir'is al Di'a'n. “Mi kontraŭ'batal'os li'n, ĝis vi est'os jam bon'e ek'ir'int'a. Ebl'e mi pov'os okup'i li'n, ĝis vi est'os tut'e for,” kaj tiam, sen ek'rigard'i mal'antaŭ'e'n, mi antaŭ'e'n'ir'is por renkont'i la Mal'bel'ul'o'n. Mi esper'is, ke Di'a'n dir'os al mi i'o'n bon'vol'a'n antaŭ ol for'ir'i, ĉar cert'e ŝi sci'is, ke mi ir'as al la mort'o pro ŝi; sed ŝi eĉ ne adiaŭ'is mi'n, kaj kun pez'a kor'o mi paŝ'is tra la flor'kovr'it'a herb'o al mi'a mort'o.

Kiam mi ven'is sufiĉ'e proksim'e'n al Jubal por re'kon'i li'a'j'n trajt'o'j'n, mi ek'kompren'is, kiel li gajn'is la al'nom'o'n Mal'bel'ul'o. Ŝajn'e, iu tim'ind'a best'eg'o de'ŝir'is unu tut'a'n flank'o'n de li'a vizaĝ'o. Mank'is okul'o, la naz'o, kaj la tut'a karn'o, tiel ke li'a'j makzel'o'j kaj tut'a dent'ar'o montr'iĝ'is kaj rid'et'is tra la abomen'a cikatr'o.

Antaŭ'e, li ebl'e est'is tiel bon'aspekt'a kiel ali'a'j an'o'j de li'a bel'a gent'o, kaj pov'as est'i, ke la terur'a rezult'o de tiu al'front'iĝ'o efik'is amar'ig'e al li'a karakter'o jam fort'a kaj brut'ec'a. Kiel ajn, li nun ne est'is bel'a vid'aĵ'o, kaj nun kun vizaĝ'trajt'o'j, aŭ kio rest'is el tiu'j, tord'iĝ'int'a'j pro koler'o je la vid'o de Di'a'n kun ali'a vir'o, est'is terur'e vid'i li'n—kaj mult'e pli terur'e renkont'i li'n.

Nun li est'is ek'kur'int'a, kaj dum li proksim'iĝ'is, li lev'is si'a'n grand'eg'a'n lanc'o'n, dum mi halt'is, kaj met'ant'e sag'o'n en mi'a'n ark'o'n, mi cel'is laŭ'ebl'e sen'ŝancel'e. Neces'is pli long'a temp'o ol kutim'e, ĉar mi dev'as konfes'i, ke vid'i tiu'n abomen'a'n vir'o'n tord'is mi'a'j'n nerv'o'j'n tiom, ke mi'a'j genu'o'j iĝ'is tut'e ne firm'a'j. Kia'n ŝanc'o'n mi hav'is kontraŭ tiu potenc'a milit'ist'o, kiu'n eĉ ne tim'ig'as la plej sovaĝ'a kavern'urs'o! Ĉu mi pov'us esper'i venk'i iu'n, kiu buĉ'is la sadokon kaj la dir'it'o'n propr'a'man'e! Mi ek'trem'eg'is, sed por est'i just'a al mi mem, mi tim'is pli pro Di'a'n ol pro mi'a propr'a sort'o.

Kaj tiam la grand'a brut'o ĵet'paf'is si'a'n masiv'a'n ŝton'pint'a'n lanc'o'n, kaj mi lev'is mi'a'n ŝild'o'n por de'ten'i la fort'o'n de ĝi'a terur'a rapid'ec'o. La frap'o puŝ'is mi'n sur la genu'o'j'n, sed la ŝild'o de'voj'ig'is la arm'il'o'n, kaj mi est'is ne'vund'it'a. Jubal nun rapid'is al mi kun la sol'a rest'ant'a arm'il'o, kiu'n li port'is—murd'aspekt'a tranĉ'il'o. Li est'is tro proksim'a por preciz'a sag'paf'o, sed mi paf'is al li dum li ven'is, sen cel'i. Mi'a sag'o en'pik'is la karn'o'n de li'a femur'o, kaŭz'ant'e dolor'a'n, sed ne sen'kapabl'ig'a'n vund'o'n. Kaj tiam li mi'n ating'is.

Mi'a lert'mov'ec'o por'moment'e mi'n sav'is. Mi rapid'e kaŭr'ig'is mi'n sub li'a lev'it'a brak'o, kaj kiam li ĉirkaŭ'pivot'is por de'nov'e atak'i mi'n, li trov'is glav'pint'o'n ĉe si'a vizaĝ'o. Kaj moment'o'n post'e, li sent'is col'o'n aŭ du col'o'j'n de ĝi en la muskol'o'j de si'a tranĉ'il'brak'o, tiel ke post'e li est'is iom pli si'n'gard'a.

Nun est'is duel'o de strategi'o—la grand'a, vil'a vir'o manovr'is por tra'breĉ'i mi'a'n mem'gard'ad'o'n, kie li pov'us ek'uz'i si'a'j'n enorm'a'j'n muskol'o'j'n, dum mi'a mens'a okup'iĝ'o est'is rest'ig'i li'n je brak'long'a distanc'o. Tri'foj'e li sturm'is al mi, kaj tri'foj'e mi traf'ig'is li'a'n tranĉ'il'bat'o'n sur mi'a'n ŝild'o'n. Ĉiu'foj'e, mi'a glav'o traf'is li'a'n korp'o'n, unu'foj'e en'penetr'ant'e li'a'n pulm'o'n. Nun li est'is jam kovr'it'a de sang'o, kaj la intern'a sang'ad'o kaŭz'is paroksism'o'j'n de tus'ad'o, kiu port'is la ruĝ'a'n flu'aĵ'o'n tra la fi'a'j buŝ'o kaj naz'o, kovr'ant'e li'a'j'n vizaĝ'o'n kaj brust'o'n de sang'a ŝaŭm'aĵ'o. Li est'is vid'aĵ'o plej mal'bel'a, sed li est'is mal'proksim'a de la mort'o.

Dum la duel'o daŭr'is, mi komenc'is hav'i esper'o'n, ĉar por est'i tut'e mal'kaŝ'em'a, mi ne atend'is post'viv'i la unu'a'n al'sturm'o'n de tiu monstr'a maŝin'o de ne'reg'it'a'j rabi'o kaj mal'am'o. Kaj mi kred'as, ke Jubal, anstataŭ absolut'e mal'estim'i mi'n, ek'sent'is al mi respekt'o'n, kaj tiam en li'a primitiv'a mens'o evident'e formul'iĝ'is la pens'o, ke li fin'fin'e renkont'is si'a'n super'ont'o'n kaj front'as si'a'n pere'o'n.

Almenaŭ sol'e per tiu hipotez'o mi pov'as klar'ig'i li'a'n post'a'n ag'o'n, kiu est'is kiel last'a prov'o—ia ne'real'a esper'o, ke se li ne baldaŭ mort'ig'os mi'n, mi mort'ig'os li'n. Ĝi okaz'is ĉe la kvar'a al'sturm'o, kiam, anstataŭ atak'i mi'n per si'a tranĉ'il'o, li fal'ig'is tiu'n arm'il'o'n, kaj ek'pren'ant'e mi'a'n glav'kling'o'n per ambaŭ man'o'j, ŝir'is tiu'n arm'il'o'n el mi'a ten'o tiel facil'e kiel de infan'o.

Ĵet'ant'e ĝi'n mal'proksim'e'n al la flank'o, li star'is sen'mov'a dum moment'et'o, rigard'ant'e en mi'a'n vizaĝ'o'n kun tia terur'a rikan'o de malic'a triumf'o, ke mi preskaŭ sen'kuraĝ'iĝ'is—kaj tiam li si'n ĵet'is al mi, arm'it'e nur per si'a'j man'o'j. Sed tiu est'is la tag'o, en kiu Jubal lern'is pri nov'a'j batal'metod'o'j. La unu'a'n foj'o'n li vid'is paf'ark'o'n kaj sag'o'j'n, neniam antaŭ tiu duel'o li vid'is glav'o'n, kaj nun li lern'is, kio'n kapabl'a hom'o pov'as far'i per si'a'j nud'a'j pugn'o'j.

Dum li al'sturm'is mi'n kiel grand'a urs'o, mi ek'kaŭr'is sub li'a etend'it'a brak'o, kaj kiam mi ek'star'is, mi far'is sur li'a'n makzel'o'n tiel traf'a'n bat'o'n kiel vi iam ajn vid'is. Tiu grand'a mont'o de karn'o barakt'is mal'supr'e'n sur la ter'o'n. Li est'is tiel mir'ig'it'a kaj kap'turn'iĝ'a, ke li kuŝ'is kelk'a'j'n sekund'o'j'n tie, antaŭ ol li prov'is lev'iĝ'i, kaj mi star'is super li, pret'a por don'i ali'a'n doz'o'n, se li sur'genu'iĝ'us.

Fin'e li ja lev'iĝ'is, preskaŭ muĝ'ant'a pro rabi'o kaj hont'o; sed li ne rest'is sur'pied'a—mi don'is al li traf'a'n bat'o'n per la mal'dekstr'a pugn'o sur la pint'o de la makzel'o, kiu barakt'ig'is li'n sur la dors'o'n. Nun Jubal est'is jam frenez'iĝ'int'a pro mal'am'o, ĉar neni'u san'mens'a hom'o est'us lev'iĝ'int'a tiom da foj'o'j kiel li. De'nov'e kaj de'nov'e mi barakt'ig'is li'n, tiel rapid'e kiel li pov'is supr'e'n'stumbl'i, ĝis fin'e li kuŝ'is pli long'e sur la ter'o inter bat'o'j, kaj ĉiu'foj'e lev'iĝ'is pli mal'fort'a ol antaŭ'e.

Nun li'a pulm'o'vund'o tre flu'e sang'ad'is, kaj fin'e, terur'a ĉe'kor'a bat'o pez'e fal'ig'is li'n sur'ter'e'n, kie li kuŝ'is tut'e sen'mov'a, kaj iel mi sci'is, ke Jubal la Mal'bel'ul'o neniam plu lev'iĝ'os. Sed eĉ rigard'ant'e tiu'n kadavr'o'n, kuŝ'ant'a'n tiel sever'e kaj abomen'e en la mort'o, mi ne pov'is kred'i, ke mi sen help'o venk'is tiu'n mort'ig'ant'o'n de tim'ind'a'j best'o'j—tiu'n gigant'a'n ogr'o'n de la ŝton'epok'o.

Pren'ant'e mi'a'n glav'o'n, mi apog'is mi'n sur ĝi, rigard'ant'e la kadavr'o'n de mi'a mal'amik'o, kaj kiam mi pens'is pri la batal'o, kiu'n mi ĵus batal'is kaj pri mi'a venk'o, grand'a ide'o nask'iĝ'is en mi'a cerb'o—rezult'e de la venk'o kaj la propon'o, kiu'n Perry far'is en la urb'o Futra. Se lert'ec'o kaj scienc'o pov'is far'i iu'n laŭ'kompar'e pigme'a'n hom'o'n la super'ant'o de tiu potenc'a brut'o, kio ne est'us plen'um'ebl'a de la koleg'o'j de la brut'o, se ili hav'us la sam'a'j'n lert'ec'o'n kaj scienc'o'n. Tut'a Pelucidro kuŝ'us ĉe ili'a'j pied'o'j—kaj mi est'us ili'a reĝ'o kaj Di'a'n la reĝ'in'o.

Di'a'n! Ond'et'o da dub'o tra'verŝ'is mi'n. Est'is tut'e laŭ la pov'o'j de Di'a'n, ke ŝi mal'ŝat'us mi'n, eĉ se mi est'us reĝ'o. Ŝi cert'e est'is la plej super'iĝ'em'a person'o, kiu'n mi iam renkont'is—kun la plej konvink'a metod'o sci'ig'i iu'n, ke ŝi est'as super'ec'a. Nu, mi pov'us ir'i al la kavern'o kaj dir'i al ŝi, ke mi mort'ig'is Jubal, kaj tiam ŝi ebl'e sent'us pli da favor'o al mi, ĉar mi ŝi'n liber'ig'is de ŝi'a turment'int'o. Mi esper'is, ke ŝi facil'e trov'is la kavern'o'n—est'us terur'e, se mi de'nov'e ŝi'n perd'us, kaj mi turn'iĝ'is por pren'i mi'a'j'n ŝild'o'n kaj paf'ark'o'n kaj rapid'e post'sekv'i ŝi'n, kiam je mi'a mir'o mi trov'is ŝi'n star'ant'a'n mal'pli ol dek paŝ'o'j'n mal'antaŭ mi.

“In'o!” mi kri'is, “kio'n vi far'as ĉi tie? Mi kred'is, ke vi ir'is al la kavern'o, kiel mi ordon'is al vi.”

Lev'iĝ'is ŝi'a kap'o, kaj la rigard'o, kiu'n ŝi don'is al mi, for'pren'is mi'a'n tut'a'n majest'ec'o'n, kaj ig'is mi'n sent'i mi'n kiel palac'a'n mastr'um'help'ant'o'n—se palac'o'j hav'as mastr'um'help'ant'o'j'n.

“Kiel vi ordon'is al mi!” ŝi kri'is, frap'ant'e per si'a pied'et'o. “Mi ag'as laŭ mi'a vol'o. Mi est'as la fil'in'o de reĝ'o, kaj krom'e, mi vi'n mal'am'as.”

Mi est'is konstern'it'a—tiel ŝi dank'is mi'n post kiam mi sav'is ŝi'n de Jubal! Mi turn'iĝ'is kaj rigard'is la kadavr'o'n. “Ebl'e mi sav'is vi'n de pli mal'bon'a sort'o, sinjor'o,” mi dir'is, sed ŝajn'e Di'a'n ne kompren'is tio'n, ĉar ŝi tut'e ne ŝajn'is rimark'i.

“Ni ir'u al mi'a kavern'o,” mi dir'is, “Mi est'as lac'a kaj mal'sat'a.”

Ŝi sekv'is unu paŝ'o'n mal'antaŭ mi, kaj nek unu el ni parol'is. Mi est'is tro koler'a, kaj ŝi ne ŝajn'is vol'i parol'i kun an'o de pli mal'alt'a klas'o. Mi est'is tut'plen'e koler'a, supoz'int'e antaŭ'e, ke ŝi mi'n rekompenc'os per ia dank'esprim'o, ĉar mi sci'is, ke eĉ laŭ ŝi'a'j propr'a'j norm'o'j mi far'is tre admir'ind'a'n afer'o'n, kiam mi mort'ig'is la tim'ind'a'n Jubal en per'man'a batal'ad'o.

Sen mal'facil'aĵ'o'j ni trov'is mi'a'n loĝ'ej'o'n, kaj tiam mi ir'is en la val'o'n kaj ŝton'mort'ig'is mal'grand'a'n antilop'o'n, kiu'n mi supr'e'n'tren'is laŭ la krut'a dekliv'o al la mal'krut'ej'o antaŭ la apertur'o. Ĉi tie ni silent'e manĝ'is. Foj'e mi ek'rigard'is ŝi'n, kred'ant'e, ke vid'i ŝi'n ŝir'i karn'o'n per si'a'j man'o'j kaj dent'o'j kiel sovaĝ'a best'o kaŭz'os en mi abomen'a'n sentiment'o'n al ŝi; sed je mi'a mir'o, mi trov'is, ke ŝi manĝ'as sam'e delikat'e kiel la plej civiliz'it'a vir'in'o kon'at'a al mi, kaj fin'e mi trov'is mi'n gap'ant'a kun stult'a rav'o al la bel'ec'o de ŝi'a'j fort'a'j, blank'a'j dent'o'j. Tia est'as la am'o.

Post ni'a manĝ'o, ni mal'supr'e'n'ir'is al la river'o kun'e kaj lav'is ni'a'j'n man'o'j'n kaj vizaĝ'o'j'n, kaj tiam, ĝis'sat'e trink'int'e, ni re'ir'is al la kavern'o. Sen'vort'e, mi ramp'is en la plej for'a'n angul'o'n, kaj kun'volv'iĝ'int'a, mi baldaŭ ek'dorm'is.

Kiam mi vek'iĝ'is, mi trov'is Di'a'n sid'ant'a'n en la apertur'o, el'rigard'ant'e trans la val'o'n. Dum mi el'ven'is, ŝi mov'iĝ'is flank'e'n por las'i mi'n pas'i, sed ne unu vort'o'n ŝi hav'is por mi. Mi vol'is mal'am'i ŝi'n, sed mi ne pov'is. Ĉiu'foj'e, kiam mi ŝi'n rigard'is, io ven'is en mi'a'n gorĝ'o'n, kaj mi preskaŭ sufok'iĝ'is. Mi neniam antaŭ'e am'is, sed help'o'n mi ne bezon'is por diagnoz'i mi'a'n kaz'o'n—pro am'o mi nun akr'e sufer'is. Je Di'o, kiom mi am'is tiu'n bel'eg'a'n, mal'ŝat'a'n, rav'e log'a'n pra'ul'in'o'n!

Post kiam ni de'nov'e manĝ'is, mi demand'is al Di'a'n, ĉu ŝi intenc'as re'ir'i nun al si'a trib'o pro la mort'o de Jubal, sed ŝi mal'ĝoj'e balanc'is la kap'o'n kaj dir'is, ke ŝi ne kuraĝ'as, ĉar oni ankoraŭ dev'us konsider'i la frat'o'n de Jubal—ties plej aĝ'a'n frat'o'n.

“Kiel li rilat'as al la afer'o?” mi demand'is. “Ĉu ankaŭ li dezir'as vi'n, aŭ ĉu la elekt'o'rajt'o je vi far'iĝ'is famili'a hered'aĵ'o, don'ot'a de generaci'o al generaci'o?”

Ŝi ne tut'e kompren'is, kio'n mi cel'is dir'i.

“Est'as probabl'e,” ŝi dir'is, “ke ili ĉiu'j vol'os venĝ'i la mort'o'n de Jubal—ili est'as sep—sep terur'a'j vir'o'j. Ebl'e iu dev'os mort'ig'i ili'n ĉiu'j'n, antaŭ ol mi pov'os re'ir'i al mi'a popol'o.”

Ek'ŝajn'is, ke mi kontrakt'is por far'i task'o'n tro grand'a'n por mi—sep'obl'e tro grand'a'n, fakt'e.

“Ĉu Jubal hav'is kuz'o'j'n?” mi demand'is. Prefer'ind'e est'us sci'i ĉio'n plej mal'bon'a'n komenc'e.

“Jes,” respond'is Di'a'n, “sed ili ne grav'as—ili ĉiu'j hav'as vir'in'o'j'n. La frat'o'j de Jubal ne hav'as vir'in'o'j'n, ĉar Jubal pov'is akir'i neniu'n por si mem. Li est'is tiel mal'bel'a, ke la vir'in'o'j'n for'kur'is de li—kelk'a'j eĉ ĵet'is si'n de'sur la krut'aĵ'o'j de Amoz en la Darel Az prefer'e ol edz'in'iĝ'i al la Mal'bel'ul'o.”

“Sed kiel rilat'as tio al li'a'j frat'o'j—” mi demand'is.

“Mi forges'is, ke vi ne est'as el Pelucidaro,” dir'is Di'a'n, kun rigard'o kompat'a, sed sam'temp'e mal'ŝat'a, kun la mal'ŝat'o emfaz'it'a iom pli ol la cirkonstanc'o'j postul'is—kvazaŭ por cert'ig'i, ke mi ne preter'atent'os ĝi'n. “Kompren'u,” ŝi daŭr'ig'is, “pli jun'a frat'o ne rajt'as al'pren'i edz'in'o'n, ĝis ĉiu'j li'a'j pli aĝ'a'j frat'o'j tio'n far'is, krom se la pli aĝ'a frat'o nul'ig'as si'a'n privilegi'o'n, kio'n Jubal neniam far'us, sci'ant'e, ke tiel long'e kiel li rest'ig'os ili'n fraŭl'a'j, ili des pli volont'e help'os li'n akir'i edz'in'o'n.”

Rimark'ant'e, ke Di'a'n far'iĝ'as pli komunik'em'a, mi komenc'is fleg'i la esper'o'n, ke ŝi ebl'e iom pli ek'ŝat'as mi'n, sed baldaŭ mi el'trov'is kiel mal'dik'a est'is la faden'o, de kiu pend'is mi'a'j esper'o'j.

“Ĉar vi ne pov'os re'ir'i al Amoz,” mi sugest'is, “kio far'iĝ'os el vi, konsider'ant'e, ke vi ne pov'as est'i feliĉ'a kun mi ĉi tie, ĉar vi tiom mal'am'as mi'n?”

“Mi dev'os nur toler'i vi'n,” ŝi respond'is mal'varm'e, “ĝis vi decid'os ir'i al ali'a lok'o kaj las'i mi'n ne'ĝen'at'a; tiam mi tre bon'e el'turn'iĝ'os sol'a.”

Mi rigard'is ŝi'n kun komplet'a mir'o. Ŝajn'is ne'kred'ebl'e, ke eĉ pra'histori'a vir'in'o pov'us est'i tiel mal'varm'a kaj sen'kor'a kaj ne'dank'em'a. Tiam mi lev'iĝ'is.

“Mi las'os vi'n nun,” mi dir'is arogant'e, “Mi jam toler'is ĝis'lim'e vi'a'n ne'dank'em'o'n kaj vi'a'j'n insult'o'j'n,” kaj tiam mi turn'iĝ'is kaj paŝ'is majest'e mal'supr'e'n al la val'o. Mi jam far'is cent paŝ'o'j'n en absolut'a silent'o, kiam Di'a'n parol'is.

“Mi mal'am'as vi'n!” ŝi kri'is, kaj ŝi'a voĉ'o romp'iĝ'is—pro rabi'o, mi kred'is.

Mi komplet'e mal'ĝoj'is, sed mi ne ir'is tre mal'proksim'e'n, kiam mi ek'pens'is, ke mi ne pov'as las'i ŝi'n sol'a kaj sen protekt'o, por ke ŝi ĉas'u si'a'n propr'a'n manĝ'aĵ'o'n mez'e de la danĝer'o'j de tiu sovaĝ'a mond'o. Ebl'e ŝi mal'am'os mi'n kaj insult'os mi'n kaj ŝut'os unu mal'honor'ig'o'n post la ali'a sur mi'n, kiel ŝi jam far'is, ĝis mi ver'e ek'mal'am'os ŝi'n; sed rest'is la plor'ind'a ver'o, ke mi ŝi'n am'is kaj ne pov'us las'i ŝi'n tie sol'a.

Ju pli mi pri'pens'is tio'n, des pli mi koler'iĝ'is, tiel ke kiam mi ating'is la val'o'n, mi est'is furioz'a, kaj rezult'e de tio, mi retro'turn'iĝ'is kaj supr'e'n'ir'is tiu'n krut'aĵ'o'n de'nov'e, tiel rapid'e kiel mi mal'supr'e'n'ir'is. Mi vid'is, ke Di'a'n jam for'las'is la kornic'o'n kaj ir'is en la kavern'o'n, sed mi ĵet'is mi'n intern'e'n al ŝi. Ŝi kuŝ'is sur'ventr'e sur amas'o da herb'o'j, kiu'j'n mi kolekt'is por ŝi'a lit'o. Kiam ŝi aŭd'is mi'a'n en'ir'o'n, ŝi salt'is sur si'a'j'n pied'o'j'n kiel tigr'in'o.

“Mi mal'am'as vi'n!” ŝi kri'is.

Ven'int'e el la bril'a lum'o de la tag'mez'a sun'o en la du'on'mal'lum'o'n de la kavern'o, mi ne pov'is vid'i ŝi'a'n mien'o'n, kaj mi est'is iom kontent'a pro tio, ĉar mi mal'ŝat'is pens'i pri la mal'am'o, kiu'n mi est'us vid'int'a tie.

Unu'e mi dir'is al ŝi nek unu vort'o'n. Mi nur trans'paŝ'is la kavern'o'n kaj kapt'is ŝi'n je la pojn'o'j, kaj kiam ŝi lukt'is, mi ĉirkaŭ'met'is al ŝi mi'a'n brak'o'n, tiel por fiks'i ŝi'a'j'n man'o'j'n ĉe ŝi'a'j flank'o'j. Ŝi batal'is kiel tigr'in'o, sed per mi'a liber'a man'o mi retro'puŝ'is ŝi'a'n kap'o'n—mi supoz'as, ke mi subit'e brut'iĝ'is, ke mi retro'ir'is miliard'o'n da jar'o'j kaj iĝ'is ver'a kavern'o'hom'o, kiu pren'as si'a'n vir'in'o'n per'fort'e—kaj tiam mi kis'is tiu'n bel'a buŝ'o'n de'nov'e kaj de'nov'e.

“Di'a'n,” mi kri'is, krud'e sku'ant'e ŝi'n, “Mi am'as vi'n. Ĉu vi ne kompren'as, ke mi am'as vi'n? Ke mi am'as vi'n pli ol ĉio'n ali'a'n en ĉi tiu mond'o aŭ en mi'a? Ke mi hav'os vi'n? Ke am'o kiel mi'a ne est'as rifuz'ebl'a?”

Mi rimark'is, ke nun ŝi tre kviet'e rest'as en mi'a'j brak'o'j, kaj kiam mi'a'j okul'o'j kutim'iĝ'is al la mal'lum'o, mi vid'is, ke ŝi rid'et'as—kun tre kontent'a, feliĉ'a rid'et'o. Mi mir'eg'is. Tiam mi sent'is, ke tre mild'mov'e ŝi klopod'as liber'ig'i si'a'j'n brak'o'j'n, kaj mi mal'kroĉ'is mi'a'n ten'o'n, por ke ŝi pov'u. Mal'rapid'e ili lev'iĝ'is kaj en'volv'is mi'a'n kol'o'n, kaj tiam ŝi tir'is mi'a'j'n lip'o'j'n al si'a'j de'nov'e kaj ten'is ili'n tie dum long'a temp'o. Fin'e ŝi parol'is.

“Kial vi ne ne far'is ĉi tio'n komenc'e, David? Tio'n mi long'e atend'is.”

“Kio'n?” mi kri'is. “Vi dir'is, ke vi mal'am'as mi'n!”

“Ĉu vi atend'is, ke mi kur'os en vi'a'j'n brak'o'j'n kaj dir'os, ke mi am'as vi'n, antaŭ ol mi sci'is, ke vi am'as mi'n?” ŝi demand'is.

“Sed konstant'e mi dir'is al vi, ke mi am'as vi'n,” mi dir'is.

“La am'o parol'as per far'o'j,” ŝi replik'is. “Vi ja pov'us parol'ig'i vi'a'n buŝ'o'n laŭ'plaĉ'e, sed nun, kiam vi ĵus ven'is kaj pren'is mi'n en vi'a'j'n brak'o'j'n, vi'a kor'o parol'is al mi'a en la lingv'o, kiu'n kompren'as la vir'in'a kor'o. Kia komik'ul'o vi est'as, David.”

“Do vi tut'e ne mal'am'is mi'n, Di'a'n?” mi demand'is.

“Mi ĉiam am'is vi'n,” ŝi flustr'is, “de la unu'a moment'o, kiam mi ek'vid'is vi'n, kvankam mi ne sci'is tio'n, ĝis kiam vi for'bat'is Huĝan la Ruz'ul'o'n kaj tiam rifuz'is mi'n.”

“Sed mi ne rifuz'is vi'n, kar'ul'in'o,” mi kri'is. “Mi ne kon'is vi'a'j'n kutim'o'j'n—mi dub'as, ĉu eĉ nun mi kon'as ili'n. Ŝajn'as ne'kred'ebl'e, ke vi pov'us tiom insult'i mi'n, dum vi am'is mi'n dum la tut'a temp'o.”

“Vi pov'us est'i sci'int'a,” ŝi dir'is, “kiam mi ne for'kur'is de vi, ke mi ne pro mal'am'o rest'is katen'it'a al vi. Kiam vi batal'is kun Jubal, mi pov'us kur'i al la rand'o de la arb'ar'o, kaj sci'iĝ'int'e pri la rezult'o de la batal'o, tre facil'e mi pov'us evit'i vi'n kaj re'ven'i al mi'a propr'a popol'o.”

“Sed la frat'o'j—kaj kuz'o'j—de Jubal,” mi memor'ig'is al ŝi, “kio pri ili?”

Ŝi rid'et'is kaj kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n ĉe mi'a ŝultr'o.

“Mi dev'is dir'i al vi i'o'n, David,” ŝi flustr'is. “Mi dev'is hav'i i'a'n pretekst'o'n por rest'i apud vi.”

“Vi pek'ul'in'o!” mi kri'is. “Kaj vi kaŭz'is al mi tiom da angor'o pro neni'o!”

“Mi sufer'is eĉ pli,” ŝi respond'is simpl'e, “ĉar mi kred'is, ke vi ne am'as mi'n, kaj mi est'as sen'pov'a. Mi ne pov'is ven'i al vi por postul'i, ke vi reciprok'u mi'a'n am'o'n, kiel vi ĵus far'is al mi. Kiam vi ĵus for'ir'is, mi'a tut'a esper'o for'ir'is kun vi. Mi est'is sen'konsol'a, terur'ig'it'a, mal'ĝoj'eg'a, kaj mi'a kor'o ŝir'iĝ'is. Mi plor'is, kaj tio'n mi ne antaŭ'e far'is de post la mort'o de mi'a patr'in'o,” kaj nun mi vid'is, ke est'is mal'sek'ec'o de larm'o'j ĉirkaŭ ŝi'a'j okul'o'j. Mi mem preskaŭ ek'plor'is, kiam mi pri'pens'is ĉio'n, kio'n tiu kompat'ind'ul'in'o tra'sufer'is. Sen'patr'in'a kaj sen'protekt'a; ĉas'at'a trans sovaĝ'a, pra'temp'a mond'o de tiu fi'aspekt'a vir'aĉ'o; el'met'it'a al la atak'o'j de la sen'nombr'a'j tim'ind'a'j en'loĝ'ant'o'j de ĝi'a'j mont'o'j, eben'aĵ'o'j kaj ĝangal'o'j—est'is mirakl'o, ke ŝi eĉ tra'viv'is ĉio'n ĉi.

Al mi, ĝi est'is revelaci'o pri la afer'o'j, kiu'j'n mi'a'j pra'ul'o'j tra'viv'is, por ke la hom'ar'o de la ekster'a mond'o plu'viv'u. Mi fier'iĝ'is je la pens'o, ke mi gajn'is la am'o'n de tia vir'in'o. Kompren'ebl'e, ŝi ne pov'is skrib'i aŭ leg'i; ŝi est'is neniel kultur'it'a aŭ delikat'a, kiel vi juĝ'us kultur'it'ec'o'n kaj delikat'ec'o'n; sed ŝi est'is model'o de ĉio plej ind'a en vir'in'o'j, ĉar ŝi est'is bon'a, kaj kuraĝ'a, kaj nobl'a, kaj virt'a. Kaj ŝi est'is ĉio ĉi malgraŭ tio, ke observ'i ĉi tiu'j'n virt'o'j'n kun'tren'is sufer'ad'o'n kaj danĝer'o'n kaj ebl'a'n mort'o'n.

Kiom pli facil'e est'us ir'i tuj komenc'e al Jubal! Ŝi est'us li'a laŭ'leĝ'a edz'in'o. Ŝi est'us la reĝ'in'o en si'a propr'a land'o—kaj est'i reĝ'in'o tiom signif'is al vir'in'o de la ŝton'epok'o kiom al hodiaŭ'a vir'in'o; kiel ajn vi rigard'as ĝi'n, tem'as nur pri relativ'a glor'o, kaj se viv'us nur du'on'nud'a'j sovaĝ'ul'o'j en la ekster'a mond'o hodiaŭ, oni trov'us, ke est'i la edz'in'o de dahome'a ĉef'ul'o est'as mult'e glor'e.

Mi ne pov'is ne kompar'i la far'o'n de Di'a'n kun tiu de unu splend'a jun'a vir'in'o, kiu'n mi kon'is en Nov-Jork'o—splend'a por rigard'i kaj por konversaci'i. Ŝi plen'kor'e en'am'iĝ'is al unu amik'o mi'a—pur'a, vir'ec'a ul'o—sed ŝi edz'in'iĝ'is al iu kaduk'a, mal'bon'reputaci'a, mal'jun'a diboĉ'ul'o, ĉar li est'is graf'o en iu tut'e et'a eŭrop'a princ'land'o, al kiu la atlas'o de Rand McNally eĉ ne atribu'is propr'a'n kolor'o'n.

Jes, mi intens'e fier'is pri Di'a'n.

Post iom da temp'o, ni decid'is ek'ir'i al Sari, ĉar mi est'is avid'a re'vid'i Perry kaj inform'iĝ'i, ĉu li bon'e fart'as. Mi rakont'is al Di'a'n pri ni'a plan'o emancip'i la hom'ar'o'n de Pelucidaro, kaj ŝi tre rav'iĝ'is pro ĝi. Ŝi dir'is, ke se nur re'ven'os Dakor, ŝi'a frat'o, li facil'e pov'us iĝ'i la reĝ'o de Amoz, kaj ke tiam li kaj Gak pov'us alianc'iĝ'i. Tio ebl'ig'us al ni impet'a'n start'o'n, ĉar kaj la sarianoj kaj la amozanoj est'is tre potenc'a'j trib'o'j. Ni fid'is, ke, arm'it'a'j per glav'o'j kaj paf'ark'o'j kaj trejn'it'a'j por uz'i ili'n, ili pov'os venk'i iu'n ajn trib'o'n, kiu mal'inklin'us al'iĝ'i al la grand'a arme'o de federaci'iĝ'int'a'j ŝtat'o'j, per kiu ni plan'is marŝ'i kontraŭ la maharoj.

Mi klar'ig'is la divers'a'j'n detru'pov'a'j'n milit'il'o'j'n, kiu'j'n Perry kaj mi pov'us konstru'i post iom da eksperiment'ad'o—pulv'o'n, fusil'o'j'n, kanon'o'j'n kaj simil'e, kaj Di'a'n kun'frap'is la man'o'j'n kaj ĵet'is si'a'j'n man'o'j'n ĉirkaŭ mi'a'n kol'o'n kaj dir'is la mi, kia mir'ind'ul'o mi est'as. Ŝi komenc'is kred'i, ke mi est'as ĉio'pov'a, kvankam ver'e far'is neni'o'n krom parol'i—sed tiel est'as ĉe vir'in'o'j, kiu'j am'as. Perry ŝat'is dir'i, ke se vir'o est'us dek'on'e tiom kapabl'a, kiom li'a edz'in'o aŭ patr'in'o kred'as li'n, la mond'o kuŝ'us en li'a'j man'o'j.

Kiam ni la unu'a'n foj'o'n ek'ir'is al Sari, mi sur'tret'is nest'o'n de venen'a'j vipur'o'j, antaŭ ol ni ating'is la val'o'n. Unu el la mal'grand'a'j pik'is mi'n ĉe la maleol'o, kaj Di'a'n dev'ig'is mi'n re'ven'i al la kavern'o. Ŝi ordon'is, ke mi ne ekzerc'u la muskol'o'j'n, ĉar tio pov'us est'i mort'ig'a—ŝi dir'is, ke se mi'n pik'us plen'kresk'a serpent'o, mi ne mov'iĝ'us eĉ unu paŝ'o'n for de la nest'o—mi est'us mort'int'a sur'pied'e star'ant'e—tiel mort'ig'a est'as la venen'o. Sed kiel okaz'is, mi est'is sen'kapabl'ig'it'a dum long'a temp'o, kvankam la kataplasm'o'j, kiu'j'n Di'a'n far'is el herb'o'j kaj foli'o'j, fin'e redukt'is la ŝvel'ad'o'n kaj el'tir'is la venen'o'n.

La epizod'o tamen montr'iĝ'is tre bon'ŝanc'a, ĉar ĝi don'is al mi ide'o'n, kiu mil'obl'e pli'valor'ig'is mi'a'j'n sag'o'j'n kiel arm'il'o'j'n de atak'o kaj defend'o. Tuj kiam mi de'nov'e kapabl'is el'ir'i, mi serĉ'is kelk'a'j'n plen'kresk'a'j'n vipur'o'j'n de la spec'o, kiu pik'is mi'n, kaj mort'ig'int'e ili'n, mi el'tir'is de ili la venen'o'n kaj ŝmir'is ĝi'n sur la pint'o'j'n de kelk'a'j sag'o'j. Pli post'e mi paf'is hien'o'don'o'n per unu el tiu'j, kaj kvankam mi'a sag'o kaŭz'is nur supr'aĵ'a'n vund'o'n, la best'o fal'is mort'a preskaŭ tuj post la traf'o.

Ni nun re'ek'ir'is al la land'o de la sarianoj, kaj kun sent'o'j de sincer'a bedaŭr'o ni adiaŭ'is ni'a'n bel'a'n ĝarden'o'n Eden'a'n, en kies relativ'a'j pac'o kaj harmoni'o ni tra'viv'is la plej feliĉ'a'j'n moment'o'j'n de ni'a viv'o. Kiel long'e ni est'is tie, mi ne sci'as, ĉar kiel mi dir'is al vi, la temp'o ĉes'is ekzist'i por mi sub tiu etern'e tag'mez'a sun'o—ebl'e est'is unu hor'o, aŭ ebl'e monat'o da sur'ter'a temp'o—mi ne sci'as.

15-a ĉapitr'o
Re'ir'o Al La Ter'o

Ni trans'ir'is la river'o'n kaj tra'pas'is la mont'o'j'n trans ĝi, kaj fin'e ni el'ir'is sur grand'a'n kaj plat'a'n eben'aĵ'o'n, kiu dis'etend'iĝ'is ĝis la lim'o de la vid'pov'o. Mi ne pov'us dir'i al vi, en kiu direkt'o ĝi etend'iĝ'is, eĉ se vi vol'us sci'i tio'n, ĉar dum mi'a tut'a rest'ad'o en Pelucidaro mi neniam el'trov'is ali'a'j'n ol sur'lok'a'j'n rimed'o'j'n por indik'i direkt'o'n—est'as nek nord'o nek sud'o nek orient'o nek okcident'o. Supr'e'n est'as la sol'a bon'e difin'it'a direkt'o, kaj tio, kompren'ebl'e, est'as mal'supr'e'n por vi sur la ekster'a krust'o de la Ter'o. Ĉar la sun'o nek lev'iĝ'as nek sub'ir'as, mank'as ĉia rimed'o por indik'i direkt'o'n krom vid'ebl'aĵ'o'j kiel alt'a'j mont'o'j, arb'ar'o'j, lag'o'j kaj mar'o'j.

La eben'aĵ'o, kiu kuŝ'as post la blank'a'j klif'o'j bord'e de la Darel Az ĉe la bord'o plej proksim'a al la Mont'o'j de la Nub'o'j, est'as la afer'o plej analog'a al direkt'o kon'at'a al la pelucidaranoj. Se oni eventual'e neniam aŭd'is pri la Darel Az, aŭ la blank'a'j klif'o'j, aŭ la Mont'o'j de la Nub'o'j, oni sent'as la mank'o'n de io grav'a kaj sopir'as al la familiar'a'j kaj kompren'ebl'a'j “nord-orient'o” kaj “sud-okcident'o” de la ekster'a mond'o.

Ni apenaŭ ĵus sur'paŝ'is la grand'a'n eben'aĵ'o'n, kiam ni percept'is du enorm'a'j'n best'o'j'n, kiu'j proksim'iĝ'as al ni el la mal'proksim'o. Tiel mal'proksim'a'j ili est'is, ke oni ne pov'is disting'i, kia'j best'o'j ili est'is, sed kiam ili pli'proksim'iĝ'is, mi vid'is, ke ili est'as enorm'a'j kvar'pied'ul'o'j, inter 80 kaj 100 fut'o'j'n long'a'j, kun et'a'j kap'o'j sid'ant'a'j supr'e de la tre long'a kol'o'j. Ili'a'j kap'o'j ŝajn'is est'i 40 fut'o'j'n super la ter'o. La best'o'j tre mal'rapid'e mov'iĝ'is—tio signif'as, ke ili'a'j korp'a'j mov'iĝ'o'j est'is tre mal'rapid'a'j—sed ili'a'j paŝ'o'j est'is tiel long'distanc'a'j, ke ili fakt'e ir'is signif'e pli rapid'e ol hom'o.

Kiam ili ankoraŭ pli proksim'iĝ'is, ni el'trov'is, ke sur la dors'o de ambaŭ sid'as hom'o. Tiam Di'a'n sci'is, pri kiu best'o tem'as, kvankam ŝi neniam antaŭ'e vid'is tia'j'n.

“Ili est'as lidioj el la land'o de la torianoj”, ŝi kri'is. “Tori'a kuŝ'as ĉe la periferi'o de la Terur'a Ombr'o'land'o. Nur la torianoj inter la gent'o'j de Pelucidaro rajd'as lidiojn, ĉar ili trov'iĝ'as en neni'u land'o krom la mal'lum'a.”

“Kio est'as la Terur'a Ombr'o'land'o?” mi demand'is.

“Ĝi est'as la land'o, kiu kuŝ'as sub la Mort'a Mond'o”, respond'is Di'a'n; “la Mort'a Mond'o, kiu por'ĉiam'e pend'as inter la sun'o kaj Pelucidaro super la Terur'a Ombr'o'land'o. Est'as la Mort'a Mond'o, kiu far'as la grand'a'n ombr'o'n sur tiu part'o de Pelucidaro.”

Mi ne plen'e kompren'is kio'n ŝi dir'as, kaj mi dub'as, ĉu eĉ nun mi kompren'as, ĉar mi neniam est'is en tiu part'o de Pelucidaro, de kiu vid'ebl'as la Mort'a Mond'o; sed Perry dir'as, ke ĝi est'as la lun'o de Pelucidaro—planed'et'o intern'e de planed'o—kaj ke ĝi ĉirkaŭ'ir'as la aks'o'n de la Ter'o koincid'e kun la rotaci'o de la Ter'o, kaj tial ĝi trov'iĝ'as ĉiam super la sam'a lok'o en Pelucidaro.

Mi memor'as, ke Perry tre ekscit'iĝ'is, kiam mi rakont'is al li pri tiu Mort'a Mond'o, ĉar li opini'is, ke ĝi est'as la kaŭz'o de la ĝis tiam ne'klar'ig'ebl'a'j fenomen'o'j de nutaci'o kaj precesi'o de la ekvinoks'o'j.

Kiam la du hom'o'j sur la lidioj est'is tre proksim'a'j al ni, ni vid'is, ke unu est'as vir'o kaj la ali'a vir'in'o. La unu'a lev'is si'a'j'n du man'o'j'n kun la polm'o'j direkt'it'a'j al ni, sign'ant'e per tio pac'dezir'o'n, kaj mi jam respond'is sam'manier'e al li, kiam li subit'e el'ig'is kri'o'n de mir'o kaj plezur'o, kaj glit'int'e de'sur si'a grand'a rajd'best'o, li kur'is antaŭ'e'n al Di'a'n kaj ĵet'is si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ ŝi'n.

Post moment'o mi est'is blank'a pro ĵaluz'o, sed nur dum moment'o, ĉar Di'a'n rapid'e tir'is la vir'o'n al mi, dir'ant'e al li, ke mi est'as David, ŝi'a edz'o.

“Kaj jen mi'a frat'o, Dakor la Fort'ul'o, David”, ŝi dir'is al mi.

Ŝajn'is, ke la vir'in'o est'as la edz'in'o de Dakor. Li trov'is neniu'n, kiu'n li ŝat'is, inter la sarianoj, nek en ali'a'j lok'o'j, ĝis li ating'is la land'o'n de la torianoj, kaj tie li trov'is kaj batal'akir'is si'a'n tre bel'eg'a'n tori'a'n jun'ul'in'o'n, kiu'n li ĝust'e nun ven'ig'is al si'a propr'a popol'o.

Kiam ili aŭd'is ni'a'n histori'o'n kaj ni'a'j'n plan'o'j'n, ili decid'is akompan'i ni'n al Sari, por ke Dakor kaj Gak far'u inter'konsent'o'n pri alianc'o, ĉar Dakor est'is sam'e tiel entuziasm'a pri la propon'it'a eksterm'o de la maharoj kaj sag'ot'o'j kiel Di'a'n kaj mi.

Post vojaĝ'o, kiu est'is laŭ pelucidaraj norm'o'j tre sen'event'a, ni ven'is al la unu'a el la sari'a'j vilaĝ'o'j, kiu konsist'as el cent ĝis du'cent art'e'far'it'a'j grot'o'j el'kav'ig'it'a'j en la fac'o de grand'a kreta krut'aĵ'o. Tie, je ni'a grand'eg'a ĝoj'o, ni trov'is kaj Perry kaj Gak. La mal'jun'ul'o est'is tut'e super'fort'it'a de emoci'o, kiam li vid'is ni'n, ĉar li de'long'e kred'is mi'n mort'int'a.

Kiam mi prezent'is Di'a'n kiel mi'a'n edz'in'o'n, li ne sci'is ĝust'e kio'n dir'i, sed li pli post'e rimark'is, ke hav'int'e la elekt'o'n en du mond'o'j, mi ne pov'us pli bon'e traf'i.

Gak kaj Dakor inter'trakt'e ating'is tre amik'a'n aranĝ'o'n, kaj ĉe inter'konsil'iĝ'o de la ĉef'o'j de la divers'a'j trib'o'j de sarianoj oni far'is por'temp'a'n inter'konsent'o'n pri la ebl'a est'ont'a reg'ad'sistem'o. Proksim'um'e dir'it'e, la divers'a'j reĝ'land'o'j de Pelucidaro rest'us preskaŭ sen'de'pend'a'j, sed est'us unu grand'a super'reg'ant'o aŭ imperi'estr'o. Oni decid'is, ke mi est'u la unu'a el la dinasti'o de la imperi'estr'o'j de Pelucidaro.

Ni komenc'is instru'i al la vir'in'o'j la farad'o'n de paf'ark'o'j kaj sag'o'j kaj venen'uj'o'j. La jun'a'j vir'o'j serĉ'is la vipur'o'j'n, kiu'j proviz'is la venen'o'n, kaj ili est'is tiu'j, kiu'j min'is la fer'erc'o'n kaj laŭ la instrukci'o'j de Perry fabrik'is la glav'o'j'n. Rapid'e dis'vast'iĝ'is la febr'o de unu trib'o al ali'a, ĝis reprezent'ant'o'j el naci'o'j tiel mal'proksim'a'j, ke la sarianoj neniam eĉ aŭd'is pri ili, ven'is por ĵur'i la ĵur'o'n de lojal'ec'o, kiu'n ni postul'is, kaj por lern'i la art'o'n fabrik'i la nov'a'j'n arm'il'o'j'n kaj uz'i ili'n.

Ni dis'send'is ni'a'j'n jun'a'j'n vir'o'j'n kiel instrukci'ist'o'j'n al ĉiu naci'o de la federaci'o, kaj la mov'ad'o jam akir'is kolos'a'j'n proporci'o'j'n, antaŭ ol la maharoj mal'kovr'is ĝi'n. La unu'a ek'suspekt'o, kiu'n ili ek'hav'is, ven'is post la eksterm'o en rapid'a si'n'sekv'o de tri el ili'a'j grand'a'j sklav'karavan'o'j. Ili ne pov'is kompren'i, ke la mal'alt'a'j klas'o'j subit'e ek'hav'is potenc'o'n, kiu far'is ili'n ver'e tim'ind'a'j.

En unu el la batal'et'o'j kun sklav'karavan'o'j kelk'a'j el ni'a'j sarianoj pren'is plur'a'j'n sag'ot'a'j'n kapt'it'o'j'n, kaj inter ili est'is du an'o'j de la gard'ist'ar'o intern'e de la konstru'aĵ'o, en kiu oni ten'is ni'n mal'liber'ig'it'a'j en Futra. Ili dir'is al ni, ke la maharoj est'is frenez'a'j pro rabi'o, kiam ili el'trov'is, kio okaz'is en la kel'o de la konstru'aĵ'o. La sag'ot'o'j sci'is, ke io tre terur'a traf'is ili'a'j'n mastr'o'j'n, sed la maharoj zorg'e klopod'is, por ke neni'u sugest'o pri la ver'a natur'o de ili'a pere'ig'a aflikt'o sci'iĝ'u ekster la propr'a speci'o. Kiom da temp'o neces'os por ke la speci'o for'pere'u, oni tut'e ne pov'us eĉ diven'i; sed ŝajn'is ne'evit'ebl'e, ke tio fin'fin'e okaz'u.

La maharoj ofer'is fabel'a'n rekompenc'o'n al tiu, kiu kapt'us unu el ni viv'a, kaj sam'temp'e minac'is sufer'ig'i la plej tim'ind'a'n pun'o'n al tiu, kiu far'us fizik'a'n mal'bon'o'n al ni. La sag'ot'o'j ne pov'is kompren'i tiu'j'n ŝajn'e paradoks'a'j'n instrukci'o'j'n, kvankam ili'a kial'o est'is sufiĉ'e kompren'ebl'a al mi. La maharoj dezir'is la Grand'a'n Sekret'o'n kaj ili sci'is, ke nur ni pov'us hav'ig'i ĝi'n al ili.

La eksperiment'o'j de Perry pri la fabrik'ad'o de pulv'o kaj la konstru'o de fusil'o'j ne progres'is tiel rapid'e kiel ni esper'is—mult'eg'e da afer'o'j pri tiu'j du art'o'j Perry ne sci'is. Ni ambaŭ cert'is, ke la solv'o de tiu'j du problem'o'j progres'ig'us la civiliz'o'n intern'e de Pelucidaro je mil'o'j da jar'o'j en unu antaŭ'e'n'salt'o. Kaj est'is divers'a'j ali'a'j art'o'j kaj scienc'o'j, kiu'j'n ni dezir'is en'konduk'i, sed ni'a'j komun'a'j sci'o'j ne ampleks'is la meĥanik'a'j'n detal'o'j'n, kiu'j sol'a'j pov'as don'i al ili komerc'a'n aŭ praktik'a'n valor'o'n.

David”, dir'is Perry tuj post si'a plej last'a mal'sukces'o produkt'i pulv'o'n, kiu eĉ brul'us, “unu el ni dev'os re'vetur'i al la ekster'a mond'o kaj re'port'i la inform'o'j'n, kiu'j mank'as al ni. Ĉi tie ni hav'as la labor'ist'o'j'n kaj material'o'j'n por re'produkt'i i'o'n ajn, kio'n oni iam produkt'is supr'e—ni mal'hav'as nur la neces'a'n sci'o'n. Ni re'vetur'u kaj kun'pren'u tiu'n sci'o'n en la form'o de libr'o'j—tiam tiu ĉi mond'o ver'e kuŝ'os en ni'a'j man'o'j”.

Kaj tial oni decid'is, ke mi re'vetur'u en la bor'vetur'il'o, kiu ankoraŭ kuŝ'is ĉe la rand'o de la arb'ar'o, tie, kie ni unu'e penetr'is ĝis la supr'aĵ'o de la intern'a mond'o. Di'a'n rifuz'is eĉ aŭskult'i iu'n plan'o'n pri mi'a for'ir'o, kiu ne inkluziv'as ŝi'n, kaj mi ne bedaŭr'is, ke ŝi vol'as akompan'i mi'n, ĉar mi dezir'is, ke ŝi vid'u mi'a'n mond'o'n, kaj mi dezir'is, ke mi'a mond'o vid'u ŝi'n.

Kun grand'a eskort'o ni marŝ'is al la grand'a fer'a talp'o, kiu'n Perry baldaŭ jam re'pozici'ig'is kun ĝi'a naz'o re'direkt'it'a al la ekster'a krust'o. Li zorg'e ekzamen'is la tut'a'n mekanism'o'n. Li re'plen'ig'is la aer-rezerv'uj'o'n kaj produkt'is ole'o'n por la motor'o. Fin'fin'e ĉio pret'is, kiam ni'a'j piked'an'o'j, el kiu'j long'a, mal'dik'a vic'o ĉiam ĉirkaŭ'is ni'a'n kamp'ad'ej'o'n, inform'is, ke grand'a amas'o da laŭ'ŝajn'e sag'ot'o'j kaj maharoj proksim'iĝ'as el la direkt'o de Futra.

Di'a'n kaj mi pret'is ek'ir'i, sed mi est'is avid'a spekt'i la unu'a'n al'front'iĝ'o'n inter du ne mal'grand'a'j arme'o'j de la si'n kontraŭ'ant'a'j speci'o'j de Pelucidaro. Mi kompren'is, ke tio mark'os la histori'a'n komenc'o'n de enorm'a lukt'o por la posed'o de tut'a mond'o, kaj kiel la unu'a imperi'estr'o de Pelucidaro, mi kred'is, ke est'as ne nur mi'a dev'o, sed ankaŭ mi'a rajt'o est'i en la mez'o de tiu decid'a batal'o.

Dum la kontraŭ'a arme'o proksim'iĝ'is, ni vid'is, ke est'as mult'a'j maharoj kun la sag'ot'a'j soldat'o'j—indik'o pri la vast'etend'a grav'ec'o, kiu'n la domin'ant'a speci'o atribu'is al la rezult'o de tiu kampanj'o, ĉar ne est'is ili'a kutim'o aktiv'e part'o'pren'i la sklav'kapt'a'j'n atak'o'j'n, kiu'j'n far'is ili'a'j serv'o'best'o'j—la sol'a spec'o de milit'o, kiu'n ili far'is kontraŭ la mal'alt'a'j est'aĵ'o'j.

Gak kaj Dakor est'is ambaŭ kun ni, ven'int'e antaŭ ĉio por vid'i la bor'vetur'il'o'n. Mi met'is Gak kaj kelk'a'j'n el li'a'j sarianoj ĉe la dekstr'a flank'o de ni'a batal'lini'o. Dakor en'lok'iĝ'is mal'dekstr'a'flank'e, dum mi komand'is la centr'o'n. Mal'antaŭ ni mi posten'ig'is sufiĉ'e grand'a'n rezerv'o'n sub unu el la ĉef'o'j de Gak. La sag'ot'o'j sen'halt'e antaŭ'e'n'marŝ'is kun minac'a'j lanc'o'j, kaj mi las'is ili'n ven'i, ĝis ili est'is facil'e ating'ebl'a'j per paf'ark'o, antaŭ ol mi ordon'is paf'i.

Je la unu'a salv'o de venen'pint'a'j sag'o'j, la unu'a lini'o de goril'o'hom'o'j fal'is ter'e'n; sed la mal'antaŭ'ul'o'j atak'is super la stern'it'a'j figur'o'j de ili'a'j kamarad'o'j en furioz'e rapid'a atak'o por pov'i traf'i ni'n per si'a'j lanc'o'j. Du'a salv'o halt'ig'is ili'n dum moment'o, kaj tiam mi'a rezerv'o salt'is tra la breĉ'o'j en la paf'lini'o por kontraŭ'batal'i ili'n per lanc'o'j kaj ŝild'o'j.

La ne oportun'a'j lanc'o'j de la sag'ot'o'j ne est'is egal'a'j al la lanc'o'j de la sarianoj kaj amozanoj, kiu'j flank'e'n'ig'is la lanc'puŝ'o'j'n per si'a'j ŝild'o'j kaj impet'is proksim'e'n por batal'i per si'a'j pli mal'pez'a'j kaj oportun'a'j arm'il'o'j.

Gak kun'pren'is si'a'j'n sag'paf'ist'o'j'n laŭ'long'e de la flank'lini'o de la mal'amik'o, kaj dum la glav'ist'o'j kontraŭ'batal'is ili'n antaŭ'e, li el'ĵet'ig'is salv'o'n post salv'o en ili'a'n ne'ŝirm'it'a'n mal'dekstr'a'n flank'o'n. La maharoj far'is mal'mult'e da ver'a batal'ad'o kaj pli ĝen'is ol help'is, kvankam foj'e unu el ili ek'kapt'is per si'a'j potenc'a'j makzel'o'j la brak'o'n aŭ krur'o'n de sariano.

La batal'o ne daŭr'is tre long'e, ĉar kiam Dakor kaj mi konduk'is ni'a'j'n trup'o'j'n al la dekstr'a flank'o de la sag'ot'o'j kun nud'a'j glav'o'j, ili est'is jam tiel demoraliz'it'a'j, ke ili turn'iĝ'is kaj fuĝ'is de ni. Ni ĉas'is ili'n dum iom da temp'o, pren'ant'e mult'a'j'n kapt'it'o'j'n kaj re'gajn'ant'e ĉirkaŭ cent sklav'o'j'n, inter kiu'j est'is Huĝa la Ruz'a.

Li dir'is al mi, ke oni kapt'is li'n, dum li est'is sur'voj'e al si'a propr'a land'o; sed ke li'a'n viv'o'n oni indulg'is pro la esper'o, ke de li la maharoj lern'os la kaŝ'lok'o'n de si'a Grand'a Sekret'o. Gak kaj mi hav'is inklin'o'n kred'i, ke la Ruz'ul'o gvid'is tiu'n ekspedici'o'n al la land'o Sari, pri kiu li kred'is, ke tie oni pov'us trov'i la libr'o'n en la posed'o de Perry; sed ni ne hav'is pruv'o'n pri tio, do ni akcept'is li'n kaj trakt'is li'n kiel unu el ni, kvankam neni'u ŝat'is li'n. Kaj kiel li rekompenc'is mi'a'n grand'anim'ec'o'n, vi baldaŭ sci'iĝ'os.

Est'is kelk'a'j maharoj inter ni'a'j kapt'it'o'j, kaj ni'a'j propr'a'j hom'o'j tiom tim'is ili'n, ke ili rifuz'is proksim'iĝ'i al ili, krom se komplet'e kovr'it'a'j per pec'o de fel'o. Eĉ Di'a'n kred'is je la popol'a superstiĉ'o pri la mal'bon'a'j efik'o'j de el'met'iĝ'o al la okul'o'j de koler'a'j maharoj, kaj kvankam mi pri'rid'is ŝi'a'j'n tim'o'j'n, mi tut'e pret'is toler'i ili'n, se tio eĉ iom'et'e for'ig'us ŝi'a'j'n mal'bon'a'j'n antaŭ'sent'o'j'n, do ŝi sid'is for'e de la bor'vetur'il'o, apud kiu la maharoj est'is katen'it'a'j, dum Perry kaj mi de'nov'e ekzamen'is ĉiu'n er'o'n de la mekanism'o.

Fin'e, mi al'pren'is mi'a'n lok'o'n en la stir'seĝ'o kaj al'vok'is iu'n el la vir'o'j ekster'e, por ke li ven'ig'u Di'a'n. Okaz'is, ke Huĝa star'is tut'e proksim'a al la pord'o de la bor'vetur'il'o, do est'is li, kiu sen mi'a sci'o ir'is por ven'ig'i ŝi'n; sed kiel li sukces'is plen'um'i la diabl'a'n afer'o'n, kiu'n li far'is, mi ne pov'as diven'i, krom se ali'a'j help'is li'n en la komplot'o. Kaj tio'n mi ne pov'as kred'i, ĉar ĉiu'j mi'a'j hom'o'j est'is lojal'a'j al mi kaj tuj mort'ig'us li'n, se li est'us propon'int'a la sen'kor'a'n intrig'o'n, eĉ se li hav'us temp'o'n por kon'ig'i ĝi'n al ali'ul'o. Ĉio est'is far'it'a tiel rapid'e, ke mi pov'as kred'i nur, ke ĝi est'is la rezult'o de subit'a impuls'o, help'it'a de kelk'a'j por Huĝa bon'ŝanc'a'j cirkonstanc'o'j okaz'int'a'j akurat'e je la ĝust'a moment'o.

Mi sci'as nur, ke est'is Huĝa, kiu port'is Di'a'n al la bor'vetur'il'o, ankoraŭ en'volv'it'a'n de la kap'o ĝis la pied'o en la fel'o de enorm'a kavern'leon'o, kiu kovr'is ŝi'n, de kiam oni konduk'is la maharajn kapt'it'o'j'n en la kamp'ad'ej'o'n. Li met'is si'a'n ŝarĝ'o'n sur la seĝ'o'n flank'e de mi. Mi est'is pret'a ek'vetur'i. La adiaŭ'o'j est'is dir'it'a'j. Perry kapt'is mi'a'n man'o'n por la last'a, long'a adiaŭ'o. Mi ferm'is kaj rigl'is la ekster'a'n kaj intern'a'n pord'o'j'n, de'nov'e ek'sid'is ĉe la vetur'a mekanism'o, kaj ek'tir'is la start'ig'il'o'n.

Kiel antaŭ'e, dum tiu nokt'o long'e pas'int'a, en kiu okaz'is ni'a unu'a el'prov'o de la fer'a monstr'o, est'is terur'a muĝ'ad'o sub ni—la gigant'a fram'o trem'is kaj vibr'is—okaz'is ek'bru'eg'o, kiam la mal'firm'a grund'o ek'ĵet'iĝ'is supr'e'n tra la kav'aĵ'o inter la intern'a kaj ekster'a blend'o'j kaj re'depon'iĝ'is mal'antaŭ ni. Du'a'n foj'o'n la maŝin'o ek'vetur'is.

Sed en la moment'o de la for'vetur'o mi preskaŭ ĵet'iĝ'is el mi'a seĝ'o pro la subit'a sku'iĝ'o de la bor'vetur'il'o. Komenc'e mi ne sci'is, kio okaz'is, sed baldaŭ mi ek'kompren'is, ke tuj antaŭ ol ĝi en'ir'is la ter'krust'o'n, la tur'ec'a maŝin'o tra'fal'is tra si'a apog'a skafald'o, kaj ke anstataŭ en'ir'i la ter'o'n vertikal'e, ni plonĝ'as en ĝi'n je ali'a angul'o. En kiu lok'o ni el'ir'os sur la ekster'a ter'krust'o, mi ne pov'is eĉ konjekt'i. Kaj tiam mi turn'iĝ'is por konstat'i la efik'o'n de tiu strang'a spert'o ĉe Di'a'n. Ŝi ankoraŭ sid'is vual'it'a en la grand'a fel'o.

“Montr'u vi'n,” mi kri'is rid'et'ant'e, “ven'u el vi'a ŝel'o. Neniu'j maharaj okul'o'j pov'as ating'i vi'n ĉi tie,” kaj mi klin'is mi'n tie'n kaj ek'kapt'is de ŝi la leon'a'n fel'o'n. Kaj tiam mi re'tir'iĝ'is sur mi'a'n seĝ'o'n, tut'e horor'ig'it'a.

La afer'o sub la fel'o ne est'is Di'a'n—ĝi est'is abomen'ind'a maharo. Tuj mi kompren'is la ruz'o'n, kiu'n Huĝa uz'is kontraŭ mi, kaj ĝi'a'n cel'o'n. For'ig'int'e mi'n por'ĉiam'e, kiel li sen'dub'e kred'is, Di'a'n est'us sen'help'a kontraŭ li. Furioz'e mi tir'is je la stir'il'o, pen'ant'e re'turn'i la bor'vetur'il'o'n al Pelucidaro; sed kiel tiu'n ali'a'n foj'o'n, mi pov'is mov'et'i ĝi'n eĉ ne unu har'larĝ'o'n.

Ne neces'as rakont'i pri la terur'aĵ'o'j aŭ la ted'ec'o de tiu vojaĝ'o. Ĝi diferenc'is tut'e mal'mult'e de la antaŭ'a, kiu port'is ni'n de la ekster'a al la intern'a mond'o. Pro la angul'o, je kiu ni en'ir'is la ter'o'n, la vojaĝ'o daŭr'is preskaŭ unu tag'o'n pli long'e kaj el'port'is mi'n sur la sabl'o'j'n de la Saharo, anstataŭ al Uson'o, kiel mi esper'is.

Jam de monat'o'j mi atend'as ĉi tie la al'ven'o'n de blank'ul'o. Mi ne kuraĝ'is for'las'i la bor'vetur'il'o'n, pro tim'o, ke mi neniam plu pov'os re'trov'i ĝi'n—la mov'iĝ'ant'a'j sabl'o'j de la dezert'o baldaŭ kovr'us ĝi'n, kaj mi'a sol'a esper'o pri re'ven'o al mi'a Di'a'n kaj ŝi'a Pelucidaro est'us por ĉiam for.

Ke mi iam re'vid'os ŝi'n, ŝajn'as nur mal'grand'a ebl'ec'o, ĉar kiel mi sci'u, en kiu part'o de Pelucidaro mi'a re'ven'a vojaĝ'o fin'iĝ'os—kaj kiel, sen nord'o aŭ sud'o aŭ orient'o aŭ okcident'o, mi esper'u iam trov'i la voj'o'n trans tiu vast'a mond'o al la lok'et'o, kie rest'as mi'a perd'it'a am'at'in'o kaj funebr'as pro mi?

Jen la histori'o, kiel David Innes rakont'is ĝi'n al mi en la kapr'o'fel'a tend'o ĉe la rand'o de la grand'a Sahara Dezert'o. La ven'ont'a'n tag'o'n, li gvid'is mi'n por vid'i la bor'vetur'il'o'n—ĝi est'is preciz'e tia, kia li pri'skrib'is ĝi'n. Ĝi est'is tiel grand'eg'a, ke ĝi pov'us est'i transport'it'a al tiu mal'facil'e al'ir'ebl'a mond'o'part'o per neni'u transport'rimed'o, kiu ekzist'is tie—ĝi pov'us est'i ven'int'a nur tiel, kiel David Innes dir'is—tra la krust'o'n de la Ter'o el la intern'a mond'o Pelucidaro.

Mi pas'ig'is semajn'o'n kun li, kaj tiam, for'las'int'e mi'a'n leon'ĉas'ad'o'n, re'vetur'is rekt'e al la mar'bord'o kaj rapid'is al Londono, kie mi aĉet'is grand'a'n kvant'o'n da aĵ'o'j, kiu'j'n li dezir'is kun'port'i kun si al Pelucidaro. Est'is libr'o'j, fusil'o'j, revolver'o'j, paf'aĵ'o'j, fot'il'o'j, kemi'aĵ'o'j, telefon'o'j, telegraf'il'o'j, drat'o, il'o'j kaj pli'a'j libr'o'j—libr'o'j pri ĉiu tem'o sub la sun'o. Li dir'is, ke li dezir'as libr'ar'o'n, per kiu ili pov'os re'produkt'i la mir'ind'aĵ'o'j'n de la du'dek'a jar'cent'o en la ŝton'epok'o, kaj se kvant'o grav'as, mi bon'e pri'serv'is li'n.

Mi re'port'is la afer'o'j'n mem al Alĝerio, kaj akompan'is ili'n ĝis la fin'o de la fer'voj'o; sed de tie mi est'is re'vok'it'a al Uson'o pro grav'a'j afer'o'j. Tamen, mi pov'is dung'i tre fid'ind'a'n vir'o'n por ek'estr'i la karavan'o'n—la sam'a'n gvid'ist'o'n, fakt'e, kiu akompan'is mi'n dum mi'a antaŭ'a vojaĝ'o en la Saharon—kaj skrib'int'e long'a'n leter'o'n al Innes, en kiu mi don'is mi'a'n uson'a'n adres'o'n, mi vid'is la ekspedici'o'n ek'voj'i sud'e'n.

Inter la ali'a'j afer'o'j, kiu'j'n mi send'is al Innes, trov'iĝ'is pli ol kvin'cent mejl'o'j'n da du'obl'a, izol'it'a drat'o de tre mal'dik'a dik'ec'o. Mi pak'ig'is ĝi'n ĉirkaŭ special'a boben'o je li'a propon'o, ĉar est'is li'a ide'o, ke li pov'us fiks'i unu fin'o'n ĉi tie antaŭ ol for'ir'i, kaj el'las'ant'e ĝi'n tra la mal'antaŭ'o de la bor'vetur'il'o, kre'i telegraf'line'o'n inter la ekster'a kaj intern'a mond'o'j. En mi'a leter'o, mi pet'is li'n nepr'e mark'i la fin'o'n de la lini'o tre klar'e per alt'a ŝton'amas'o por la okaz'o, ke mi ne pov'us ating'i li'n antaŭ ol li ek'vetur'us, por ke mi facil'e trov'u ĝi'n kaj komunik'iĝ'u kun li, se okaz'os, ke li bon'ŝanc'e ating'os Pelucidaron.

Mi ricev'is kelk'a'j'n leter'o'j'n de li post mi'a re'ven'o al Uson'o—fakt'e, li util'ig'is ĉiu'n al la nord'o ir'ant'a'n karavan'o'n por don'i al mi i'a'n mesaĝ'o'n. Li'a last'a leter'o est'is skrib'it'a la tag'o'n antaŭ ol li intenc'is ek'vetur'i. Jen ĝi:

Mi'a kar'a amik'o:

Morgaŭ mi ek'vetur'os por serĉ'i Pelucidaron kaj Di'a'n. Kondiĉ'e, ke la arab'o'j ne mort'ig'os mi'n. Ili kondut'is tre mal'amik'e last'a'temp'e. Mi ne sci'as la kaŭz'o'n, sed en du okaz'o'j ili minac'is mi'a'n viv'o'n. Unu, pli amik'a ol la ceter'a'j, dir'is al mi hodiaŭ, ke ili intenc'as atak'i mi'n ĉi nokt'e. Est'us bedaŭr'ind'e, se tiu'spec'a afer'o okaz'us nun, kiam mi est'as tiel baldaŭ for'vetur'ont'a.

Tamen, ebl'e est'us egal'e bon'e, ĉar ju pli proksim'iĝ'as la hor'o, des pli mal'grand'a'j ŝajn'as mi'a'j ŝanc'o'j sukces'i.

Al'ven'is la amik'a arab'o, kiu port'os ĉi tiu'n leter'o'n nord'e'n por mi, do adiaŭ, kaj Di'o ben'u vi'n pro vi'a'j komplez'o'j al mi.

La arab'o dir'as, ke mi rapid'u, ĉar li vid'as sabl'o'nub'o'n sud'e—li kred'as, ke ĝi est'as la band'o, kiu ven'as por murd'i mi'n, kaj li ne dezir'as est'i trov'it'a kun mi. Do adiaŭ de'nov'e.

Vi'a David Innes

Post unu jar'o mi de'nov'e trov'iĝ'is ĉe la fin'o de la fer'voj'a lini'o, vetur'ant'a al la lok'o, kie mi for'las'is Innes. Mi'a unu'a sen'iluzi'iĝ'o okaz'is, kiam mi ek'sci'is, ke mi'a mal'jun'a gvid'ist'o mort'is kelk'a'j'n semajn'o'j'n antaŭ mi'a re'ven'o, kaj mi pov'is trov'i neniu'n ali'a'n membr'o'n de mi'a iam'a grup'o, kiu pov'us konduk'i mi'n al la sam'a lok'o.

Dum monat'o'j mi tra'serĉ'is tiu'n brul'varm'a'n land'o'n, pri'demand'ant'e sen'nombr'a'j'n dezert'a'j'n ŝejk'o'j'n, esperant'e, ke fin'fin'e mi trov'us unu, kiu aŭd'is pri Innes kaj li'a mir'ind'a fer'a talp'o. Konstant'e mi'a'j'n okul'o'j esplor'is la blind'ig'a'n amas'o'n da sabl'o por ek'vid'i la ŝton'amas'o'n, sub kiu mi trov'us la drat'o'j'n ir'ant'a'j'n al Pelucidaro—sed ĉiam mi mal'sukces'is.

Kaj ĉiam molest'as mi'n ĉi tiu'j terur'ig'a'j demand'o'j, kiam mi pens'as pri David Innes kaj li'a'j strang'a'j aventur'o'j.

Ĉu fin'fin'e la arab'o'j murd'is li'n tuj antaŭ li'a ek'vetur'o? Aŭ ĉu li re'direkt'is la naz'o'n de si'a fer'a monstr'o al la intern'a mond'o? Ĉu li ating'is ĝi'n, aŭ ĉu li kuŝ'as ie en'ter'ig'it'a en la mez'o de la grand'a ter'krust'o? Kaj se li re'ven'is al Pelucidaro, ĉu li tra'penetr'is ĉe la fund'o de unu el ĝi'a'j grand'a'j intern'a'j mar'o'j aŭ inter iu sovaĝ'a popol'o tut'e mal'proksim'e de la land'o de li'a kor'sopir'o?

Ĉu la respond'o kuŝ'as ie sur la sin'o de la vast'a Saharo, ĉe la fin'o de du et'a'j drat'o'j, kaŝ'it'a'j sub perd'it'a ŝton'amas'o? Mi sci'vol'as.

Fin'o

 
 
 
 
 
 
End of Project Gutenberg's Ce la koro de la tero, by Edgar Rice Burroughs 
 
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CE LA KORO DE LA TERO *** 
 
***** This file should be named 20802-h.htm or 20802-h.zip ***** 
This and all associated files of various formats will be found in: 
        http://www.gutenberg.org/2/0/8/0/20802/ 
 
 
 
Updated editions will replace the previous one--the old editions will be 
renamed. 
 
Creating the works from public domain print editions means that no one 
owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and 
you!) can copy and distribute it in the United States without permission 
and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the 
General Terms of Use part of this license, apply to copying and 
distributing Project Gutenberg-tm electronic works to protect the 
PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project Gutenberg is a 
registered trademark, and may not be used if you charge for the eBooks, 
unless you receive specific permission. If you do not charge anything 
for copies of this eBook, complying with the rules is very easy. You may 
use this eBook for nearly any purpose such as creation of derivative 
works, reports, performances and research. They may be modified and 
printed and given away--you may do practically ANYTHING with public 
domain eBooks. Redistribution is subject to the trademark license, 
especially commercial redistribution. 
 
 
 
*** START: FULL LICENSE *** 
 
THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE 
PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK 
 
To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free 
distribution of electronic works, by using or distributing this work 
(or any other work associated in any way with the phrase "Project 
Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project 
Gutenberg-tm License (available with this file or online at 
http://www.gutenberg.org/license). 
 
 
Section 1.  General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm 
electronic works 
 
1.A.  By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm 
electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to 
and accept all the terms of this license and intellectual property 
(trademark/copyright) agreement.  If you do not agree to abide by all 
the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy 
all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. 
If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project 
Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the 
terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or 
entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. 
 
1.B.  "Project Gutenberg" is a registered trademark.  It may only be 
used on or associated in any way with an electronic work by people who 
agree to be bound by the terms of this agreement.  There are a few 
things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works 
even without complying with the full terms of this agreement.  See 
paragraph 1.C below.  There are a lot of things you can do with Project 
Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement 
and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic 
works.  See paragraph 1.E below. 
 
1.C.  The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" 
or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project 
Gutenberg-tm electronic works.  Nearly all the individual works in the 
collection are in the public domain in the United States.  If an 
individual work is in the public domain in the United States and you are 
located in the United States, we do not claim a right to prevent you from 
copying, distributing, performing, displaying or creating derivative 
works based on the work as long as all references to Project Gutenberg 
are removed.  Of course, we hope that you will support the Project 
Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by 
freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of 
this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with 
the work.  You can easily comply with the terms of this agreement by 
keeping this work in the same format with its attached full Project 
Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. 
This particular work is one of the few copyrighted individual works 
included with the permission of the copyright holder.  Information on 
the copyright owner for this particular work and the terms of use 
imposed by the copyright holder on this work are set forth at the 
beginning of this work. 
 
1.D.  The copyright laws of the place where you are located also govern 
what you can do with this work.  Copyright laws in most countries are in 
a constant state of change.  If you are outside the United States, check 
the laws of your country in addition to the terms of this agreement 
before downloading, copying, displaying, performing, distributing or 
creating derivative works based on this work or any other Project 
Gutenberg-tm work.  The Foundation makes no representations concerning 
the copyright status of any work in any country outside the United 
States. 
 
1.E.  Unless you have removed all references to Project Gutenberg: 
 
1.E.1.  The following sentence, with active links to, or other immediate 
access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently 
whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the 
phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project 
Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, 
copied or distributed: 
 
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with 
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or 
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included 
with this eBook or online at www.gutenberg.org 
 
1.E.2.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived 
from the public domain (does not contain a notice indicating that it is 
posted with permission of the copyright holder), the work can be copied 
and distributed to anyone in the United States without paying any fees 
or charges.  If you are redistributing or providing access to a work 
with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the 
work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 
through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the 
Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or 
1.E.9. 
 
1.E.3.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted 
with the permission of the copyright holder, your use and distribution 
must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional 
terms imposed by the copyright holder.  Additional terms will be linked 
to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the 
permission of the copyright holder found at the beginning of this work. 
 
1.E.4.  Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm 
License terms from this work, or any files containing a part of this 
work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. 
 
1.E.5.  Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this 
electronic work, or any part of this electronic work, without 
prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with 
active links or immediate access to the full terms of the Project 
Gutenberg-tm License. 
 
1.E.6.  You may convert to and distribute this work in any binary, 
compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any 
word processing or hypertext form.  However, if you provide access to or 
distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than 
"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version 
posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), 
you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a 
copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon 
request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other 
form.  Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm 
License as specified in paragraph 1.E.1. 
 
1.E.7.  Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, 
performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works 
unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. 
 
1.E.8.  You may charge a reasonable fee for copies of or providing 
access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided 
that 
 
- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from 
     the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method 
     you already use to calculate your applicable taxes.  The fee is 
     owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he 
     has agreed to donate royalties under this paragraph to the 
     Project Gutenberg Literary Archive Foundation.  Royalty payments 
     must be paid within 60 days following each date on which you 
     prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax 
     returns.  Royalty payments should be clearly marked as such and 
     sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the 
     address specified in Section 4, "Information about donations to 
     the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." 
 
- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies 
     you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he 
     does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm 
     License.  You must require such a user to return or 
     destroy all copies of the works possessed in a physical medium 
     and discontinue all use of and all access to other copies of 
     Project Gutenberg-tm works. 
 
- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any 
     money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the 
     electronic work is discovered and reported to you within 90 days 
     of receipt of the work. 
 
- You comply with all other terms of this agreement for free 
     distribution of Project Gutenberg-tm works. 
 
1.E.9.  If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm 
electronic work or group of works on different terms than are set 
forth in this agreement, you must obtain permission in writing from 
both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael 
Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark.  Contact the 
Foundation as set forth in Section 3 below. 
 
1.F. 
 
1.F.1.  Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable 
effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread 
public domain works in creating the Project Gutenberg-tm 
collection.  Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic 
works, and the medium on which they may be stored, may contain 
"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or 
corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual 
property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a 
computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by 
your equipment. 
 
1.F.2.  LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right 
of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project 
Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project 
Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project 
Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all 
liability to you for damages, costs and expenses, including legal 
fees.  YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT 
LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE 
PROVIDED IN PARAGRAPH F3.  YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE 
TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE 
LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR 
INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH 
DAMAGE. 
 
1.F.3.  LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a 
defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can 
receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a 
written explanation to the person you received the work from.  If you 
received the work on a physical medium, you must return the medium with 
your written explanation.  The person or entity that provided you with 
the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a 
refund.  If you received the work electronically, the person or entity 
providing it to you may choose to give you a second opportunity to 
receive the work electronically in lieu of a refund.  If the second copy 
is also defective, you may demand a refund in writing without further 
opportunities to fix the problem. 
 
1.F.4.  Except for the limited right of replacement or refund set forth 
in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS,' WITH NO OTHER 
WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO 
WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. 
 
1.F.5.  Some states do not allow disclaimers of certain implied 
warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. 
If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the 
law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be 
interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by 
the applicable state law.  The invalidity or unenforceability of any 
provision of this agreement shall not void the remaining provisions. 
 
1.F.6.  INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the 
trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone 
providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance 
with this agreement, and any volunteers associated with the production, 
promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, 
harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, 
that arise directly or indirectly from any of the following which you do 
or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm 
work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any 
Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. 
 
 
Section  2.  Information about the Mission of Project Gutenberg-tm 
 
Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of 
electronic works in formats readable by the widest variety of computers 
including obsolete, old, middle-aged and new computers.  It exists 
because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from 
people in all walks of life. 
 
Volunteers and financial support to provide volunteers with the 
assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's 
goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will 
remain freely available for generations to come.  In 2001, the Project 
Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure 
and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. 
To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation 
and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 
and the Foundation web page at http://www.pglaf.org. 
 
 
Section 3.  Information about the Project Gutenberg Literary Archive 
Foundation 
 
The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit 
501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the 
state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal 
Revenue Service.  The Foundation's EIN or federal tax identification 
number is 64-6221541.  Its 501(c)(3) letter is posted at 
http://pglaf.org/fundraising.  Contributions to the Project Gutenberg 
Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent 
permitted by U.S. federal laws and your state's laws. 
 
The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. 
Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered 
throughout numerous locations.  Its business office is located at 
809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email 
business@pglaf.org.  Email contact links and up to date contact 
information can be found at the Foundation's web site and official 
page at http://pglaf.org 
 
For additional contact information: 
     Dr. Gregory B. Newby 
     Chief Executive and Director 
     gbnewby@pglaf.org 
 
Section 4.  Information about Donations to the Project Gutenberg 
Literary Archive Foundation 
 
Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide 
spread public support and donations to carry out its mission of 
increasing the number of public domain and licensed works that can be 
freely distributed in machine readable form accessible by the widest 
array of equipment including outdated equipment.  Many small donations 
($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt 
status with the IRS. 
 
The Foundation is committed to complying with the laws regulating 
charities and charitable donations in all 50 states of the United 
States.  Compliance requirements are not uniform and it takes a 
considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up 
with these requirements.  We do not solicit donations in locations 
where we have not received written confirmation of compliance.  To 
SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any 
particular state visit http://pglaf.org 
 
While we cannot and do not solicit contributions from states where we 
have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition 
against accepting unsolicited donations from donors in such states who 
approach us with offers to donate. 
 
International donations are gratefully accepted, but we cannot make 
any statements concerning tax treatment of donations received from 
outside the United States.  U.S. laws alone swamp our small staff. 
 
Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation 
methods and addresses.  Donations are accepted in a number of other 
ways including checks, online payments and credit card donations. 
To donate, please visit: http://pglaf.org/donate 
 
 
Section 5.  General Information About Project Gutenberg-tm electronic 
works. 
 
Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm 
concept of a library of electronic works that could be freely shared 
with anyone.  For thirty years, he produced and distributed Project 
Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. 
 
Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed 
editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. 
unless a copyright notice is included.  Thus, we do not necessarily 
keep eBooks in compliance with any particular paper edition. 
 
Each eBook is in a subdirectory of the same number as the eBook's 
eBook number, often in several formats including plain vanilla ASCII, 
compressed (zipped), HTML and others. 
 
Corrected EDITIONS of our eBooks replace the old file and take over 
the old filename and etext number.  The replaced older file is renamed. 
VERSIONS based on separate sources are treated as new eBooks receiving 
new filenames and etext numbers. 
 
Most people start at our Web site which has the main PG search facility: 
 
http://www.gutenberg.org 
 
This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, 
including how to make donations to the Project Gutenberg Literary 
Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to 
subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks. 
 
EBooks posted prior to November 2003, with eBook numbers BELOW #10000, 
are filed in directories based on their release date.  If you want to 
download any of these eBooks directly, rather than using the regular 
search system you may utilize the following addresses and just 
download by the etext year. 
 
http://www.ibiblio.org/gutenberg/etext06 
 
    (Or /etext 05, 04, 03, 02, 01, 00, 99, 
     98, 97, 96, 95, 94, 93, 92, 92, 91 or 90) 
 
EBooks posted since November 2003, with etext numbers OVER #10000, are 
filed in a different way.  The year of a release date is no longer part 
of the directory path.  The path is based on the etext number (which is 
identical to the filename).  The path to the file is made up of single 
digits corresponding to all but the last digit in the filename.  For 
example an eBook of filename 10234 would be found at: 
 
http://www.gutenberg.org/1/0/2/3/10234 
 
or filename 24689 would be found at: 
http://www.gutenberg.org/2/4/6/8/24689 
 
An alternative method of locating eBooks: 
http://www.gutenberg.org/GUTINDEX.ALL 
 
*** END: FULL LICENSE ***